Κυριακή 20 Απριλίου 2025

Πατριαρχική Ἀπόδειξις ἐπί τῷ Ἁγίῳ Πάσχᾳ 2025



 ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΙΣ
ΕΠΙ Τῼ ΑΓΙΩι ΠΑΣΧΑ
 
† Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ - ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΧΑΡΙΝ, ΕΙΡΗΝΗΝ ΚΑΙ EΛΕΟΣ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΞΩΣ ΑΝΑΣΤΑΝΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ
* * *
Τιμιώτατοι ἀδελφοί Ἱεράρχαι καί τέκνα ἐν Κυρίῳ εὐλογημένα,
Ἐλέῳ καί δυνάμει Θεοῦ διαπλεύσαντες ἐν προσευχῇ καί νηστείᾳ τό πέλαγος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καί φθάσαντες εἰς τό παμφαές Πάσχα, ἀνυμνοῦμεν τόν κατελθόντα μέχρις ᾍδου ταμείων καί «ἀπεργασάμενον πᾶσιν εἰσηκτόν τόν Παρά-δεισον» διά τῆς ἐκ νεκρῶν Ἐγέρσεως Αὐτοῦ Κύριον τῆς δόξης.
Ἡ Ἀνάστασις δέν εἶναι ἀνάμνησις ἑνός γεγονότος ἀπό τό παρελθόν, ἀλλά «καλή ἀλλοίωσις» τῆς ὑπάρξεώς μας, «ἄλλη γέννησις, βίος ἕτερος, ἄλλο ζωῆς εἶδος, αὐτῆς τῆς φύσεως ἡμῶν μεταστοιχείωσις»[1]. Ἐν Χριστῷ Ἀναστάντι ἀνακαινίζεται ὁμοῦ μετά τοῦἀνθρώπου ἡ σύμπασα κτίσις. Ὅταν ψάλλωμεν τήν Γ’ ᾠδήν τοῦ Κανόνος τοῦ Πάσχα, τό «Νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός, οὐρανός τε καί γῆ καί τά καταχθόνια·ἑορταζέτω γοῦν πᾶσα κτίσις τήν ἔγερσιν Χριστοῦ, ἐν ᾗ ἐστερέωται», τότε διακηρύσσεται ὅτι ὁλόκληρον τό σύμπαν εἶναι στερεωμένον καί πλῆρες ἀνεσπέρου φωτός. Ὄχι μόνον διά τήν ἱστορίαν τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, ἀλλά καί διά τήν ὅλην δημιουργίαν, ἰσχύει τό «πρό Χριστοῦ» καί τό «μετά Χριστόν».
Ἡ ἐκ νεκρῶν Ἔγερσις τοῦ Κυρίου ἀποτελεῖ τόν πυρῆνα τοῦ Εὐαγγελίου, τό σταθερόν σημεῖον ἀναφορᾶς ὅλων τῶν κειμένων τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἀλλά καί τῆς λειτουργικῆς ζωῆς καί τῆς εὐσεβείας τῶν Ὀρθοδόξων. Ὄντως, εἰς τό «Χριστός Ἀνέστη» συνοψίζεται ἡ θεολογία τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ βίωσις τῆς καταργήσεως τοῦ κράτους τοῦ θανάτου εἶναι πηγή ἀνεκλαλήτου χαρᾶς, «ἐλευθέρας ἀπό τάς δεσμεύσεις αὐτοῦ τοῦ κόσμου». «Χαρᾶς τά πάντα πεπλήρωται, τῆς ἀναστάσεως τήν πεῖραν εἰληφότα». Ἔκρηξις «χαρᾶς μεγάλης» ἡ Ἀνάστασις διαποτίζει ὁλόκληρον τήν ἐκκλησιαστικήν ζωήν, τό ἦθος καί τήν ποιμαντικήν δρᾶσιν, ὡς πρόγευσις τῆς πληρότητος ζωῆς, γνώσεως καί χαρᾶςτῆς αἰωνίου Βασιλείας τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὀρθόδοξος πίστις καί ἀπαισιοδοξία εἶναι ἀσύμβατα μεγέθη.
Τό Πάσχα εἶναι διά τόν ἄνθρωπον ἑορτή ἐλευθερίας καί νίκη κατά τῶν ἀλλοτριωτικῶν δυνάμεων, ἐκκλησιοποίησις τῆς ὑπάρξεώς μας, πρόσκλησις εἰς συνερ-γίαν διά τήν μεταμόρφωσιν τοῦ κόσμου. Ἡ ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας καθίσταται «ἕνα μεγάλο Πάσχα», ὡς πορεία πρός «τήν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ»[2].Τό βίωμα τῆς Ἀναστάσεως ἀποκαλύπτει τό κέντρον καί τήν ἐσχατολογικήν διάστασιν τῆς ἐν Χριστῷἐλευθερίας. Αἱ βιβλικαί μαρτυρίαι περί τῆς Ἐγέρσεως τοῦ Σωτῆρος ἀνα-δεικνύουν τήν δύναμιν τῆς ἐλευθερίας τῶν πιστῶν, εἰς τήν ὁποίαν καί μόνην φανεροῦται τό «μέγα θαῦμα», τό ὁποῖον παραμένει ἀπρόσιτον εἰς κάθε κατα-ναγκασμόν. «Βουλομένων γάρ,οὐ τυραννουμένων τό τῆς σωτηρίας μυστήριον»[3].Ἡ ἀποδοχή τῆς θείας δωρεᾶς ὡς «διάβασις» τοῦ πιστοῦ πρός τόν Χριστόν, εἶναι ἡ ἐλευθέ-ρα ὑπαρκτική ἀπάντησις εἰς τήν ἀγαπητικήν καί σωστικήν «διάβασιν» τοῦ Ἀναστάντος πρός τόν ἄνθρωπον. «Χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν»[4].
Τό μυστήριον τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου συνεχίζει καί σήμερον νά κλονίζῃ τάς θετικιστικάς βεβαιότητας τῶν ἀρνητῶν τοῦ Θεοῦ ὡς «ἀρνήσεως τῆς ἀνθρωπίνης ἐλευθερίας», τούς ὀπαδούς τῆς «φενάκης τῆς αὐτοπραγματώσεως χωρίς Θεόν» καί τούς θαυμαστάς τοῦ συγχρόνου «ἀνθρωποθεοῦ». Δέν ἀνήκει τό μέλλον εἰς τόν ἐγκλω-βισμόν εἰς τήν αὐτάρεσκον, συρρικνωτικήν καί κλειστήν ἐνθαδικότητα. Δέν ὑπάρχει ἀληθής ἐλευθερία χωρίς Ἀνάστασιν, χωρίς προοπτικήν αἰωνιότητος.
            Πηγήν ἀναστασίμου εὐφροσύνης διά τήν Ἁγίαν τοῦ Χριστοῦ Μεγάλην Ἐκκλησίαν ἀποτελεῖ ἐφέτος καί ὁ κοινός ἑορτασμός τοῦ Πάσχα ὑπό σύμπαντος τοῦ χριστιανικοῦ κόσμου, ὁμοῦ μετά τῆς 1700ῆς ἐπετείου τῆς Α’ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἡ ὁποία κατεδίκασε τήν κακοδοξίαν τοῦ Ἀρείου, τοῦ «κατασμικρύναντος τῆς Τριάδος τόν ἕνα, Υἱόν καί Λόγον ὄντα Θεοῦ», καί ἐθέσπισε τόν τρόπον καθορισμοῦ τῆς ἡμερομηνίας διά τήν ἑορτήν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Σωτῆρος.
            Ἡ Σύνοδος τῆς Νικαίας ἐγκαινιάζει μίαν νέαν περίοδον εἰς τήν συνοδικήν ἱστορίαν τῆς Ἐκκλησίας, τήν μετάβασιν ἀπό τό τοπικόν εἰς τό οἰκουμενικόν συνοδικόν ἐπίπεδον. Ὡς γνωστόν, ἡ Α´ Οἰκουμενική Σύνοδος εἰσήγαγε τόν «ἄγραφον» ὅρον «ὁμοούσιος» εἰς τό Σύμβολον τῆς πίστεως, μέ σαφῆ σωτηριολογικήν ἀναφοράν, ἡ ὁποία παραμένει τό οὐσιῶδες χαρακτηριστικόν τῶν δογμάτων τῆς Ἐκκλησίας. Ἐν τῇ ἐννοίᾳ ταύτῃ, οἱ ἑορτασμοί τῆς μεγάλης ἐπετείου δέν εἶναι στροφή πρός τό παρελθόν, ἐφ᾿ ὅσον τό «πνεῦμα τῆς Νικαίας» ἐνυπάρχει ἀδιαπτώτως εἰς τήν ζωήν τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ἑνότης τῆς ὁποίας συναρτᾶται μέ τήν ὀρθήν κατανόησιν καί ἀνάπτυξιν τῆς συνοδικῆς ταυτότητός της. Ὁ λόγος περί τῆς Α’ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ὑπενθυμίζει τά κοινά χριστιανικά ἀρχέτυπα καί τήν σημασίαν τοῦ ἀγῶνος κατά τῶν διαστρεβλώσεων τῆς ἀμωμήτου ἡμῶν πίστεως καί μᾶς προτρέπει νά στραφῶμεν πρός τό βάθος καί τήν οὐσίαν τῆς παραδόσεως τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ δέ κατά τό παρόν ἔτος κοινός ἑορτασμός τῆς «Ἁγιωτάτης τοῦ Πάσχα ἡμέρας» ἀναδεικνύει τήν ἐπικαιρότητα τοῦ θέματος, ἡ λύσις τοῦ ὁποίου ὄχι μόνον ἐκφράζει τόν σεβασμόν τῆς Χριστιανοσύνης πρός τά θεσπίσματα τῆς Συνόδου τῆς Νικαίας, ἀλλά καί τήν συνείδησιν ὅτι «οὐ πρέπει ἐν τοιαύτῃ ἁγιότητι εἶναί τινα διαφοράν».
            Μέ τοιαῦτα αἰσθήματα, ἔμπλεοι τοῦ φωτός καί τῆς χαρᾶς τῆς Ἀναστάσεως καί ἀναβοῶντες τό κοσμοχαρμόσυνον «Χριστός Ἀνέστη», ἄς τιμήσωμεν τήν κλητήν καί ἁγίαν ἡμέραν τοῦ Πάσχα διά τῆς ὁλοψύχου ὁμολογίας τῆς πίστεως ἡμῶν εἰς τόν θανάτῳ τόν θάνατον πατήσαντα, πᾶσιν ἀνθρώποις καί ἁπάσῃ τῇ κτίσει ζωήν χαρισά-μενον Λυτρωτήν, διά τῆς πιστότητος εἰς τάς τιμίας παραδόσεις τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας καί διά τῆς ἀνυποκρίτου πρός τόν πλησίον ἀγάπης, ἵνα δοξάζηται καί διά πάντων ἡμῶν τό ὑπερουράνιον ὄνομα τοῦ Κυρίου.        

