Η Θεοτόκος ως επανόρθωση του Ανθρώπου και θρόνος του Θεού

Γράφει ο π. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ
«Ἀδὰμ ἐπανόρθωσις, χαῖρε Παρθένε Θεόνυμφε, τοῦ ᾍδου ἡ νέκρωσις· χαῖρε πανάμωμε, τὸ παλάτιον, τοῦ μόνου Βασιλέως· χαῖρε θρόνε πύρινε, τοῦ Παντοκράτορος.»
Ο ιερός υμνογράφος, ψάλλοντας εγκώμια προς την Παναγία, αποκαλύπτει το μυστήριο της σωτηρίας μας, το οποίο ενεργοποιήθηκε μέσα από αυτήν: Η Παναγία είναι η επανόρθωση του Αδάμ. 
Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός μάς λέει: «Διὰ τῆς Εὔας ὁ θάνατος, διὰ τῆς Μαρίας ἡ ζωή» (PG 96, 625A). Εκεί που η πρώτη γυναίκα έφερε την πτώση, η νέα Εύα, η Παναγία, έφερε τη λύτρωση. Ο Αδάμ και η Εύα με την ανυπακοή τους αποκόπηκαν από τον Θεό, αλλά η Παρθένος Μαρία, με την πλήρη υποταγή στο θείο θέλημα, έγινε η οδός για την επιστροφή μας. Αυτό που έχασε η ανθρωπότητα με την πτώση του Αδάμ, το ανέκτησε με την υπακοή της Θεοτόκου. Ο Χριστός, ο νέος Αδάμ, γεννήθηκε μέσα από τη νέα Εύα, τη Μαρία. Γι' αυτό και ο Μέγας Βασίλειος θαυμάζει: «Ἐξ ἁγνῆς Παρθένου ἐνυποστάτως σὰρξ γενόμενος, ἐπανόρθωσε τὸν κατ' εἰκόνα πλάστην ἄνθρωπον» (PG 31, 1469A).
Η Παναγία δεν υπήρξε απλώς το μέσο για να έρθει στον κόσμο ο Χριστός. Έγινε η ίδια ο τρόπος και ο τόπος της αποκατάστασης, η ζωοπάροχος μητέρα όλων των ζώντων κατά Χριστόν. Η Θεοτόκος είναι η απόδειξη ότι ο άνθρωπος μπορεί να ξαναβρεί την αθωότητα που έχασε, το "κατ' εικόνα" που αμαύρωσε, ότι μπορεί να γίνει ναός του Θεού, όπως έγινε Εκείνη.
«Χαῖρε Παρθένε Θεόνυμφε!» Τι σημαίνει αυτό; Ότι η Παναγία δεν ήταν απλώς η Μητέρα του Χριστού, αλλά η εκλεκτή Νύμφη του Θεού. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος γράφει: «Χαῖρε Παρθένε, Νύμφη ἄνασσα, δι' ἧς ἐλύθη ἡ κατάρα» (PG 36, 664A). Η Παναγία είναι η μόνη που έζησε απόλυτα ενωμένη με τον Θεό, όχι μόνο σαρκικά, αλλά και πνευματικά.
Μέσα από αυτήν, η ίδια η κόλαση ηττήθηκε. Ο βροτοκτόνος Άδης, που από τον καιρό του Αδάμ κατάπινε κάθε ψυχή, έφτασε στη στιγμή που δεν μπορούσε να συγκρατήσει πια τον θάνατο. Ο Χριστός κατέβηκε στον Άδη για να τον συντρίψει, αλλά η απαρχή αυτής της λύτρωσης συνέβη με την Παναγία. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος θεολογεί περί Αυτής: «Διὰ τῆς Παρθένου ὁ Ἀδάμ ἀνεστήθη, διὰ τῆς Παρθένου ὁ ᾍδης ἐγυμνώθη» (PG 58, 645). Ο θάνατος δεν είχε πλέον εξουσία, διότι από τη Θεοτόκο γεννήθηκε Εκείνος που είναι η Ζωή.
Γι’ αυτό ακριβώς και ο ύμνος την ονομάζει «παλάτιον τοῦ μόνου Βασιλέως». Δεν υπάρχει άλλο τέτοιο παλάτι στη γη ή στον ουρανό. Γιατί, ποιο άλλο δημιούργημα του Θεού κράτησε ποτέ εντός του τον ίδιο τον Κύριο της Δόξης; Η μήτρα της Θεοτόκου έγινε ο ουρανός επί της γης, το κατοικητήριο της θεότητας, ο ναός που δεν κατασκευάστηκε από ανθρώπινα χέρια, άχραντος και αμώμητος. 
Αλλά ο ύμνος μάς δίνει μια επιπλέον συγκλονιστική εικόνα: «Χαῖρε θρόνε πύρινε, τοῦ Παντοκράτορος». Ο Θεός δεν κατοικεί σε χρυσούς θρόνους, αλλά σε καρδιές γεμάτες αγάπη και καθαρότητα. Η Παναγία έγινε ο ζωντανός θρόνος Του, αλλά όχι ένας θρόνος απλός, αλλά ένας πύρινος θρόνος. Τι σημαίνει αυτό;
Το πυρ θυμίζει την φλεγόμενη βάτο που είδε ο Μωυσής, η οποία φλεγόταν, αλλά δεν κατακαιόταν. Έτσι και η Παναγία έφερε μέσα της τον Θεό, αλλά παρέμεινε αμόλυντη. Ο Θεός είναι «πυρ καταναλίσκον» (Εφεσ. 12, 29), φωτιά που φωτίζει και εξαγνίζει. Και η Παναγία, όχι μόνο δεν κάηκε από αυτήν τη φωτιά, αλλά έγινε η πρώτη που δέχθηκε πλήρως τη θεία φλόγα και την έκανε ζωή, αγκαλιά, μητρότητα για όλο τον κόσμο.
Ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης επισημαίνει: «Ἐν αὐτῇ τὸ πῦρ τῆς θεότητος ἀνέλαμψε, ἀλλ' οὐκ ἔφθειρε τὴν αγνότητα» (PG 46, 858B). Και αυτή η αγνότητα και η αγάπη της Παναγίας δεν τερματίστηκαν με την ενσάρκωση του Χριστού. Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης λέγει: «Εάν θα γνωρίζαμε ποτέ, πόσο αγαπάει η Παναγία όλους όσους φυλάττουν τις εντολές του Χριστού και πόσο λυπάται και θλίβεται μ’ εκείνους, οι οποίοι δεν μετανοούν, πόσο θα προσέχαμε για να μην την λυπήσουμε!».
Η Παναγία είναι για εμάς η ελπιδοφόρα προστασία μας. Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός διαβεβαιώνει: «Ο ανθρώπινος βίος θα ήταν αβίωτος, εάν οι πιστοί δεν είχαμε την Παναγία να συνομιλούμε μαζί της. Είναι η Μεσίτρια και η αληθινή παρηγορία μας».
Ας στρέψουμε τα μάτια μας προς Εκείνην! Ας Την παρακαλέσουμε να καθαρίσει τις καρδιές μας, να λευκάνει τις ψυχές μας, να μας οδηγήσει στον Υιό της, να γίνει η σκέπη και το καταφύγιό μας! Και με όλη μας την ύπαρξη ας ψάλλουμε νυχθημερόν: Υπεραγία Θεοτόκε, σῶσον ἡμᾶς!

https://www.nyxthimeron.com/