"Κλίνον το ους σου Αγνή, και σώσον τους θλίψεσι βυθιζομένους ημάς, και συντήρησον, πάσης εχθρών αλώσεως, την σην πόλιν Θεοτόκε." (Από τον Κανόνα της Θεοτόκου)
Αυτοίοι στίχοι αποτελούν ένα μικρό απόσπασμα από ένα συνταρακτικό κείμενο. Πρόκειται για μια προσφυγή-κραυγή. Προσφυγή ενός ολόκληρου λαού σε μια Πρεσβεία. Περιγράφει με αδρές γραμμές το δράμα του χειμαζόμενου αυτού λαού και την αγωνία του για το αύριο. Οι εχθροί του τον έχουν ήδη πολύ ταλαιπωρήσει... Πολιορκείται από παντού τριγύρω... Κινδυνεύει να αλωθεί.
Εύκολα αντιλαμβάνεται ο καθένας ότι εδώ εννοείται το ανθρώπινο γένος συνολικά, το οποίο, νοιώθοντας ότι διαβαίνει στιγμές υπέρτατου πνευματικού (και όχι μόνο) κινδύνου, καταφεύεγι στην πρεσβεία των Ουρανών και ιδιαίτερα σε μιαν επιδεξιότατη Πρέσβη: Την Παναγία.
Δεν έχει πού αλλού να καταφύγε: "Και πού λοιπόν, άλλην ευρήσω αντίληψιν; Πού προσφύγω; Πού δε και σωθήσομαι; Τίνα θερμήν έξω βοηθόν, θλίψεσι του βίου και ζάλαις, οίμοι, κλονούμενος;" (Παρακλητικός Κανών Θεοτόκου). Η αμεσότητα των δεητικών ετούτων λόγων του υμνογράφου αποτυπώνει μια πραγματικότητα καταλυτική για την εν γένει πίστη των χριστιανών: Ότι η Θεοτόκος, μες από την εμπειρία της ιεράς Παραδόσεως, έχει πια καθιερωθεί ως η αποτελεσματικότερη μεσίτρια των ανθρώπων. Εκείνη, που ακούει τις ικεσίες τους, τις ελπίδες των απελπισμένων και γοργά τις μεταφέρει στον ύψιστο Γιο της, δεόμενη για την ωφέλειά όλων.
Στην εγωπαθή και υβριστική εποχή μας, οι άνθρωποι ξεμάθαμε πια ν' ακούμε. Προτιμάμε να μιλάμε πολύ: Για τις επιδιώξεις μας, τα επιτεύγματά μας, τον εαυτούλη μας ή -κάποτε- και την "αρτιότητα" της πίστη μας, την πνευματικότητά μας!... Όταν όμως πρόκειται ν' ακούσουμε τον συνάνθρωπο, να υποδεχθούμε και ανακουφίσουμε ταλαίπωρη την ψυχή του διπλανού, κλείνουμε τ' αυτιά μας. Ο πόνος, το πρόβλημά του δεν μας συγκινεί, δεν θέλουμε να το ακούσουμε. Και αν το ακούσουμε, μόνον επιδερμικά... Διότι, κάνουμε στροφή στον εαυτό μας, αδιαφορώντας για τους απέξω. Προφασιζόμαστε συνήθως ότι "μας αρκούν τα δικά μας".
Στο Άγιον Όρος, στο θεοφρούρητο και παναγιοσκέπαστο αυτό μοναστικό κέντρο, ανάμεσα στις πολλές άλλες, υπάρχει και μια θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, που ονομάζεται "Γοργοϋπήκοος" ή "Γοργοεπήκοος" (Μονή Δοχειαρίου). Η ονομασία ετούτη δηλώνει ξεκάθαρα ότι η Παναγία κατέχει το λησμονημένο αυτό προσόν, που η έλλειψή του κάνει συνήθως φτωχότερους και σκληρόκαρδους τους ανθρώπους: Ακούει και μάλιστα γοργά. Η ικεσία του ανθρώπινου γένους, έχοντας τέτοια Γοργοϋπήκοο βοηθό και μεσιτεία, απασχολεί άμεσα τον Ουρανό, "πολλά γαρ ισχύει δέησις μητρός προς ευμένειαν Δεσπότου".
Κι έχουμε τόσες και τόσες θλίψεις για ν' απευθυνόμαστε στη Μάνα Παναγιά. Σίγουρα δεν αποτελεί ούτε υπερβολή λόγου, μήτε κινδυνολογία, αν υποστηρίξουμε ότι ο σημερινός άνθρωπος επιχειρεί και πάλι το πραξικόπημα των Πρωτοπλάστων. Παραμένοντας σε απόσταση από τον θεό κι έχοντας διακόψει κάθε επικοινωνία Ζωής και Αγάπης Μαζί Του, ακολουθούμε αναπόδραστα τον τραχύ ανήφορο της ταλαιπωρίας και του πόνου, της θλίψης και της απαισιοδοξίας, άρα του θανάτου. Χωρίς την συντροφιά της στοργής Του, κυκλοφορούμε σε μιαν ασφυκτική μοναξιά κι ας είμαστε τόσο μα τόσο κοντά ο ένας στον άλλον.
Δύο τυχαία παραδείγματα: Η οικογένεια, που για να δειχθεί "σύγχρονη" κρατά διωγμένον έξω από την πόρτα της τον θεό, καταντά συναλλαγή ρουτίνας, συμφωνητικό απλής συμβίωσης, σχέση προσωρινή δίχως προοπτική στο αύριο. Λησμονάμε ότι, "εάν μη Κύριος οικοδομήση οίκον, εις μάτην εποκίασαν οι οικοδομούντες" (Ψαλμ. 126). Ο κλονισμός ύστερα της ψυχικής υγείας μας αντικατοπτρίζει κι εξωτερικεύει την τραγική αυτή έλλειψη: Την θανατηφόρα διάσταση Ανθρώπου και Θεού. Στην ανταρσία του πρώτου οφείλονται όλες μας οι πικρίες και στυφή αίσθηση της επιβίωσης, από τις μικρότερες έως τις μεγαλύτερες...
Γι' αυτό καταφεύγουμε στην παναγία. Για να σκύψει στοργικά ως Μητέρα του κόσμου που είναι, πάνω από τον πόνο μας! Ν' αφουγκρασθεί ότι ποθούμε την ανόρθωση και την σώζουσα επιστροφή! Η Ακολουθία των Χαιρετισμών είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία προσφυγής ή καταφυγής προς Αυτήν. Κάθε ωδή κι ένα εγκώμιο, κάθε στίχος μια επιπλέον παράκληση: "Ώ Πανύμνητε Μήτερ, [...] δεξαμένη την νυν προσφοράν, απόπα΄σης ρύσαι συμφοράς άπαντας"! Γένοιτο!
http://www.nyxthimeron.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου