Δευτέρα 31 Δεκεμβρίου 2018

Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτου: Τα τέσσερα πράγματα που σκοτίζουν την ψυχή


Ο άνθρωπος για να έχει πνευματική ζωή, να έχει το φως στη ζωή του, πρέπει να έχει τελεία επικοινωνία με το περιβάλλον του. Από τη στιγμή που δεν έχει αυτή την απλή, την φυσική, την άνετη εγκατάλειψη και παράδοση του εαυτού του στον άλλον, και επομένως την βίωση του άλλου ως οικείου μέλους, δεν μπορεί να έχει Θεόν. Γι' αυτό σκοτίζεται η ψυχή, όταν κλονίζεται η σχέση της με τον Θεό. Πως όμως κλονίζεται; Με το να μισεί τον πλησίον του. Το μισώ τον πλησίον έχει κατά κύριον λόγο ενεργητική έννοια και σημαίνει, κτυπώ, αρνούμαι, επιτίθεμαι εναντίον του άλλου. Εκφράζει την επιθετική διάθεση της ψυχής. Αντί να έχω φυσική σχέση με τον άλλον, να τον βάζω στην καρδιά μου, έχω το μίσος, που είναι μία έξοδος του άλλου από την καρδιά μου και από την ζωή μου. Μίσος λοιπόν είναι να βλέπω ως έτερον τον άλλον, να τον πετάω έξω από την καρδιά μου, να μην το θεωρώ ως είναι μου. Αντί να δω ότι ο άλλος είμαι εγώ, βλέπω ότι είναι κάτι διαφορετικό. Αυτό μπορεί να είναι φυσικό για τους ανθρώπους του κόσμου, αλλά για μας, που είμαστε σώμα Χριστού, είναι αφύσικο. Το μίσος είναι εκ των μεγάλων αμαρτημάτων, διότι είναι απόρροια μεγάλης εμπαθείας και δείχνει ότι ο άνθρωπος δούλεψε πολλά χρόνια στην αμαρτία και τα πάθη, και έχει σκληρυνθεί τόσο πολύ η καρδιά του, ώστε κατά κάποιο τρόπο έγινε ανώμαλη και όχι μόνο δεν μπορεί να αγαπήσει, αλλά και μισεί. Χρειάζεται πολύ δάκρυ για να αποβάλλει κάποιος το μίσος. Δεν είναι υπόθεση μιας αποφάσεως απλώς ή αγώνος μιας μέρας. Όταν μισώ κάποιον, δεν μπορώ να πω, αποφασίζω να μην τον μισώ. Μπορώ να πω, αποφασίζω να μην τον χτυπήσω, να μην τον βλάψω, αλλά για να μην τον μισώ πλέον, χρειάζεται μια εσωτερική κάθαρσις. Το μίσος προς τον πλησίον φανερώνει μεγάλο βάθος πάθους, γι” αυτό και συσκοτίζει την ψυχή. Πως αλλιώς κλονίζεται η σχέση με τους άλλους; Με την εξουδένωση. Με το να ταπεινώνεις τον άλλον. Με το να τον κρίνεις. Όταν όμως κρίνω τον άλλον, τον βγάζω πάντοτε μικρό, μηδαμινό, τίποτα. Είναι τόσος ο εγωισμός του ανθρώπου, ώστε τίποτε δεν μπορεί να σταθεί ενώπιον της κρίσεώς του, ούτε ένας Θεός, πόσο μάλλον ένας άνθρωπος. Το να θεωρώ τον άλλον ως κατώτερο, περισσότερο όμως το να το εκφράζω, είναι κεφαλαιώδες αμάρτημα. Άλλη μορφή σχέσεώς μας με τους ανθρώπους, η οποία διαταράσσει την ειρήνη και την ενότητα, είναι η ζήλεια με όλες τις έννοιες. Ζηλεύω κάποιον από αγάπη, τον θεωρώ δικό μου και ενώνομαι αναπόσπαστα μαζί του. Η ένωση αυτή δεν είναι εν τω σώματι του Χριστού, είναι μία υποβίβαση του σώματος του Χριστού σε ανθρώπινη σχέση. Είναι επίσης μία πλήρης μοιχική εσωτερική ενέργεια.Αν πάρουμε την ζήλεια με την έννοια ότι ζηλεύω αυτόν τον άνθρωπο και τον απωθώ, τότε η ζήλεια είναι έκφραση εσωτερικής αδυναμίας αλλά και ανώμαλης αγάπης.Δηλαδή τον αγαπώ κατά τρόπο εγωιστικό και αποκλειστικό, πιστεύω ότι έχω δικαιώματα στη ζωή του και ότι αυτός έχει υποχρεώσεις απέναντί μου, ότι πρέπει να μου δίνει λογαριασμό για το που πηγαίνει και τι κάνει. Η ζήλεια λοιπόν είναι διαταραχή των σχέσεών μας λόγω περισσής εσωτερικής ψυχικής ενέργειας. Ζήλεια είναι κάθε στροφή προς τον άλλον, που ξεκινάει από κάτι υπερβολικό, από έναν ζήλο, από μία ζέση, από μία βράση. Επομένως ζήλος μπορεί να είναι το ενδιαφέρον μου, η αγάπη μου, η φροντίδα μου να τον σώσω, να τον βοηθήσω να βγει από την αμαρτία, να γίνει παιδί του Θεού. Αυτή η ζέσις είναι ένας αφύσικος εσωτερικός οργασμός, μία αφύσικη πνευματική συσσωμάτωση. Το αντίθετο της ζήλειας είναι ο γογγυσμός, ο οποίος επίσης προέρχεται από αδυναμία της ψυχής. Γογγύζω σημαίνει διαμαρτύρομαι, αρνούμαι, παραπονούμαι, είμαι στενοχωρημένος, δεν ικανοποιούμαι. Αυτόν τον γογγυσμό τον εκφράζω στο περιβάλλον μου, στα γραπτά μου, στην προσευχή μου.
Ζητώ λόγου χάριν, κάτι από τον άλλον, ή προσδοκώ ή απαιτώ κάτι. Δεν μου το δίνει όμως, γιατί και αυτός είναι απορροφημένος από τον δικό του αγώνα και πόθο, από την δική του σκέψη, αμαρτία, χαρά, από τη δική του ακολασία, αγιότητα ή αρετή. Τότε πέφτω σε έναν γογγυσμό, διότι περιθωριοποιούμαι στην σκέψη του. Προσεύχεται αυτός, νομίζω ότι με αφήνει μοναχό μου. Ενδιαφέρεται για μένα, νομίζω ότι δεν το έκανε από αγάπη ή ότι το έκανε ελλιπές. Ο γογγυσμός είναι το ανικανοποίητο που νοιώθουμε στη ζωή μας και προέρχεται από ένα μειονεκτικό εγώ. Η ζήλεια προέρχεται από ένα εγώ υπερτροφικό, ενώ η εξουδένωση από ένα εγώ αυτοτρεφόμενο και αυτοδυναμούμενο άνευ Θεού, που βλέπει τον άλλον κατώτερο, μηδαμινό. Το μίσος είναι η διαφοροποίηση, η απώθηση του άλλου από την ύπαρξη μας. 

