Πέμπτη 31 Ιουλίου 2014

Περί κατακρίσεως


«Από την ρίζα της φιλαυτίας, την οποία έχουμε αναφέρει πολλές φορές, δηλαδή από την υπερβολική αγάπη και τιμή που έχουμε για τον εαυτό μας, προέρχεται μια άλλη κακία που μας προξενεί πάρα πολύ μεγάλη ζημιά. Αυτή είναι η αυθάδης κρίσις και κατάκρισης που κάνουμε σε βάρος του πλησίον μας. Από την κατάκριση αυτή φθάνουμε στο σημείο να εξευτελίζουμε τους αδελφούς, να τους καταφρονούμε και να τους ταπεινώνουμε. Αυτό το ελάττωμα όμως προέρχεται από την υπερηφάνεια, έτσι και από αυτήν θάλπεται και τρέφεται με προθυμία. Γιατί αυτή η υπερηφάνεια μαζί με τη κατάκριση, αυξάνεται συνέχεια, ανεπαίσθητα αρέσκεται η μία με την άλλη και πλανάται συγχρόνως. Όση μεγαλύτερη ιδέα και τιμή έχουμε για τον εαυτό μας, τόσο περισσότερο παρακινούμαστε να κατακρίνουμε και να καταφρονούμε τους άλλους, νομίζοντας ότι εμείς είμαστε μακριά από εκείνες τις ατέλειες και τα ελαττώματα που νομίζουν ότι έχουν αυτοί. Και ο πανούργος διάβολος που βλέπει μέσα μας μία τόση κακή διάθεση, παραμένει πάντοτε άγρυπνος για να μας ανοίγει τα μάτια και να μας κρατά ξάγρυπνους για να βλέπουμε και να εξετάζουμε και να μεγαλοποιούμε τα ελαττώματα των άλλων. 

Αλλά οι αμελείς δεν το πιστεύουν και δεν γνωρίζουν πόσο φροντίζει και πόσο συνεργεί ο εχθρός αυτός να τυπώσει στο νου μας αυτά τα μικρά ελαττώματα του ενός και του άλλου. Γι’ αυτό, εάν αδελφέ μου, αγρυπνεί αυτός για να σε ζημιώσει, στάσου και συ άγρυπνος για να μην πέσεις στις παγίδες του. Και αμέσως μόλις σου παρουσιάσει κάποιο σφάλμα του πλησίον σου, γύρισε πίσω από τον λογισμό αυτόν. Κι αν ακόμη αισθάνεσαι ότι παρακινείσαι να τον κρίνεις, σκέψου ότι η εξουσία αυτή δεν δόθηκε σε σένα. Αλλά κι αν σου είχε δοθεί, δεν θα μπορούσες να κρίνεις σωστά, όντας εσύ ο ίδιος περικυκλωμένος από χίλιους λογισμούς και πάθη και πολύ εύκολος να έχεις κακή ιδέα για τους άλλους, χωρίς δίκαιη αιτία. Το δραστικότερο φάρμακο της κακίας αυτής, είναι το να ασχολείσαι πάντοτε να ερευνάς με τον λογισμό σου τα δικά σου πάθη και τις δικές σου κακίες, τα οποία είναι τόσα πολλά και τόσο απόκρυφα, που μόνον για να τα γνωρίσεις και να τα θεραπεύσεις, δεν θα σου φθάσουν όλες οι ημέρες της ζωής σου, και όχι να σου περισσέψει καιρός για να εξετάζεις τις πράξεις των άλλων. Εάν έτσι ερευνάς και κρίνεις μόνον τα δικά σου πάθη, θα καθαρίσεις τους εσωτερικούς οφθαλμούς του νου σου από εκείνους τους κακούς χυμούς και τα μεγάλα δοκάρια που βρίσκονται μέσα από τα οποία παρακινείσαι να βλέπεις τα μικρά ξυλαράκια, που έχουν οι άλλοι στα μάτια τους, όπως είπε ο Κύριος.

Γνώριζε, ότι όπως εξετάζεις με κακή διάθεση κάποιο πάθος του αδελφού σου, κάποια ρίζα του ιδίου πάθους βρίσκεται και μέσα στην καρδια σου, που σύμφωνα με τη διάθεση και το πάθος που έχει, έτσι με εμπάθεια κρίνει και τα των άλλων. Γιατί και με άλλον τρόπο, ένας καθαρός και απαθής οφθαλμός, με απάθεια βλέπει τα πράγματα και όχι με πονηριά. Έτσι όταν σου έλθει κάποιος λογισμός για να κρίνεις άλλους για κάποιο παράπτωμα, αγανάκτησε κατά του εαυτού σου ως φταίχτη και εργάτου του ιδίου σφάλματος, και πες στην καρδιά σου· Και έτσι τα όπλα που θα μεταχειριστείς για τα σφάλματα των άλλων, χρησιμοποίησε τα κατά του εαυτού σου, για να θεραπεύσεις τις πληγές σου.

Κι αν ακόμη το σφάλμα κάποιου αδελφού μπορεί να είναι δημόσιο και φανερό, εσύ αιτιολόγησε το με αγάπη και φιλαδελφία και πες στον αδελφό εκείνον με το να βρίσκονται άλλες αρετές κρυμμένες, για να φυλαχθούν αυτές, επέτρεψε ο Θεός να πέσει στο σφάλμα αυτό ή αν έχει μικρό χρονικό διάστημα το ελάττωμα εκείνο, για να παραμένει πιο ταπεινός στα μάτια τα δικά του. Και ακόμη με την περιφρόνηση των άλλων να κάνει κάποιον καρπό ταπεινώσεως και να ευαρεστήσει τον Θεό περισσότερο, και έτσι το κέρδος του θα είναι μεγαλύτερο από την ζημία του. 

Αν πάλι η αμαρτία κάποιου είναι όχι μόνο φανερή, αλλά και μεγάλη και προέρχεται από καρδιά ισχυρογνώμονος, μη τον κατακρίνεις· αλλά τρέξε με το λογισμό σου στις φοβερές κρίσεις του Θεού και θα δεις εκεί και άλλους ανθρώπους που ενώ προηγουμένως ήσαν στη παρανομία σε πολύ μεγάλο βαθμό, να έχουν φτάσει σε μεγάλα μέτρα αγιότητας με την μετάνοια· και άλλους, πάλι, ενώ προηγουμένως ήσαν στον υψηλότερο βαθμό της τελειότητος, να έχουν πέσει σε αθλιότατο γκρεμό.
Γι’ αυτό να στέκεσαι πάντα με φόβο και τρόμο, περισσότερο για τον εαυτό σου, παρά για κανέναν άλλον. Και ας είσαι βέβαιος ότι όλα εκείνα τα καλά λόγια που θα πεις για τον πλησίον και η χαρά που θα δοκιμάσεις γι’ αυτόν, είναι καρπός και αποτέλεσμα του αγίου Πνεύματος. Και αντίθετα, κάθε καταφρόνησις και αυθάδης κρίσις και καταλαλιά του πλησίον, προέρχεται από την κακία μας και από διαβολική παρακίνηση. Έτσι αν κάποιο ελάττωμα του αδελφού σου σε σκανδαλίσει, μην αναπαύθεις ποτέ, ούτε να δώσεις ύπνο στους οφθαλμούς σου, μέχρις ότου το διώξει από την καρδιά σου με όλη σου τη δύναμη.

(Άγιος Νικόδημος, απόσπασμα από το βιβλίο «Αόρατος Πόλεμος»).
http://exprotestant.blogspot.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου