Αγιογραφικό ανάγνωσμα

Παροιμιῶν τὸ Ἀνάγνωσμα
(Κεφ. Γ', 1-19)
Υἱέ, ἐμῶν νόμων μὴ ἐπιλανθάνου, τὰ δὲ ῥήματά μου τηρείτω σῇ καρδίᾳ· μῆκος γὰρ βίου, καὶ ἔτη ζωῆς, καὶ εἰρήνην προσθήσουσί σοι. Ἐλεημοσύναι καὶ πίστεις μὴ ἐκλειπέτωσάν σοι· ἄφαψαι δὲ αὐτὰς ἐπὶ τῷ σῷ τραχήλῳ, γράψον αὐτὰς ἐπὶ πλακὸς καρδίας σου, καὶ εὑρήσεις χάριν. Καὶ προνοοῦ καλὰ ἐνώπιον Θεοῦ, καὶ ἀνθρώπων. Ἴσθι πεποιθὼς ἐπὶ Κύριον ἐν ὅλῃ καρδίᾳ· ἐπὶ δὲ σῇ σοφίᾳ μὴ ἐπαίρου. Ἐν πάσαις ταῖς ὁδοῖς σου γνώριζε αὐτήν, ἵνα ὀρθοτομῇ τὰς ὁδούς σου, ὁ δὲ πούς σου μὴ προσκόψῃ. Μὴ ἴσθι φρόνιμος παρὰ σεαυτῷ, φοβοῦ δὲ τὸν Κύριον, καὶ ἔκκλινον, ἀπὸ παντὸς κακοῦ· τότε ἴασις ἔσται τῷ σώματί σου, καὶ ἐπιμέλεια τοῖς ὀστέοις σου. Τίμα τὸν Κύριον ἀπὸ σῶν δικαίων πόνων, καὶ ἀπάρχου αὐτῷ ἀπὸ σῶν καρπῶν δικαιοσύνης, ἵνα πιμπλῶνται τὰ ταμεῖά σου πλησμονῆς σίτου, οἴνῳ δὲ οἱ ληνοί σου ἐκβλύζωσιν. Υἱέ, μὴ ὀλιγώρει παιδείας Κυρίου, μηδὲ ἐκλύου ὑπ' αὐτοῦ ἐλεγχόμενος. Ὃν γὰρ ἀγαπᾷ Κύριος, παιδεύει, μαστιγοῖ δὲ πάντα υἱόν, ὃν παραδέχεται. Μακάριος ἄνθρωπος, ὃς εὗρε σοφίαν, καὶ θνητὸς ὃς εἶδε φρόνησιν. Κρεῖσσον γὰρ αὐτὴν ἐμπορεύεσθαι, ἢ χρυσίου καὶ ἀργυρίου θησαυρούς. Τιμιωτέρα δέ ἐστι λίθων πολυτελῶν, οὐκ ἀντιτάσσεται αὐτῇ οὐδὲν πονηρόν, εὔγνωστός ἐστι πᾶσι τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτήν, πᾶν δὲ τίμιον οὐκ ἄξιον αὐτῆς ἐστι. Μῆκος γὰρ βίου, καὶ ἔτη ζωῆς ἐν τῇ δεξιᾷ αὐτῆς, ἐν δὲ τῇ ἀριστερᾷ αὐτῆς πλοῦτος καὶ δόξα, ἐκ τοῦ στόματος αὐτῆς ἐκπορεύεται δικαιοσύνη, νόμον δὲ καὶ ἔλαιον ἐπὶ γλώσσης φορεῖ. Αἱ ὁδοὶ αὐτῆς, ὁδοὶ καλαί, καὶ πᾶσαι αἱ τρίβοι αὐτῆς ἐν εἰρήνῃ. Ξύλον ζωῆς ἐστι πᾶσι τοῖς ἀντεχομένοις αὐτῆς, καὶ τοῖς ἐπερειδομένοις ἐπ αὐτήν, ὡς ἐπὶ Κύριον ἀσφαλής.Ὁ Θεὸς τῇ σοφίᾳ ἐθεμελίωσε τὴν γῆν, ἡτοίμασε δὲ οὐρανοὺς φρονήσει.

ΕΡΜΗΝΕΙΑ (κ. Ἰωάννου Κολιτσάρα)
1. Παιδί μου, μή λησμονῆς τούς νόμους μου. Ὁ δέ νοῦς καί ἡ καρδία σου ἄς φυλάττουν τούς λόγους μου ὡς θησαυρούς.
2.  Διότι αὐτά θά σοῦ χαρίσουν μακροβιότητα, θά προσθέσουν χρόνια ζωῆς εἰρηνικῆς καί εὐτυχισμένης.
3. Αἵ ἐλεημοσύναι πρός τούς ἀνθρώπους καί ἡ πίστις πρός τόν Θεόν, ποτέ ἄς μή σέ ἀφήσουν. Νά τάς δέσης σάν περιλαίμιον, πού θά ἐφάπτεται στόν λαιμόν σου, νά τάς χάραξης εἰς τήν καρδίαν σου, καί νά εἶσαι βέβαιος ὅτι θά εὕρης χάριν παρά Θεῶ καί ἀνθρώποις.
4. Σκέψου καί φρόντιζε, ὥστε ἡ διαγωγή σου νά εἶναι καλή καί ἀξιέπαινος ἐνώπιον Θεοῦ καί ἀνθρώπων.
