«Εγώ φοβόμουνα να ακουμπήσω τα χέρια μου επάνω στην Αγία Τράπεζα» (Άγιος Πορφύριος)

Εγώ φοβόμουνα να ακουμπήσω τα χέρια μου επάνω στην Αγία Τράπεζα.
Εγώ τους θυμιάζω και εκείνοι δεν υποκλίνονται.
Λέω «στώμεν καλώς» και αυτοί κάθονται.
Τους ευλογώ και εκείνοι κουβεντιάζουν.
Και το τραγικότερο: λέω «πίετε εξ αυτού πάντες» καί προσέρχονται στη Θεία Κοινωνία ελάχιστοι.
Μεγάλος πόνος για τον ιερέα.
Ρώτησα:
-Πρέπει, γέροντα, να κοινωνούν όλοι;
-Βρε, δεν το λέω εγώ. Το λέει ο Κύριος. «Πάντες»!
Μήπως έχει καμμιά άλλην έννοια ή λέξη και δεν την ξέρω; Και παρακάτω η ευχή λέει: «και δι’ ημών παντί τω λαώ».
Φυσικά, όσοι δεν έχουν κωλύματα.
Οι άλλοι πρέπει να πάρουν προηγουμένως άφεση πνευματικού.
Αλλιώς, χωρίς Θεία Κοινωνία, χωρίς Χριστό, πώς θα βγεις μέσα στην καθημερινότητα;
Ήρθες στην εκκλησία και έχασες το σπουδαιότερο, το Δώρο, το παν:
Έμεινες με το αντίδωρο.
Ξέρεις, βρε Γιωργάκη, τι είναι το «το Άγιο Θυσιαστήριο;» Ό,τι πολυτιμότερο επί της γης.
Οι βασιλικοί θρόνοι, οι προεδρικοί θώκοι, οι ακαδημαϊκές έδρες έχουν μικρή αξία.
Η Αγία Τράπεζα είναι η φλεγόμενη βάτος.
Εδώ κατεβαίνει ο Χριστός, το Άγιο Πνεύμα παρόν, οι άγγελοι τριγύρω.
Φοβερό θέαμα.
Εγώ πολλές φορές φοβόμουνα να ακουμπήσω τα χέρια μου επάνω στην Αγία Τράπεζα.
Και σ’ αυτό το θαύμα μπροστά, να ακούς τους πιστούς να ψιθυρίζουν για πεζά θέματα, να μη βιώνουν το μοναδικό γεγονός.
Ποιος λειτουργεί, μωρέ;
Ο παπάς μόνος του ή όλοι -κλήρος και λαός- μαζί; Γιατί τη λέμε «λειτουργία»; Είναι ή δεν είναι «έργο του λαού»;
Ε!
Όπως στέκεται ο ιερέας πρέπει να στέκεται και ο πιστός. Συγκεντρωμένος.
Απόλυτα παραδομένος στο Θεό.
Αυτή την ώρα δεν είμαστε στη γη. «Οι τα χερουβείμ εικονίζοντες» είμαστε στον ουρανό, μπροστά στην Αγία Τριάδα.
Χωρίς «βιοτική μέριμνα».
Είμαστε όλοι ιερουργοί…
Πω, πω, πω!
Τι μας αξιώνει ο Θεός να ζούμε!
Εάν πιστεύουμε ότι μπροστά μας τελεσιουργείται η Μεγάλη Θυσία, θα πρέπει να στεκόμαστε «μετά φόβου Θεού».
Να κλαίμε από ευτυχία που ο ίδιος ο Θεός κατέρχεται και θυσιάζεται από αγάπη για μας.
Εάν δεν τα πιστεύουμε, γιατί ερχόμαστε στην Εκκλησία;
Ποιόν κοροϊδεύουμε;
Πιο συνεπείς είναι αυτοί που δεν μπαίνουν στο ναό.
Στην εκκλησία σιωπούμε, συγκεντρωνόμαστε και μιλάμε στο Θεό.
-Τα κατάλαβες αυτά πού λέω; Εάν ναι, έχεις ευθύνη να ευαισθητοποιείς και τους άλλους αδελφούς μας πού αγνοούν τα τελεσιουργούμενα φρικτά μυστήρια. Έτσι είναι, όπως τα λέω.
Να μας δίνει ο Θεός δύναμη να αντέχουμε το «θαύμα».
Κανονικά θα έπρεπε και ο ιερέας και ο πιστός να πεθαίνουν, ζώντας τόσο κοντά στο Μυστήριο, τόσο κοντά στον Ήλιο.
Αλλά ευδοκεί ο πολυεύσπλαχνος Θεός και, άκου φρικτό πράγμα, αναπαύεται κιόλας στη μηδαμινότητά μας.
Εδώ έκλαψε ο σεβάσμιος γέροντας, ο αληθινός λειτουργός…
Και πρόσθεσε:
-Φεύγεις, έτσι, από τη Θεία Λειτουργία γεμάτος γαλήνη, πού ακτινοβολεί και στο περιβάλλον…
Τώρα μεταφέρεις Χριστό.
Έγινες χριστοφόρος.
Μια ευχή τα λέει όλα:
«Δος ημίν εν οσιότητι λατρεύειν Σοι».

(+) Γεώργιος Παπαζάχος, καθηγητής Καρδιολογίας στο Παν/μιο Αθηνών και προσωπικός ιατρός του Οσίου Πορφυρίου
https://simeiakairwn.wordpress.com/

Η μεταστροφή μου στην Ορθοδοξία!

Μετά φόβου Θεού άλλα και με θερμή παράκληση προς τον Θεό να με φωτίσει να εκφράσω σωστά το πιο σημαντικό βίωμά μου, τη μεταστροφή μου στην Ορθοδοξία.
Ο παππούς μου, Ιταλός στην καταγωγή, από τη Σικελία, και αρχιτέκτονας στο επάγγελμα, βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Στα τέλη του 19ου αιώνα ο Σουλτάνος τον έστειλε στην Θεσσαλονίκη για να κτίσει δημόσια κτήρια. Στην Θεσσαλονίκη, η οποία ανήκε τότε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, έζησε έως το τέλος της ζωής του. Ένα από τα οκτώ παιδιά του ήταν ο πατέρας μου. Κι εγώ γεννήθηκα στην Θεσσαλονίκη, όπου σπούδασα και δημιούργησα οικογένεια. Από παιδί προσπαθούσα να ανταποκρίνομαι στα θρησκευτικά μου καθήκοντα.
Καθώς φοιτούσα στο γαλλικό σχολείο Δελασάλ, η κατήχηση ήταν απαραίτητη, διότι την επιμέλεια του σχολείου την είχαν μοναχοί καθολικοί. Κάποια ημέρα κατέφθασε ένας καθολικός ιερέας και έκανε συζήτηση με έφηβους καθολικούς. Κάλεσαν κι εμένα. Κατά τη συζήτηση με ρώτησε αν θέλω να γίνω ιερέας. Απάντησα αρνητικά. Παρόλο που με συγκίνησε η πρόταση, αρνήθηκα.
Σπούδασα ιατρική στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και νυμφεύτηκα Ελληνίδα ορθόδοξη. Η αλήθεια είναι ότι δεν είχαμε προστριβές εξαιτίας της διαφορετικότητάς μας στο δόγμα. Μετά τον γάμο βρεθήκαμε στην Ελβετία, όπου άνοιξα ιατρείο. Εκεί αποκτήσαμε δύο κόρες, οι οποίες βαπτίστηκαν καθολικές. Συνολικά ζήσαμε στην Ελβετία ένδεκα χρόνια. Αποτέλεσμα της διαμονής μας στην Ελβετία ήταν να χαλαρώσουμε κάπως στα θρησκευτικά μας καθήκοντα. Ο φιλεύσπλαχνος Θεός όμως μας λυπήθηκε, μας κάλεσε κοντά Του, και μας υπενθύμισε ότι δίχως αγώνα θα μείνουμε εκτός νυμφώνος. Αλλά πώς μας κάλεσε, ας με φωτίσει ο Πανάγαθος να σας το μεταφέρω σωστά στην συνέχεια.

Έπειτα από ένδεκα χρόνια ξενιτιάς επιστρέψαμε στην πατρίδα. Κατοικία και ιατρείο στην Θεσσαλονίκη. Παρόλο που όλα πήγαιναν πολύ καλά, μετά από τέσσερα χρόνια αποφασίσαμε να εγκατασταθούμε στα Νέα Μουδανιά Χαλκιδικής. Αυτό έγινε, διότι μας συνέβη κάτι εντελώς ξαφνικό και ανεξήγητο. Και σήμερα ακόμη απορούμε. Προσωπικά όμως αναρωτιέμαι, αν δεν γινόταν όλα αυτά, πώς θα γνώριζα την Ορθοδοξία. Το σχέδιο όμως του Θεού προχωρούσε και μας έδειχνε τον δρόμο που έπρεπε να ακολουθήσουμε.
Εκείνο τον καιρό η παρουσία της Παναγίας άρχισε να γίνεται πιο αισθητή στο σπίτι μας με το εξής περιστατικό: Ο Θεός πήρε τη γιαγιά της συζύγου μου και στο σπίτι μας ήλθε η εικόνα της Παναγίας Οδηγήτριας. Την εικόνα ο παππούς της τη βρήκε με θαύμα, θαμμένη στην γη. Η σύζυγος μεγάλωσε με την παρουσία αυτής της εικόνας και έζησε κάποια θαύματά της και εν συνεχεία αισθανθήκαμε και οικογενειακώς τη χάρη Της. Η Παναγία Οδηγήτρια με τη χάρη Της και την πρεσβεία Της με βοήθησε να βάλω τέλος στην αναζήτησή μου, αν δηλαδή θα παραμείνω καθολικός ή θα μεταστραφώ στην Ορθοδοξία. Πώς έγινε αυτό, θα το δούμε πιο κάτω.
Οι κόρες μου φοιτούσαν στα μέσα του Δημοτικού Σχολείου. Για εκκλησιασμό τις πήγαινα, όσο ήταν δυνατόν, στην καθολική εκκλησία στην Θεσσαλονίκη. Για δε την εξομολόγηση ερχόταν καθολικός ιερέας για τους καθολικούς της γύρω περιοχής και η εξομολόγηση γινόταν στο ιατρείο.
Επειδή με τη σύζυγο από παιδιά παρακολουθήσαμε κατηχητικό σχολείο, αποφασίσαμε να στείλουμε και τις κόρες μας. Δέχτηκα να πάνε στα Μουδανιά, εάν τις δέχονταν ως καθολικές που ήταν. Δεν είχε όμως τότε για παιδιά. Μία κυρία όμως είπε στην σύζυγο: «Αν θέλετε να ακούσετε λόγο Θεού, κάθε Σάββατο στο Μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου στην Μεταμόρφωση Χαλκιδικής ομιλεί ο Γέροντας π. Γρηγόριος».

Ήταν καλοκαίρι και πήγαμε οικογενειακώς. Όλα πρωτόγνωρα για μάς. Πολύς κόσμος στο προαύλιο, όπου θα γινόταν η ομιλία. Με πολλή προσοχή, ίσως και με περιέργεια παρακολουθήσαμε την ομιλία. Πιστεύουμε ότι όσα ακούσαμε εκείνη την μέρα δεν ήταν τυχαία, αλλά θέλημα Θεού. Πιστέψαμε ότι αυτή η ομιλία έγινε ειδικά για μας. Ο Θεός μάς καθοδήγησε σ’ αυτή την ομιλία για να προβληματιστώ και ν’ αρχίσω την αναζήτηση και μάλιστα με έντονο ενδιαφέρον.
Ο σεβαστός Γέροντας αναφέρθηκε στο Άγιον Όρος και στην ιστορία του. Ήταν συγκλονιστικό για μένα και τη σύζυγο μου. Οι κόρες δεν πολυκαταλάβαιναν λόγω της ηλικίας τους. Το συγκλονιστικό ήταν η περιγραφή της εισβολής των Λατίνων Καθολικών στο Άγιον Όρος με επιμέλεια Βέκκου (Πατριάρχου) και της άσχημης συμπεριφοράς τους απέναντι στα Μοναστήρια και τους μοναχούς οι οποίοι δεν δέχονταν να συλλειτουργήσουν μαζί τους. Με κατέπληξε ο Γέροντας, γιατί μιλούσε με ηρεμία και με πόνο ψυχής. Επίσης αναφέρθηκε και σε κάποιες διαφορές μας που δεν επιτρέπουν τη συλλειτουργία και τη συμπροσευχή, διαφορές που επήλθαν μετά το Σχίσμα, αφού οι Καθολικοί κατήργησαν ή αλλοίωσαν κάποιες παραδόσεις της Χριστιανικής πίστεως. Όταν επιστρέψαμε για δεύτερη φορά στην πατρίδα οι φίλοι μας και οι πελάτες μου μας δέχτηκαν με χαρά και όλα πήγαν πολύ καλά.

Με την πρώτη ευκαιρία επισκεφτήκαμε το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου. Ήμουν μόνος με τη σύζυγο. Στην επιστροφή, ενώ οδηγούσα, της είπα ότι αποφάσισα να βαπτιστώ Ορθόδοξος. Της εξήγησα ότι έταξα στην Παναγία ότι μόλις όλα τακτοποιηθούν θα βαπτιστώ. Οι κόρες μου δέχτηκαν επίσης να βαπτιστούν. Ήταν ήδη έφηβες και είχαν εμπεδώσει πολλά για την Ορθοδοξία παρακολουθώντας τους προβληματισμούς μου αλλά και τις διαπιστώσεις μου.
Για λίγους μήνες κατηχηθήκαμε και μετά έγινε η βάπτισή μας στην Ιερά Μονή Αγίου Αρσενίου στο Βατοπέδι Χαλκιδικής. Η βάπτισή μας έγινε από τους σεβαστούς Πατέρες π. Γρηγόριο και π. Θεόκλητο, που τόσο μας βοήθησαν και μας βοηθούνε στην πορεία μας. Ανάδοχος, γνωστή και φίλη της οικογενείας από την οποία και τον σύζυγο της ακούγαμε συχνά λόγια ωφέλιμα για την περίπτωσή μας.
Κατά τη διάρκεια του μυστηρίου ζήσαμε και οι τρεις μας αξέχαστες στιγμές και συναισθήματα. Δεν είναι εύκολο να ειπωθούν δημοσίως. Εκείνο που μπορώ να πω μόνο είναι, ότι όλα μαρτυρούσαν την παρουσία του Θεού.
Δοξάζω τον Θεό που ακόμη μου υπέδειξε τον δρόμο της ιεροσύνης, αφού, με τη βάπτισή μου, ο φιλεύσπλαχνος Θεός με απάλλαξε από τις πολλές αμαρτίες του παρελθόντος. Βέβαια είχε προηγηθεί της βαπτίσεως και η εξομολόγηση. Όταν πληροφορήθηκα ότι μπορώ να γίνω ιερέας και μου έγινε η πρόταση, είπα το ναι με χαρά, αλλά και με φόβο κατά πόσο θα φανώ αντάξιος στην πρόσκληση του Θεού. Όταν ήμουν νέος, είπα το όχι στην ίδια πρόταση των καθολικών. Δεν θα πάψω να ευχαριστώ τον Θεό που με φώτισε τότε ν’ αρνηθώ, αλλά δεν θα πάψω κυρίως να τον ευχαριστώ που μου αποκάλυψε πού βρίσκεται η αλήθεια.
Με αγάπη Χριστού κι ευχαριστίες προς όλους, π. Κωνσταντίνος

Από το περιοδικό ΕΡΩ του Κέντρου Ενότητας και μελέτης – προβολής των αξιών μας, τ. 3, Ιούλ.-Σεπτ. 2010, σελ. 24-8.
https://simeiakairwn.wordpress.com/