Φανάριον, Ἅγιον Πάσχα,βκε´
† Ὁ Κωνσταντινουπόλεως
διάπυρος πρός ΧριστόνἈναστάντα
εὐχέτης πάντων ὑμῶν.
 
[1]Γρηγορίου Νύσσης,Περί τῆς τριημέρου προθεσμίας τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ,PG 46, 604.
[2]Ρωμ η’, 21.
[3]Μαξίμου Ὁμολογητοῦ, Εἰς τήν προσευχήν τοῦ Πάτερ ἡμῶν, πρός ἕνα φιλόχριστον, PG 90, 880.
[4]Ἰωάν. ιε’, 5.

Πασχάλιον Μήνυμα Σεβ. Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ευγενίου. Άγιον Πάσχα 2025



 ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ  ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ
ΙΕΡΑ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΚΡΗΤΗΣ

Πρός
Τόν Ἱερό Κλῆρο, τίς Μοναστικές Ἀδελφότητες
καί τόν εὐσεβῆ λαό τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Κρήτης.
Ἀγαπητά μου μέλη τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας μας,
«Τῇ Ἁγίᾳ καί Μεγάλῃ Κυριακῇ τοῦ Πάσχα αὐτήν τήν ζωηφόρον Ἀνάστασιν ἑορτάζομεν τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ». Λίγο πρίν, «τῷ Ἁγίῳ καί Μεγάλῳ Σαββάτῳ», ἡ «Ζωή ἐν τάφῳ κατετέθη», καί «ἀγγέλων στρατιαί ἐξεπλήττοντο, συγκατάβασιν δοξάζουσαι» τήν Ἐκείνου. «Ἀλλά (ὁ Χριστός) τριήμερος ἀνέστη» καί τό ἀποτέλεσμα τοῦ γεγονότος αὐτοῦ εἶναι ὅτι «ἐγερθείς ἐκ νεκρῶν, ἀπαρχή τῶν κεκοιμημένων ἐγένετο». Ὁ Ἀρχηγός τῆς Ζωῆς δέν ἦταν δυνατόν νά κρατηθεῖ ἀπό τό θάνατο. Μέ τό θάνατό Του νίκησε τό θάνατό μας καί ἡ Ἀνάστασή Του ἔφερε τήν ἀνάσταση τοῦ ἀνθρώπου, ὅλων ἐμᾶς.
Γι’ αὐτό καί ἡ ἡμέρα αὐτή εἶναι ἡμέρα χαρᾶς καί πνευματικῆς εὐφροσύνης. Ἄν μποροῦμε μέ καθαρές τίς αἰσθήσεις νά δοῦμε τόν Ἀναστάντα νά λέγει στόν καθένα μας προσωπικά τό «χαῖρε» καί στήν Ἐκκλησιαστική μας κοινότητα τό «χαίρετε», τότε κατανοοῦμε πῶς μποροῦμε νά σταθοῦμε μπροστά στό Φῶς τῆς Ἀνάστασης, νά αἰσθανθοῦμε τήν ἐλπίδα της, νά λύσομε κάθε δεσμό μέ τήν ἁμαρτία καί νά πληρωθεῖ ἡ ὕπαρξή μας ἀπό τή χαρά τῆς Ἀναστάσεως.
 «Ἀναστάσεως ἡμέρα, καὶ λαμπρυνθῶμεν» μέ τό πασχαλινό φῶς τῆς ἀγάπης καί «ἀλλήλους περιπτυξώμεθα· ...καὶ τοῖς μισοῦσιν ἡμᾶς· συγχωρήσωμεν πάντα τῇ Ἀναστάσει», ὅπως λέγει ὁ ὕμνος πού ἐπαναλαμβάνει τά λόγια τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, ὁ ὁποῖος τονίζει: «τοῖς μισοῦσιν ἡμᾶς, καὶ μὴ ὅτι τοῖς δι’ ἀγάπην τι πεποιηκόσιν, ἢ πεπονθόσι· (ἐκείνους πού μᾶς μισοῦν, ὄχι μόνο ἐκείνους οἱ ὁποῖοι ἀπό ἀγάπη μᾶς ἔχουν εὐεργετήσει ἤ ἔχουν εὐεργετηθεῖ ἀπό ἐμᾶς). (PG 35, 397).
Χωρίς τήν Ἀνάσταση δέν ζοῦμε, ἀκόμη καί ἡ ἀγάπη μας εἶναι ἐλλιπής, ἴσως καί μή εἰλικρινής, ἀφοῦ συχνά μετατρέπεται σέ ὠφελιμιστική διαδικασία. Ἡ δύναμη τῆς Ἀναστάσεως νικᾶ κάθε μορφή μίσους καί ἐμπάθειας, χαρίζοντάς μας τήν ἐν Χριστῷ ἐλευθερία. Καί ἡ ὕπαρξή μας ὡς μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ νοηματοδοτεῖται μόνο μέσα ἀπό αὐτήν τήν προϋπόθεση πού μᾶς ἄφησε ὡς «ἐντολήν καινήν». «Ἀπό αὐτό θά σᾶς γνωρίζουν ὅτι εἶστε μαθητές μου», ἐάν «ἀγάπην ἔχητε ἐν ἀλλήλοις».
Ἄν ἔτσι πράττομε, ἄν ἔτσι πιστεύομε καί λειτουργοῦμε, δέν μένουν ἀμφιβολίες γιά τή σωτηρία μας, οὔτε ὑπάρχουν σκοτεινά σημεῖα γιά τόν ἐσχατολογικό μας προορισμό, γιά τό προσωπικό μας Πάσχα, τή  δική μας διάβαση ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τήν ζωήν.
Γι’ αὐτό χαιρόμαστε, καί τά πρόσωπά μας εἶναι ὁλοφώτεινα. Γιατί Φῶς ἐκ τοῦ Ἀνεσπέρου Φωτός διαχέει ἀπόψε τίς καρδιές μας, Φῶς Χριστοῦ, Φῶς ἀγάπης, «φαίνει πᾶσι»˙ καὶ ἐν Αὐτῷ «σκοτία οὐκ ἔστιν οὐδεμία» (Α΄ Ἰωάν. α΄, 5).
Γι’ αὐτό δέν αἰσθανόμαστε μόνοι, ἀφοῦ ἀκλόνητη παραμένει ἡ βεβαιότητα, ὅτι «ὁ θανάτῳ θάνατον πατήσας καὶ ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν Χριστὸς» εἶναι «μεθ᾿ ἡμῶν πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» (Ματ. κη΄, 20). Ἡ αἴσθηση τῆς παρουσίας Του στηρίζει διαρκῶς τό βηματισμό μας, ὁ Ἀναστάς εἶναι κοντά μας καί μαζί μας, στό μόχθο καί τόν ἀγῶνα τῆς καθημερινότητάς μας. Καί γίνεται ἄγκυρα στή θάλασσα τοῦ βίου μας καί ἀπαντοχή στό συχνά τρικυμισμένο πέλαγος τῆς ζωῆς μας.
Μέ αὐτήν τήν πίστη πορευόμαστε. Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ εἶναι τό κέντρο τῆς Ὀρθόδοξης Πίστης μας καί τή ζοῦμε μέ αὐτές τίς προοπτικές. Χωρίς τήν Ἀνάσταση ἡ πίστη μας εἶναι «κενή» (Α΄ Κορ. ιε΄, 14), κενό καί τό κήρυγμά μας κατά τόν Ἀπόστολο, κενή καί ἡ ζωή μας, ἄδεια δηλαδή. Μέ τήν Ἀνάσταση γίνεται καινή, μέ «αι», καινούργια δηλαδή, ὁλοκαίνουργια.
Αὐτό μᾶς καλεῖ ἡ Ἐκκλησία μας κατά τήν εὐφρόσυνη ἡμέρα τῆς Ἀναστάσεως. Νά βιώσομε ὡς γιορτή τήν ἀναστάσιμη ἐμπειρία, καί δι’ αὐτῆς νά συνειδητοποιήσομε τό μυστήριο τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου καί τοῦ τελικοῦ προορισμοῦ μας. Συγχρόνως μᾶς ἐμπνέει νά γίνομε ζωηφόρα κύτταρα τῆς κοινωνίας, μέ διαρκῆ ἀγῶνα γιά τήν προσωπική μας ἱεροπρέπεια καί τήν ἀξιοπρέπεια ὅσων συνανθρώπων μας δοκιμάζονται καί ἀδικοῦνται. Σέ ἕνα κόσμο πού ἐξακολουθεῖ νά σπαράσσεται ἀπό θανατηφόρες ἐχθρότητες καί ἀναλγησία, ἀπό μισάνθρωπες ἀδελφοκτονίες, τό μήνυμα τῆς Ἀνάστασης τοῦ Χριστοῦ ἔρχεται νά μᾶς ὑπενθυμίσει πώς δέν ὑπάρχουν ἀδιέξοδα.
Ἔρχεται νά μᾶς καλέσει νά χαροῦμε τήν ἀπελευθέρωσή μας ἀπό τά δεσμά τοῦ ὑπαρξιακοῦ μας θανάτου.
Ἔρχεται νά διακηρύξει τή νίκη τῆς ζωῆς κατά τῶν φθοροποιῶν παθῶν, ὥστε νά ἐνισχύεται ἡ ὁμόνοια, ἡ καταλλαγή, ἡ ἀγάπη, ἡ ἑνότητα, ἡ ἁρμονική συνύπαρξη ὅλων «ὑπέρ ὧν Χριστός ἀπέθανεν» (Ρωμ. ιδ΄,15).
 Ἔρχεται νά γίνει, ὅπως ἔγραψε ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, «ἀνανέωσις τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως, [...] ἀναζώωσις καὶ ἀνάπλασις καὶ πρὸς ζωὴν ἀθάνατον ἐπανέλευσις», δηλαδὴ ἡ Ἀνάστασις τοῦ Κυρίου εἶναι ξαναζωντάνεμα τῆς ἀνθρώπινης φύσεως, ἀναδη­μι­ουργία της, ἐπιστροφή στή νεότητα τοῦ παραδείσου. (PG 151, 235D – 248C).
Μακάριοι ὅσοι κατορθώνουν νά ζοῦν ἔτσι τήν Ἀνάσταση καί  προβάλλουν ἀντίσταση, μέ τόν λόγο καί τή ζωή τους, στίς βαρβαρότητες καί τίς κακοποιήσεις τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου, σέ ὅ,τι τό εὐτελίζει, σέ ὅ,τι τό αἰχμαλωτίζει σέ τεχνητές ἀνάγκες καί ψευδοχαρές.
 Μακάριοι ὅσοι λειτουργοῦν ἀναστάσιμα, ἀμβλύνοντας διχασμούς, ἀντιθέσεις, ἐχθρότητες, καλλιεργώντας τή συμφιλίωση, τήν εἰρήνη, τήν κοινωνική συνοχή. Εὐλογημένοι ὅσοι ἐμπνέονται ἀπό τή συγγνώμη, ἡ ὁποία ἀνέτειλε ἀπό τόν τάφο τοῦ Χριστοῦ καί τήν παρέχουν σέ ὅσους τούς πληγώνουν, τούς παραθεωροῦν, τούς σταυρώνουν. Εὐλογημένοι ὅσοι ἀγαποῦν καί συγχωροῦν, ὅσοι μέ αὐτόν τόν τρόπο ἀνασταίνονται καί ἀνασταίνουν.
Ἂς ἔχομε στήν καρδιά μας τό Ἀναστάσιμο τοῦτο Εὐαγγέλιο τῆς χαρᾶς καί τῆς ἀγάπης καί ἂς ἁπαλύνομε τόν πόνο τῆς κοινωνίας μας μέ τή δική μας ταπείνωση, ὡς ἀπάντηση στήν ἐγωϊστική αὐτοθέωση πού ὑψώνει τείχη ἀνάμεσά μας καί μέ τή δική μας θυσιαστική ἀγάπη, ὅπως ἔκανε Πρῶτος καί μᾶς δίδαξε ὁ Χριστός μας.
Εὔχομαι πατρικά νά λάβομε αὐτό τό μήνυμα καί νά τό κάνομε πράξη καί ἔτσι ἡ εὐλογία τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ νά πλημμυρίσει τή ζωή μας, ἡ χαρὰ καί ἡ εἰρήνη Του νά εἰσέλθουν στίς καρδιές μας καί τό Φῶς Του, τό φῶς τῆς Ὀρθόδοξης πίστης μας, νά φωτίζει τό δρόμο τῆς ζωῆς μας.
Χριστός Ἀνέστη! Χριστός, τό Ἀληθινό Φῶς, ἡ μόνη Ἐλπίδα, ἡ ὄντως Ἐλευθερία, ἡ αἰώνια Ζωή τοῦ κόσμου Ἀνέστη! Ἀληθῶς Ἀνέστη ὁ Κύριός μας, γιά ἐμᾶς Ἀνέστη ὁ Κύριός μας.
Συσταυρωμένοι ἀδελφοί καί παιδιά μου, καλή συνανάσταση καί ἐφέτος καί γιά πάντα.

Μέ πατρικές εὐχές
καί τήν ἀγάπη τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου μας
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος
† Ὁ Κρήτης Εὐγένιος

Η πρωτόγνωρη αλλαγή




Του π. Δημητρίου Μπόκου
Το φως είναι χαρά για τον άνθρωπο, το σκοτάδι μαυρίλα και θλίψη. Το πρώτο πράγμα που έβαλε ο Θεός μέσα στον κόσμο που δημιούργησε, ήταν το φως. «Και είπεν ο Θεός· Γενηθήτω φως· και εγένετο φως. Και είδεν ο Θεός το φως, ότι καλόν».
Αργότερα ο Θεός δημιούργησε και «τους δύο φωστήρας τους μεγάλους», τον ήλιο με το φεγγάρι, τον μεγάλο αστέρα για να φωτίζει την ημέρα και τον μικρότερο αστέρα για να φωτίζει τη νύχτα. Έφτιαξε και τα υπόλοιπα αστέρια.
Όλα αυτά τα λαμπερά δημιουργήματα που ακτινοβολούσαν το φως, φάνηκαν καλά στον Θεό, του προξένησαν χαρά και ευχαρίστηση (Γεν. 1, 3-18). Και όχι μόνο στον Θεό, αλλά και σ’ όλους τους αγγέλους που είχαν δημιουργηθεί νωρίτερα. Και μετά, φάνηκαν ωραία και στον άνθρωπο.
Και όμως, παρ’ όλο που όλα αυτά κάνουν το σύμπαν να ακτινοβολεί, δεν συγκρίνονται ούτε στο ελάχιστο με το κατ’ εξοχήν γεγονός του φωτός, την Ανάσταση. Το φως του Χριστού είναι βέβαια πνευματικό, αλλά ταυτόχρονα και αισθητό και ορατό. Υπερβαίνει κάθε γνωστή αίσθηση φωτός. Είναι ασυγκρίτως λαμπρότερο από κάθε υλικό φως. «Εκ του τάφου ωραίος δικαιοσύνης ημίν έλαμψεν ήλιος». Ο Χριστός, ο ήλιος της δικαιοσύνης, ανατέλλει από τον τάφο γεμάτος ομορφιά.
Όσοι καθάρισαν τις αισθήσεις τους από αμαρτία και τις όξυναν πνευματικά, μπορούν να τον δουν «εξαστράπτοντα» μέσα στο απρόσιτο, εκτυφλωτικό και απλησίαστο φως της Αναστάσεως. «Το θείον κάλλος», η αστραφτερή αυτή ωραιότητα του αναστημένου Χριστού, συγκρινόμενη με τον αισθητό ήλιο, είναι όπως το λαμπερό μεσημέρι σε σχέση με τα μαύρα μεσάνυχτα.
Ο Ησαΐας προλέγει την παρουσία του Χριστού σαν φως μέγα, που ανατέλλει στους «κατοικούντες εν χώρα και σκιά θανάτου» (Ησ. 9, 2). Το ομολογεί και ο Χριστός, ότι ήρθε να φωτίσει τον κόσμο. «Εγώ φως εις τον κόσμον ελήλυθα». Αυτό το φως έλαμψε ιδιαίτερα κατά την Ανάστασή του. Από τον τάφο άστραψε φως και ζωή. «Νύν πάντα πεπλήρωται φωτός». Τα ουράνια, τα επίγεια, τα καταχθόνια.
Από τον τάφο έλαμψε παντού «το άχρονον φως», που δεν έχει αρχή και τέλος, δεν το διαδέχεται ποτέ το σκοτάδι. Με το αδιάδοχο φως του Χριστού αλλάζουν τα πάντα δραματικά, με μια αλλαγή πρωτόγνωρη για τον κόσμο που βρισκόταν στη μαυρίλα του θανάτου και της αμαρτίας. Ο προ και ο μετά Χριστόν κόσμος δεν θα έμοιαζαν πλέον ποτέ σε τίποτε.
Για να το νιώσουμε λίγο αυτό, ας σκεφτούμε, π. χ., πώς ήταν ο κόσμος, πριν ανακαλυφθεί το ηλεκτρικό φως, όταν είχαμε μόνο λυχναράκια και λάμπες πετρελαίου. Περιγράφει την εκπληκτική του εντύπωση ο μητροπολίτης του Σουρόζ Αντώνιος, όταν έφτασε μικρός στο Παρίσι.
«Για πρώτη φορά στη ζωή μου ήρθα σε επαφή με τον ηλεκτρισμό και έμαθα για την ύπαρξή του. Πήγαμε σε κάποιο σκοτεινό μέρος, σταμάτησα και είπα: Πρέπει να ανάψουμε μια λάμπα. Η μητέρα μου είπε: Όχι, μπορεί κανείς να ανάψει το ηλεκτρικό. Δεν κατάλαβα τί εννοούσε και ξαφνικά άκουσα ένα σύντομο κρότο (τον διακόπτη) και εγένετο φως.
Αυτό ήταν ένα κοσμοϊστορικό γεγονός. Οι επόμενες γενιές δεν θα το καταλάβουν, γιατί γεννιούνται με την ηλεκτρική ενέργεια. Εκείνη την εποχή όμως η εμπειρία αυτή ήταν τόσο ακατανόητη: Το φως μπορεί να ανάψει και να σβήσει ξαφνικά. Δεν χρειάζεται να ανάψεις τη λάμπα πετρελαίου, το φως δεν παράγει καπνιά, δεν χρειάζεται να καθαρίσεις το γυαλί του… Ένας ολόκληρος κόσμος είχε εξαφανιστεί» (Αντώνιος Μπλουμ, Μικρό Συναξάρι, εκδ. Εν πλω, σ. 45).
Η αλλαγή όμως που φέρνει η Ανάσταση, είναι ριζικά διάφορη από κάθε φυσική αλλαγή.
Χριστός ανέστη! Χρόνια πολλά!

https://www.nyxthimeron.com/

Πάσχα το τερπνόν



Του ΛΑΜΠΡΟΥ ΣΚΟΝΤΖΟΥ, Θεολόγου - Καθηγητού
Δεν υπάρχει πιο χαρμόσυνο γεγονός στην ανθρώπινη ιστορία από την λαμπροφόρο ανάσταση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού! Δεν υπάρχει μεγαλύτερο ελπιδοφόρο μήνυμα από το μήνυμα της Αναστάσεως, ότι «Χριστός ανέστη και Άδης εσκυλεύθη». Γι’ αυτό και το Άγιο Πάσχα είναι η εορτή των εορτών και η πανήγυρη των πανηγύρεων! Σύμπας ο λαός του Θεού, με άκρατο ενθουσιασμό και χαρά συμμετέχουμε στο υπέροχο πασχαλινό συμπόσιο της πίστεως και υμνούμε ακατάπαυτα τον κραταιό και τροπαιούχο Λυτρωτή μας!