Aπό το βιβλίο «ΛΟΓΟΙ ΑΣΚΗΤΙΚΟΙ» ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΣΤΟΝ ΑΒΒΑ ΗΣΑΙΑ ΣΙΜΩΝΟΠΕΤΡΙΤΗΣ ΑΡΧ. ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣorthognosia.blogspot
Πηγή: https://akrovolistishellas.blogspot.com/2018/12/blog-post_804.html
Πηγή: http://synaxipalaiochoriou.blogspot.com/

«Κύριε ελέησόν με τον αμαρτωλό…» να λες και να ξαναλές…


Καλή είναι η εξωστρέφεια όταν γίνεται προς δόξα του Θεού. Επειδή όμως συνήθως δεν γίνεται γι’αυτό καλύτερα είναι να υπάρχει εσωστρέφεια. Να εισέλθουμε πλέον στα βάθη της καρδιάς μας και εκεί να κάνουμε ένα στασίδι σιωπής και προσευχής.

Αυτό που χρειαζόμαστε είναι προσευχή.

Πολλές οι ομιλίες που ακούμε, πολλά αυτά που διαβάζουμε. Προσευχή όμως δεν κάνουμε.

Να κλείσουμε την πόρτα του δωματίου μας, κυρίως να κλείσουμε την πόρτα της καρδιάς μας σε κάθε επίγεια μέριμνα, και να αφεθούμε στην ευχή.

«Κύριε ελέησόν με τον αμαρτωλό…» να λες και να ξαναλές.

Η ίδια η ευχή θα σε διδάξει, θα σε φωτίσει, θα σε ειρηνεύσει.

Προσευχή χρειαζόμαστε, όχι γνώσεις θεολογικές, ούτε αλτρουιστικές -καλές- πράξεις.
Εσωστρέφεια παρά εξωστρέφεια. Προσευχή κι όχι επιπόλαιες κοινωνικότητες. Σιωπή και όχι πολυλογία.

Έτσι θα έρθει στην ζωή μας μια μόνιμη κατάνυξη, μια βαθιά ευλάβεια, η σταθερή μνήμη θανάτου, η πραότητα, η μετάνοια, η νήψη. Χωρίς προσευχή αγωνιζόμαστε χωρίς προοπτική. Χωρίς προσευχή η κάθε πνευματική μας προσπάθεια θα καταλήγει ένα κύμβαλον αλαλάζον.

Πάρε στο χέρι σου το κομποσχοίνι και μη το αφήνεις εύκολα. Κάν’ το προέκταση της ύπαρξής σου. Κάνε την ευχή συνέχεια της ανάπνοής σου. Κάνε την προσευχή αναπόσπαστο μέρος της ζωής σου.

Χωρίς προσευχή θα θεολογούμε μα θα μένουμε αμέτοχοι του Θεού. Χωρίς προσευχή θα περνούν τα χρόνια μας μέσα στην ψευδαίσθηση της ηθικής μας καθαρότητας, μα καμία προκοπή δεν θα κάνουμε.

Το ιδίωμα του ανθρώπου του Θεού είναι η προσευχή που κάνει καθημερινά είτε ζει μέσα σε μοναστήρια είτε μέσα στον κόσμο, είτε είναι παντρεμένος, είτε είναι ελεύθερος.
Προσευχήσου σωστά, με δάκρυα, με ταπείνωση και μετάνοια, απλά λέγοντας την ευχή.

Δεν χρειάζονται βερμπαλισμοί στην προσευχή μας. Το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με τον αμαρτωλό», τα περικλείει όλα. Ο καρδιογνώστης Κύριος θα δώσει αυτό που χρειαζόμαστε. Όχι αυτό που θέλουμε, αλλά αυτό που χρειαζόμαστε για να βρούμε έλεος, να σωθούμε αιώνια…

Η θεάρεστη εσωστρέφεια είναι συνώνυμη της προσευχής. Εάν δεν υπάρχει προσευχή, η εσωστρέφεια μπορεί να γίνει επικίνδυνη για τον άνθρωπο και να του δημιουργήσει πολλά ψυχολογικά προβλήματα.

αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος
πηγή: imverias.blogspot.com
https://simeiakairwn.wordpress.com/

Τα χρόνια περνούσαν και ο αετός έμαθε να ζει σαν κότα


‘Ενας βοσκός ζούσε σε μια καλύβα κοντά σε κάποιο δάσος και λίγο πιο μακρυά από το βουνό είχε το κοτέτσι του και το κοπάδι με τις κατσίκες.

Τη χρονιά εκεί η ξηρασία ήταν μεγάλη και δεν υπήρχε χορτάρι. Έτσι, ο βοσκός αποφάσισε να πάει τις κατσίκες του στην κορυφή του βουνού, όπου η υγρασία πιθανόν να ήταν μεγαλύτερη και όπου ήλπιζε να βρει δροσερό χορτάρι για τα ζώα του.

Όταν έφτασε εκεί ψηλά, άφησε τα ζώα του να βοσκήσουν ώρες πολλές, ώσπου νύχτωσε και αποφάσισε να κατέβει στην καλύβα του. Κατηφορίζοντας με το κοπάδι του είδε μπροστά του μια μεγάλη αετοφωλιά. Πλησιάζοντας, αντίκρισε δυο αετόπουλα, το ένα σκοτωμένο αφού είχε πέσει έξω από την φωλιά, και το άλλο, αν και σάλευε, έδειχνε σοβαρά τραυματισμένο.

Ο βοσκός δεν συμπαθούσε καθόλου τους αετούς διότι τους θεωρούσε εχθρικά πουλιά. Κάποτε είχαν επιτεθεί στις κατσίκες του και του είχαν πάρει μια κότα. Λυπήθηκε όμως το τραυματισμένο πουλάκι και το πήρε μαζί του στην καλύβα του. εκεί το περιποιήθηκε όπως μπορούσε και το τάιζε με κομματάκια κρέας αφήνοντας τη φύση να κάνει τα υπόλοιπα. Το πουλί έγινε καλά και άρχισε να μεγαλώνει, ώσπου έγινε ένας μεγάλος, εντυπωσιακός αετός.

Από την στιγμή που το αετόπουλο ενηλικιώθηκε, τα πράγματα άλλαξαν. Ο βοσκός, που ήταν περήφανος για το καλό που είχε κάνει, άρχισε να ανησυχεί. Δεν μπορούσε με τίποτα να ξεχάσει τις εικόνες που είχαν χαραχτεί στη μνήμη του για όσα είχαν κάνει στο παρελθόν οι αετοί στις κατσίκες και στις κότες του.

Μια μέρα, ο βοσκός πήρε την απόφαση να εγκαταλείψει τον αετό στο δάσος, νομίζοντας ότι η φύση θα τον βοηθούσε πλέον να επιβιώσει μόνος του.

Τρεις φορές ο βοσκός άφησε τον αετό στο δάσος και τρεις φορές ο αετός τον ακολούθησε χοροπηδώντας στο έδαφος.

Ο βοσκός είχε απελπιστεί, δεν ήξερε τι να κάνει. Τότε, του ήρθε μια τρελή ιδέα: να βάλει τον αετό στο κοτέτσι!

Μόλις οι κότες είδαν το μεγάλο αυτό πουλί που τόσο έτρεμαν, αποτραβήχτηκαν τρομαγμένες. Όταν όμως είδαν που καθόταν ήσυχος και δεν τις ενοχλούσε, σιγά σιγά συνήθισαν την παρουσία του. Τα χρόνια περνούσαν και ο οικόσιτος αετός έμαθε να ζει σαν κότα.Έτρωγε ότι και οι κότες, περπατούσε όπως οι κότες, μάλιστα έφτασε στο σημείο να κακαρίζει όπως αυτές.

Κάποτε, λοιπόν, έφτασε στο χωριό ένας φυσιοδίφης που μελετούσε τους αετούς της περιοχής.

Περνώντας από την καλύβα του βοσκού, έμεινε με το στόμα ανοιχτό μόλις αντίκρισε το αλλόκοτο θέαμα: έναν αετό σε κοτέτσι!

Έτρεξε και χτύπησε με επιμονή την πόρτα του βοσκού, ο οποίος ακούγοντας τις φωνές βγήκε έξω τρομαγμένος.

“Ποιος είστε, τι θέλετε;”

“Σας ζητώ συγνώμη, είμαι φυσιοδίφης και μελετώ τους αετούς. Μα μόλις πριν λίγο είδα κάτι ασυνήθιστο, έναν αετό να ζει μαζί με τις κότες!”.

Ο βοσκός κατάλαβε τον λόγο της έκπληξής του και τον κάλεσε στην καλύβα του για να του διηγηθεί την ιστορία του:πως βρήκε, γιάτρεψε και μεγάλωσε τον αετό μαζί με τις κότες.

Ο φυσιοδίφης άκουγε συνεπαρμένος, ώσπου κάποια στιγμή ένα απλό σχόλιο του βοσκού τον “τάραξε”.

“Όπως καταλαβαίνετε, φίλε μου, το πουλί έχει ζήσει τόσο καιρό με τις κότες, ώστε μέσα του δεν είναι πλέον παρά μια κότα”.

“Πραγματικά λυπάμαι, αλλά δεν μπορώ να συμφωνήσω μαζί σας”, αποκρίθηκε ο φυσιοδίφης.

“Αφού διαφωνείτε, γιατί δεν μου το αποδεικνύετε, παίρνοντας τον αετό και προτρέποντάς τον να πετάξει:”.

Πράγματι ο φυσιοδίφης πήγε στο κοτέτσι, πήρε τον αετό κι έκανε το πρώτο πράγμα που του ήρθε στο νου, τον πέταξε στον αέρα φωνάζοντας “Πέτα!”

Το ζώο έπεσε σαν μολύβι και κρύφτηκε σε μια γωνιά του κοτετσιού.

Ο βοσκός μόρφασε ειρωνικά, αλλά ο φυσιοδίφης δεν εγκατέλειψε την προσπάθεια.
Πήρε μια σκάλα και την στήριξε σ’ έναν από τους τοίχους της καλύβας. Ξαναμπήκε στο κοτέτσι, έπιασε τον αετό και ανέβηκαν μαζί στη σκεπή. Από εκεί άφησε τον αετό να φύγει, λέγοντας ξανά “Πέτα!”. Το καημένο το ζώο έπεσε καταγής ξεπουπουλιασμένο και για μια στιγμή έμεινε ασάλευτο. Όταν συνήλθε από την τρομάρα του, αμέσως κρύφτηκε στο κοτέτσι.

Τότε ο βοσκός του είπε:

” Αν συνεχίσεις έτσι, θα σκοτώσεις την κότα μου”.

Για κάποιο λόγο και παρά τις αποδείξεις για το αντίθετο και τις επικρίσεις του βοσκού, ο φυσιοδίφης ήταν απολύτως βέβαιος πως το πνεύμα ενός αετού δεν πεθαίνει ποτέ, γι’αυτό επέμεινε.

Ξάφνου, τράβηξε την προσοχή του κάτι.

“Τι είναι αυτό που φαίνεται στο βάθος;”.

“Η κορυφή του βουνού όπου βρήκα τον αετό. Γιατί;”.

“Διότι θα τον πάω εκεί, στο μέρος που γεννήθηκε και ίσως θυμηθεί τις ρίζες του και νιώσει ότι μπορεί να πετάξει”.

“Δεν είσαι με τα καλά σου, μου φαίνεται. Αρνείσαι να δεχτείς ότι έχεις άδικο”.

Ο φυσιοδίφης δεν είπε τίποτα, απλώς ανέλαβε δράση. Μπήκε ξανά στο κοτέτσι, πήρε τον αετό και άρχισε να περπατά με το βλέμμα καρφωμένο στην βουνοκορφή. Ο βοσκός άρπαξε ένα φανάρι και τον ακολούθησε. Όλη νύχτα ανηφόριζαν το βουνό, με τον φυσιοδίφη να προσπαθεί να σκεφτεί τρόπους για να ξυπνήσει το κοιμισμένο πνεύμα του αετού.

Όταν έφτασαν στην κορυφή όπου είχε γεννηθεί ο αετός, άρχισε να ξημερώνει και τότε ο φυσιοδίφης πρόσεξε κάτι περίεργο: ο αετός κρυβόταν από τον ήλιο.

Χωρίς καλά καλά να ξέρει γιατί, άρπαξε το πουλί από το λαιμό και το ανάγκασε να κοιτάξει τον ήλιο.

Τότε, ο αετός έκανε κάτι παράξενες κινήσεις, άνοιξε τα υπέροχα φτερά του και πέταξε.

Εκείνη τη μέρα ο αετός θυμήθηκε ποιος ήταν και ανέκτησε την πραγματική του ταυτότητα, που δεν ήταν εκείνη της κότας αλλά του αετού!

[ Ο αετός δεν είναι καλύτερος από την κότα, αλλά βλέπει ογδόντα δυο φορές καλύτερα από αυτήν. Επιπλέον, ο αετός βλέπει τοπία που μια κότα ούτε να ονειρευτεί δεν μπορεί. Βέβαια, η ζωή μιας κότας είναι πιο άνετη, αφού έχει την τροφή της εξασφαλισμένη, ενώ ο αετός πρέπει να κυνηγήσει΄ το τίμημα όμως που πληρώνει ίσως είναι υπερβολικά υψηλό, αφού πρόκειται για την άσκηση της ελευθερίας του.]

Βρες ξανά τον εαυτό σου

Μάριο Αλόνσο Πουτζ
πηγή: http://gnosesthe.blogspot.com
https://simeiakairwn.wordpress.com/

Όταν από το Α και το Ω εξαρτάται όλη η ζωή μας, τότε όλα είναι αγιασμένα


Τα γεγονότα μας αναγκάζουν και θα μας αναγκάζουν να πλησιάσουμε περισσότερο στον Θεό, για να έχουμε θεϊκή δύναμη, ώστε να αντιμετωπίζουμε σωστά κάθε κατάσταση -και φυσικά ο Καλός Θεός δεν θα μας αφήσει. Θα μας προστατεύει.
Πάντως να ξέρουμε, όταν καλυτερεύουμε την πνευματική μας κατάσταση, τότε και εμείς νιώθουμε καλύτερα, αλλά και τον Χριστό χαροποιούμε.
 Ποιος μπορεί να φαντασθεί την μεγάλη χαρά που αισθάνεται ο Χριστός, όταν τα παιδιά Του προχωρούν;
Εύχομαι να κάνουν όλοι οι άνθρωποι πνευματική προκοπή και να ενωθούν με τον Χριστό, που είναι το Α και το Ω.
Όταν από το Α και το Ω εξαρτάται όλη η ζωή μας, τότε όλα είναι αγιασμένα.

«Πνευματική Αφύπνιση» Αγίου Παΐσιου Αγιορείτου Λόγοι
https://proskynitis.blogspot.com/

Ποια είναι η «επί γης ειρήνη» του Αγγελικού ύμνου της Βηθλεέμ;


Ελάχιστα χωρία της Αγίας Γραφής έχουσι τόσον οικτρώς παρερμηνευθεί όσον το χωρίον Λουκ. β΄ 14.

Πρόκειται περί του Ύμνου όστις εψάλλετο υπό των Αγγέλων κατά την θεσπεσίαν εκείνην νύκτα της κατά σάρκα γεννήσεως του Ανάρχου Θεού Λόγου, του Κυρίου Ιησού.

Η παρερμηνεία αυτή υπό πολλών ορθοδόξων δεν είναι βεβαίως ηθελημένη και σκόπιμος (μόνον οι αιρετικοί παρερμηνεύουσιν ηθελημένως), αλλ’ οφείλεται εις άγνοιαν του καθόλου νοήματος της Αγίας Γραφής. 

Ένεκεν αυτής της αγνοίας καθ’ έκαστον έτος εν τη ημέρα των Χριστουγέννων ακούομεν κηρύγματα ή αναγιγνώσκομεν δημοσιεύματα πολλών διδασκάλων του Ευαγγελίου της ημετέρας Εκκλησίας, κληρικών και λαϊκών, αποδυρόμενα διότι οι πόλεμοι δεν έλαβαν ακόμη τέλος και τα όπλα δεν κατηργήθησαν και η ειρήνη του Αγγελικού Ύμνου δεν επεκράτησεν εισέτι επί της γής.

Ακόμη και εις επισήμους Εκκλησιαστικάς Εγκυκλίους βλέπομεν διατυπουμένας τοιαύτας θέσεις, ως και παρακλήσεις προς τον Θεόν όπως επί τέλους επιτρέψει την επικράτησιν επί της γής της ειρήνης αυτής «ήτις επί δύο σχεδόν χιλιάδας ετών εξακολουθεί να παραμένει μακράν της πραγματικότητος, απλή ελπίς, απλούν όνειρον, απλή και εναγώνιος προσδοκία».

Αγνοούσιν οι ευλογημένοι ότι η ειρήνη του Αγγελικού Ύμνου είναι ήδη πραγματικότης και έχει επικρατήσει επί της γής απ’ αυτής της σαρκώσεως του Κυρίου. Κακώς και εκ παρεξηγήσεως εκλαμβάνομεν την ειρήνην αυτήν ως εξωτερικήν, ως κατάστασιν φιλίας μεταξύ των ανθρώπων, ατόμων προς άτομα και λαών προς λαούς, ως κατάπαυσιν των πολέμων και των μαχών. Τοιαύτην ειρήνην ουδέποτε επηγγείλατο το Ευαγγέλιον.

Η ειρήνη του Ευαγγελίου είναι εσωτερική, είναι η κατάστασις γαλήνης, ήτις βασιλεύει εν τη ψυχή του πιστού ανθρώπου, του ανθρώπου όστις έχει φιλίαν και κοινωνίαν προς τον Θεόν.

Είναι ειρήνη μεταξύ ανθρώπου και Θεού και ουχί ανθρώπων προς ανθρώπους.

Είναι η κατάλυσις του «μεσοτοίχου του φραγμού», όπερ εχώριζε γην και Ουρανόν, άνθρωπον και Θεόν· είναι η λήξις της ανταρσίας, το τέλος της επαναστάσεως του πλάσματος προς τον Πλάστην.

Αυτήν την ειρήνην ήλθε κομίζων εις τον κόσμον ο Υιός του Θεού. Και έκτοτε πας ο πιστεύων εις Ιησούν Χριστόν Σαρκωθέντα, Σταυρωθέντα, και Αναστάντα, έχει πλέον φίλον τον Θεόν, ευρίσκεται εις κοινωνίαν υιικήν προς Αυτόν. Δεν είναι πλέον αντάρτης, δεν είναι αποστάτης, δεν είναι εχθρός του Θεού. Συνεφιλιώθη και «αποκατηλλάγη» προς Αυτόν δια του Αιωνίου Μεσίτου Κυρίου Ιησού Χριστού.

Η διά της παραβάσεως του Αδάμ κατάστασις ανταρσίας και εχθρότητος προς τον Θεόν ανήκει πλέον εις το παρελθόν και αποτελεί, διά τον πιστόν άνθρωπον, απλήν πικράν ανάμνησιν. Από της εποχής του Κυρίου και δυνάμει της Σταυρικής Αυτού Θυσίας, εισήλθεν ο άνθρωπος εις νέαν περίοδον, εις νέαν κατάστασιν· εις κατάστασιν Χάριτος, Φιλίας, Υιοθεσίας. Αι περί ειρήνης υποσχέσεις του Ευαγγελίου εις αυτήν την ειρήνην αναφέρονται και ουχί εις την εξωτερικήν ειρήνην.

«Ειρήνην αφίημι υμίν», έλεγεν ο Κύριος προς τους Αποστόλους,«ειρήνην την εμήν δίδωμι υμίν». Και ίνα τονίσει ότι η ειρήνη αυτή είναι άλλου είδους ειρήνη, συμπληροί: «Ου καθώς ο κόσμος δίδωσιν, εγώ δίδωμι υμίν» (Ιωάν. ιδ’ 27). Και αλλαχού ομιλών περί της εξωτερικής ειρήνης, λέγει ότι δεν κομίζει τοιαύτην ειρήνην.

Απεναντίας προβλέπει ότι η εις Αυτόν πίστις θα αποβεί αιτία διαστάσεων και πολέμων μεταξύ των ανθρώπων. Οι άπιστοι θα διώκωσι τους πιστούς του Ιησού και ούτως οι πόλεμοι όχι μόνον δεν θα ελαττωθώσιν, αλλά θα αυξηθώσιν, εφόσον εις τους υπάρχοντας θα προστεθεί και ο κατά της νέας πίστεως.

«Μη νομίσητε», λέγει, «ότι ήλθον βαλείν ειρήνην, αλλά μάχαιραν. Ήλθον γαρ διχάσαι άνθρωπον κατά του πατρός αυτού και θυγατέρα κατά της μητρός αυτής και νύμφην κατά της πενθεράς αυτής» (Ματθ. ι’ 34-35).

Πριν δε οδηγηθεί εκουσίως εις τον Γολγοθάν, ίνα πιεί φρικτού θανάτου ποτήριον, παρείχεν εις τους Αποστόλους την εσωτερικήν ειρήνην, ήτις δεν θα επηρεάζετο υπό των μυρίων εξωτερικών θλίψεων και διωγμών. Παρά πάντα ταύτα θα υπήρχεν, ακριβώς διότι ήτο εσωτερική:

«Ταύτα λελάληκα υμίν ίνα εν εμοί ειρήνην έχητε. Εν τω κόσμω θλίψιν έξετε· αλλά θαρσείτε, εγώ νενίκηκα τον κόσμον» (Ιωαν. ιστ’ 33). Εχαρίζετο εις τους Αποστόλους ειρήνην, καίτοι εγνώριζεν ότι επώδυνοι θάνατοι ανέμενον αυτούς, καίτοι ρητώς έλεγεν ότι απέστειλεν αυτούς ως «πρόβατα εν μέσω λύκων» (Ματθ. ι’ 16). Ήτο δυνατόν λοιπόν να παρέχει εξωτερικήν ειρήνην; Αναμφιβόλως όχι!

Και ο θείος Παύλος αυτής της εσωτερικής, της προς τον Θεόν ειρήνης είναι κήρυξ και απόστολος. «Δικαιωθέντες ούν εκ πίστεως, ειρήνην έχομεν προς τον Θεόν διά του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού» γράφει προς Ρωμαίους (ε’ 1). Γράφων δε προς Εφεσίους, λέγει ότι ο Κύριος Ιησούς Χριστός είναι «η ειρήνη ημών», είναι ο τους ανθρώπους «αποκαταλλάξας τω Θεώ» διά του σταυρού, ός έλθών, «ευηγγελίσατο ειρήνην…, ότι δι’ αυτού έχομεν την προσαγωγήν… προς τον πατέρα» (Εφεσ. β’ 14-18).

Συμπέρασμα: Η ειρήνη του Αγγελικού Ύμνου είναι ειρήνη του ανθρώπου προς τον Θεόν και ουχί εξωτερική. Η ειρήνη αυτή επεκράτησεν όντως «επί γης», εφόσον πλέον αυτή συνεφιλιώθη προς τον ουρανόν δια της μέχρι Σταυρού ταπεινώσεως του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

Περιττόν βεβαίως να λεχθεί ότι ο έχων «ειρήνην προς τον Θεόν» άνθρωπος, είναι ειρηνικός και προς τους έξω. Πάντας αγαπά, ουδένα μισεί. Μόνος αυτός δύναται να λέγει το «και μετά των μισούντων την ειρήνην ήμην ειρηνικός» (Ψαλμ. 119,6). Αγαπά και ευεργετεί και αυτούς ακόμα τους εχθρούς του. Η εσωτερική ειρήνη είναι προϋπόθεσις της εξωτερικής. 

Και η εξωτερική είναι όχι απλώς ανεπίτευκτος, αλλά αδιανόητος άνευ της εσωτερικής. Η δε τραγωδία της συγχρόνου εποχής εις τούτο ακριβώς έγκειται: Ενώ εκήρυξε τον πόλεμον κατά του Θεού, επιζητεί εναγωνίως την ειρήνην μεταξύ των ανθρώπων. Ενώ αδιαφορεί παντελώς δια την εσωτερικήν ειρήνην, επιδιώκει κραυγαλέως την εξωτερικήν. Εκριζοί το δένδρον και αναμένει καρπούς, κρημνίζει την οικίαν και αναζητεί θαλπωρήν, απομακρύνεται εκ του ηλίου και θέλει φώς!…

Ανέκαθεν η ειρήνη, «το γλυκύ πράγμα και όνομα», ήτο «ποθούμενη τοις πάσιν ανθρώποις» (Εσθ. γ΄, 12α). Ουδεμία όμως εποχή είχε τόσον πόθον, τόσην δίψαν ειρήνης, όσον και όσην η εποχή μας. Θα επιτύχει λοιπόν αυτή όπου όλαι οι άλλαι εποχαί απέτυχαν οικτρώς; Θα κατορθώσει δηλαδή να οικοδομήσει την ειρήνην άνευ Θεού; Θα καταργήσει τους φρικαλέους σημερινούς εξοπλισμούς; Θα καταστήσει τους πολέμους μακρινήν ιστορικήν ανάμνησιν; Με βοηθόν ποίον; Την Επιστήμην; Την Τεχνολογίαν; Τον Ανθρωπισμόν; Τη Φιλοσοφίαν; Τα πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά συστήματα;

Αλλά εκ του βάθους των αιώνων ακούεται σαφής και κατηγορηματική η συγκλονιστική προειδοποίησις, ης την αξίαν και την αλήθειαν επιβεβαιοί φευ! η πικρότατη πείρα των διαρρευσασών έκτοτε τριών σχεδόν χιλιετιών «εάν θέλητε και εισηκούσητέ μου, τα αγαθά της γης φάγεσθαι· εάν δε μη θέλητε, μηδέ εισακούσητέ μου, μάχαιραν υμάς κατέδεται· το γαρ στόμα Κυρίου ελάλησε ταύτα» (Ησ. α΄19-20). Εάν η «μάχαιρα» θα είναι η γνωστή και συνήθης ή άλλη τις, νέας κατασκευής, προϊόν εργοστασίων πυρηνικής ενέργειας, τούτο μικράν σημασίαν έχει….