5. Ἔχε σταθεράν πίστιν καί ἀκλόνητον πεποίθησιν μέ ὅλην σου τήν ψυχήν στόν Θεόν. Μή ἀλαζονεύεσαι διά τάς πολλάς γνώσεις καί διά τήν σοφίαν σου.
6. Εἰς ὅλην σου τήν ζωήν καί συμπεριφοράν νά ἔχης πάντοτε ὑπ' ὄψιν σου τήν θείαν σοφίαν, διά νά σέ καθοδηγῆ ὀρθῶς εἰς τάς ἐνεργείας σου καί νά μή σκοντάψουν ποτέ τά πόδια σου.
7. Μή σχηματίσης τό φρόνημα ὅτι εἶσαι συνετός καί μή ἐμπιστεύεσαι εἰς τήν σοφίαν σου, ἀλλά νά φοβῆσαι τόν Θεόν. Ἀπόφευγε κάθε κακόν καί λοξοδρόμει μακράν, ὅταν τό ἀντικρύζης.
8. Ὅταν ἔτσι πορεύεσαι, θά ἀπολαμβάνης ὑγείαν καί εὐεξίαν στό σῶμα σου, ἀνανέωσιν δέ καί ἀνάπαυσιν εἰς τά κόκκαλά σου.
9. Τίμα τόν Θεόν μέ θυσίας ἀπό τούς ἰδικούς σου δικαίους κόπους, καί δίδε εἰς αὐτόν πάντοτε τάς ἀπαρχάς ἀπό τούς καρπούς, τούς ὁποίους ἀπέκτησες μέ δικαιοσύνην καί τιμιότητα·
10. δία νά γεμίζουν ἔτσι αἵ ἀποθῆκαι σου ἀπό ἀφθονίαν σίτου καί νά ἀναβλύζη σάν ἀπό πηγήν πλούσιος ὁ μοῦστος ἀπό τά πατητήρια τῶν σταφυλῶν σου.
11. Παιδί μου, μή παραμελῆς καί μή ἀδιαφορῆς εἰς τήν παιδαγωγίαν τοῦ Κυρίου καί μή λιποψυχῆς, ὅταν διά τό καλόν σου ἐπιτιμᾶσαι ἀπό αὐτόν.
12. Διότι ἐκεῖνον, τόν ὁποῖον ὁ Κύριος ἀγαπᾶ, τόν παιδαγωγεῖ μέ θλίψεις καί σάν στοργικός πατέρας μαστιγώνει μέ διαφόρους δοκιμασίας κάθε τέκνον του, τό ὁποῖον ἀναγνωρίζει καί παραδέχεται ὡς ἰδικόν του.
13. Τρισευτυχισμένος καί ἀπό τόν Θεόν εὐλογημένος εἶναι ὁ ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος εὑρῆκε τήν ἀληθῆ σοφίαν, καί κάθε θνητός, ὁ ὁποῖος ἐγνώρισε καί ἀπέκτησε τήν ἀπό τόν Θεόν χορηγουμένην φρόνησιν καί σύνεσιν.
14. Διότι εἶναι ἀσυγκρίτως καλύτερον νά ἀγοράζη καί ἀποκτᾶ κανείς τήν σοφίαν, παρά θησαυρούς χρυσοῦ καί ἀργύρου.
15. Αὔτη εἶναι ἀσυγκρίτως πολυτιμοτέρα ἀπό τούς ἀδάμαντας καί τούς ἄλλους πολυτελεῖς λίθους καί ἐναντίον αὐτῆς δέν ἠμπορεῖ νά, ἀντιπαραταχθῆ κανένα ἀπολύτως πονηρόν πράγμα. Ἡ σοφία γίνεται γνωστή εἰς ὅλους ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι τήν πλησιάζουν μέ ἀγαθήν διάθεσιν. Καί κάθε τί ἀπό ὅσα οἱ ἄνθρωποι θεωροῦν πολύτιμα, δέν ἠμπορεῖ νά ἀντιπαραβληθῆ πρός αὐτήν.
16. Εἶναι δέ πολυτιμοτέρα ἀπό ὁποιονδήποτε πλοῦτον καί θησαυρόν, διότι εἰς τήν δεξιάν της κρατεῖ καί προσφέρει μακροβιότητα. Εἰς δέ τήν ἀριστεράν της κρατεῖ καί προσφέρει πλοῦτον καί δόξαν. Ἀπό τό στόμα της ἐξέρχεται πάντοτε λόγος δικαιοσύνης καί ἀρετῆς. Εἰς δέ τήν γλώσσαν της φέρει καί ἐκφράζει τόν νόμον τοῦ Θεοῦ, ἀλλά καί τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ.
17. Οἱ δρόμοι, στούς ὁποίους ὁδηγεῖ, εἶναι καλοί καί ἀγαθοί. Ὅλαι δέ αἵ πορεῖαι τῆς εἶναι εἰρηνικαί καί εἰρηνοφόροι.
18. Ἡ σοφία εἶναι τό δένδρον τῆς ζωῆς δί' ὅλους ἐκείνους, πού τήν κρατοῦν σφιγκτά· δί' ὅσους δέ στηρίζονται σταθερά εἰς αὐτήν, ὡς ἐπ' αὐτοῦ τοῦ Κυρίου, εἶναι στήριγμα ἀσφαλές.
19. Ὁ Θεός διά τῆς ἐνυποστάτου σοφίας, διά τοῦ Μονογενοῦς δηλαδή Υἱοῦ του, ἔθεσε τά θεμέλια τῆς γῆς καί μέ ἄπειρον σύνεσιν κατεσκεύασε τούς οὐρανούς.