        Για να γιορτάσει όμως κάποιος αυτό το ανεπανάληπτο και μοναδικό ιστορικό γεγονός, θα πρέπει να γνωρίζει τις θείες δωρεές που απορρέουν από αυτό. Θα πρέπει να βιώσει οντολογικά το μυστήριο της θείας οικονομίας. Θα πρέπει να παραμερίσει την θαμπωτική αχλή από τα πνευματικού του όμματα, και να ανοίξει ορθάνοιχτα τα μάτια της πίστεως, για να νοιώσει στα κατάβαθα της ψυχής του το θείο μεγαλείο, αλλά και την άμετρη αγάπη του Θεού για τα πλάσματά Του και ιδιαίτερα τον τραγικό άνθρωπο. Οι πιστοί του Χριστού έχουμε αποβάλλει την ερεβώδη αχλή της απιστίας και γι’ αυτό σκιρτούμε από άφατη αγαλλίαση την αγία ημέρα της εγέρσεώς Του, διότι κατά τον άγιο Θεοφύλακτο: «ο Κύριος με την ανάστασή Του έγινε πρόξενος της χαράς» (P.G. 123,480).       
      Αντίθετα, όσοι δε θέλουν να έχουν αυτή τη δυνατότητα μένουν αμέτοχοι της αναστάσιμης ευφροσύνης, επιμένουν να βιώνουν το δράμα της ανθρώπινης ύπαρξης, που γεννά η αμαρτία. Προτιμούν να διατελούν στο κράτος και την εξουσία του φρικτού θανάτου, απορρίπτοντας με ρηχές δικαιολογίες και φτηνά λογικοφανή επιχειρήματα το  δήθεν «παράλογο» της αναστάσεως από τους νεκρούς. Προτιμούν το θάνατο από τη ζωή. Η τραγικότητά τους φαίνεται ολοκάθαρα στο να υποστηρίζουν ότι θα πεθάνουν και θα εκμηδενιστούν! Υπάρχει πιο παράλογη προτίμηση από αυτή; Η άρνηση άλλωστε είναι τόσο παλιά όσο και ο άνθρωπος και η ανθρώπινη ζωή σχοινοβατεί μεταξύ πίστεως και απιστίας. Προκειμένου να «ικανοποιηθεί» το σκοτισμένο από την αμαρτία και τη φθορά μυαλό, αρνείται τις υψηλές προσδοκίες και προτιμά τα σαθρά και έρποντα. Εν προκειμένω, οι αρνητές της Αναστάσεως του Χριστού διαλέγουν την πτώση και το θάνατο και αρνούνται την αιώνια ζωή που προσφέρει στο ανθρώπινο γένος ο Αναστάς Κύριός μας, καθ’ ότι «οικοδόμησαν αμυντικά τείχη γύρω από το Ευαγγέλιο», κατά τον άγιο Νικόλαο Αχρίδος. Άμεση ορατή συνέπεια της αρνήσεως είναι η μόνιμη ασυναίσθητη κατήφεια και το διαρκές άγχος. Ο αρνητής είναι (αποδεδειγμένα πλέον) απαραίτητα νευρωτικός!
        Εμείς οι πιστοί του Αναστάντος Χριστού αποστρέφουμε το πρόσωπό μας από αυτή τη μιζέρια και τη θανατερή μελαγχολία του αμαρτωλού κόσμου και πανηγυρίζουμε λαμπρά τη Θεία Έγερση. Ο ιερός υμνογράφος προτρέπει: «χαίρεται λαοί και αγαλλιάσθε, άγγελος γαρ εκάθησε εις τον λίθον του μνήματος» και «Ας γεμίσει από χαρά και ευφροσύνη το στόμα μας γι’ αυτόν, που είπε μετά την ανάσταση: χαίρεται», προτρέπει ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων (P.G. 33,825). Χαιρόμαστε, πάνω απ’ όλα διότι τα μνήματα των νεκρών, έπαψαν πια να προκαλούν φόβο και τρόμο, όπως γινόταν και γίνεται στους εκτός του Χριστιανισμού πίστεις. Ο «όλβιος τάφος» του Κυρίου μας μετέβαλε τα μνήματα σε κλίνες ύπνου, διότι η παραμονή πλέον των νεκρών σε αυτά είναι προσωρινή. Οι μεταστάντες εν Κυρίω αδελφοί μας δεν είναι πια νεκροί, αλλά κεκοιμημένοι, περιμένοντας την ανάσταση. Τα αποτρόπαια νεκροταφεία χάρις στην ανάσταση του Κυρίου μας μεταβλήθηκαν σε  κοιμητήρια. Δε θρηνούμε πια για καμιά εκμηδένιση, αλλά λυπούμαστε για τον προσωρινό χωρισμό των κεκοιμημένων μας, με τους οποίους μας συνδέει εσαεί η μακάρια ελπίδα της συναντήσεώς μας στα ουράνια δώματα της θείας μακαριότητας! Μας διαβεβαιώνει ο θείος Παύλος: «Εἰ δὲ ἀπεθάνομεν σὺν Χριστῷ, πιστεύομεν ὅτι καὶ συζήσομεν αὐτῷ, εἰδότες ὅτι Χριστὸς ἐγερθεὶς ἐκ νεκρῶν οὐκέτι ἀποθνῄσκει, θάνατος αὐτοῦ οὐκέτι κυριεύει» (Ρωμ. 6,8-9). Αλλά όχι μόνο αυτό τονίζει ο μεγάλος απόστολος «μεγαλυνθήσεται Χριστός εν τω σώματί μου είτε δια ζωής είτε διά θανάτου» (Φιλ. 1,20). Είτε με τη ζωή μας, είτε με την κοίμησή μας δοξάζεται ο Κύριος. Τέτοιου μεγέθους συνάφεια μαζί Του μας χάρισε η ανάστασή Του!