Ο Θεός μας ακούει και όταν σωπαίνουμε

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος
Ο Θεός δεν νοιάζεται για τον τόπο. Ζητάει μόνο θερμότητα καρδιάς και αγνότητα ψυχής. Να, και ο απόστολος Παύλος προσευχήθηκε όχι σε ναό όρθιος ή γονατιστός, αλλά μέσα σε φυλακή πεσμένος ανάσκελα, καθώς τα πόδια του ήταν σφιγμένα στην ξυλοπέδη.
Επειδή, όμως, προσευχήθηκε με θέρμη, αν και πεσμένος, και τη φυλακή έσεισε και τα θεμέλια σάλεψε και το δεσμοφύλακα τράβηξε στην αληθινή πίστη μαζί με όλη την οικογένειά του (Πράξ. 16:25-35).
Ο άρρωστος Εζεκίας ούτε όρθιος ούτε γονατιστός, αλλά πεσμένος στο κρεβάτι παρακάλεσε για τη θεραπεία του το Θεό, που με τον προφήτη Ησαΐα του είχε προαναγγείλει το θάνατο του. Και κατόρθωσε με την καθαρότητα και τη θερμότητα της καρδιάς του να μεταβάλει τη θεϊκή απόφαση (Δ’ Βασ. 20:1-6).
Ο ληστής, πάλι, καρφωμένος πάνω στο σταυρό, με λίγα λόγια κέρδισε τη βασιλεία των ουρανών (Λουκ. 23:42-43).
Και ο Ιερεμίας μέσα στο λάκκο με τη λάσπη (Ιερ. 45:6) και ο Δανιήλ μέσα στο λάκκο με τα θηρία (Δαν. 6:16) και ο Ιωνάς μέσα στην κοιλιά του κήτους (Ιων. 2:1-2), όταν προσευχήθηκαν θερμά, απομάκρυναν τις συμφορές, που τους είχαν βρει, και βοηθήθηκαν από το Θεό.
«Και τί θα λέω, όταν προσεύχομαι;», θα με ρωτήσεις. Θα λες ό,τι και η Χαναναία του Ευαγγελίου. «Ελέησέ με, Κύριε!», παρακαλούσε εκείνη. «Η θυγατέρα μου βασανίζεται από δαιμόνιο» (Ματθ. 15:22). «Ελέησέ με, Κύριε!», θα παρακαλάς κι εσύ. «Η ψυχή μου βασανίζεται από δαιμόνιο». Γιατί η αμαρτία είναι μεγάλος δαίμονας. Ο δαιμονισμένος ελεείται, ενώ ο αμαρτωλός αποδοκιμάζεται.
«Ελέησέ με!». Μικρή είναι η φράση. Και όμως, γίνεται πέλαγος φιλανθρωπίας, καθώς, όπου υπάρχει έλεος, εκεί υπάρχουν όλα τα αγαθά. Και όταν βρίσκεσαι έξω από την εκκλησία, φώναζε μυστικά: «Ελέησέ με!».
Φώναζε με τη σκέψη σου, χωρίς να κινείς τα χείλη σου. Γιατί ο Θεός μας ακούει και όταν σωπαίνουμε. Δεν απαιτείται τόσο ο τόπος, όσο ο τρόπος προσευχής. Και στο λουτρό αν είσαι, να προσεύχεσαι.
Όπου κι αν είσαι, να προσεύχεσαι. Όλη η κτίση είναι ναός του Θεού. Εσύ ο ίδιος είσαι ναός του Θεού, και ψάχνεις τόπο για να προσευχηθείς;

https://simeiakairwn.wordpress.com/

«ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΙΣΜΟΣ» ή (αλλιώς) ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ

«Να πάνε τουλάχιστον οι άνθρωποι σε έναν Πνευματικό να εξομολογηθούν, να φύγει η δαιμονική επίδραση, για να μπορούν να σκέφτονται λιγάκι. Τώρα δεν μπορούν ούτε να σκεφθούν από την δαιμονική επίδραση.
Η μετάνοια, η εξομολόγηση κόβει το δικαίωμα του διαβόλου. Πριν λίγο καιρό, (:Ιούνιος του 1985, όπου ο άγιος έμενε στο Καλύβι της Παναγούδας), ήρθε στο Άγιον Όρος ένας μάγος και έφραξε με πασαλάκια και δίχτυα όλο τον δρόμο, εκεί σε μία περιοχή κοντά στο Καλύβι. Αν περνούσε από ’κει μέσα ένας ανεξομολόγητος, θα πάθαινε κακό. Δεν θα ήξερε από πού του ήρθε.
Μόλις τα είδα, κάνω τον σταυρό μου και περνώ από μέσα, το διέλυσα. Μετά ο μάγος ήρθε στο Καλύβι, μου είπε όλα τα σχέδιά του και έκαψε τα βιβλία του. Σε έναν που είναι πιστός, εκκλησιάζεται, εξομολογείται, κοινωνάει, ο διάβολος δεν έχει καμμιά δύναμη, καμμιά εξουσία».
 (Όσιος Παΐσιος, Με αγάπη και πόνο για τον σύγχρονο άνθρωπο).
Μιλάει ο όσιος Παΐσιος για τα δικαιώματα του διαβόλου, του ξεπεσμένου αυτού πονηρού πνεύματος, πάνω στον άνθρωπο. Για δικαιώματα που δεν έχει, αφότου μάλιστα ήρθε στον κόσμο ο ενανθρωπήσας Θεός, ο Ιησούς Χριστός – ο Κύριος ήλθε «ίνα λύση τα έργα του διαβόλου» με αποκορύφωση της ενέργειάς Του αυτής τη σταυρική Του θυσία - αλλά που τα αποκτά ακόμη και σε έναν βαπτισμένο και χρισμένο χριστιανό, ο οποίος όμως έχει αποπτύσει το βάπτισμά του, έχει διαγράψει τον Θεό δηλαδή από τη ζωή του και ζει ως «άθεος εν τω κόσμω». Ο χριστιανός με άλλα λόγια ενώ πράγματι ενσωματώνεται στον Χριστό, καθώς γίνεται μέλος Του διά του αγίου βαπτίσματος και Τον ενδύεται ψυχοσωματικά: «όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε» (απ. Παύλος), όμως αν δεν ενεργοποιεί την άπειρη αυτή δωρεά, την απεμπολεί, τη χάνει, κι ακόμη περισσότερο: γίνεται χειρότερος από ό,τι πριν το βάπτισμά του, σύμφωνα με του Ίδιου του Κυρίου τη διαβεβαίωση: «το πνεύμα το πονηρό όταν βγαίνει από τον άνθρωπο, ξανάρχεται και βλέποντάς τον χαλαρωμένο και απρόσεκτο πηγαίνει και παραλαμβάνει και άλλα δαιμόνια μαζί του, ώστε να γίνονται χειρότερα τα πράγματα από πρώτα». Οπότε η ακύρωση και η κατάργηση του πονηρού πνεύματος λόγω της χάρης του Θεού, εξαρτώνται από τη θέληση του ανθρώπου. Ο Θεός μάς τα δίνει όλα, τον ίδιο τον Εαυτό Του, αλλά ζητάει και την ανταπόκριση του ανθρώπου. Διότι «συνεργοί Θεού εσμεν» (απ. Παύλος) - χωρίς το ναι του ανθρώπου και ο ίδιος ο Θεός «περιορίζεται».
Τρομάζει κανείς με την ευθύνη του ανθρώπου, όταν μάλιστα αμαρτάνει. Συνήθως αμαρτάνουμε, δηλαδή ενεργούμε λόγω, έργω, διανοία, χωρίς να σκεπτόμαστε τις συνέπειες – για πολλούς η αμαρτία θεωρείται ίσως και παιχνίδι! Μα «ψωνίζεις θάνατο όταν αμαρτάνεις» λέει ο λόγος του Θεού. Και το χειρότερο: εκχωρείς δικαιώματα στον διάβολο για σένα που δεν τα έχει. Που σημαίνει ότι νομίζεις πως κινείσαι μόνος σου, αυτόνομα, «ελεύθερα», χωρίς καμία εξουσία πάνω σου, κι έχεις γίνει ενεργούμενο του πονηρού, δούλος του χειρότερου δυνάστη που μπορεί να υπάρξει στον κόσμο. Γιατί ποιος είναι ο χειρότερος δυνάστης; Εκείνος που σε μισεί και θέλει να σε καταστρέψει, ενώ είσαι στη δούλεψή του! Κι αυτός είναι ο πονηρός! «Σε όποιον έχεις ηττηθεί – κι όταν αμαρτάνουμε είμαστε ηττημένοι από τον διάβολο – σ’ αυτόν και έχεις υποδουλωθεί» (απ. Πέτρος).
Και τα δικαιώματα του πονηρού που δεν τα έχει αλλά τα αποκτά, γιατί εμείς του τα δίνουμε, διαβαθμίζονται: έστω και λίγο να αμαρτάνουμε, δίνουμε «δικαίωμα» επίδρασης και επιρροής του πάνω μας. Συνεχίζουμε να αμαρτάνουμε χωρίς αμέσως να μετανοούμε; Ακόμα περισσότερο υποδουλωνόμαστε με συμπτώματα φανερά: το άγχος, τη στενοχώρια, την ευερεθιστότητα του χαρακτήρα, την ετοιμότητα σύγκρουσης με τον συνάνθρωπο, να μη χωράμε και στα ίδια μας τα ρούχα! Διαγράφουμε τον Θεό οριστικά από τη ζωή μας; Εκεί έχουμε το πανηγύρι του διαβόλου! Λειτουργούμε ως εκτελεστικά του όργανα, γινόμενοι ακόμη και «χειρότεροι» από αυτόν! «Σε έναν που δεν είναι πιστός και δίνει δικαιώματα στον πονηρό, έχει ο πονηρός μεγάλη εξουσία. Μπορεί να τον λιντσάρει, έχει δόντια και τον ξεσκίζει. Ανάλογα με τα δικαιώματα που δίνει μία ψυχή, είναι και η εξουσία του επάνω της» (όσιος Παΐσιος).
Και ποιο το χαρακτηριστικό της έντονης δαιμονικής παρουσίας πάνω μας; Η απαίτηση να γίνεται πάντοτε το δικό μας θέλημα – το θέλημα του διαβόλου στην πραγματικότητα -, η απαίτησή μας το δικό μας δικαίωμα, γράφε: «δικαιωματισμός», να γίνεται άνευ όρων αποδεκτό από όλους! Σαν τυφλοί αδυνατούμε να δούμε ότι υπάρχει όριο στις απαιτήσεις μας, ότι ισχύει αυτό που εξαγγέλλεται και στο φυσικό δίκαιο: το δικαίωμά μου σταματά εκεί που αρχίζει το δικαίωμα του άλλου, του συνανθρώπου. Πού βέβαια να ακουστεί και να κατανοηθεί η υπέρ φύσιν πραγματικότητα, εκεί που λειτουργεί η χάρη του Θεού: «καλύτερα και να αδικείσθε»; Για τον χριστιανό δηλαδή το επίπεδο που περιπατεί είναι το του Κυρίου: σταυρώνεται και αυτός για να σηκώσει το βάρος της αδικίας των άλλων – ό,τι αποκαλύπτει την πραγματική χριστιανική αγάπη! Ναι!, ο χριστιανός παραιτείται και από τα νόμιμα δικαιώματά του, για να «ζήσει ο άλλος»! Γιατί τα δικά του δικαιώματα τα έχει δώσει στον Θεό, ο Οποίος αναλαμβάνει την υπεράσπισή του με τον τρόπο που μόνον Αυτός γνωρίζει.
Οπότε αναδύεται με εξώφθαλμο τρόπο ο «δικαιωματισμός» κάποιου: προεκτείνει τον πατέρα του διάβολο και κανονίζεται από αυτόν! Τι άραγε μπορεί να υφίσταται πίσω από την απαίτηση να υποτάσσονται οι άλλοι στα δικά μου θέλω παρά μόνο η δαιμονική υπερηφάνεια; «Εκείνος που θέλει να επιβάλει τη γνώμη του, έστω κι αν είναι ορθή, να ξέρει ότι πάσχει από τη νόσο του διαβόλου, (την υπερηφάνεια)» σημειώνει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος. Και κατ’ επέκταση είναι ευνόητο ότι όλο το «woke» (αφύπνιση) κίνημα και η «woke culture» καθώς λέγεται, εφόσον κινείται πάνω στις ράγες του «δικαιωματισμού» αυτού,  φανερώνει την προέλευση και την ποιότητά του: τον πονηρό και τα ύπουλα όργανά του!
«Ο κόσμος όλος βρίσκεται μέσα στην έξουσία του πονηρού» μας λέει η Αγία Γραφή - κατά παραχώρηση Θεού βέβαια, προκειμένου να αποδειχθούν οι πραγματικές διαθέσεις των ανθρώπων: ποιοι ανήκουν πράγματι στον Θεό και ποιοι όχι. Και η λύση και η διέξοδος είναι μία για τον αληθινό χριστιανό κι αυτό τονίζει με τον δικό του μοναδικό τρόπο ο άγιος Παΐσιος: η γνήσια μετάνοια ως αλλαγή πορείας του ανθρώπου που καταλήγει στην εξομολόγηση ενώπιον του ιερέα πνευματικού. Έτσι φεύγει η δαιμονική επίδραση και καθαρίζει ο νους μας. Χωρίς μετάνοια ο «δικαιωματισμός» θα αυξάνει, θα συμπαρασύρει τους πάντες και τα πάντα για να φτάσει να γίνει η χοάνη που θα καταπιεί όλους μας. «Homo homini lupus», ο καθένας γίνεται λύκος για τον άλλον. Ο Κύριος πάντως το επεσήμανε: «Άραγε όταν ξανάρθω, θα βρω πίστη στον Θεό επί της γης;»

https://pgdorbas.blogspot.com/

ΑΡΧΗ ΤΡΙΩΔΙΟΥ

«Βάλλει μετανοίας τρεις…»
«Από σήμερα, στον εσπερινό της Κυριακής του Τελώνου και του Φαρισαίου, αρχίζουν να συμψάλλονται οι ύμνοι που περιέχονται στο λειτουργικό βιβλίο του Τριωδίου. Σε μερικούς ναούς πριν την έναρξη του εσπερινού τίθεται κάτω από την εικόνα του Χριστού στο τέμπλο σε ευτρεπισμένο σκαμνί το λειτουργικό βιβλίο του Τριωδίου, όπου προσέρχεται ο πρωτοψάλτης (ο οποίος εκπροσωπεί όλους όσοι υπηρετούν στο αναλόγιο), βάζει μπροστά στην εικόνα τρεις μετάνοιες, ασπάζεται την εικόνα, παίρνει στα χέρια του το Τριώδιο και το ασπάζεται, κάνει πάλι τρεις μικρές μετάνοιες και απέρχεται μαζί με το Τριώδιο στην οικεία του θέση» (Σημείωση Τυπικού ημέρας).
Μία βαθιά συμβολική κίνηση σημειώνεται στο Τυπικό της Εκκλησίας με το ξεκίνημα της περιόδου του Τριωδίου, για να προβληθούν δύο κυρίως πράγματα: πρώτον, η μεγάλη σημασία του λειτουργικού βιβλίου που φέρει την ονομασία «Τριώδιον» - παραλαβή του από τον πρωτοψάλτη μπροστά στην εικόνα του Κυρίου σαν να προσφέρει Εκείνος στον εκπρόσωπο του λαού στις λειτουργικές συνάξεις τα λόγια που απηχούν το Πνεύμα Του και ευαρεστείται ο Ίδιος να ακούει∙ και δεύτερον, η προσκύνηση του εκπροσώπου του λαού (ο ψάλτης είναι εκείνος που για λόγους ευταξίας λέει όσα ο λαός πάντοτε έλεγε),  που φανερώνει ότι ενώπιον του Κυρίου η μόνη ορθή στάση και κίνηση είναι η υπακοή, αυτό που συνιστά φρόνημα και του ίδιου του αρχηγού της πίστεως, καθώς το εξαγγέλλει με ποιητική ένταση ο απόστολος Παύλος: «Να υπάρχει μεταξύ σας το ίδιο φρόνημα που είχε κι ο Ιησούς Χριστός, ο οποίος, αν και ήταν Θεός, δεν θεώρησε την ισότητά του με τον Θεό αποτέλεσμα αρπαγής, αλλά τα απαρνήθηκε όλα και πήρε μορφή δούλου˙ έγινε άνθρωπος˙ και όντας πραγματικός άνθρωπος ταπεινώθηκε θεληματικά υπακούοντας μέχρι θανάτου, και μάλιστα θανάτου σταυρικού» (Φιλ. 2, 5-8). Κι η υπακοή αυτή μαρτυρείται με τον πιο δυνατό τρόπο όταν ο άνθρωπος πορεύεται κατά τα κελεύσματα των ύμνων του Τριωδίου, δηλαδή προσπαθεί να ζει με μετάνοια ως επίγνωση της αμαρτωλότητάς του και διαρκή επιστροφή προς τον Θεό ελπίζοντας στο άπειρο έλεός Του. Διότι το Τριώδιο ως βιβλίο της Εκκλησίας αλλά και ως περίοδος που χρωματίζεται από το περιεχόμενο του βιβλίου αυτού τη μετάνοια πρώτιστα προβάλλει και διακηρύσσει.
Από τον εσπερινό της ημέρας λοιπόν ουσιαστικά εισερχόμαστε στην πιο ιερή και κατανυκτική περίοδο όλου του χρόνου, η οποία διαρθρώνεται σε τρία μέρη: το εισαγωγικό μέρος (Κυριακές Τελώνου και Φαρισαίου, Ασώτου, Απόκρεω και Τυρινής, ήτοι τρεις εβδομάδες), το καθαυτό μέρος, τη Μεγάλη Σαρακοστή (αρχής γενομένης από την Καθαρά Δευτέρα έως το Σάββατο του Λαζάρου) και το τρίτο και τελευταίο που συνιστά και το όλο σκοπό και την αποκορύφωση, τη Μεγάλη Εβδομάδα. Είναι αυτονόητο βεβαίως ότι από την άποψη αυτή η θεώρηση πολλών, δυστυχώς και χριστιανών, περί του Τριωδίου ως της περιόδου του ξεφαντώματος και του «ξεσαλώματος» κοινώς των ανθρώπων δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα της εκκλησιαστικής περιόδου και ζωής.
Στην κοσμική θεώρηση ο άνθρωπος χάνει τον εαυτό του και νεκρώνεται πνευματικά. Διότι στρέφεται ολοσχερώς προς τον θάνατο που φέρνει το αμαρτωλό φρόνημα – «ψωνίζεις θάνατο με την αμαρτία» λέει ο απόστολος Παύλος. Στην εκκλησιαστική θεώρηση ο άνθρωπος βρίσκει τον εαυτό του και το μεγαλείο της δημιουργίας του. Διότι εγκύπτει μέσα στην καρδιά του, «τον κρυπτόν της καρδίας άνθρωπον», προκειμένου να την καθαρίσει με τη χάρη του Θεού από κάθε τι εμπαθές που αλλοιώνει την αληθινή φύση του. Κι η κάθαρση αυτή έτσι αποτελεί συνέργεια και του Θεού, διότι «μόνο το Πνεύμα του Θεού μπορεί να καθαρίσει τον νου του ανθρώπου» κατά τους αγίους μας, αλλά και του ανθρώπου, διότι χρειάζεται να θελήσει κι αυτός τον Θεό στη ζωή του.
Οπότε, το Τριώδιο αποτελεί την πιο ευλογημένη πρόκληση για τον χριστιανό ώστε να αναδυθεί ο αληθινός εαυτός του, ο κατ’ εικόνα Χριστού δημιουργημένος, μετά μάλιστα το βάπτισμά του στην αγία κολυμβήθρα της Εκκλησίας, και περαιτέρω αυξανόμενος εν Αυτώ «μέχρις ότου φτάσει στο μέτρο της ηλικίας του πληρώματος Εκείνου». Ότι από την άποψη αυτή η περίοδος του Τριωδίου συντελεί με μοναδικό τρόπο στη φανέρωση του χριστιανού ως του ανθρώπου που πολιτεύεται με ταπείνωση και γνήσια αγάπη είναι περιττό και να πούμε. Το Τριώδιο με άλλα λόγια ως ο πυρήνας όλης της εκκλησιαστικής χρονιάς υπάρχει για να «φτιάχνει» αγίους˙ γι’ αυτό και θεωρείται ως το μέτρο που καθημερινά πρέπει να μετράμε τον εαυτό μας. Δεν ευχόταν τυχαία ο όσιος Παΐσιος ο αγιορείτης «να ήταν όλη η ζωή του μία Σαρακοστή!» 

https://pgdorbas.blogspot.com/

Η ισαπόστολος Αγία Φωτεινή και η αγία οικογένειά της

Του ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ, Θεολόγου – Καθηγητού 
Τα βιβλικά πρόσωπα της Καινής Διαθήκης έχουν ιδιαίτερη θέση στο αγιολόγιο της Εκκλησίας μας. Κι’ αυτό, διότι είναι εκείνοι, οι οποίοι έζησαν στην εποχή που έζησε στη γη ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός και οι περισσότεροι σχετίστηκαν με Αυτόν. Ένα από αυτά τα πρόσωπα υπήρξε και η αγία Φωτεινή η Ισαπόστολος και Μεγαλομάρτυρας, η γνωστή μας Σαμαρείτιδα. 
       Έζησε λοιπόν τον 1ο μ. Χ. αιώνα στην Παλαιστίνη. Γεννήθηκε και έζησε στην πόλη Συχάρ, η οποία βρισκόταν βόρεια της Ιουδαίας και κατοικούνταν από Σαμαρείτες, οι οποίοι ήταν μεν ισραηλιτικής καταγωγής, αλλά με το πέρασμα των αιώνων, είχαν έλθει σε επιμιξίες με ειδωλολατρικούς γειτονικούς λαούς και γι’ αυτό θεωρούνταν εξωμότες από τους Ιουδαίους και υπήρχε μεταξύ τους έχθρα. Και όντως, οι Σαμαρείτες ζούσαν ζωή περισσότερο προσαρμοσμένη στους Εθνικούς, παρά στους Ιουδαίους. Η Σαμαρείτισσα Φωτεινή ζούσε και αυτή ζωή έκλυτη, αλλάζοντας συνεχώς άνδρες. Φαίνεται ότι ήταν γνωστή στην πόλη και όλοι την στιγμάτιζαν για την αμαρτωλή ζωή της. Σημειώνουμε πως δεν γνωρίζουμε το πρώτο της όνομα, διότι Φωτεινή ονομάστηκε όταν πίστεψε στο Χριστό και έλαβε το άγιο Βάπτισμα αργότερα. 
        Κάποτε ο Κύριος, σε μια από τις περιοδείες του στη Σαμάρεια, βρέθηκε στην πόλη Συχάρ και στάθηκε έξω από την πόλη σε ένα ονομαστό πηγάδι, το οποίο, σύμφωνα με την παράδοση, το είχε ανοίξει ο πατριάρχης Ιακώβ πριν από δύο χιλιάδες χρόνια από τότε. Ο Κύριος περίμενε, μόνος, δίπλα στο πηγάδι, περιμένοντας να έρθει κάποιος να του αντλήσει νερό και να ξεδιψάσει. Οι μαθητές Τους είχαν πάει στην πόλη να αγοράσουν τροφές και άλλα εφόδια. Ήταν καλοκαίρι και έκανε ζέστη.
      Φαίνεται πως το πηγάδι του Ιακώβ εξυπηρετούσε την πόλη, όπου κατέφευγαν οι κάτοικοι να προμηθευτούν νερό. Καθώς περίμενε ο Κύριος, έφτασε μια γυναίκα να αντλήσει νερό. Ήταν η Σαμαρείτισσα Φωτεινή. Ο Κύριος της ζήτησε να του δώσει νερό. Εκείνη παραξενεύτηκε, βλέποντας έναν Ιουδαίο, να καταδέχεται να συζητά μαζί της και να της ζητά εξυπηρέτηση, διότι όπως προαναφέραμε, αυτό απαγορεύονταν, λόγω του μίσους που έτρεφαν προς τους Σαμαρείτες οι Ιουδαίοι, οι οποίοι τους θεωρούσαν μιασμένους. Της ζήσε νερό και μάλιστα με αντάλλαγμα προς αυτή, το «ζωντανό νερό», το οποίο πίνοντάς το κάποιος, δεν θα χρειαζόταν να πιεί ξανά, διότι δε διψούσε «εις τον αιώνα». Ο Χριστός βεβαίως δεν εννοούσε κάποιο «θαυματουργό» νερό, αλλά το σωτήριο λόγο Του. Η Φωτεινή τον ρώτησε που θα έβρισκε τον κουβά να αντλήσει αυτό το «θαυματουργό» νερό, αφού το πηγάδι ήταν βαθύ. Ο Κύριος βρήκε την ευκαιρία να πιάσει συζήτηση μαζί της και να της αποκαλύψει όντως μεγάλες αλήθειες, τις οποίες δεν είχε αποκαλύψει ακόμη στους μαθητές Του. Ως καρδιογνώστης κατάλαβε ότι η ψυχή αυτής της αμαρτωλής γυναίκας ήταν παρθένα και γόνιμη να δεχτεί το λόγο του Θεού. Ότι έμελλε να γίνει η απόστολός Του στη χώρα της Σαμάρειας και γι’ αυτό έκαμε αυτές τις αποκαλύψεις. Της αποκάλυψε την πνευματική φύση του Θεού και την ανάγκη της πνευματικής Του λατρείας, η οποία δεν απαιτεί συγκεκριμένο τόπο, που ορίζονταν ως τότε. Της αποκάλυψε ότι είναι ο αναμενόμενος Μεσσίας των προφητών. Για να πεισθεί μάλιστα για την αλήθεια των λόγων Του, της αποκάλυψε τον βίο της.
      Μετά από αυτό η Φωτεινή έτρεξε στην πόλη και άρχισε, περιχαρής, να φωνάζει και να αναγγέλλει ότι ήρθε ο Μεσσίας και για του λόγου του αληθές, της γνώρισε τον απόκρυφο βίο της. Κατόρθωσε να πείσει πολλούς κατοίκους της πόλεως να βγουν και να έρθουν να δουν και να ακούσουν το Χριστό, στον οποίο πίστεψαν αρκετοί. Ο Χριστός έμεινε στη Συχάρ δύο ημέρες κηρύττοντας. 
       Η Φωτεινή, διορθώθηκε, εγκατέλειψε την αμαρτωλή ζωή και έγινε σώφρων. Η παράδοση αναφέρει ότι είχε πέντε αδέλφια, την Ανατολή, την Φωτώ, την Φωτίδα, την Παρασκευή και την Κυριακή και δύο γιούς, τον Φωτεινό και τον Ιωσή. Τόσο τις αδελφές της όσο και τα παιδιά της κατόρθωσε να τους πείσει ότι ο αναμενόμενος Μεσσίας ήρθε και είναι ο Ιησούς.
      Μετά την σύλληψη, το σταυρικό θάνατο και την Ανάσταση του Κυρίου, η Φωτεινή, μαζί με τις αδελφές της και τα παιδιά της κατέβηκαν στην Ιερουσαλήμ. Την ημέρα της Πεντηκοστής άκουσαν το κήρυγμα του αποστόλου Πέτρου και ήταν ανάμεσα στις τρείς χιλιάδες που βαπτίστηκαν και εντάχτηκαν στην Εκκλησία. 
     Κατόπιν ζήτησε από τους αποστόλους να εργαστεί ιεραποστολικά. Μετέβη μαζί με τις αδερφές της και τα παιδιά της στη Συρία, όπου κήρυξαν το Χριστό και μετέστρεψαν πολλούς στη νέα πίστη. Κατόπιν πήγαν στη Φοινίκη, σε άλλα μέρη της Παλαιστίνης, στην Αίγυπτο, στην Καρχηδόνα και τελικά έφτασαν στη Ρώμη, την καρδιά της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Παντού κήρυττε με θέρμη και ενθουσιασμό την πίστη στο Σωτήρα Χριστό, τον Οποίο είχε δει και της είχε αποκαλύψει τα μυστήρια του Θεού, μεταστρέφοντας πλήθος ειδωλολατρών και Ιουδαίων στον Χριστιανισμό.  
       Συχνά αναλάμβανε περιοδείες και εκτός της Ρώμης. Στα χρόνια που βασίλευε ο θηριώδης Νέρων (54-68 μ. Χ.), βρέθηκε και πάλι στην αφρικανική μεγαλούπολη της Καρχηδόνας. Ο μεγάλος γιος της Βίκτωρ είχε καταταγεί στον Ρωμαϊκό στρατό και έφτασε στο αξίωμα του στρατηλάτη (στρατηγού). Ο παράφρων Νέρωνας είχε κηρύξει τον φοβερό πρώτο διωγμό κατά των Χριστιανών, θέλοντας, ως γνωστόν, να δικαιολογήσει τη δική του κακουργία, της πυρπόλησης της Ρώμης. Διέταξε τους αξιωματούχους του στρατού να εκτελέσουν τη διαταγή του και να συλλάβουν τους Χριστιανούς. 
      Μεταξύ των άλλων αξιωματικών, διατάχτηκε και ο Βίκτωρας να συλλάβει τους Χριστιανούς της Ιταλίας. Εκείνος αρνήθηκε. Μάταια προσπάθησε ο φίλος του Δούκας Σεβαστιανός να τον πείσει να εκτελέσει την αυτοκρατορική διαταγή. Στο τέλος πείστηκε ο Σεβαστιανός να γίνει Χριστιανός! Εν τω μεταξύ ο Βίκτωρας είχε βαπτισθεί και είχε λάβει το όνομα Φωτεινός. 
      Ο Νέρων πληροφορήθηκε το γεγονός και διέταξε τη σύλληψη των δύο αξιωματικών, αλλά και της Φωτεινής, των αδελφών της και των τέκνων της. Στάθηκαν μπροστά του και ομολόγησαν την πίστη τους στο Χριστό. Τους υπέβαλαν σε φρικτά και απάνθρωπα βασανιστήρια. Θαύματα λάμβαναν χώρα κατά τη διάρκεια των μαρτυρίων τους, ώστε πολλοί ειδωλολάτρες να ασπάζονται τον Χριστιανισμό. Τόσο η αγία Φωτεινή, όσο και οι οικείοι της έδωσαν τη ζωή τους για το Χριστό. Η μνήμη τους τιμάται στις 26 Φεβρουαρίου και την Ε΄ Κυριακή από του Πάσχα.

http://www.nyxthimeron.com/

Αγιογραφικό ανάγνωσμα

Τῌ ΔΕΥΤΕΡᾼ ΤΗΣ ΙΖ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ
Ἐκ τοῦ κατὰ Μάρκον
ιγ΄ 9 - 13
Εἶπεν ὁ Κύριος τοῖς ἑαὐτοῦ Μαθηταῖς· Βλέπετε ὑμεῖς ἑαυτούς. παραδώσουσι γὰρ ὑμᾶς εἰς συνέδρια καὶ ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν δαρήσεσθε, καὶ ἐπὶ ἡγεμόνων καὶ βασιλέων σταθήσεσθε ἕνεκεν ἐμοῦ εἰς μαρτύριον αὐτοῖς· 10 καὶ εἰς πάντα τὰ ἔθνη δεῖ πρῶτον κηρυχθῆναι τὸ εὐαγγέλιον. 11 ὅταν δὲ ἀγάγωσιν ὑμᾶς παραδιδόντες, μὴ προμεριμνᾶτε τί λαλήσητε, μηδὲ μελετᾶτε, ἀλλ' ὃ ἐὰν δοθῇ ὑμῖν ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ, τοῦτο λαλεῖτε· οὐ γὰρ ὑμεῖς ἐστε οἱ λαλοῦντες, ἀλλὰ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον. 12 παραδώσει δὲ ἀδελφὸς ἀδελφὸν εἰς θάνατον καὶ πατὴρ τέκνον, καὶ ἐπαναστήσονται τέκνα ἐπὶ γονεῖς καὶ θανατώσουσιν αὐτούς. 13 καὶ ἔσεσθε μισούμενοι ὑπὸ πάντων διὰ τὸ ὄνομά μου· ὁ δὲ ὑπομείνας εἰς τέλος, οὗτος σωθήσεται.