«Κύριε ο Θεός ημών, ειρήνην δος ημίν, πάντα γαρ απέδωκας ημίν, Κύριε ο Θεός ημών, κτήσαι ημάς…» (Ησ. κστ’ 12-13).

του †Αρχ. Επιφανίου Θεοδωροπούλου
«ΚΟΙΝΩΝΙΑ» φύλλον Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου 1984
http://inpantanassis.blogspot.com/2018/12/blog-post_52.html

Το Αποστολικό ανάγνωσμα της ημέρας


ΔΕΥΤΕΡΑ ΛΒ’ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ 
Καθολικῆς Ἐπιστολῆς Ἰακώβου τὸ Ἀνάγνωσμα 2:14-26 
Ἀδελφοί, τί τὸ ὄφελος, ἐὰν πίστιν λέγῃ τις ἔχειν, ἔργα δὲ μὴ ἔχῃ; μὴ δύναται ἡ πίστις σῶσαι αὐτόν; ἐὰν δὲ ἀδελφὸς ἢ ἀδελφὴ γυμνοὶ ὑπάρχωσι καὶ λειπόμενοι ὦσι τῆς ἐφημέρου τροφῆς, εἴπῃ δέ τις αὐτοῖς ἐξ ὑμῶν, ὑπάγετε ἐν εἰρήνῃ, θερμαίνεσθε καὶ χορτάζεσθε· μὴ δῶτε δὲ αὐτοῖς τὰ ἐπιτήδεια τοῦ σώματος, τί τὸ ὄφελος; Οὕτω καὶ ἡ πίστις, ἐὰν μὴ ἔργα ἔχῃ, νεκρά ἐστι καθ᾽ ἑαυτήν. ἀλλ᾽ ἐρεῖ τις· σὺ πίστιν ἔχεις, κἀγὼ ἔργα ἔχω· δεῖξόν μοι τὴν πίστιν σου ἐκ τῶν ἔργων σου, κἀγὼ δείξω σοι ἐκ τῶν ἔργων μου τὴν πίστιν μου. Σὺ πιστεύεις ὅτι ὁ Θεὸς εἷς ἐστι· καλῶς ποιεῖς· καὶ τὰ δαιμόνια πιστεύουσι καὶ φρίσσουσι. Θέλεις δὲ γνῶναι, ὦ ἄνθρωπε κενέ, ὅτι ἡ πίστις χωρὶς τῶν ἔργων νεκρά ἐστιν; ᾽Αβραὰμ ὁ πατὴρ ἡμῶν οὐκ ἐξ ἔργων ἐδικαιώθη, ἀνενέγκας ᾽Ισαὰκ τὸν υἱὸν αὐτοῦ ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον; Βλέπεις ὅτι ἡ πίστις συνήργει τοῖς ἔργοις αὐτοῦ, καὶ ἐκ τῶν ἔργων ἡ πίστις ἐτελειώθη; Καὶ ἐπληρώθη ἡ γραφὴ ἡ λέγουσα· ἐπίστευσε δὲ ᾽Αβραὰμ τῷ Θεῷ, καὶ ἐλογίσθη αὐτῷ εἰς δικαιοσύνην, καὶ φίλος Θεοῦ ἐκλήθη. ὁρᾶτε τοίνυν ὅτι ἐξ ἔργων δικαιοῦται ἄνθρωπος καὶ οὐκ ἐκ πίστεως μόνον; Ὁμοίως δὲ καὶ ῾Ραὰβ ἡ πόρνη οὐκ ἐξ ἔργων ἐδικαιώθη, ὑποδεξαμένη τοὺς ἀγγέλους καὶ ἑτέρᾳ ὁδῷ ἐκβαλοῦσα; Ὥσπερ γὰρ τὸ σῶμα χωρὶς πνεύματος νεκρόν ἐστιν, οὕτω καὶ ἡ πίστις χωρὶς τῶν ἔργων νεκρά ἐστι. 

Νεοελληνική απόδοση:
Ποιά εἶναι ἡ ὠφέλεια, ἀδελφοί μου, ἐὰν λέγῃ κανεὶς ὅτι ἔχει πίστιν, δὲν ἔχει ὅμως ἔργα; Μήπως εἶναι δυνατὸν ἡ πίστις του νὰ τὸν σώσῃ; Ἐὰν ἕνας ἀδελφὸς ἢ μία ἀδελφὴ δὲν ἔχει ἐπαρκῆ ἐνδύματα καὶ στεροῦνται τῆς καθημερινῆς τροφῆς, πῇ δὲ κάποιος ἀπὸ σᾶς, «Πηγαίνεται στὸ καλό, ζεσταθῆτε καὶ χορτασθῆτε», καὶ δὲν τοὺς δώσετε τὰ ἀναγκαῖα διὰ τὸ σῶμα, ποιά ἡ ὠφέλεια; Ἔτσι καὶ ἡ πίστις, ἐὰν δὲν ἔχῃ ἔργα εἶναι νεκρὴ καθ’ ἑαυτήν. Ἀλλὰ μπορεῖ κάποιος νὰ πῇ, «Ὁ ἕνας ἔχει πίστιν καὶ ὁ ἄλλος ἔχει ἔργα». ἀπόδειξέ μου ὅτι ἔχεις πίστιν χωρὶς ἔργα καὶ ἐγὼ θὰ σοῦ ἀποδείξω ἀπὸ τὰ ἔργα μου τὴν πίστιν μου. Σὺ πιστεύεις ὅτι ἕνας εἶναι ὁ Θεός. Καλὰ κάνεις· καὶ τὰ δαιμόνια τὸ πιστεύουν αὐτὸ καὶ φρίττουν. Θέλεις νὰ μάθῃς, ὦ ἄνθρωπε κούφιε,  ὅτι ἡ πίστις χωρὶς τὰ ἔργα εἶναι νεκρή; Ὁ Ἀβραάμ, ὁ προπάτοράς μας, δὲν ἐδικαιώθηκε μὲ τὰ ἔργα, ὅταν προσέφερε τὸν Ἰσαὰκ τὸν υἱόν του εἰς τὸ θυσιαστήριον; Βλέπεις ὅτι ἡ πίστις συνεργοῦσε μαζὶ μὲ τὰ ἔργα του καὶ ἀπὸ τὰ ἔργα ἔγινε ἡ πίστις τελεία καὶ ἐκπληρώθηκε ἡ γραφὴ ποὺ λέγει, Ἐπίστεψε ὁ Ἀβρὰμ εἰς τὸν Θεὸν καὶ αὐτὸ τοῦ λογαριάσθηκε πρὸς δικαίωσιν καὶ ὠνομάσθηκε φίλος τοῦ Θεοῦ. Βλέπετε λοιπόν, ὅτι ὁ ἄνθρωπος δικαιώνεται ἀπὸ τὰ ἔργα καὶ ὄχι μόνον ἀπὸ τὴν πίστιν. Δὲν ἐδικαιώθηκε ἀπὸ ἔργα ἐπίσης ἡ Ραὰβ ἡ πόρνη, ἐπειδὴ ἐδέχθηκε τοὺς ἀγγελιαφόρους καὶ τοὺς ἄφησε νὰ φύγουν ἀπὸ ἄλλον δρόμον; Ὅπως τὸ σῶμα χωρὶς πνεῦμα εἶναι νεκρόν, ἔτσι καὶ ἡ πίστις χωρὶς ἔργα εἶναι νεκρή.

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ


Μέ τήν ἐνανθρώπηση, λοιπόν, τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ καταργήθηκε ἡ λατρεία τῶν δαιμόνων, ὅλη ἡ κτίση ἁγιάστηκε μέ τό θεῖο του αἷμα, οἱ βωμοί καί οἱ ναοί τῶν εἰδώλων κατεδαφίστηκαν, ρίζωσε ἡ γνώση τοῦ Θεοῦ, λατρεύεται πιά ἡ ὁμοούσια Τριάδα, ἡ ἄκτιστη θεότητα, ὁ ἕνας ἀληθινός Θεός ὁ δημιουργός καί κυβερνήτης τοῦ σύμπαντος. Τώρα πιά, πάλι, οἱ ἀρετές εἶναι κατορθωτός τρόπος ζωῆς, προσφέρθηκε ἡ ἐλπίδα μέ τήν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ· τώρα πιά οἱ δαίμονες τρέμουν τούς ἀνθρώπους πού προηγουμένως ἦταν τοῦ χεριοῦ τους. Καί τό πράγματι ἀξιοθαύμαστο, εἶναι πώς ὅλα αὐτά κατορθώθηκαν μέ τό σταυρό καί τά πάθη καί τό θάνατο. Κηρύχθηκε σ" ὅλη τή γῆ τό Εὐαγγέλιο τῆς ὑποταγῆς στό Θεό, ὄχι μέ πολέμους καί ὅπλα καί στρατούς πού σύντριβαν τούς ἐχθρούς. Κηρύχθηκε ἀπό λίγους γυμνούς, φτωχούς καί ἀγράμματους, πού διώχνονταν ἀπό παντοῦ, πού δέχονταν χτυπήματα, πού θανατώνονταν, πού κήρυτταν ἕνα σταυρωμένο καί νεκρό, πού ὅμως ἐπικράτησαν ἀπέναντι στούς σοφούς καί τούς ἰσχυρούς γιατί ἀκριβῶς τούς ἀκολουθοῦσε ἡ ἀκαταμάχητη δύναμη τοῦ σταυρωμένου. Ὁ θάνατος, ὁ πρίν τρομακτικός, νικιέται, καί καταδικάζεται τώρα ὁ ἀπόβλητος καί μισητός τῆς ζωῆς.

Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός

Κυριακή 30 Δεκεμβρίου 2018

Η «μέθοδος των γονάτων!»


Στις πολύ δύσκολες περιστάσεις της ζωής μας όπου η ανάγκη για προσευχή μοιάζει με φωτιά που μας καίει μέσα μας, καλό είναι να προσπίπτουμε νοερά ενώπιον του Κυρίου μας γονατιστοί. 
Να εφαρμόζουμε τη λεγόμενη «μέθοδο των γονάτων» κατά τους αγιορείτες πατέρες.
Πηγή : Ενοριακή ζωή
Τότε οποιαδήποτε μορφή προσευχής κάνουμε γίνεται φλογερή, ζέουσα και ο Κύριος συγκινείται και ικανοποιεί το αίτημά μας αλλά στο χρόνο που Εκείνος γνωρίζει και με τρόπο που ίσως εμείς να μην κατανοήσουμε.
Για τους ασθενείς και υπερήλικες μπορεί να εφαρμοστεί η «μέθοδος των πνευματικών γονάτων». Έχει και η ψυχή μας γόνατα! Είναι η ταπείνωση, η αυτομεμψία, η ευγνωμοσύνη και η ευχαριστία. Είναι αρετές και ενέργειες στις οποίες και ένας κατάκοιτος μπορεί να προβεί.

Πηγή:   agiabarbarapatras.blogspot.gr

Kυριακή μετά τα Χριστούγεννα: Ο Υιός του Θεού ενανθρώπησε!