     Ο θάνατος είναι πανταχού παρών στη ζωή του ανθρώπου, από τη γέννησή του μέχρι την έξοδό του από τον κόσμο αυτό, και καραδοκεί να τον πλήξει, αφαιρώντας του το υπέρτατο δώρο της ζωής. Η ζωή του ανθρώπου είναι ένας συνεχής και ανελέητος πόλεμος με το θάνατο! Αυτά για τους απίστους. Για μας τους χριστιανούς  δεν έχει ισχύ ο θάνατος, διότι καταργήθηκε από τον αναστάντα Κύριο, διότι «δι’ ημάς θανάτω θάνατον ώλεσεν».  Εμείς δεν φοβούμαστε πια το θάνατο, διότι είναι αποδυναμωμένος πια. «Η ζωή ὑμῶν  κέκρυπται σὺν τῷ Χριστῷ ἐν τῷ Θεῷ· όταν ὁ Χριστός φανερωθῇ, ἡ ζωὴ ὑμῶν, τότε και ὑμεῖ σὺν αὐτῷ φανερωθήσεσθε εν δόξῃ» (Κολ. 3,3-4), γράφει ο απόστολος Παύλος στους Χριστιανούς των Κολοσσών. Η βεβαιότητα και της δικής μας ανάστασης στηρίζεται στο ακλόνητο βάθρο της αναστάσεως του Χριστού. Δε θα είναι μια ανάσταση απλής βιολογικής ύπαρξης, αλλά θα είναι φανέρωση δόξας στην αναστημένη πια ύπαρξή μας, ως αντικατοπτρισμός της δόξας του αναστημένου Κυρίου μας!
       Ζωντανή απόδειξη της μακάριας ελπίδας για αιώνια ζωή, είναι η εδραιωμένη ειρήνη στις ψυχές των πιστών. Η μακαριότητα και η τέρψη προϋποθέτουν την εσωτερική ειρήνη. Λίγο πριν το πάθος Του ο Κύριος άφησε στους μαθητές του την ειρήνη «ου καθώς ο κόσμος δίδωσιν» (Ιωάν. 14,27), ως βασικό στοιχείο της ερχόμενης βασιλείας Του. Έτσι «η ειρήνη του Θεού βραβεύεται εν ταις καρδίαις υμών, εις ἣν και εκλήθητε εν ενὶ σώματι· και ευχάριστοι γίνεσθε» (Κολ. 3,15) διαβεβαιώνει ο απόστολος των Εθνών, γράφοντας στους πιστούς, να ξεχωρίζουν από τους άλλους ανθρώπους από τη διαρκή χαρά και την αδιάκοπη ειρήνευση των ψυχών τους. Ο άγιος Πρόκλος Κωνσταντινουπόλεως μάς λέει πως η ανάσταση του Κυρίου μας δίνει την πραγματική και μόνιμη ειρήνη, αυτή που δε μπορεί να μας δώσει ο πτωτικός κόσμος (P.G. 155,776).
        Μια άλλη σημαντική παράμετρος της Θείας Εγέρσεως είναι η καθολική ανακαίνισή μας. «Καθαρθώμεν τας αισθήσεις και οψόμεθα τω απροσίτω φωτί της αναστάσεως», μάς προτρέπει ο ιερός υμνογράφος του Πάσχα. Ο νέος οίνος δε μπορεί να μπει σε παλαιούς ασκούς. Δηλαδή οι πιστοί δε μπορούμε να βιώνουμε το υπέρτατο γεγονός της μεταναστάσιμης πραγματικότητας ως παλαιοί άνθρωποι, εμμένοντας στην πτώση και την αμαρτία. «Εἰ οὖν συνηγέρθητε τῷ Χριστῷ, τὰ ἄνω ζητεῖτε, οὗ ὁ Χριστός ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ Θεοῦ καθήμενος, τὰ ἄνω φρονεῖτε, μὴ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς» (Κολ. 3,1-2). Ο Χριστός «ὑμᾶς, νεκροὺς ὄντας ἐν τοῖς παραπτώμασι καὶ τῇ ἀκροβυστίᾳ τῆς σαρκὸς ὑμῶν, συνεζωοποίησεν ὑμᾶς σὺν αὐτῷ, χαρισάμενος ἡμῖν πάντα τὰ παραπτώματα,  ἐξαλείψας τὸ καθ' ἡμῶν χειρόγραφον τοῖς δόγμασιν ὃ ἦν ὑπεναντίον ἡμῖν, καὶ αὐτὸ ἦρεν ἐκ τοῦ μέσου προσηλώσας αὐτὸ τῷ σταυρῷ» (Κολ. 2,11-14). Μας ανακαίνισε, μας έκαμε νέες υπάρξεις, άγια κύτταρα του δικού Του Σώματος, δυνάμει αγίους, με την εθελούσια συμμετοχή μας στο θάνατο και την ανάσταση Του. Αφού, «ὅσοι ἐβαπτίσθημεν εἰς Χριστὸν Ἰησοῦν, εἰς τὸν θάνατον αὐτοῦ ἐβαπτίσθημεν,  συνετάφημεν οὖν αὐτῷ διὰ τοῦ βαπτίσματος εἰς τὸν θάνατον, ἵνα ὥσπερ ἠγέρθη Χριστὸς ἐκνεκρῶν διὰ τῆ ςδόξης τοῦ πατρός, οὕτω καὶ ἡμεῖς ἐν καινότητι ζωῆς περιπατήσωμεν. εἰ γὰρ σύμφυτοι γεγόναμεν τῷ ὁμοιώματι τοῦ θανάτου αὐτοῦ, ἀλλὰ καὶ τῆς ἀναστάσεως ἐσόμεθα, τοῦτο γινώσκοντες, ὅτι ὁ παλαιὸς ἡμῶν ἄνθρωπος συνεσταυρώθη ἵνα καταργηθῇ τὸ σῶμα τῆς ἁμαρτίας, τοῦ μηκέτι δουλεύειν ἡμᾶς τῇ ἁμαρτίᾳ» (Ρωμ. 6,3-6). Έτσι βίωση της Θείας Εγέρσεως σημαίνει εξάπαντος και πλήρη συνειδητή και οντολογική ανακαίνιση της υπάρξεώς μας.
       Γι’ αυτούς και για μύριους άλλους λόγους, το άγιο Πάσχα δεν είναι για μας τους πιστούς απλά μια εορτή σαν τις άλλες και όπως τη γιορτάζουν οι «κοσμικοί» και οι ετερόδοξοι αιρετικοί. Είναι για μας το «Πάσχα το τερπνόν, Πάσχα Κυρίου Πάσχα, Πάσχα πανσεβάσμιον… Πάσχα λύτρον λύπης», σύμφωνα με τον ιερό υμνογράφο της υπέρλαμπρης εορτής. Είναι ξέχωρη, από αυτή του κόσμου, βιωτή, «της αιωνίου απαρχήν». Το Πάσχα του Κυρίου προβάλλει μέσα στην παραφροσύνη του αμαρτωλού κόσμου ως ο άσβεστος ακτινοβόλος φάρος της ευφροσύνης, για να φωτίζει τις ανήλιες καρδιές και να απαστράπτει τη μιζέρια και την κακοδαιμονία του δαιμονικού ερέβους. Καλούμαστε λοιπόν να λάβουμε από αυτόν «φως εκ του ανεσπέρου φωτός», δοξάζοντες «Χριστόν τον αναστάντα εκ νεκρών». Καλούμαστε επίσης μαζί με ολόκληρη τη δημιουργία, να πανηγυρίσουμε τη Θεία Έγερση. Η χαρά μας να γίνει το μήνυμα της αναστάσεως σε όλους τους κόσμους, ψάλλοντας ακατάπαυτα μαζί με τον μελίρρυτο ψάλτη του Πάσχα: «Ουρανοί μεν επαξίως ευφραινέσθωσαν γη δε αγαλλιάσθω, εορταζέτω δε κόσμος, ορατός τε άπας και αόρατος. Χριστός γαρ εγήγερται, ευφροσύνη αιώνιος»! 