ΕΡΜΗΝΕΙΑ (κ. Παναγιώτη Τρεμπέλα)
 9 Ἀλλά αὐτά θά εἶναι ἡ ἀρχή πόνων καί δεινῶν. Προσέχετε λοιπόν ἐσεῖς τούς ἑαυτούς σας λόγῳ τῶν δο­κιμασιῶν πού θά ὑποβληθεῖτε. Διότι θά σᾶς παραδώ­σουν σέ συνέδρια καί θά σᾶς δείρουν σέ συναγωγές, καί θά σταθεῖτε ὡς κατηγορούμενοι μπροστά σέ ἡγεμόνες καί βασιλεῖς γιά μένα, προκειμένου νά δώσετε μαρτυρία γιά τό πρόσωπό μου πού νά τήν ἀκούσουν κι αὐτοί καί νά τούς δοθεῖ ἔτσι ἡ εὐκαιρία νά μετανοήσουν καί νά πιστέψουν· γιά νά μήν προφασίζονται τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως ὅτι δέν ἄκουσαν τό κήρυγμά μου.
10 Ἀλλά πρίν ἀπό τό τέλος πρέπει πρῶτα νά κηρυχθεῖ τό Εὐ­αγ­γέλιο καί σ’ ὅλα τά ἔθνη σύμφωνα μέ τό θεῖο σχέδιο, γιά νά εἶναι τό κήρυγμα αὐτό ἔλεγχος γιά ἐκεί­νους πού δέν θά πιστέψουν.
11 Κι ὅταν σᾶς ὁδηγήσουν γιά νά σᾶς παραδώσουν σέ συνέδρια καί δικαστήρια, μήν ἀγωνιᾶτε ἀπό πρίν μέ τή σκέψη καί τή φροντίδα τί θά πεῖτε γιά νά ἀπο­­λο­γη­θεῖτε, καί μήν προμελετᾶτε τίποτε. Ἀλλά ὅ,τι σᾶς φωτίσει ὁ Θε­ός καί σᾶς στείλει στό νοῦ ἐκείνη τήν ὥρα τῆς ἀπο­λο­γί­ας σας, αὐτό νά πεῖτε. Αὐτή θά εἶναι ἡ πιό κατάλληλη ἀπολογία σας. Διότι δέν θά εἶστε ἐσεῖς πού θά μιλᾶτε, ἀλλά τό Πνεῦμα τό Ἅγιον πού θά σᾶς φω­τίζει.
12 Ἐπίσης θά παραδώσει σέ θάνατο ὁ ἄπιστος ἀ­δελ­­φός τόν πιστό ἀδελφό του κι ὁ ἄπιστος πατέ­ρας τό πι­στό παιδί του. Θά ξεσηκωθοῦν καί τά παιδιά πού δέν πίστεψαν ἐναντίον τῶν πιστῶν γονέων τους καί θά τούς θανατώσουν.
13 Καί θά σᾶς μισοῦν ὅλοι, ἐπειδή θά πιστεύετε στό ὄνομά μου. Ἐκεῖνος ὅμως πού θά δείξει ὑπομονή μέ-χρι τέλους τῆς ζωῆς του, αὐτός καί μόνο θά σωθεῖ.

(Η ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ - ΜΕ ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ - ΕΚΔΟΣΙΣ «ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΩΝ ¨Ο ΣΩΤΗΡ¨»)

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Δεν είναι δυνατόν τη στιγμή που υπάρχει τόση τάξη (στο σύμπαν), να μην υπάρχει Πρόνοια (του Θεού). Και αν δεν υπάρχει Θεός, πώς έγιναν όλα αυτά; Και αν υπάρχει Θεός, είναι δυνατόν να παραβλέπει τα δημιουργήματά Του; 

(Ιερός Χρυσόστομος)

Άρπαγες, άδικοι, μοιχοί

«Ὁ Φαρισαῖος σταθεὶς πρὸς ἑαυτὸν ταῦτα προσηύχετο· ὁ Θεός, εὐχαριστῶ σοι ὅτι οὐκ εἰμὶ ὥσπερ οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων, ἅρπαγες, ἄδικοι, μοιχοί, ἢ καὶ ὡς οὗτος ὁ τελώνης· νηστεύω δὶς τοῦ σαββάτου, ἀποδεκατῶ πάντα ὅσα κτῶμαι» (Λουκ. 18, 11-12)
«Ὁ Φαρισαῖος στάθηκε ἐπιδεικτικὰ κι ἔκανε τὴν ἑξῆς προσευχὴ σχετικὰ μὲ τὸν ἑαυτό του· “Θεέ μου, σ’ εὐχαριστῶ ποὺ ἐγὼ δὲν εἶμαι σὰν τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους ἅρπαγας, ἄδικος, μοιχός, ἢ καὶ σὰν αὐτὸν ἐδῶ τὸν τελώνη. Ἐγὼ νηστεύω δύο φορὲς τὴν ἑβδομάδα καὶ δίνω στὸν ναὸ τὸ δέκατο ἀπ’ ὅλα τὰ εἰσοδήματά μου”. 
            Ο ηθικός άνθρωπος αισθάνεται συνήθως ικανοποίηση για τις επιλογές της ζωής του, ιδίως όταν ακούει τις γνώμες των άλλων, ιδίως όταν έρχεται η ώρα να σταθεί ενώπιος ενωπίω με τον Θεό. Μάλλον το είδος αυτό τείνει να περιοριστεί, ιδίως στη νεώτερη γενιά, η οποία απομακρύνεται αρκετά και από το ήθος και από την προσευχή και από την ενδοσκόπηση. Ωστόσο, όπως ο Φαρισαίος στην παραβολή που ακούμε από τον Χριστό την πρώτη Κυριακή του Τριωδίου, της περιόδου εκείνης που μας προετοιμάζει αρχικά για την Μεγάλη Τεσσαρακοστή και στη συνέχεια μας ζητά να ξαναδούμε τις συνισταμένες της ζωής μας, θέτοντάς τες στην προοπτική της σχέσης με τον Θεό και στην αλλαγή όσον αφορά στον τρόπο θέασης του πλησίον όχι ως αντικειμένου ή αφορμής δικού μας αυτοδοξασμού, αλλά ως συν-εικόνας του Θεού, τραυματισμένης τουλάχιστον εξίσου με  μας, εντούτοις εμείς εύκολα επιλέγουμε την άλλη οδό. Ικανοποιημένοι διότι διαλέγουμε τον υγιή δρόμο, χαιρόμαστε γι΄ αυτόν και μπαίνουμε και στη λογική της σύγκρισης με τον πλησίον. Δεν είναι όμως ο πλησίον μας σημείο αναφοράς για να συν-άρουμε τους σταυρούς μας, αλλά αφορμή επανάπαυσης ότι εμείς δεν είμαστε σαν εκείνον, καθώς υπακούμε στον Θεό και η συνείδησή μας δεν μας ενοχλεί.
            Τι είναι αυτό που ενόχλησε τον Χριστό και λέει αυτή την παραβολή; Τον ενόχλησε η ηθική του Φαρισαίου; Το ότι τηρούσε τις εντολές; Τον ενόχλησε ότι δεν ήταν άρπαγας, άδικος και μοιχός; Αυτό, προφανώς, δεν παίζει. Αυτό που ενοχλεί τον Κύριο είναι το αίσθημα της αυτάρκειας που ο Φαρισαίος έχει. Αποδίδει τα κατορθώματά του στον εαυτό του και στην ατομική του ικανότητα, στον ατομικό του αγώνα, χωρίς να επικαλείται τη βοήθεια του Θεού. Κι έτσι, μέσα στην αυτάρκειά του, συγκρίνει και προχωρά στην κατάκριση. Αντί να συμπονέσει τον τελώνη, όχι από αίσθημα ανωτερότητας, αλλά διότι οι εντολές του Θεού, όπως και η ηθική έχουν ως σκοπό να μας βοηθήσουν να αγαπούμε τους πεπτωκότας, όπως επίσης και να βλέπουμε τις δικές μας υστερήσεις, τις δικές μας αμαρτίες, ο Φαρισαίος αυτοδοξάζεται και απορρίπτει. Δείχνει ότι γι’ αυτόν η κοινότητα δεν έχει χώρο για τους αμαρτωλούς, αλλά μόνο για τους «δικαίους». Ο Χριστός όμως έχει πει ότι δεν ήρθε να καλέσει τους δίκαιους σε μετάνοια, αλλά τους αμαρτωλούς. Δεν αγαπά τους δίκαιους; Προφανώς και τους αγαπά. Δεν τους  θέλει στη Βασιλεία Του; Τους θέλει, αρκεί όμως κι εκείνοι να νιώθουν ότι η καρδιά τους καλείται να είναι ανοιχτή, να χωρέσει κι όλους τους άλλους, όταν μάλιστα εκείνοι νιώθουν την ανάγκη να επικαλεστούν και να ζήσουν το έλεος του Θεού.
            Στην αρχή του Τριωδίου κι εμείς ας αποβάλλουμε την επιθετικότητα εις βάρος όσων η αμαρτία μοιάζει εμφανής στη ζωή τους. Ας αποβάλλουμε τη σύγκριση και την κατάκριση. Ας δούμε τις δικές μας πτώσεις. Ακόμη κι αν αυτές δεν είναι τέτοιες που να μοιάζουν βαριές, ας θυμηθούμε ότι μεγαλύτερες πτώσεις είναι η υπερηφάνεια, ο εγωκεντρισμός, η αυτάρκεια. Ότι χωρίς τον Χριστό δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Ότι τελικά κληθήκαμε να παλεύουμε για το ήθος της αγάπης, για να είμαστε μέλη της Εκκλησίας, για να συναντιόμαστε με τους άλλους ως συν-εικόνες του Θεού και μαζί τους να συγκροτούμε το Σώμα του Χριστού.
            Καλό Τριώδιο! 

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
25 Φεβρουαρίου 2024, Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου
http://www.nyxthimeron.com/

Η ευθύνη των Χριστιανών

Του π. Δημητρίου Μπόκου
Ο τελώνης και ο φαρισαίος είναι οι δυο εμβληματικότερες ίσως μορφές στη διδασκαλία του Χριστού. Αποτυπώνουν δυο οριακές, διαμετρικά αντιμέτωπες μεταξύ τους, καταστάσεις της ανθρώπινης ψυχής. Του ύψους και του βάθους. Δυο καταστάσεις που η έννοιά τους κινείται με ανεστραμμένο τρόπο. Αυτό που υψώνεται και φαίνεται σπουδαίο και τρανό στα ανθρώπινα μάτια, είναι κατ’ ουσίαν μηδαμινό για τον Θεό και απορριπτέο. Και αντιστρόφως. Το χαμηλό και ασήμαντο για τον κόσμο μπορεί να πάρει απροσμέτρητες διαστάσεις στα μάτια του Θεού.
Τί είμαστε οι σημερινοί Χριστιανοί; Φαρισαίοι ή τελώνες; Για την ακρίβεια, θα λέγαμε και το ένα και το άλλο, ή μάλλον ούτε το ένα ούτε το άλλο. Γιατί έχουμε πάρει κάτι από τον καθένα και μάλιστα το κακό και όχι το καλό. Πήραμε την καύχηση του φαρισαίου χωρίς τις αρετές του και τις αμαρτίες του τελώνη χωρίς τη μετάνοιά του. Και την καύχηση μεν του φαρισαίου εύκολα μπορεί να την αποκτήσει ο καθένας, αλλά τις αμαρτίες του τελώνη; Είμαστε τόσο αμαρτωλοί;
Ας μην ανατρέξουμε αυτή τη φορά στις προσωπικές μας αμαρτίες. Ας σταθούμε στη συλλογική αμαρτία μας. Στον τόπο μας συντελέστηκε τις μέρες αυτές ένα φριχτό ανοσιούργημα. Ψηφίστηκε νομοσχέδιο που δίνει τη δυνατότητα γάμου σε ομοφυλόφιλα ζευγάρια. Αν και ο νόμος του Θεού τοποθετεί την ομοφυλοφιλία «εις πάθη ατιμίας», στις αισχρότερες αμαρτίες (Ρωμ. 1, 26), ο άνθρωπος ύψωσε θρασεία τη φωνή του υποστηρίζοντας το αντίθετο. Από επίσημα και μη στόματα διαφημίστηκε το σκοτάδι για φως. Με αναισχυντία ειπώθηκε ότι η σχέση αυτή δεν είναι αμαρτία. Ότι δεν έχει δίκιο, ότι λέει ψέματα ο Θεός. Βλασφημήθηκε έτσι το Άγιο Πνεύμα. Το φως του Θεού, η αλήθεια, παρουσιάστηκε σαν σκοτάδι, μεσαίωνας!
Αλλοίμονο όμως σ’ αυτούς που λένε το κακό καλό και το καλό κακό. «Ουαί οι λέγοντες το πονηρόν καλόν και το καλόν πονηρόν, οι τιθέντες το σκότος φως και το φως σκότος, …το γλυκύ πικρόν και το πικρόν γλυκύ» (Ησ. 5, 20). Μα θα πει κανείς, οι άρχοντες το ψήφισαν, όχι ο λαός. Ναι, μα οι άρχοντες που έστειλε εκεί με την παντοδύναμη ψήφο του ο λαός. Οι άρχοντες το ψήφισαν με την ανοχή του λαού. Οι άρχοντες, με την παθητική στάση, την αδιαφορία του λαού. Οι άρχοντες, με τη συμφωνία τελικά του λαού, που δεν τους «έκραξε» και δεν τους ανακάλεσε στις ευθύνες τους. Με το χέρι των αρχόντων του συνυπέγραψε και ο λαός. Αμάρτησε όλος ο λαός.
Οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να αμαρτάνουν, μα πρέπει να σκέφτονται πολύ σοβαρά όταν νομοθετούν ενάντια στον Θεό και μετακινούν τα «όρια αιώνια, α έθεντο οι πατέρες» τους (Παρ. 22, 28). Λέει ο άγιος Παΐσιος: «Όταν παραβαίνει ένας άνθρωπος μια εντολή του Ευαγγελίου, ευθύνεται μόνο αυτός. Όταν όμως κάτι που αντίκειται στις εντολές του Ευαγγελίου γίνεται από το κράτος νόμος, τότε έρχεται η οργή του Θεού σε όλο το έθνος, για να παιδαγωγηθεί».
Οι Χριστιανοί είμαστε συνυπεύθυνοι, συνεργοί, συνυπαίτιοι με τον υπόλοιπο λαό και τους άρχοντες, στον βαθμό που τηρήσαμε την ίδια στάση μ’ αυτούς και δεν διαχωρίσαμε τη θέση μας. Οι ευθύνες μας είναι βαρύτατες σε όλο το σώμα της Εκκλησίας. Από τις κεφαλές, επισκόπους, ιερείς μας, μέχρι τον τελευταίο πιστό. Για τη σύμπλευση εν πολλοίς μαζί τους. Για τα μασημένα λόγια, για τον διστακτικό, φοβισμένο, υστερόβουλο, ευθυνόφοβο, μπερδεμένο και όχι ξεκάθαρο τελικά τρόπο μας.
Μετανοούμε καθόλου γι’ αυτό; Ή δεν νιώθουμε καν τέτοια ανάγκη;
Η τελωνική ταπείνωση ενώπιον του Θεού, έστω και τώρα, δεν είναι άσκοπη.

http://www.nyxthimeron.com/

Τελώνης και Φαρισαίος

Του Σεβ. Μητρ. Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ
Τὸ Τριώδιο ἀποτελεῖ τὴν ἀφετηρία μιᾶς διαδρομῆς, ἡ ὁποία θὰ τερματιστεῖ μὲ τὴν λειτουργία τῆς Ἀναστάσεως. Τόσο τὸ Τριώδιο, ὅσο καὶ ἡ Μεγάλη Σαρακοστὴ ποὺ θὰ ἀκολουθήσει, ἔχουν ἕνα καὶ μοναδικὸ στόχο: Τὴν προετοιμασία ὅλων μας, προκειμένου, σταδιακά, νὰ ἀπαγκιστρωθοῦμε ἀπὸ τὶς μάταιες μικροχαρὲς τῆς καθημερινότητας καὶ νὰ προετοιμάσουμε τὸν ἑαυτό μας νὰ ὑποδεχτεῖ τὸν ἀναστημένο Χριστό, τὴν πηγὴ τῆς ἀλήθειας, τῆς ἀθανασίας καὶ τῆς αἰώνιας χαρᾶς.
Ἰδιαίτερα ἡ περίοδος τοῦ Τριωδίου, ἀποτελεῖ περίοδο ἀνατροπῶν. Ἀνατροπῶν τῆς νοοτροπίας, ἀλλὰ καὶ τῶν κριτηρίων τοῦ κόσμου μας, ὁ ὁποῖος δὲν διαφέρει καὶ πολὺ ἀπὸ τόν κόσμο ποὺ συνάντησε ὁ Χριστός μας, ὅταν ἦρθε στὴν γῆ. Ὅπως τότε, ἔτσι καὶ σήμερα, ὁ ἄνθρωπος ἔχει τὴν τάση νὰ αὐτοθαυμάζεται, νὰ μεταβάλλεται σὲ εἴδωλο τοῦ ἑαυτοῦ του, νὰ ἀναζητᾷ τρόπους νὰ ἀποδείξει τὴν ὑπεροχὴ του ἀπέναντι στοὺς ἄλλους, νὰ διακηρύσσει τὰ κατορθώματά του καὶ νὰ ἀναζητᾷ ἐπίμονα τὸν ἔπαινο τῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ καὶ τοῦ ἴδιου τοῦ Θεοῦ, τὸν Ὁποῖον θεωρεῖ ὡς ἕναν ἐπουράνιο βαθμολογητὴ ποὺ ἀπονέμει ἀριστεῖα.
Σήμερα, ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος, ὁ Φαρισαῖος τῆς παραβολῆς, εὐθυτενὴς καὶ βέβαιος γιὰ τὴν θρησκευτική του συνέπεια, στέκεται σὲ ἐμφανὲς σημεῖο μέσα στὸν ναὸ τῶν Ἱεροσολύμων, καταθέτει ἐνώπιον Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων τὰ κατορθώματά του, τὴν νηστεία, τὴν ἐλεημοσύνη καὶ ὅλα τὰ ὑπόλοιπα, καί, οὐσιαστικά, φτάνει στὸ σημεῖο νὰ ἀπαιτεῖ δικαιωματικὰ τὴν εὔνοια τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ προηγουμένως ἔχει φροντίσει μὲ τὴν μεγαλοστομία του νὰ ἐξασφαλίσει τὸν θαυμασμὸ τῶν ἀνθρώπων. Δὲν τοῦ ἀρκεῖ ὅμως αὐτό. Πρέπει ὁπωσδήποτε νὰ βρεθεῖ κάποιος, ὁ ὁποῖος, μὲ τὸν ἁμαρτωλὸ τρόπο τῆς ζωῆς του θὰ ἀναδεικνύει ἀκόμη περισσότερο τὴν δική του ἁγιότητα.
Αὐτὸς ὁ «κάποιος» βρίσκεται ἤδη μέσα στὸν ναό. Ἂν καὶ στέκεται σχεδὸν κρυμμένος, ὁ Φαρισαῖος τὸν ἐντοπίζει καὶ γρήγορα τὸν μεταβάλλει σὲ θῦμα τοῦ χλευασμοῦ καὶ τῆς κατάκρισής του. Ὁ Τελώνης ὅμως δὲν ἐπηρεάζεται ἀπὸ τὰ λόγια του. Ὅσα τοῦ καταλογίζει ὁ αὐτόκλητος κριτὴς του εἶναι πολὺ λιγότερα ἀπὸ ἐκεῖνα ποὺ καταλογίζει ὁ ἴδιος στὸν ἑαυτό του. Ὁ Φαρισαῖος καταμετρᾷ ἁμαρτίες, ὁ Τελώνης ὅμως βιώνει ἕνα βαθὺ αἴσθημα συνολικῆς ἀποτυχίας καὶ ἀναξιότητας, ποὺ τὸν κάνει νὰ μὴν ἔχει πρόσωπο οὔτε κὰν νὰ ἀτενίσει πρὸς τὸν οὐρανό. Αὐτὴ τὴν βαθιὰ συντριβή, αὐτὴ τὴν συναίσθηση πὼς βρέθηκε ἀνάξιος τῆς ἁγιότητας καὶ τῶν δωρεῶν τοῦ Θεοῦ δὲν μπορεῖ νὰ τὴν περιγράψει μὲ λόγια. Ἡ συντριβὴ του παίρνει μόνον τὴν μορφὴ μιᾶς μικρῆς προσευχῆς ποὺ ζητᾷ, ὅμως, ἕνα μεγάλο ἔλεος:
«ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ»
Δὲν εἶναι τυχαῖο, ἀδελφοί μου, πὼς καὶ οἱ δυὸ πρωταγωνιστὲς τῆς ὑπέροχης σημερινῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς ἀπευθύνονται στὸν ἴδιο Θεὸ καὶ ἔχουν καταφύγει στὸν ἴδιο τόπο. Καὶ οἱ δυὸ βρίσκονται μέσα στὸν ναό, τὸν ἴδιο Νόμο γνωρίζουν καὶ τὰ ἴδια κριτήρια ἔχουν διδαχθεῖ, σχετικὰ μὲ τὸ καλὸ καὶ τὸ κακό. Μὲ βάση τὰ κριτήρια αὐτά, ὄντως, ὁ Φαρισαῖος ὑπερέχει τοῦ Τελώνη. Οἱ καλές του πράξεις εἶναι ἀληθινές, ἔχουν ὅμως δηλητηριαστεῖ ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνεια. Τί τραγικό! Αὐτὲς οἱ ἴδιες πράξεις, ποὺ τὶς ἀναφέρει ὡς ἀπόδειξη τῆς σωτηρίας του μεταβάλλονται ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνεια σὲ αἰτία τῆς καταδίκης του. Ξεχνώντας πὼς ὅλα τὰ ἀγαθά, ὑλικὰ καὶ πνευματικά, ἀποτελοῦν ἀποκλειστικὰ καὶ μόνον δωρεὲς τοῦ Θεοῦ, ἀποκόπτεται ἀπὸ τὸν Κύριο τοῦ ἐλέους, ἀποκόπτεται ἀπὸ τοὺς συνανθρώπους του καὶ ἀπομένει μόνος καὶ ἐγκλωβισμένος στὴν κόλαση τῆς μοναξιᾶς του. Γιὰ τὸν λόγο αὐτό, τὸ Εὐαγγέλιο ἀναφέρει πὼς προσευχόταν «σταθεῖς πρὸς ἑαυτόν», δηλαδὴ προσευχόταν, τοποθετώντας ἀπέναντί του ὡς θεὸ ψεύτικο, ὡς εἴδωλο, τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό του.
Ὁ Τελώνης ὅμως δὲν ἔχει ὑποπέσει σὲ αὐτὴ τὴν πλάνη. Στὸ κέντρο τῆς καρδιᾶς του, ἐκεῖ ποὺ ὁ Φαρισαῖος ἔχει τοποθετήσει τὸν θεοποιημένο ἑαυτό του, ἐκεῖνος ἔχει τοποθετήσει τὸν ἀληθινὸ Θεό. Ἀντὶ γιὰ τὸ δηλητήριο τῆς ὑπερηφάνειας, τὴν ψυχὴ του ἔχει πλημμυρίσει τὸ φῶς τῆς ταπεινοφροσύνης. Τί εἶναι σὲ θέση νὰ δεῖ, ἐνῷ ὁ Φαρισαῖος ἀδυνατεῖ;
Πρώτον, ἀντιλαμβάνεται πὼς καὶ ὅλες τὶς ἐντολὲς νὰ ἐφαρμόσει στὸ ἀκέραιο, πρᾶγμα πρακτικῶς ἀδύνατον, ἡ συνάντηση μὲ τὸν πανάγιο Θεὸ θὰ προέλθει, ὄχι ἀπὸ τὰ προσωπικὰ του πνευματικὰ κατορθώματα ἀλλὰ ἀπὸ τὸ ἔλεος καὶ τὴν ἀπέραντη θεία φιλευσπλαχνία Του. Ἡ σωτηρία θὰ προκύψει, ὄχι ὡς ἀνταμοιβὴ ἀλλὰ ὡς θεῖο δῶρο. Οἱ καλὲς πράξεις εἶναι βεβαίως ἀπαραίτητες καὶ κρατοῦν τὸν ἄνθρωπο στὸν δρόμο τοῦ Θεοῦ. Ὁ Τελώνης ὅμως ἔχει ἀντιληφθεῖ πὼς ἡ ταπεινοφροσύνη κρατεῖ διαρκῶς ὁρατὸ τὸν τερματισμὸ αὐτοῦ τοῦ δρόμου, ποὺ δὲν εἶναι ἄλλος ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Χριστό.
Ὑπάρχει ὅμως καὶ κάτι ἀκόμη: Ὁ Τελώνης ἀντιπροσωπεύει τὸν ἄνθρωπο ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος ἔχει συνειδητοποιήσει τὸ νόημα καὶ τὸν λόγο τῆς ἐνανθρωπίσεως τοῦ Κυρίου μας. Ὅταν οἱ Φαρισαῖοι διαμαρτύρονταν, γιατί ὁ Χριστὸς νὰ συναναστρέφεται τοὺς ἁμαρτωλούς, ἡ ἀπάντησή Του ἦταν ἀποκαλυπτική. Τί τοὺς ἀπάντησε; «Δὲν χρειάζονται γιατρὸ οἱ ὑγιεῖς, ἀλλὰ οἱ ἄρρωστοι».
Γνωρίζουμε βέβαια πώς, ἀπολύτως ὑγιεῖς στὴν ψυχὴ ἄνθρωποι δὲν ὑπάρχουν. Ὁ Κύριός μας, λοιπὸν, ἀναφέρεται σὲ ἐκείνους ποὺ ἀσθενοῦν, ἀλλὰ ἔχουν ψευδαίσθηση ὑγείας. Ὄντως, γι’ αὐτούς, οἱ ὁποῖοι πιθανὸν καὶ νὰ διακηρύσσουν τὴν εὐσέβειά τους, ὁ Χριστὸς εἶναι ἄχρηστος καὶ περιττός. Μόνον οἱ ταπεινοί, οἱ ὁποῖοι διακρίνουν διαρκῶς τὰ λάθη καὶ τὶς ἀτέλειές τους, ἀνοίγουν τὴν καρδιά τους στὸν Θεὸ καὶ τὸν εὐγνωμονοῦν σὲ κάθε στιγμὴ τῆς ζωῆς τους γιὰ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν θυσία Του.  Γιὰ τὸν λόγο αὐτό, ὡς Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας ἀνακηρύχτηκαν καὶ ἀνακηρύσσονται ὅσοι παραμένουν διαρκῶς ταπεινοὶ καί, μὲ πρῶτο τὸν ἀπόστολο Παῦλο, κηρύσσουν στὸν κόσμο: «Χριστὸς Ἰησοῦς ἦλθε στὸν κόσμο ἁμαρτωλοὺς σῶσαι, ὧν πρῶτος εἰμὶ ἐγώ» (Α΄ Τιμ. 1,15).
Ἀδελφοί μου,
Ὁ Τελώνης, ὁ ὁποῖος σήμερα στέκεται ἐνώπιόν μας, μᾶς δείχνει μὲ τὴν συμπεριφορά του, κυρίως ὅμως μὲ τὸ ψυχικό του φρόνημα, τὸ ἀληθινὸ νόημα τοῦ Τριωδίου, ἀλλὰ καὶ τὸν ἀληθινὸ δρόμο ποὺ ὁδηγεῖ στὴν ὁμοίωση μὲ τὸν Θεό. Ὁ ἄνθρωπος ποὺ θὰ ἐνστερνιστεῖ τὴν ταπεινοφροσύνη τοῦ Τελώνη, παύει νὰ ἐκτοπίζει διαρκῶς τὸν Θεὸ ἀπὸ τὴν καρδιά του, παύει ὅμως καὶ νὰ στρέφει περιφρονητικὴ καὶ ἐπικριτικὴ τὴν ματιὰ του πρὸς τοὺς ἀδελφούς του. Ὅποιος γεύτηκε τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ γίνεται ὁ ἴδιος πηγὴ ἐλέους γιὰ τὸν συνάνθρωπό του. Ὁ κόσμος γέμισε ἀπὸ κριτές, διψᾷ ὅμως γιὰ ἐλεήμονες. Ἄς γίνουμε λοιπὸν ἐμεῖς εἰκόνες τοῦ φιλεύσπλαχνου Θεοῦ, προστατεύοντας τὸν ἑαυτό μας ἀπὸ τὴν αὐτοθέωση καὶ τὴν κατάκριση καὶ χαρίζοντας στὸν κόσμο τὴν ἐπιείκεια καὶ τὴν ἀποδοχή. Ἄλλωστε, αὐτὲς τὶς δωρεὲς δεχόμαστε ἀδιαλείπτως καὶ ἐμεῖς ἀπὸ Ἐκεῖνον, ὁ Ὁποῖος μας καλεῖ ἀπὸ σήμερα νὰ τὸν ἀκολουθήσουμε στὸν ἀνηφορικὸ  δρόμο τῆς ἄκρας ταπείνωσής Του. Ἀμήν.

