Τό κήρυγμα τῆς μετανοίας

Τό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα ἀναφέρεται στή δράση τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου, στό πρόσωπο τοῦ ὁποίου ἐκπληρώνονται δύο προφητεῖες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Στήν πρώτη σημειώνεται ὅτι ὁ Θεός θά ἀποστείλει τόν προάγγελό Του γιά νά προετοιμάσει τό δρόμο γιά τόν ἐρχομό τοῦ Μεσσία, Ἐκείνου, δηλαδή, ὁ οποῖος θά φέρει τή σωτηρία στόν κόσμο. Στή δεύτερη, ὁ Προφήτης Ἠσαΐας ἐμφανίζει τόν  Πρόδρομο ὡς τή «φωνή βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ» πού συμβουλεύει τούς ἀνθρώπους νά ἀκολουθήσουν τό δρόμο τῆς μετάνοιας καί νά ἑτοιμαστοῦν γιά τόν ἐρχομό τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Πρόδρομος Ἰωάννης, στήν ἔρημο, προσέφερε βάπτισμα μετανοίας «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν». Ὅλοι ἔτρεχαν γιά νά βαπτισθοῦν ἀπ΄ αὐτόν στόν Ἰορδάνη ποταμό, ἀφού πρώτα εἶχαν ἐξομολογηθεῖ τίς ἁμαρτίες τους. Ἡ ἔκφραση «φωνή βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ», περιγράφει ἀκριβῶς τήν ὅλη παρουσία τοῦ Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου. Προετοίμασε τό δρόμο γιά τόν ἐρχομό τοῦ Χριστοῦ μέ τήν προτροπή «μετανοεῖτε», μέσα σέ πνευματική ἐρημία πού, ὅπως καί στή δική μας ἐποχή, ἐμφανίζονταν ἔντονα στὴν κοινωνία. Καί τότε  οἱ ἄνθρωποι ζοῦσαν τήν τραγικότητα πού προκαλεῖ ἡ ἁμαρτία, χωρίς ἐλπίδα σωτηρίας. Ἡ μετάνοια, δέν εἶναι βέβαια μιά ἐπιφανειακή κατάσταση, ἀλλά μιά βαθιά ὑπαρκτική στάση, πού ἀλλάζει ὁλόκληρο τόν ἄνθρωπο καί τόν καθιστᾷ δεκτικό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Τόν ἑτοιμάζει γιά νά δεχθεῖ τό σωτήριο μήνυμά του καί νά εἰσέλθει στή Βασιλεία του. Ὁ ἴδιος ὁ Ἅγιος Ἰωάννης φώναζε προφητικά: Ἐγὼ σᾶς βαπτίζω μὲ νερό ἀλλὰ Ἐκεῖνος ποὺ ἔρχεται πίσω ἀπὸ μένα, Ἐκεῖνος ποὺ εἶναι ὁ ἰσχυρότερος, θὰ σᾶς βαπτίσει μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ μὲ τὸ πῦρ τῆς Θεότητος. Ἡ μετοχή στή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἡ πνευματική ἀνακαίνιση τοῦ ἀνθρώπου καί ἡ δυνατότητα νά βιώνει τή χαρά τῆς παλιγγενεσίας, προϋποθέτουν τό πέρασμα ἀπό τό δρόμο τῆς μετάνοιας. Ὁ ἄνθρωπος δέν μπορεῖ νά γίνει δέκτης τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ χωρίς τή μετάνοια, ἡ ὁποία μεταφράζεται σέ στάση ζωῆς ἀπέναντι στό Θεό καί τό συνάνθρωπο ἀλλά καί τήν κτίση ὁλόκληρη. Ἡ μετάνοια, ἡ ἐσωτερική δηλαδή κάθαρση ἀπό τά πάθη καί τίς συνέπειες τῆς ἁμαρτίας καί ἡ συμμετοχή στήν κοινωνία ἀγάπης πού ξεδιπλώνει ὁ Θεός μέσα στήν εὐρυχωρία τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι οἱ σταθερές προϋποθέσεις γιά νά ἐγκολπωθεῖ ὁ ἄνθρωπος τό μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου γιά τή σωτηρία του. Πραγματικά, τό μεγαλεῖο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἄνθρωπο φανερώνεται ἀπό τίς δωρεές καί τά χαρίσματά Του. Μιά τέτοια δωρεά εἶναι καί ἡ μετάνοια, ἡ ὁποία συνιστᾷ μιά εὐλογημένη ἐκκίνηση γιά μιά καινούργια ἐν Χριστῷ ζωή.