https://www.nyxthimeron.com/

Η μεγάλη διόδευση από τον Άδη



Γράφει ο π. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ
"Προσέλθωμεν λαμπαδηφόροι, τῷ προϊόντι Χριστῷ ἐκ τοῦ μνήματος, ὡς νυμφίῳ, καὶ συνεορτάσωμεν ταῖς φιλεόρτοις τάξεσι, Πάσχα Θεοῦ τὸ σωτήριον.”
(Από τον Κανόνα του Πάσχα, Ιωάννου Δαμασκηνού)
Οι ημερολογιακές αναφορές, η κορύφωση των συχνών και αλλεπάλληλων λειτουργικών – λατρευτικών συνάξεων στους ναούς και τα ποικίλα εθιμικά παραγγέλματα των τοπικών παραδόσεων ωθούν τον λαό μας σε χαρές και πανηγύρια για την κοσμοϊστορική νίκη της Ζωής επάνω στο κράτος της Φθοράς, μέσω του Πάσχα, της διαβάσεως του Κυρίου δηλαδή, από το σκότος του Θανάτου διά της υπέρ φύσιν και νουν Αναστάσεώς Του.
Η χαρά όμως αυτή δεν μπορεί να επιβληθεί έξωθεν. Συνήθως, η περιτρέχουσα χαρά είναι απλώς απομίμηση της πραγματικής… Όσο κι αν σημαίνουν οι καμπάνες, διαλαλώντας “Πάσχα Θεού το σωτήριον”, όσο κι αν πυροδοτούνται λάμψεις γιορταστικών πυροτεχνημάτων, οιωνιζόμενες αμνηστία για τους εν σκότει και σκιά θανάτου (Μτ 4,16), δεν μετακινείται των πολλών ο εσώτερος λίθος, αυτός της ψυχής, επειδή συχνά-πυκνά δεν έχει επιτραπεί τον Αναστάντα, εκεί στα εντός μας καταχθόνια, να καταλύσει το κατακάθι της παλαιότητάς μας, που “ήδη όζει” (Ιω. 11, 39), καθιστάμενη έτσι τοξική και θανατηφόρα για την όλη ύπαρξη.
Όλοι, στην καθημερινότητά μας, αναζητάμε την δροσιά της διεξόδου από την Λύπη, που ρουφά συνήθως κάθε ψυχοσωματική ικμάδα. Δεν είναι αμελητέο ότι οι ψυχολόγοι και ψυχίατροι του καιρού μας έχουν καταστεί πλέον απαραίτητοι, ούτως ώστε κάθε αποπροσανατολισμένος συνάνθρωπος να επανέλθει στον εαυτό του, ξαναβρίσκοντας τον δρόμο για το πατρικό σπίτι. Ξεχνάμε όμως ότι δεν πρόκειται να βρούμε τριγύρω μας αναψυχή για την ψυχή μας, εάν δεν αναβλύσει η δροσιά από αυτή την ίδια την ψυχή μας. Και μπορεί να εξωτερικευτούν από εκεί ευεργετικά ιάματα, μόνον εάν διαθέτει τα απαιτούμενα αποθέματα δροσιάς και δη αναστάσιμης.
Πώς όμως ο έσω άνθρωπος μπορεί ν’ αποταμιεύσει ανακουφιστικές αντοχές και δυνατότητες ανάνηψης και παραμυθίας για τους δίσεκτους καιρούς; Ο Θεός -εξαιτίας της ελεύθερης βουλήσεώς μας, με την οποία μάς πλούτισε εξ αρχής- στέκει διαρκώς απέξω από τη νοητή θύρα της, κρούει και παρακαλεί: «Υιέ μου, δός μοι σήν καρδίαν» (Παρ. 23, 26). Εκεί επιθυμεί να σκηνώσει! Στην καρδιά ενός εκάστου, όσο ρυπαρή κι αν είναι! Προς τούτο, άλλωστε, ενεργοποιήθηκε, έτσι όπως ήδη το γνωρίζουμε, το σχέδιο της Θείας Οικονομίας: Από την Σάρκωση έως τον Σταυρό και τον Θάνατο, ο προ πάντων των αιώνων Υπάρχων, απέβλεπε, μαζί με την Ανάστασή Του, να συναναστήσει τον πεπτωκότα Άνθρωπο, μάλιστα δε να του δωρίσει “ζωήν την αιώνιον” στο μέλλον των Εσχάτων. Τα αναφέρουμε, άλλωστε, όλ’ αυτά, κάθε που απαγγέλλουμε το “Σύμβολο της Πίστεως”, αλλά -πολλάκις- τούτο πράττουμε δίχως να “γιγνώσκουμε, όσα αναγιγνώσκουμε” (Πραξ. 8, 30).
Ως Εκκλησία, ως μέλη του Σώματος Χριστού που είμαστε, με κεφαλή Εκείνον, σε κάθε περίπτωση είναι αναγκαίο να επιτρέπουμε στους εαυτούς μας (στα μέλη του Κυριακού Σώματος δηλαδή) να ζωογονείται από την ευεργετική βούληση Εκείνου (δηλαδή της Κεφαλής μας). Τα σωματικά μέλη ουδέποτε αποκόπτονται από την κεφαλή, διότι αυτή η καρατόμηση οδηγεί άμεσα και ανεπίστρεπτα στο τίποτε του θανάτου, στο μην όν. Ο δε Χριστός, κυρίως διά της Αναστάσεώς Του, επιθυμεί και επιχειρεί “έτι και έτι”, να παραμείνουμε έτσι όπως πλαστουργηθήκαμε: “εκ του μη όντος εις το είναι” (Θ. Λειτουργία Ι. Χρυσοστόμου). Μας θέλει όλους Ένα. Και μεταξύ μας και μ’ Εκείνον. Τουτέστι, “μία ποίμνη, είς ποιμήν” (Ιω. 10. 16).
Ο Χριστός ουδέποτε υπήρξε ο αφ’ υψηλού κελευστής, ο απροσέγγιστος άρχοντας, αλλά κατέστη ταπεινός άνθρωπος. Προσέλαβε σάρκα δική μας, εκτός αμαρτίας, ανακατεύτηκε ανάμεσά μας ως ένας από εμάς, πρότεινε τον εαυτό Του “λύτρον αντί πολλών” (Μτ. 20, 28) και, μετά την φρικτή εμπειρία του Σταυρού και του Τάφου, “διόδευσε”, έχοντας κατατροπώσει το κράτος του Άδη, “πρωτότοκος εκ των νεκρών” (Κολ. 1,19) δωρίζοντας έτσι στον κάθε εσταυρωμένο συνάνθρωπο παντός καιρού και τόπου, την ελπίδα και τη βεβαιότητα της λαμπρής ημέρας, της “μιάς των σαββάτων” (Λουκ. 24, 1), της ολόφωτης Κυριακής του Πάσχα.
Χρεία επείγουσα, λοιπόν: Ας αφήσουμε ανοιχτούς - ορθάνοιχτους τους φεγγίτες της καρδιάς μας! Κατά την ώρα την βροντερή της μεγάλης Διοδεύσεως του Κυρίου Ιησού από τον Άδη, η οποία τέμνει ριζοσπαστικά την όλη Ιστορία του κόσμου, μεταβάλλοντας την ροή της, αγαπητικό φέγγος και στοργική ζεστασιά εκ του Τάφου θα ρεύσει προς εμάς! Εάν βρει τα παντζούρια μας κλειστά, θα προσπεράσει λυπούμενος, δίχως να ενοχλήσει τους ανέτοιμους… Έτσι, συνεπώς, βασανιστική παγωμάρα θα συνεχίσει να κυριεύει τα εσωτερικά δώματά μας... Αλλ’ όχι! Μη γένοιτο! “Επιποθεί η ψυχή μου προς σε, ο Θεός” (Ψαλμ. 41, 1β). “Ἀνέστη Χριστός, καί ζωή πολιτεύεται. Ἀνέστη Χριστός καί νεκρός οὐδείς ἐπί μνήματος. Χριστός γάρ ἐγερθείς ἐκ νεκρῶν, ἀπαρχή τῶν κεκοιμημένων ἐγένετο. Αὐτῶ ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν”. (Κατηχητικός Λόγος Ι. Χρυσοστόμου).