http://www.nyxthimeron.com/

Ο όλεθρος της εγωπάθειας και η ευλογία της ταπεινώσεως

Θεολογικό σχόλιο στην Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου
Του ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ, Θεολόγου - Καθηγητού
Με τη χάρη και την ευσπλαχνία του Αγίου Θεού φθάσαμε για μια ακόμα φορά στο άγιο Τριώδιο, στην ιερότερη και κατανυκτικότερη εορτολογική περίοδο του εκκλησιαστικού έτους. 
    Η μακρά αυτή περίοδος, η οποία αρχίζει την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου και τελειώνει το Μεγάλο Σάββατο, είναι η πιο σημαντική χρονική περίοδος της Εκκλησίας μας, διότι δίνει την ευκαιρία σε μας τους πιστούς να συναισθανθούμε τη λαθεμένη πορεία της ζωής μας, να τη διορθώσουμε και να επανακαθορίσουμε τη στάση μας απέναντι στο Θεό και τους συνανθρώπους μας. Αυτή η προσωπική κάθαρση και διόρθωση της γήινης πορείας μας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορέσουμε, κεκαθαρμένοι και αλλαγμένοι, να εορτάσουμε το άγιο Πάσχα, σύμφωνα με την παύλειο προτροπή, όχι όπως οι Ιουδαίοι, τυπικά, «αλλ' εν αζύμοις ειλικρινείας και αληθείας», αποβάλλοντας την παλαιά  ζύμη της κακίας και της πονηρίας μας (Α΄ Κορ. 5,8).
      Η πρώτη Κυριακή του Τριωδίου είναι αφιερωμένη στην πολύ διδακτική παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου, την οποία ο Κύριος διηγήθηκε, προκειμένου να διδάξει την θεοφιλή αρετή της ταπεινώσεως και να στηλιτεύσει την εωσφορική έπαρση. Δίδαξε την παραβολή αυτή «προς τινας τους πεποιθότας αφ’ εαυτοίς ότι εισί δίκαιοι, και εξουθενούντας τους λοιπούς» (Λουκ. 18,9). Δηλαδή πήρε αφορμή ο Χριστός από την υποκριτική στάση των Φαρισαίων, οι οποίοι ήθελαν να φαίνονται ως εκλεκτοί και αγαπητοί του Θεού, περιφρονώντας όσους δεν ανήκαν στην τάξη τους, ως ελεεινούς και μισητούς του Θεού. 
      Ο ευαγγελιστής Λουκάς, με τρόπο λιτό, αλλά σαφέστατο, διέσωσε την παραβολή αυτή ως εξής: «Άνθρωποι δύο ανέβησαν εις το ιερόν προσεύξασθαι, ο εις Φαρισαίος και ο έτερος τελώνης. Ο Φαρισαίος σταθείς προς ευατόν ταύτα προσηύχετο΄ ο Θεός ευχαριστώ σοι ότι ουκ ειμί ώσπερ οι λοιποί των ανθρώπων, άρπαγες, άδικοι, μοιχοί, ή και ως ούτος ο τελώνης΄ νηστεύω δις του σαββάτου, αποδεκατώ πάντα όσα κτώμαι. Και ο τελώνης μακρόθεν εστώς ουκ ήθελεν ουδέ τους οφθαλμούς εις τον ουρανόν επάραι, αλλ’ έτυπτεν εις το στήθος αυτού λέγων΄ ο Θεός ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ. Λέγω υμίν, κατέβη ούτος δεδικαιωμένος εις τον οίκον αυτού ή γαρ εκείνος΄ ότι πας ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται, ο δε ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται» (Λουκ. 18,10-14).
      Η τάξη των Φαρισαίων εκπροσωπούσε την υποκρισία και την εγωιστική αυτάρκεια. Τα μέλη της, απόλυτα αποκομμένα από την υπόλοιπη ιουδαϊκή κοινωνία, αποτελούσαν, λαθεμένα, το μέτρο σύγκρισης της ευσέβειας και της ηθικής για τους Ιουδαίους. Ήταν δε τέτοια η ατομική τους έπαρση και αλαζονεία, ώστε είχαν καταντήσει αληθινοί τύραννοι του λαού. Ο Κύριος δεν παρέλειπε να κατακεραυνώνει τους Φαρισαίους στο κήρυγμά του και να στηλιτεύει την τυραννική τους επιβολή στο λαό. «Τότε ο Ιησούς ελάλησε τοις όχλοις και τοις μαθηταίς αυτού λέγων· επὶ της Μωσέως καθέδρας εκάθισαν οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι. πάντα ουν όσα εὰν είπωσιν υμίν τηρείν, τηρείτε και ποιείτε, κατὰ δε τα έργα αυτών μη ποιείτε· λέγουσι γαρ, και ου ποιούσι. δεσμεύουσι γαρ φορτία βαρέα καὶ δυσβάστακτα και επιτιθέασιν επὶ τους ώμους των ανθρώπων, τω δε δακτύλῳ αυτών ου θέλουσι κινήσαι αυτά.  πάντα δε τα έργα αυτών ποιούσι προς το θεαθήναι τοις ανθρώποις» (Ματθ. 23,1-5).   
      Αντίθετα οι τελώνες ήταν η προσωποποίηση της αδικίας και της αμαρτωλότητας. Ως φοροεισπράκτορες των κατακτητών Ρωμαίων διέπρατταν αδικίες, κλοπές, εκβιασμούς, τοκογλυφίες και άλλες ειδεχθείς ανομίες και γι’ αυτό τους μισούσε δικαιολογημένα ο λαός. Ήταν πλούσιοι από τις άνομες και άδικες δραστηριότητές τους και αυτό επέτεινε το φθόνο και την αγανάκτηση του λαού προς αυτούς. 
       Δύο αντίθετοι αντιπροσωπευτικοί τύποι της κοινωνίας, εκπρόσωποι των δύο αυτών κοινωνικών τάξεων, ανέβηκαν στο ναό να προσευχηθούν. Ο πρώτος ο νομιζόμενος ευσεβής, έχοντας την αυτάρκεια της δήθεν ευσέβειάς του ως δεδομένη, στάθηκε με έπαρση μπροστά στο Θεό και άρχισε να απαριθμεί τις αρετές του, οι οποίες ήταν πραγματικές. Τις εξέθετε προκλητικότατα, εις τρόπον ώστε απαιτούσε από το Θεό να τον επιβραβεύσει γι’ αυτές. Τις απαριθμούσε μία – μία, φωναχτά, να τις ακούνε και οι παραβρισκόμενοι στους χώρους του ναού,  κάνοντας επίσης αήθη σύγκρισή του με άλλους ανθρώπους και ιδιαίτερα με τον συμπροσευχόμενό του τελώνη.  
      Αντίθετα ο όντως αμαρτωλός τελώνης συναισθανόμενος τη δεινή του αμαρτωλή κατάσταση, με συντριβή και ταπείνωση ζητεί το έλεος του Θεού. Δεν έχει να απαριθμήσει αρετές, αλλά και αν είχε, αυτές θα ήταν πνιγμένες στο πέλαγος των αμαρτιών του. Δεν έχει την τόλμη να κοιτάξει ψηλά το ουρανό, όπου βρίσκεται ο θρόνος του Θεού, αλλά κοιτά χαμηλά τη γη, όπου διαπράττεται η αμαρτία. Τα μάτια του τρέχουν δάκρια, ως ξεχείλισμα των κριμάτων της καρδιάς του.  Ο τόνος της φωνής του είναι χαμηλός, τόσο χαμηλός ώστε να τον ακούει μόνο ο Θεός. Το μόνο που ακουγόταν ήταν οι αναστεναγμοί του, ως κραυγή απόγνωσης και απελπισίας.  Δεν έχει το κουράγιο να υψώσει τα χέρια του, αλλά με αυτά χτυπά το στήθος του, σαν να δέρνει τον παλιό κακό εαυτό του για τις τόσες και μεγάλες αμαρτίες του. Μέσα στη συντριβή του δε μπορεί να δει τον εγωιστικά στεκάμενο δίπλα του Φαρισαίο και να ακούσει τις εγωιστικές φλυαρίες του. Ίσως να άκουσε μόνο την τελευταία φράση του, ότι δεν είναι σαν εκείνον δίκαιος, και ασφαλώς θα συμφώνησε μαζί του. Αυτή όμως η μετάνοιά του, η αληθινή συντριβή του, τον δικαιώνει μπροστά στο Θεό. Γίνεται δεκτή η προσευχή του, σε αντίθεση με τον υποκριτή Φαρισαίο, ο οποίος όχι μόνο δεν έγινε δεκτή η προσευχή του, αλλά σώρευσε στον εαυτό του περισσότερο κρίμα, εξαιτίας της εγωπάθειάς του.
      Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας όρισαν να είναι αφιερωμένη η πρώτη Κυριακή του Τριωδίου στη διδακτική αυτή παραβολή του Κυρίου για να συνειδητοποιήσουν οι πιστοί πως η υπερηφάνεια είναι η αγιάτρευτη ρίζα του κακού στον άνθρωπο, η οποία τον κρατά μακριά από την αγιαστική χάρη του Θεού. Πως η ταπείνωση είναι το σωτήριο αντίδοτο της καταστροφικής πορείας, που οδηγεί τον άνθρωπο η εγωπάθεια, η οποία είναι το χειρότερο εμπόδιο για τη σωτηρία του ανθρώπου. Αυτή η εγωιστική αυτάρκεια, ως μια λίαν νοσηρή πνευματική κατάσταση, εμποδίζει τη συναίσθηση της αμαρτωλότητας και τη διάθεση για μετάνοια. Εγωισμός και μετάνοια είναι δυο έννοιες εντελώς αντίθετες και ασυμβίβαστες μεταξύ τους. Η μία αναιρεί την άλλη. Οι πύλες της ψυχής του εγωπαθούς ανθρώπου είναι ερμητικά κλειστές για τη θεία χάρη και κατά συνέπεια είναι αδύνατη η σωτηρία του, όσο εμμένει στην εγωιστική του περιχάραξη. 
      Η υπερηφάνεια και ο εγωισμός είναι καταστάσεις εωσφορικές. Πρώτος διδάξας ο Εωσφόρος, ο οποίος δε μπορούσε να θεωρεί τον εαυτό του κατώτερο από το Θεό και δημιουργό του και γι’ αυτό διανοήθηκε να στήσει το θρόνο του πάνω από το θρόνο της μεγαλοσύνης Του, «εις τον ουρανόν αναβήσομαι, επάνω των αστέρων του ουρανού θήσω τον θρόνον μου, αναβήσομαι επάνω των νεφών, έσομαι όμοιος τω Υψίστω» (Ησ.14,13-14). Αλλά αυτή η αλαζονική του απόφαση είχε ως αποτέλεσμα όχι μόνο να μην πραγματοποιήσει το σκοπό του, αλλά να χάσει τη δόξα και την τιμή που του είχε χαριστεί από το Θεό και να καταπέσει στην έσχατη απαξία. Και ακόμη, από ανείπωτο μίσος και φθόνο, θέλησε να μεταδώσει και στον άνθρωπο, το κορυφαίο δημιούργημα του Θεού, τη φθοροποιά και καταστροφική έξη του εγωισμού. Έπεισε τους πρωτοπλάστους ότι δήθεν ήταν ικανοί από μόνοι τους να γίνουν θεοί (Γεν. 3ο κεφ.), συμπαρασύροντάς τους στη δική του δίνη και καταστροφή. 
      Αυτή ακριβώς την κατάσταση έχει υπόψη της η Εκκλησία μας και θέσπισε την κατανυκτική περίοδο του Τριωδίου, η οποία σηματοδοτεί την μεταπτωτική κατάσταση του ανθρωπίνου γένους, αρχίζοντας από τη στηλίτευση του εγωισμού, ως την πρωταρχική αιτία της πτώσεως και της κατοπινής δραματικής πορείας του ανθρώπου. Μας καλεί να κάνουμε μια μεγάλη θυσία αυτές τις αγιασμένες μέρες που ακολουθούν. Να θυσιάσουμε τον εγωισμό μας, ως την πλέον ευάρεστη θυσία στο Θεό, διότι «θυσία τω Θεώ, πνεύμα συντετριμμένον, καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην ο Θεός ουκ εξουθενώσει» (Ψαλμ.50,19). Να θεωρήσουμε τον εγωιστικό εαυτό μας ως το χειρότερο και τον πλέον επικίνδυνο εχθρό μας, διότι αν δεν τον νικήσουμε, θα μας νικήσει εκείνος και θα μας στείλει εξάπαντος στην απώλεια. 
      Είναι θεμελιώδους σημασίας ο λόγος του Κυρίου μας: «ο μείζων υμών έσται υμών διάκονος. όστις δε υψώσει εαυτὸν ταπεινωθήσεται, και όστις ταπεινώσει εαυτὸν υψωθήσεται» (Ματθ. 23,11-12)! Ο πραγματικά σπουδαίος, για το Χριστό, είναι αυτός που θέτει τον εαυτό του υπηρέτη των άλλων και τον θεωρεί κατώτερο από εκείνους. Εξίσου θεμελιώδους σημασίας είναι και η διαβεβαίωσή Του: «αμήν λέγω υμίν ότι οι τελώναι και αι πόρναι προάγουσιν υμάς εις την βασιλείαν του Θεού» (Ματθ. 21,32), που σημαίνει πως συγκάτοικοί μας στον παράδεισο θα είναι μετανοούντες αμαρτωλοί, ενώ θα απουσιάζουν οι αμετανόητοι νομιζόμενοι δίκαιοι!  
      Η περίοδος του Τριωδίου είναι κατ’ εξοχήν περίοδος αγώνα κατά της εγωπάθειας και άσκηση της αρετής της ταπείνωσης, ως μονόδρομος της σωτηρία μας. Αποτελεί το προπαρασκευαστικό χρονικό διάστημα πριν το Πάσχα, για την οντολογική προετοιμασία ημών των πιστών για την ύπατη και λαμπρότατη εορτή της Εκκλησίας μας. Για την ψυχοσωματική μας κάθαρση από όλους εκείνους τους ρίπους, που μολύνουν την ύπαρξή μας και μας καθιστούν οντότητες νοσηρές, έκπτωτες από την αυθεντικότητά μας. Η μετοχή μας στη φωτοφόρο πανήγυρη των πανηγύρεων απαιτεί προσωπική ανακαίνιση και ιδιαίτερα απόρριψη του εγωισμού μας, ειδάλλως  το ανέσπερο αναστάσιμο φως θα καταδείξει την ψυχική μας ρυπαρότητα και δε θα δυνηθούμε να γίνουμε κοινωνοί του Αναστάντος Λυτρωτή μας, αφήνοντάς μας ανέγγιχτους  οι άρρητες δωρεές της Αναστάσεως. Είναι ανάγκη, λοιπόν, όπως μας παροτρύνει ο απόστολος Παύλος, να «μορφωθεί ο Χριστός» στην ύπαρξή μας (Γαλ. 4,19).  Και η μόρφωσή μας εν Χριστώ ξεκινά με την αποβολή της εγωπάθειάς μας και την απόκτηση της ταπείνωσης, η οποία, μόνη αυτή, μπορεί να μας υψώσει ως το θρόνο του Θεού. 

http://www.nyxthimeron.com/

Ο ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΗΡ ΗΜΩΝ ΤΑΡΑΣΙΟΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

«Ο άγιος Ταράσιος δογμάτισε την προσκύνηση των σεπτών και αγίων εικόνων και δι’ αυτού η βασιλική αρχή και ρωμαϊκή εξουσία επανήλθε προς τις σεπτές παραδόσεις των αγίων Αποστόλων και των Οικουμενικών Συνόδων και η αγία Εκκλησία ενώθηκε με τα υπόλοιπα Πατριαρχεία. Έζησε ο Ταράσιος ευσεβώς και έγινε αξιοσέβαστος στους βασιλείς, ενώ ίδρυσε και ιερό μοναστήρι πέραν του στενού, όπου συνάθροισε πλήθη μοναστών. Υπήρξε πολύ ελεήμων στους πτωχούς, διακυβέρνησε καλώς την Εκκλησία επί είκοσι δύο έτη και δύο μήνες και τελειώθηκε εν ειρήνη, οπότε και κατατέθηκε το σκήνωμά του στο μοναστήρι που κτίστηκε από τον ίδιο. Ήταν σωματικά κατά πάντα όμοιος με τον Θεολόγο Γρηγόριο, εκτός από την ηλικία και την ουλή κάτω από τον οφθαλμό. Διότι δεν ήταν εντελώς μεγάλος στα χρόνια. Η σύναξή του τελείται στην αγιότατη μεγάλη Εκκλησία».

Τρία είναι τα επίπεδα που προβάλλει η υμνολογία της εορτής του αγίου Ταρασίου: πρώτον∙ η πνευματική ασκητική του διαγωγή, διά της οποίας υπερέβη τα πάθη της σαρκός και έζησε θεωρητικό αγγελικό βίο («όλο το γεώδες των παθών της σαρκός το απέβαλες με τους κόπους της εγκρατείας, Ταράσιε, και έζησες επί γης βίο ισάγγελο»: «όλον της σαρκός σου το γεώδες απέθου εγκρατείας πόνοις, Ταράσιε, και βίον ισάγγελον επί γης διήνυσας») (ωδή η΄), δεύτερον∙ η ορθόδοξη διαποίμανση του ποιμνίου του, με το κήρυγμα των ορθοδόξων δογμάτων, κυρίως της προσκυνήσεως των αγίων εικόνων, και την καταπολέμηση των αιρέσεων («Στερέωσες, Ταράσιε, την ταραγμένη διάνοια των πιστών,  στη άσειστη πέτρα της ορθοδοξίας, και τράνταξες τα θεμέλια της πλάνης και κατέβαλες τις βάσεις των αιρέσεων»: «Ίδρυσας, Ταράσιε, ορθοδοξίας εις άσειστον πέτραν την διάνοιαν, σαλευομένην, βροτών, και εδόνησας θεμέλια της πλάνης και τας των αιρέσεων βάσεις κατέβαλες») (ωδή α΄)∙ «τη βασιλεύουσα διαποίμανες ορθόδοξα, διώχνοντας μακριά τα θηρία των αιρέσεων, θεόπνευστε, και διατρανώνοντας την προσκύνηση των σεπτών εικόνων»: «την βασιλεύουσαν ορθοδόξως εποίμανας, απελάσας θήρας αιρέσεων, θεόπνευστε, την των σεπτών εικόνων τρανώσας προσκύνησιν») (κάθισμα όρθρου),  τρίτον∙ η τεράστια φιλανθρωπική του δράση υπέρ των πτωχών και αναγκεμένων συνανθρώπων του, καρπός της γεμάτης έλεος και αγάπη καρδιάς του («έχοντας την προαίρεσή σου σαν ανεξάντλητο ποτάμι ελέους, ανέβλυσες τους αέναους κρουνούς της ευεργεσίας στους αναγκεμένους»: «ρείθρον την προαίρεσιν ελέους ανεξάντλητον έχων, ιεράρχα, δεομένοις, της ευποιϊας τους αενάους κρουνούς έβλυσας») (ωδή ε΄), που συνεχιζόταν και με τα διάφορα θαύματά του («σαν μέγας ήλιος φωταγείς πάντοτε το πλήρωμα της οικουμένης με τις λάμψεις των δογμάτων σου και των θαυμάτων σου»: «ώσπερ μέγας ήλιος ταις των δογμάτων και θαυμάτων λάμψεσι φωταγωγείς διαπαντός της οικουμένης το πλήρωμα») (κοντάκιον). 

Ο σεμνός υμνογράφος του αγίου Ταρασίου Γεώργιος μάλιστα, γνωστός υμνογράφος της Εκκλησίας μας, θέλοντας να προβάλει ζωντανά και παραστατικά το μέγεθος της αγιότητάς του στους πιστούς, τον παρουσιάζει ως ζωντανή εικόνα και στήλη  που στέκει ενώπιόν μας καλώντας μας να τον ακολουθήσουμε σε ό,τι αυτός πάλεψε να έχει στη ζωή του: την πίστη και τις αρετές. «Στέκεσαι μπροστά μας, σαν γεμάτη πνοή εικόνα και ζωντανή στήλη των αρετών και της πίστεως, Ταράσιε, φωνάζοντας αδιάκοπα με τα έργα και τα λόγια σου, σοφέ, και προτρέπεις όλους τους πιστούς να μιμηθούν εσένα» («Έμπνους ως εικών και στήλη, Ταράσιε, ζώσα προκείμενος αρετών και πίστεως, βοάς απαύστως έργοις και λόγοις, σοφέ, και προς οικείαν μίμησιν πάντας προτρέπεις πιστούς») (ωδή θ΄). Ο υμνογράφος με τον τρόπο αυτό διακηρύσσει την παρρησία στον Θεό του αγίου Ταρασίου. Διότι μόνον ένας που έχει γίνει χριστομίμητος, σαν τον απόστολο Παύλο, μπορεί να έχει το θάρρος να καλεί και τους άλλους να τον ακολουθήσουν στον τρόπο της ζωής του. Όπως δηλαδή ο απόστολος έλεγε «μιμηταί μου γίνεσθε, καθώς καγώ Χριστού», κατά τον ίδιο τρόπο και ο άγιος Ταράσιος: προέτρεπε τους πιστούς να τον μιμηθούν. Σε αποστολικά ύψη λοιπόν η ζωή του, όπως μας τον παρουσιάζει η Εκκλησία μας.

Κι είναι εκπληκτικό από τη ζωή του, όπως το διαπιστώνουμε και στους μεγάλους Ιεράρχες και Πατέρες της Εκκλησίας μας, το γεγονός ότι παρ’ όλες τις απασχολήσεις του ως αρχιεπίσκοπος, έβρισκε χρόνο για τις εμβριθείς μελέτες του στην Αγία Γραφή – τι ωραία μας δίνει τη διάσταση αυτή ο ύμνος της ακολουθίας του (ωδή γ΄): «Εισέδυσες στον βυθό της θεόπνευστης Γραφής, Ταράσιε σοφέ, κι από εκεί ανείλκυσες τον πολύτιμο μαργαρίτη» («Γραφής εις βυθόν της θεοπνεύστου εισδύσας, Ταράσιε σοφέ, εντεύθεν τον πολύτιμον μαργαρίτην ανείλκυσας») – όπως και το ότι δεν σκλήρυνε την καρδιά του η θεσμική διοικητική του θέση. Η καρδιά του κρατήθηκε ανέπαφη, γεμάτη σπλάχνα οικτιρμών προς όλους τους ανθρώπους, κατεξοχήν μάλιστα προς τους πτωχούς και τους ενδεείς. Το σημειώσαμε και παραπάνω: η καρδιά και η προαίρεσή του ήταν «ανεξάντλητο ποτάμι ελέους και αγάπης». Πόσο πρέπει να τον έχουμε παράδειγμα τον άγιο όλοι οι πιστοί, και μάλιστα εκείνοι που κατέχουν  μεγάλα αξιώματα, είτε στην Εκκλησία είτε στην πολιτεία. Διότι αν τα αξιώματα δεν μας κάνουν πιο σάρκινη την καρδιά μας και δεν θεωρούνται αναβαθμός για μείζονα αγάπη, ασφαλώς δεν έχουν κανένα νόημα. Κι ίσως θεωρηθούν και η καταδίκη μας.

https://pgdorbas.blogspot.com/2013/02/blog-post_25.html

Το Αποστολικό και Ευαγγελικό ανάγνωσμα της Κυριακής

† Κυριακῇ 25 Φεβρουαρίου 2024 (Τελώνου και Φαρισαίου)

Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Λουκᾶν

Κεφ. ιη' : 10-14

Εἶπεν ὁ Κύριος τήν παραβολήν ταύτην· Ἂνθρωποι δύο ἀνέβησαν εἰς τὸ ἱερὸν προσεύξασθαι· ὁ εἷς Φαρισαῖος, καὶ ὁ ἕτερος Τελώνης. Ὁ Φαρισαῖος σταθεὶς πρὸς ἑαυτὸν ταῦτα προσηύχετο· Ὁ Θεός εὐχαριστῶ σοι, ὅτι οὐκ εἰμὶ ὥσπερ οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων, ἅρπαγες, ἄδικοι, μοιχοί, ἢ καὶ ὡς οὗτος ὁ Τελώνης. Νηστεύω δὶς τοῦ Σαββάτου, ἀποδεκατῶ πάντα ὅσα κτῶμαι. Καὶ ὁ Τελώνης μακρόθεν ἑστὼς, οὐκ ἤθελεν οὐδὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς εἰς τὸν οὐρανὸν ἐπᾶραι, ἀλλ᾿ ἔτυπτεν εἰς τὸ στῆθος αὐτοῦ λέγων· Ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ. Λέγω ὑμῖν, κατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ, ἢ ἐκεῖνος. Ὅτι πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαυτὸν. ταπεινωθήσεται· ὁ δὲ ταπεινῶν ἑαυτὸν, ὑψωθήσεται.

Ὁ Ἀπόστολος

Πρὸς Τιμοθέον Β΄ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ ᾽Ανάγνωσμα

Κεφ. γ' : 10-15

Τέκνον Τιμόθεε, παρηκολούθηκάς μου τῇ διδασκαλίᾳ, τῇ ἀγωγῇ, τῇ προθέσει, τῇ πίστει, τῇ μακροθυμίᾳ, τῇ ἀγάπῃ, τῇ ὑπομονῇ, τοῖς διωγμοῖς, τοῖς παθήμασιν, οἷά μοι ἐγένοντο ἐν ᾿Αντιοχείᾳ, ἐν ᾿Ικονίῳ, ἐν Λύστροις. Οἵους διωγμοὺς ὑπήνεγκα! Καὶ ἐκ πάντων με ἐρρύσατο ὁ Κύριος. Καὶ πάντες δὲ οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ διωχθήσονται· Πονηροὶ δὲ ἄνθρωποι καὶ γόητες προκόψουσιν ἐπὶ τὸ χεῖρον, πλανῶντες καὶ πλανώμενοι. Σὺ δὲ μένε ἐν οἷς ἔμαθες καὶ ἐπιστώθης, εἰδὼς παρὰ τίνος ἔμαθες, καὶ ὅτι ἀπὸ βρέφους τὰ ἱερὰ γράμματα οἶδας, τὰ δυνάμενά σε σοφίσαι εἰς σωτηρίαν διὰ πίστεως τῆς ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ.

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Ἡ παραβολή τοῦ Τελώνου καί Φαρισαίου σημασιοδοτεῖ τήν ἔναρξη τῆς πιό πνευματικῆς περιόδου τοῦ ἔτους, τῆς περιόδου τῆς προετοιμασίας μας γιά τή μεγαλύτερη ἑορτή τῆς Ἐκκλησίας μας, τοῦ Πάσχα. Κι ἡ περίοδος αὐτή παίρνει τό ὄνομά της ἀπό τό λειτουργικό βιβλίο τῆς Ἐκκλησίας πού ὀνομάζεται «Τριώδιο», καθώς ἡ χρήση αὐτοῦ τοῦ βιβλίου ξεκινᾶ ἀπό τόν ἑσπερινό τῆς Κυριακῆς πού διαβαζεται ἡ σημερινή παραβολή καί ἐκτείνεται μέχρι τήν παννυχίδα τοῦ Μεγάλου Σαββάτου, καθιερώνοντας αὐτήν τήν περίοδο ὡς περίοδο αὐξημένης προσευχῆς τόσο σέ ποσότητα, ὅσο καί σέ ποιότητα.
Ἀκριβῶς δέ ἐπειδή ἡ περίοδος αὐτή εἶναι ἀφορμή ἐντατικότερης καί θερμότερης προσευχῆς, γιά τόν λόγο αὐτό ἡ Ἐκκλησία μας ξεκινᾶ τήν περίοδο μέ τή διδασκαλία τοῦ ἴδιου τοῦ Χριστοῦ γιά τόν τρόπο τῆς θεάρεστης προσευχῆς. Κι ἡ διδασκαλία αὐτή ἐμπεριέχεται σέ μιά ἱστορία, στή διδακτικότατη αὐτή παραβολή τοῦ Τελώνου καί τοῦ Φαρισαίου, πού τόσο ἔχει ἀναλυθεῖ ἀνά τούς αἰῶνες καί ἔχει καταστεῖ ἀφορμή προβληματισμοῦ καί ἀποφάσεων.
Κύριο χαρακτηριστικό της, ἡ μέ ἁπλό τρόπο ἐπισήμανση τῶν πνευματικῶν κινδύνων πού ἀναιροῦν τήν προσευχή καί τήν μετατρέπουν σέ προσβολή πρός τόν Ἅγιο Θεό ἤ, ἀκόμη χειρότερα, σέ ἱεροσυλία. Συνάμα παρατίθεται ὁ τρόπος, μέ τόν ὁποῖο ἡ προσευχή φθάνει στόν θρόνο τοῦ Θεοῦ, καθίσταται θεάρεστη κι ὁ προσευχόμενος ἄνθρωπος χαριτώνεται καί πορεύεται τήν ὁδό τῆς Ἁγιότητας καί τῆς Θεώσεως.

Και τι είναι αγάπη;

Και τι είναι αγάπη;
Αγάπη είναι το να έχεις πάντοτε κάτι όμορφο να πεις. Αγάπη είναι το να λες ευχαριστώ και για το πιο μικρό το πραγματάκι. Αγάπη είναι το να μπορείς να ακούς. Να σκύβεις πάνω από τα προβλήματα, τις ανασφάλειες, τους φόβους και τα θέλω του συντρόφου σου. Αγάπη είναι το να του δίνεις χρόνο…
Αγάπη είναι το να συγχωρείς. Το να ξεσφίγγεις τη γροθιά. Αγάπη είναι το να κάνεις εσύ το πρώτο βήμα. Αγάπη είναι το να ρίχνεις τα μούτρα σου για χάρη της σχέσης, της ενότητας. Αγάπη είναι το να κάνεις υπομονή. Σε όλα εκείνα τα μικρά, τα καθημερινά τα πραγματάκια…
Αγάπη είναι το σπίτι που μυρίζει φαγητό. Αγάπη είναι τα διπλωμένα και τα σιδερωμένα ρούχα. Αγάπη είναι τα μουλιασμένα χέρια από το τις χλωρίνες και τις καθαριότητες. Αγάπη είναι η μέση που πονάει από τη πολλή δουλειά, αγάπη είναι και τα πρησμένα κάθε βράδυ πόδια…
Αγάπη είναι το να βγαίνεις από το ‘’εγώ’’ σου για χάρη του ‘’εμείς’’.
Αγάπη είναι, το να μοιράζεσαι.
Αγάπη είναι το να σταυρώνεσαι εκούσια όντας Παντοδύναμος και πάνω από το Σταυρό να συγχωρείς, αυτόν που σε σταυρώνει.

Ψυχολόγος Ελευθεριάδης Ελευθέριος
https://simeiakairwn.wordpress.com/

Όταν κάποιος πλανηθεί…

«Όταν κάποιος πλανεθεί, επειδή έχει πιστέψει απόλυτα στο λογισμό του, για να συνέλθει, δεν υπάρχει καμιά αυτόματη και θαυματουργική λύση. Για να θεραπευτεί πρέπει να κάνει τα εξής:
Πρώτο, το οποίο είναι η βάση και το κυριότερο, να συναισθανθεί πραγματικά την ελεεινή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει.
Αφού πρώτα συναισθανθεί, το δεύτερο είναι να μετανοήσει, να εξομολογηθεί και να μην ακούει ποτέ πια το δικό του λογισμό, αλλά τις υποδείξεις του πνευματικού του πατέρα.
Τρίτο, αφού συναισθάνθηκε την άθλια κατάστασή του, να ζητά συνεχώς δια της ευχής το έλεος του Θεού, για να τον ελεήσει ο Χριστός και να επανέλθει η χάρη Του.
Εγώ, άλλον θαυματουργικό τρόπο δε γνώρισα και ο καθένας μόνο με την ταπείνωση μπορεί να συνέλθει και να σωθεί. Μόνον η ταπείνωση σώζει».

https://simeiakairwn.wordpress.com/

Ο Θεός δεν είναι υπόθεση μερικών στιγμών του εικοσιτετραώρου…

Ο Θεός δεν είναι υπόθεση μερικών στιγμών του εικοσιτετραώρου. Είναι υπόθεση όλης της ημέρας, ή μνήμη του πρέπει να είναι συνεχής, ή σκέψη ότι ή σκέπη του μας συνοδεύει παντού καί πάντοτε.
‘Ολη ή ήμερα μας πρέπει να είναι προετοιμασία για τίς κορυφαίες αυτές ιερές ώρες του εναγκαλισμού μας με τον Θεό. Καί οι ώρες της προσευχής αφετηρία δυνάμεων για τίς ώρες πού θ’ ακολουθήσουν στον αγώνα μας προς συνάντηση των άλλων, των πειρασμών καί των θλίψεων, των ευχάριστων καί των δυσάρεστων.
Το Ωρολόγιο, το Ψαλτήριο, τα Μηναία, το Τριώδιο, το Πεντηκοστάριο, ή Παρακλητική δεν είναι βιβλία μόνο για τ’ αναλόγια των εκκλησιών αλλά καί για το ταμείο των οικείων μας. Είναι εργαλεία τα βιβλία αυτά. Είναι ωραίο κανείς ν’ αγαπήσει την καθημερινή συντροφιά τους, έστω κι ένα μικρό ‘Ορθρο να κάνει, μερικούς ύμνους του Εσπερινού να πει ή το Απόδειπνο καί τους Χαιρετισμούς της Παναγίας, πού πολύ την χαροποιούν καί περισσότερο μας χαροποιεί εκείνη.
Επανερχόμενοι στο προπαρασκευαστικό σημείο τής προσευχής, στη μελέτη, ας τονίσουμε αυτό πού λέει ά Μέγας Αθανάσιος στο σπουδαίο περί Παρθενίας έργο του· «τον αφιερωμένο στον Θεό πιστό πρέπει να τον βρίσκει ό ήλιος με το βιβλίο στο χέρι».
Άλλα καί γιάτίς άλλες ώρες της ημέρας καί της νύχτας δίνει συμβουλές ποια να’ναι ή στάση του πιστού απέναντι στον Θεό.Είναι γεγονός πώς τα βιβλία ωφελούν, αλλά δεν οδηγούν πάντα στην προσευχή. Ανώτερη των βιβλίων διδάσκαλος είναι ή ίδια ή προσευχή, στην οποία μαθητεύουν τα πλήθη των ασκητών, δίχως πολλές φ·ορές καμμιά βοήθεια από τα βιβλία. Καί δίχως τα βιβλία καί δίχως τίς εκκλησιαστικές συνάξεις, όταν αυτά δεν υπάρχουν καί δεν μπορούν να είναι πάντα μαζί μας καί κοντά μας, με την εσωτερική εργασία της προσευχής, πού μπορούμε πάντα να την έχουμε εντός μας.
‘Ετσι ναός του Θεού καί άγιο θυσιαστήριο γίνεται ή ψυχή του κάθε αληθινού προσευχόμενου. Καί ή προφορική καί ή μετά των βιβλίων καί ή έκφωνη καί ή μυστική καλές προσευχές είναι, μόνο αν είναι προσεκτικές.
‘Οπως δεν υπάρχει φυτό χωρίς ρίζα, έτσι δεν μπορεί να υπάρξει καλλιέργεια της ζωής της προσευχής δίχως τή μυστηριακή ζωή καί μάλιστα τη Θεία Ευχαριστία. Οι μοναχοί την προσευχή του κελλιού τους τελειώνουν στο ναό. Καί την προσευχή του ναού τελειώνουν στο κελλί τους. Ή βρώση καί ή πόση του σώματος και του αίματος του Κυρίου πού μετέλαβαν στη Θεία Λειτουργία, συνεχίζεται στο άγιο θυσιαστήριο των καρδιών τους με την προσευχή…
Τι εϊναι τελοσπάντων αυτή ή πολυσυζητημένη προσευχή; Αξίζει τόσο κόπο, μέριμνα, φροντίδα, προσοχή κι εκτίμηση; ‘Ας δώσουμε τον λόγο ξανά στους Αγίους Πατέρες μας για να μας απαντήσουν καλύτερα.Ό άγιος Ιωάννης ό Χρυσόστομος λέγει: «Ή προσευχή είναι λιμάνι στίς τρικυμίες της ζωής, άγκυρα στους κλυδωνισμούς της, στήριγμα των κλονιζόμενων, θησαυρός των φτωχών, ασφάλεια των πλουσίων, θεραπεία των ασθενών, διατήρηση της υγείας. Τα άγαθά τά κάνει μόνιμα καί τα κακά τά διώχνει».
Καί συνεχίζει ό θεοφόρος οικουμενικός πατήρ, μακρυά από ρητορικά σχήματα καί μεγαλοστομίες. «Ή προσευχή σιγάζει τα πάθη της ψυχής, καταπραΰνει τίς εξεγέρσεις του θυμού, διώχνει τον φθόνο, διαλύει την κακή επιθυμία, μαραίνει την προς τα εγκόσμια αγάπη, αποκτά μεγάλη ηρεμία ή ψυχή».
Από το τί προσφέρει ή προσευχή φανερό γίνεται το τί είναι. Ό άγιος Ιωάννης της Κλίμακας προσευχή λέει είναι ένωση του ανθρώπου με τον Θεό.
Ό άσκητικώτατος άγιος Γρηγόριος ό Σιναΐτης πού ήθελε να διαβεί όλη την οικουμένη, για να διδάξει τα αγαθά της προσευχής, προχωρεί πολύ πιο ψηλά καί με τη μυστική φωνή του άνακράζει:
Προσευχή εϊναι φωτιά ευφρόσυνη στους αρχαρίους, «φως εΰωδιάζον ενεργούμενον», στους τελείους. Προσευχή είναι πληροφορία καρδίας, σωτηρίας ελπίδα, άγνισμού σημείο, άγιότητος σύμβολο, Θεού επίγνωση, Πνεύματος Αγίου αρραβώνας, το του Ίησού άγαλλίασμα, ευφροσύνη ψυχής, έλεος Θεού, καταλλαγής σημείο, Χριστού σφραγίδα, ακτίνα νοητού ηλίου, χριστιανισμού βεβαίωση, αγγελικής πολιτείας απόδειξη.

Μωυσέως μοναχού αγιορείτου
https://simeiakairwn.wordpress.com/

Μπροστά στο «Τριώδιο»

Δημήτριος Παναγόπουλος
Πολύς λόγος γίνεται κάθε χρόνο κατά τις ημέρες που ανοίγει το Τριώδιο, τόσο από τους λεγόμενους πιστούς, όσο και από τους άπιστους, τους αδιάφορους, και μάλιστα κυρίως από αυτούς.
Υπάρχει όμως μία παρανόηση αναφορικά με το τι ερμηνεία έχουν οι λέξεις «ανοίγει το Τριώδιο».
Διότι βλέπουμε οι άπιστοι, οι ψυχροί, οι αδιάφοροι ως προς τα θέματα της θρησκείας, αλλά και πολλοί από τους κατ’ όνομα χριστιανούς, να ερμηνεύουν τις λέξεις «ανοίγει το Τριώδιο» με το ότι ήρθε περίοδος γλεντιού, μασκαρέματος, ξεφαντώματος, κραιπάλης, διαφθοράς ψυχής και σώματος. Γι’ αυτό βλέπουμε τόσα και τόσα παράξενα να λαμβάνουν χώρα κατά τις ημέρες αυτές.
Η πραγματική όμως ερμηνεία του «ανοίγματος του Τριωδίου» δεν είναι τα ανωτέρω, αλλά τα κατωτέρω.
Πρώτον, η περίοδος αυτή λέγεται περίοδος του Τριωδίου, και ακόμη ότι «ανοίγει το Τριώδιο», εξαιτίας ενός βιβλίου της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας που ονομάζεται «Κατανυκτικόν Τριώδιον» και που το ανασύρει η Εκκλησία από τη βιβλιοθήκη της το Σάββατο το απόγευμα, την παραμονή δηλαδή της Κυριακής του Τελώνου και του Φαρισαίου, και θέτοντάς το στο αναλόγιο διαβάζει και ψάλλει από αυτό μέχρι το μεσονύκτιο του Μ. Σαββάτου που γίνεται η Ανάσταση, και κατόπιν το αποσύρει βάζοντας στη θέση του ένα άλλο βιβλίο της που λέγεται «Πεντηκοστάριον».
Με το βιβλίο αυτό, το «Κατανυκτικό» δηλαδή «Τριώδιο», η Εκκλησία διδάσκει τους ανθρώπους σχετικά με θέματα σωτηρίας.
Το μεγάλο αυτό βιβλίο είναι χωρισμένο σε τρεις περιόδους.
Η πρώτη αρχίζει από την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου και τελειώνει την Κυριακή της Τυροφάγου.
Η δεύτερη αρχίζει από τη λεγόμενη Καθαρά Δευτέρα, την επομένη της Τυροφάγου, και τελειώνει των Βαΐων.
Και η τρίτη αρχίζει από την Μ. Δευτέρα, την επομένη των Βαΐων, και τελειώνει το μεσονύκτιο του Μ. Σαββάτου προς την Κυριακή, όπου σύμφωνα με τις Διαταγές των Αποστόλων έγινε η Ανάσταση.
Στην πρώτη του περίοδο παρουσιάζει τέσσερεις Ευαγγελικές περικοπές πολύ διδακτικές και απαραίτητες σε καθέναν που θέλει να γνωρίζει ορθά τα θέματα της σωτηρίας του.
Η πρώτη περικοπή είναι η λεγόμενη του Τελώνου και Φαρισαίου (Λουκ. 18:10-14), η οποία παρουσιάζει δύο ανθρώπους που ο ένας είχε έργα κατά κόσμον (ο Φαρισαίος) και απορρίφθηκε από τον Θεό, και ο άλλος (ο Τελώνης) δικαιώθηκε διότι αναγνώρισε την αμαρτωλότητά του, ζητώντας έλεος από τον Θεό με τα λόγια· «Ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ».
Η δεύτερη περικοπή είναι η λεγόμενη του Ασώτου (Λουκ. 15:25-32), η οποία επίσης παρουσιάζει δύο ανθρώπους, όπου ο ένας, παρότι αμάρτησε (ο άσωτος) μετανόησε, εξομολογήθηκε, κοινώνησε (από τον Μόσχο τον σιτευτό) και σώθηκε, ενώ ο άλλος που αρκέστηκε στη δικαιοσύνη του, στα έργα του· «Ιδού τοσαύτα έτη δουλεύω σοι και ουδέποτε έντολήν σου παρήλθον» (Λουκ. 15:29), απορρίφθηκε, δεν εισήλθε.
Αφού λοιπόν παρουσιάσει τις δύο αυτές μεγάλες ευαγγελικές περικοπές, στις οποίες διδάσκεται σαφώς ο τρόπος της σωτηρίας του ανθρώπου, ότι δηλαδή δεν σώζεται με τα έργα του μόνο, αλλά με τη θυσία του Υιού του Θεού, του «Μόσχου του σιτευτού», έρχεται την τρίτη Κυριακή της Αποκριάς και διδάσκει ότι πρέπει να προσέξουμε, διότι μία ημέρα θα καθίσει ως δικαστής πλέον να μας κρίνει. Γι’ αυτό μας διαβάζει το Ευαγγέλιο της Κρίσεως (Ματθ. 25:31-46) που είναι παραβολή και προφητεία μαζί. Παραβολή μεν, διότι παρομοιάζει τους δικαίους με πρόβατα και τους απίστους με ερίφια, προφητεία δε, διότι λέει: «Όταν έλθη ο Υιός του ανθρώπου» κλπ.
Και τέλος, προκειμένου να μας εισαγάγει στο δεύτερο μέρος της προετοιμασίας της Μ. Τεσσαρακοστής, για να δεχτούμε τον στο τέλος της περιόδου ερχόμενο σταυρωθέντα, ταφέντα και αναστάντα Θεό μας, μας θυμίζει την έξωση του Αδάμ και της Εύας από τον Παράδεισο την Κυριακή της Τυροφάγου (που τη λέμε τελευταία αποκριά, ψευδώς βεβαίως), και έτσι κλείνει το πρώτο μέρος της μεγάλης αυτής περιόδου του Τριωδίου.
Κατόπιν μας εισάγει στο δεύτερο μέρος της περιόδου που είναι η λεγόμενη Μεγάλη Τεσσαρακοστή και αρχίζει με την Καθαρή Εβδομάδα, και μάλιστα τη λεγόμενη Καθαρή Δευτέρα, που εμείς με την απιστία μας την καταντούμε την πιο βρωμερή του έτους. Η Καθαρή Δευτέρα βρίσκει τους Πρωτοπλάστους εξωσμένους από την Εδέμ να κλαίνε και να κτυπούν το πρόσωπό τους ζητώντας έλεος. Η αγία μας Εκκλησία για το θέμα αυτό ψάλλει:
«Αδάμ εξωστράκισται παρακοή Παραδείσου, και τρυφής εκβέβληται, γυναικός τοις ρήμασιν απατώμενος, και γυμνός κάθηται, του χωρίου οίμοι! εναντίον οδυρόμενος. Διο σπουδάσωμεν, πάντες τον καιρόν υποδέξασθαι, νηστείας, υπακούοντες ευαγγελικαίς παραδόσεσιν· ίνα δια τούτων, ευάρεστοι γενόμενοι Χριστώ, του Παραδείσου την οίκησιν πάλιν απολάβωμεν».
Κατά τις εβδομάδες αυτές της περιόδου της Μ. Τεσσαρακοστής, τις Τετάρτες και τις Παρασκευές η αγία μας Εκκλησία κάνει τις Ακολουθίες των Προηγιασμένων, όπου οι πιστοί μπορούν να πυκνώσουν την προσέλευσή των στο Ποτήριο της Ζωής (την Θεία Κοινωνία), ώστε να παίρνουν δύναμη για τον αγώνα της νηστείας και της εγκράτειας της Μ. Τεσσαρακοστής.
Τέλος φτάνουμε στην Κυριακή των Βαΐων που είναι το τέλος της δεύτερης περιόδου, και μπαίνουμε πλέον στη Μεγάλη Εβδομάδα, τη λεγόμενη εβδομάδα των Αγίων Παθών, όπου ολοκληρώνεται η διδασκαλία της ενανθρωπήσεως του Ιησού με τη Σταύρωση, την Ταφή και την Ανάσταση.
Αυτό είναι λοιπόν συνοπτικά το «Τριώδιον» και ο σκοπός του ανοίγματός του.
Επειδή όμως αυτό εργάζεται σκοπό σωτήριο, βάλλεται από τον Διάβολο και τα όργανά του, ο οποίος ανοίγει και αυτός το δικό του Τριώδιο και μας καλεί προς τα εκεί, υποσχόμενος αντί για νηστεία, φαγοπότι, αντί για εγκράτεια και σωφροσύνη, απόλαυση και ηδονές, και αντί για πένθος και δάκρυα, γέλια και καρναβάλια.
Πάντως ας μη ξεχνούμε ότι στο ένα «Τριώδιο» της Εκκλησίας πρωταγωνιστεί ο Χριστός, ενώ στο άλλο «Τριώδιο» του κόσμου πρωταγωνιστεί ο Διάβολος.
Ο ένας καλεί σε σωτηρία, ο άλλος σε απώλεια. Σ’ εμάς εναπόκειται να εκλέξουμε: τον Ιησού ή τον Βαραββά.
Χαρά σε αυτούς που θα συνταχθούν με τον Ιησού και αλίμονο σε όσους θα συνταχθούν με τον Βαραββά.

(Από το περιοδικό «Όσιος Φιλόθεος της Πάρου» τ. 16, εκδ. “Ορθ. Κυψέλης”, σελ. 17)
https://simeiakairwn.wordpress.com/

Φεύγει ο νους μου την ώρα της προσευχής!

«Πάλευε συνεχῶς νὰ συγκεντρώνεις τὸ νοῦ σου, ποὺ σκορπίζεται σὲ ρεμβασμούς. Ὁ Θεὸς δὲν ζητεῖ ἀπὸ τοὺς ὑποτακτικούς τοῦ Κοινοβίου (ὅπως ἀπὸ τοὺς ἡσυχαστές) προσευχὴ ἀρρέμβαστη.
Γι’ αὐτὸ νὰ μὴν ἀθυμεῖς, ἐπειδὴ κλέπτεται ὁ νοῦς σου. Ἀντίθετα, νὰ εὐθυμεῖς ποὺ πάντοτε τὸν ἐπαναφέρεις. Ἄλλωστε μόνο στοὺς ἀγγέλους παρατηρεῖται τὸ «ἄσυλον», τὸ νὰ μὴν κλέπτεται δηλαδὴ ὁ νοῦς τους» (Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, λόγ. δ΄, 88).
Παραπονιέσαι συχνὰ, ὅτι εἴτε στὶς ἀκολουθίες τοῦ ναοῦ εἴτε καὶ στὴν προσωπική σου προσευχὴ, τὸ μυαλό σου φεύγει. Φαίνεσαι προσηλωμένος, μπορεῖ καὶ νὰ κρατᾶς στὰ χέρια σου βιβλίο προσευχῶν, ποὺ νὰ τὶς ψελλίζεις μάλιστα, καὶ ὅμως μὲ πόνο διαπιστώνεις, ὅτι πολλὲς φορὲς μόνο τὸ σῶμα σου εἶναι ἐκεῖ. Ὁ νοῦς σου ἔχει πάει σὲ ὁτιδήποτε ἄλλο πέρα ἀπὸ τὴν προσευχή: σὲ ἐργασίες ἀνολοκλήρωτες, σὲ προβλήματα οἰκογενειακά, σὲ κάτι προσωπικὸ ποὺ σὲ ταλαιπωρεῖ, στὴ συμπεριφορὰ καὶ τὴν ἐνδυμασία κάποιου ἀκόμη καὶ μέσα στὸν ναό. Καὶ θορυβεῖσαι καὶ μελαγχολεῖς, κι ἴσως καὶ ἀπελπίζεσαι. Γιατί ὑπάρχουν φορὲς, ποὺ ἔχεις συλλάβει τὸν ἑαυτό σου νὰ σκέπτεται ἀκόμη καὶ ἁμαρτίες.
Ὁ ἅγιος Ἰωάννης σὲ παρηγορεῖ καὶ σὲ στηρίζει φιλάνθρωπα. Δὲν συμβαίνει μόνο σὲ σένα ὁ ρεμβασμὸς αὐτός, τὸ κλέψιμο τοῦ νοῦ. Ἡ ἐμπειρία καὶ ὁ φωτισμὸς του τοῦ ἔχουν δείξει, ὅτι ὄχι μόνο καὶ στοὺς καλόγερους συμβαίνει ὁ διασκορπισμὸς τοῦ νοῦ ἀλλὰ καὶ στοὺς μεγάλους καὶ προχωρημένους στὴν ἁγιότητα. Στοὺς ἴδιους τοὺς ἁγίους. Σπάνια, ἂν μὴ ποτέ, θὰ ὑπάρξει ἄνθρωπος ποὺ θὰ ἔχει προσηλωμένο τὸ νοῦ του στὸν Κύριο ἑκατὸ τοῖς ἑκατό, ἀκόμη καὶ τὴν ὧρα τῆς προσευχῆς. Κάποιος λογισμός, ἴσως καὶ καλός, θὰ κλέψει τὴ διάνοιά του καὶ θὰ τὸν ἀποπροσανατολίσει. Καὶ σοῦ λέει: «μόνο στοὺς ἀγγέλους παρατηρεῖται τὸ ἄσυλο».
Μὴν ἐπαναπαυτεῖς, ὅμως, μὲ τὴ διαπίστωση αὐτή.  Ὁ ρεμβασμὸς  ἀποκαλύπτει, πόσο δρόμο ἔχουμε ἀκόμη μπροστά μας. Πόσο ἐλλειμματικοὶ στὴν πνευματικὴ ζωὴ εἴμαστε. Γι’ αὐτὸ καὶ ἀφενὸς, πάλευε νὰ ἐπαναφέρεις τὸν νοῦ σου στὰ λόγια τῆς προσευχῆς κάθε φορὰ ποὺ χάνεται – εἶναι ὁ καθημερινὸς πνευματικός σου ἀγώνας. Καὶ ἀφετέρου, νὰ χαίρεσαι, νὰ εὐθυμεῖς, γιατί ἀκριβῶς κάνοντας τὸν ἀγώνα αὐτὸν χαίρεται ὁ Κύριος καὶ Θεός σου.
Μὴ ξεχνᾶς· ἅγιος τελικὰ δὲν εἶναι ὁ (ἀνύπαρκτος ἀνθρωπίνως) ἀναμάρτητος ἀλλὰ ὁ ἀγωνιστής. Δὲν χρειάζεται λοιπὸν στενοχώρια, ἐκεῖ ποὺ ὑπάρχει ἐσωτερικὴ πάλη καὶ χαρὰ τοῦ Θεοῦ. Κι ἀκόμη γνώριζε, ὅτι μὲ τὸν ἀγώνα αὐτὸ ποὺ ἐπισύρει τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, θὰ φτάσεις στὸ πιὸ χαρισματικὸ σημεῖο: νὰ μὴν κλέπτεται ὁ νοῦς σου σ’ ἕναν βαθμὸ καὶ πέρα ἀπὸ τὶς ὧρες τῆς προσευχῆς.

https://simeiakairwn.wordpress.com/