https://www.nyxthimeron.com/

Η μία και μοναδική ευκαιρία




Γράφει ο π. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ
«Και τι ζητάω; Τι ζητάω;
Μια ευκαιρία, στον Παράδεισο να πάω» 
(Μαχαιρίτσας – Σαββόπουλος)
Η εναγώνια αυτή εκζήτηση του παραπάνω τραγουδιού αποτυπώνει μια βαθύτερη και ουσιωδέστερη νοσταλγία της ψυχής: Τη μνήμη της πρώτης, κύριας, χαμένης, αλλ’ όχι λησμονημένης πατρίδας όλων μας. Ο σύγχρονος άνθρωπος, ο οποίος μετά την προπατορική αστοχία συνεχίζει απ’ τη μια να ρέπει ακατάπαυστα στην πτώση κι απ’ την άλλη να θυμάται τις αρχαίες ωραίες εποχές της ουράνιας μακαριότητας, τώρα, σε μιαν αδιευκρίνιστη κατάσταση «εντός, εκτός κι επί τα αυτά», εκζητά τη διέξοδο της «μιας ευκαιρίας», η οποία όμως, εδώ και είκοσι αιώνες τώρα του έχει δοθεί και διαρκεί αέναα για τον έχοντα όμως κατάλληλη όραση προς τούτο. Πρόκειται για το πολυτιμότερο δώρο του Ουρανού προς τα εγκόσμια πράγματα, διότι ακριβώς αυτά τα γήινα κι επουσιώδη, τα εφήμερα και δευτερεύοντα, τα περικοσμεί με νόημα κι ενδιαφέρον, ουρανίζοντάς τα.
Μιλάμε σαφέστατα για την Ανάσταση του Θεανθρώπου. Ανερχόμενος Εκείνος από τη χαώδη πραγματικότητα του Άδη στην επιφάνεια της καθημερινής μας ζωής (φυτοζωής), συνεγείρει τη λεκιασμένη μέχρι πρότινος ανθρώπινη φύση κι από τότε ακριβώς συνανιστά κάθε ταλαίπωρο άνθρωπο, που το ζητά.
Να, λοιπόν, η ευκαιρία! Μας προσφέρεται ως η τελευταία πια και διασώζουσα περίπτωση χάριτος, ώστε να συμβεί το προσωπικό του καθενός μας πέρασμα (=Πάσχα) από την τραγωδία της εντάφιας αυτοεξορίας στη χαραυγή της Χαράς και της Ελπίδας του κόσμου, που ευαγγελίζεται η Ανάσταση του Χριστού. «Διότι», όπως επισημαίνει ο θεοδίδακτος νέος άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς, «χωρίς την ανάστασιν τίποτε πιο παράλογον από τον κόσμον αυτόν· ούτε μεγαλυτέρα απελπισία από την ζωήν αυτήν, δίχως αθανασίαν». Και αλλού, ο ίδιος επισημαίνει: «Οι άνθρωποι κατεδίκασαν τον Θεόν εις θάνατον· ο Θεός όμως δια της Αναστάσεώς Του "καταδικάζει" τους ανθρώπους εις αθανασίαν (…). Ποτέ δεν έδειξαν οι άνθρωποι τόσον μίσος προς τον Θεόν, όσο όταν Τον εσταύρωσαν και ποτέ δεν έδειξεν ο Θεός τόσην αγάπην προς τους ανθρώπους, όσην όταν ανέστη» («Άνθρωπος και Θεάνθρωπος», σ. 44 και 40 αντίστοιχα).
Ό,τι πια ζητάμε, ό,τι όλο νοσταλγία επιθυμούμε, παραχωρείται στο εξής απλόχερα και δωρεάν μέσω της μιας και μοναδικής ευκαιρίας της Ανάστασης, κατά την οποίαν σύμπας ο παλαιός κόσμος μεταμορφώνεται σε νέο. Και αυτή η έκταση και συγκλονιστική όντως νεότητα οιωνίζεται μιαν ερχόμενη Ανάσταση, εκείνην των εσχάτων χρόνων, την οποίαν θαυμάσια οραματίσθηκε ο «εν Πάτμω» Ιωάννης: «Ιδού καινά ποιώ πάντα» (Απ 21,5), διότι ακριβώς «τα πρώτα απήλθον» (ό.π. 21,4).
Η στυφή γεύση από τη βίωση των αρχαίων και η εμμονή μας (ως μη ώφειλε) στην ανθυγιεινή αυτή κατάσταση της παρακοής προσθέτουν τον βαθύ αναστεναγμό της νοσταλγίας, την αγωνία μιας τόσο μακρινής εγγύτητας. Κατά πόσον όμως πειθόμαστε, οι «ανόητοι και βραδείς τη καρδία» (Λκ 24,25), ότι γι' αυτή την ασθένεια της φύσης μας έχει ήδη δεδομένο το γιατρικό; «Φάρμακον αθανασίας» και «αντίδοτον του μη αποθανείν» (κατά τον Αγ. Ιγνάτιο τον Θεοφόρο) προσφέρεται δια της Αναστάσεως το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Ιησού. Εκείνο είναι, που εντέλει αρδεύει την άνυδρη και διψασμένη μας ύπαρξη, παρηγορεί τ’ απαραμύθητα, ισορροπεί τα κλυδωνιζόμενα, τακτοποιεί τ’ απροσάρμοστα, προσθέτει ζωή απ’ τη Ζωή, που Εκείνος ΕΙΝΑΙ, δια του Θανάτου Του. Στις καθημερινές μας σχέσεις θεωρούμε αθέμιτο (και δίκαια) το να επιβιώνουμε εις βάρος της ζωής κάποιου άλλου. Στη σχέση μας όμως με τον Αναστημένο Ιησού τα πράγματα λειτουργούν αντίστροφα: Ο Θάνατός Του όντως έγινε ζωή μας. Το Αίμα Του μπορεί τώρα, να κυκλοφορεί κυριαρχικό και ζωοπάροχο στο αίμα μας. Το Σώμα Του μπορεί πια, να σπονδυλώνει το δικό μας ατροφικό σαρκίο. Γι’ αυτό και ζούμε ακόμη. Γι’ αυτό ισχύουμε στο εξής, δυνάμενοι ν’ ανασταινόμαστε κάθε φορά, που ασφυκτιούμε στους κάθε είδους τάφους, εντός των οποίων έχομε συνήθως αυτοεγκλωβισθεί.
Τις έκτακτες αυτές προοπτικές, την δυναμική αυτή διαφάνεια της Λαμπρής επισημαίνει, άλλωστε, ο σταυροαναστάσιμος λόγος του Οδυσσέα Ελύτη σε κάθε ποιητική ευκαιρία:
«Καθαρή διάφανη μέρα (…).
Σου ‘ρχεται να πετάξεις ψηλά κι από κει να μοιράσεις δωρεάν την ψυχή σου (…)»
(«Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου», σ. 49).
Και αλλού:
«Αν είναι να πεθάνεις
πέθανε
αλλά
κοίτα να γίνεις
ο πρώτος πετεινός μέσα στον Άδη»
(«Σηματολόγιον», σ. 95).
Αν, λοιπόν, ακόμη αναμένουμε τη «μία ευκαιρία», που θεωρούμε ότι μας λείπει, ας ενστερνισθούμε τον εύφωνο λόγο του Αγ. Γρηγορίου του Θεολόγου: «Χριστός εκ νεκρών, συνεγείρεσθε· Χριστός εις εαυτόν, επανέρχεσθε· Χριστός εκ τάφων, ελευθερώθητε των δεσμών της αμαρτίας. Πύλαι άδου ανοίγονται και θάνατος καταλύεται (…)». –

https://www.nyxthimeron.com/

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ ΕΚ ΝΕΚΡΩΝ



«Χριστός ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας καί τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωήν χαρισάμενος».
(Ο Χριστός αναστήθηκε από τους νεκρούς, αφού πάτησε τον θάνατο με τον θάνατό του και χάρισε ζωή στους νεκρούς που ήταν στα μνήματα).
Χαρακτηρίστηκε και χαρακτηρίζεται ο παιάνας της Εκκλησίας, ο ύμνος (στον πανηγυρικό πλάγιο του α΄) που συνεγείρει τους πιστούς και τους καλεί να διατρανώσουν τη χαρά τους, ει δυνατόν και χορεύοντας. Γιατί διασαλπίζει τη μεγαλύτερη νίκη πάνω στον μεγαλύτερο εχθρό του ανθρώπου, τον θάνατο, και βεβαίως πάνω σε ό,τι οδήγησε και συνήργησε για την εισβολή του θανάτου: την αμαρτία και τον πονηρό διάβολο. Και πώς συνέβη αυτό; Μα αναστήθηκε ο Χριστός, ο ενανθρωπήσας Θεός, ο Οποίος ερχόμενος στον κόσμο προσέλαβε την ανθρώπινη φύση, συνεπώς με την ανάστασή Του ανέστησε κι αυτήν. Ο θάνατος «οὐκέτι κυριεύει», δεν λειτουργεί πια ως ο μόνιμος και απάνθρωπος τύραννος – μετράει τις τελευταίες του ώρες μέχρι να ξανάλθει ο Κύριος στη Δευτέρα Του Παρουσία, κι αυτό για λόγους παιδαγωγικούς: «ἵνα μή τό κακόν ἀθάνατον γένηται». Ο θάνατος λοιπόν θανατώθηκε – «θανάτου ἑορτάζομεν νέκρωσιν, Ἄδου τήν καθαίρεσιν» - που σημαίνει περαιτέρω ότι ο φόβος ως το καθοριστικό στοιχείο της ζωής στον κόσμο τούτο εξαφανίστηκε, αφού πίσω από κάθε φόβο υφίσταται στην πραγματικότητα ο φόβος του θανάτου, συνεπώς ο άνθρωπος αναπνέει αληθινά τον αέρα της ελευθερίας. Τι ελευθερία μπορεί να έχει εκείνος που βρίσκεται κάτω από την πιο σκληρή κατοχή, του θανάτου, του διαβόλου, της αμαρτίας; Ο Άδης, ως όρος δηλωτικός του όποιου χώρου των ψυχών για τους ανθρώπους που πέθαναν, διαλύθηκε, σαν μία φυλακή που γκρεμίστηκε ολοσχερώς. Το μόνο που υφίσταται είναι η ζωή και το φως, γιατί ο Χριστός ως ο Κύριος της ζωής και του θανάτου, δίνει ακριβώς αυτό που είναι και έχει: φως και ζωή. «Ἐγώ εἰμι ἡ Ἀνάστασις καί ἡ Ζωή». «Ἐγώ εἰμι τό Φῶς τοῦ κόσμου». 
Γιατί τότε υπάρχουν άνθρωποι που βρίσκονται μέσα στα δίχτυα του φόβου, της θλίψης και της δουλείας της αμαρτίας; Και μιλάμε και για χριστιανούς! Διότι ναι μεν ο Χριστός προσέφερε όλη αυτή τη χάρη και τη χαρά στους ανθρώπους, αλλά ζητάει την ανταπόκρισή τους. Και για μεν τους μη χριστιανούς, υπάρχει η προσμονή για την ενεργοποίηση της δοσμένης χάρης – περιμένουν, ανεπίγνωστα ίσως, την ώρα που θα κληθούν να μετάσχουν στο ζωντανό σώμα Του, την Εκκλησία. Για τους ήδη χριστιανούς όμως, τους βαπτισμένους στο άγιο όνομά Του, χρειάζεται η απόφαση της στροφής της θέλησής τους προς Αυτόν. Διότι μπορεί να έχει γίνει κανείς μέλος Χριστού ως μέλος της Εκκλησίας, μα να μη το έχει λάβει αυτό στα σοβαρά. Κι είναι η τραγική περίπτωση εκείνων που ντύθηκαν τον Χριστό, αλλά το ένδυμα αυτό μένει σαν αδειανό πουκάμισο, σαν «άδειο σακκί» - ο Χριστός περιμένει την ανταπόκριση της βαθειάς τους καρδιάς.
 Τι απαιτείται για να «σωματωθεί» το ένδυμα; Η μετοχή στα μυστήρια της Εκκλησίας, η μετοχή δηλαδή στη ζωή του Χριστού, και ο πνευματικός αγώνας για τήρηση των αγίων εντολών Αυτού, που κι αυτό μετοχή στη δική Του ζωή είναι. Κι ο Χριστός μάς θέτει την αλήθεια αυτή ενώπιόν μας ως πρόκληση για πειραματισμό: «τηρήστε τις εντολές μου και θα με δείτε μέσα σας. Όλος ο Θεός θα βρει τόπο καταπαύσεως στην ύπαρξή σας και θα γίνετε μοναστήρι της Αγίας Τριάδος». Τυχαία λέει ο άγιος υμνογράφος ότι την ανάσταση του Χριστού, ως βίωμα της αιώνιας ζωής, τη νιώθουμε ενεργά και αισθητά στην καρδιά μας, όταν αρχίζουμε να συγχωρούμε τους συνανθρώπους μας, όταν δηλαδή αρχίζουμε να θέτουμε σε ενέργεια τη σύνοψη όλων των εντολών του Κυρίου, την αγάπη προς τον κάθε (και εχθρό) συνάνθρωπό μας; «Συγχωρήσωμεν πάντα τῇ Ἀναστάσει καί οὕτω βοήσωμεν: Χριστός ἀνέστη ἐκ νεκρῶν».

https://pgdorbas.blogspot.com/