Ο Πατήρ δε μεταπίπτει στον Υιό, παραμένει πάντα Πατήρ, ο Υιός δε μεταπίπτει στον Πατέρα, παραμένει πάντα Υιός, το Πνεύμα δε μεταπίπτει στον Πατέρα ή τον Υιό, παραμένει πάντα Πνεύμα άγιο. Η ιδιότητα καθενός προσώπου της Αγίας Τριάδας είναι σταθερή και αμετάβλητη. Πώς, άλλωστε, θα παρέμενε ιδιότητα αν εναλλασσόταν συνεχώς περνώντας κάθε φορά σε άλλο πρόσωπο; Γι’ αυτό 
ο Υιός του Θεού είναι που γίνεται Υιός του ανθρώπου, για να παραμείνει ακριβώς η ιδιότητα αμετακίνητη.
 Γιατί, όντας Υιός του Θεού, όταν έγινε Υιός του ανθρώπου παίρνοντας σάρκα ανθρώπινη απ’ την αγία Παρθένο, δεν αλλοτριώθηκε από την υιική του ιδιότητα.Ο Υιός του Θεού ενανθρώπησε 
για να χαρίσει ξανά στον άνθρωπο εκείνο για το οποίο δημιουργώντας τον τον προόρισε.
 Τον δημιούργησε σύμφωνα με τη δική του εικόνα, διανοητή και ελεύθερο, προορισμένο να του μοιάζει, δηλαδή να ‘ναι, όπως κι ο δημιουργός του, τέλεια ενάρετος, πράγμα κατορθωτό για την ανθρώπινη φύση. Γιατί οι αρετές, δηλαδή η νηφαλιότητα, η ηρεμία, η ακεραιότητα, η αγαθοσύνη, η σοφία, η δικαιοσύνη, η ανεξικακία είναι, πρωταρχικά, γνωρίσματα της θείας φύσης.Ο Θεός, λοιπόν, 
δημιούργησε τον άνθρωπο σε πλήρη κοινωνία μαζί του
(τον δημιούργησε για να μείνει άφθαρτος, τον ανέβασε στην αθανασία με το να τον κρατά κοντά του). Εμείς, όμως, αυτά τα γνωρίσματα της θείας φύσης τα αλλοιώσαμε και τα μπερδέψαμε με την παράβαση της εντολής, και περάσαμε στην παράταξη της κακίας με αποτέλεσμα να χάσουμε την κοινωνία με το Θεό. Τις γαρ μετουσία φωτί προς σκότος; Και όταν πια στερηθήκαμε τη ζωή, πέσαμε στη φθορά του θανάτου.Επειδή, τώρα ο Θεός μας προσέφερε το ύψιστο και δεν το διαφυλάξαμε, 
χρειάστηκε να κατεβεί αυτός στο χείριστο, δηλαδή στη δική μας ξεπερασμένη φύση, ώστε να μας ξαναδώσει, προσφέροντας και ενεργώντας ο ίδιος, την εξομοιωμένη μ’ αυτόν εικόνα και τον αρχαίο προορισμό
.Κι ακόμα 
να μας διδάξει
 το ενάρετο ήθος της βιωτής, αυτό το ήθος που ο ίδιος με την επίγεια ζωή του κατέστησε συγκεκριμένο και ευκολοκατόρθωτο.Κι ακόμα 
να μας ελευθερώσει
 από τη φθορά φέρνοντάς μας πάλι σε κοινωνία με τη ζωή, με το να ανοίξει ο ίδιος το δρόμο της δικής μας ανάστασης.Και ακόμα 
να ξανακάνει
 καινούριο το θρυμματισμένο κι αγνώριστο κανάτι της ύπαρξής μας, να λύσει τα δεσμά της κυριαρχίας του διαβόλου επάνω μας προσκαλώντας μας να αναγνωρίσουμε την κυριαρχία του Θεού.Και ακόμα 
να μας γεμίσει κουράγιο
 και 
να μας εκπαιδεύσει
 να πολεμούμε τον τύραννο με την υπομονή και την ταπείνωση.Με την ενανθρώπηση, λοιπόν, του Υιού του Θεού καταργήθηκε η λατρεία των δαιμόνων, όλη η κτίση αγιάστηκε με το θείο του αίμα, οι βωμοί και οι ναοί των ειδώλων κατεδαφίστηκαν, 
ρίζωσε η γνώση του Θεού
, λατρεύεται πια η ομοούσια Τριάδα, η άκτιστη θεότητα, ο ένας αληθινός Θεός ο δημιουργός και κυβερνήτης του σύμπαντος.Τώρα πια, πάλι, οι αρετές είναι κατορθωτός τρόπος ζωής, 
προσφέρθηκε η ελπίδα με την ανάσταση του Χριστού
, τώρα πια οι δαίμονες τρέμουν τους ανθρώπους που προηγουμένως ήταν του χεριού τους.Και το πράγματι αξιοθαύμαστο, είναι πως 
όλα αυτά κατορθώθηκαν με το σταυρό και τα πάθη και το θάνατο
. Κηρύχθηκε σ’ όλη τη γη το Ευαγγέλιο της υποταγής στο Θεό, όχι με πολέμους και όπλα και στρατούς που συντρίβαν εχθρούς. 
Κηρύχθηκε από λίγους γυμνούς, φτωχούς κι αγράμματους
, που διώχνονταν από παντού, που δέχονταν κτυπήματα, που θανατώνονταν, 
που κήρυτταν ένα σταυρωμένο και νεκρό
, που όμως επικράτησαν απέναντι στους σοφούς και τους ισχυρούς γιατί ακριβώς τους ακολουθούσε η ακαταμάχητη δύναμη του σταυρωμένου. Ο θάνατος, ο πριν τρομοκρατικός, νικιέται, και καταδικάζεται τώρα ο απόβλητος και μισητός της ζωής.Αυτά είναι τα αποτελέσματα της παρουσίας του Χριστού, αυτές είναι οι συνέπειες της επιβολής της δύναμής του. Δεν έσωσε ένα λαό, όπως ο Μωυσής που φυγάδευσε από την Αίγυπτο τους Εβραίους περνώντας τους μεσ’ από τη θάλασσα για ν’ απαλλαγούν από τη δουλεία του Φαραώ. 
Έσωσε ολόκληρη την ανθρωπότητα από τη φθορά του θανάτου
 και το γεμάτο κακία τύραννο, την αμαρτία.Και έσωσε τους ανθρώπους όλους, όχι πειθαναγκάζοντάς τους να ασκήσουν την αρετή, όχι παραχώνοντάς τους στο χώμα, όχι καίοντάς τους και διατάσσοντας να λιθοβολούνται οι αμαρτωλοί, αλλά 
πείθοντάς τους με πραότητα, υπομονή και συγχωρετικότητα
 να διαλέξουν την αρετή και να συναγωνίζονται στους κόπους γι’ αυτήν και έτσι να ικανοποιούνται.Προηγουμένως όταν αμάρταναν ετιμωρούντο με κτυπήματα κι όμως επέμεναν στην αμαρτία και την είχαν θεοποιήσει, τώρα δέχονται να υφίστανται κτυπήματα για χάρη της υπακοής στο Θεό και για χάρη της αρετής, δέχονται να κακοπαθούν και θανατώνονται.Δόξα σε σένα Χριστέ, Λόγε του Θεού και Σοφία και Δύναμη και Θεέ Παντοκράτορα. Τι να σου αντιδωρίσουμε εμείς οι άπραγοι για όλα όσα μας χάρισες; Όλα μας τα ’χεις δοσμένα εσύ και τίποτ’ άλλο δε ζητάς από μας παρά ν’ αποδεχτούμε τη σωτηρία που μας πρόσφερες, δίνοντάς μας ακόμα και τη δύναμη για να το κάνουμε.
Σ’ ευχαριστούμε, εσένα που μας έδωσες την ύπαρξη, μα και μας χάρισες την αιώνια ζωή, εσένα που κι όταν την χάσαμε και την αρνηθήκαμε, μας οδήγησες πίσω σ’ αυτήν με την ενανθρώπισή σου που καμιά γλώσσα δεν τολμά να ερμηνεύσει»
.
Από Για ποιο λόγο ενανθρώπησε ο Υιός του Θεού και όχι ο Πατήρ ή το Πνεύμα και ποιες οι συνέπειες της ενανθρώπησης. (Αγίου Ιωάννη Δαμασκηνού)

Πηγή: https://iereasanatolikisekklisias.blogspot.com/2018/12/k_29.html
Πηγή: http://synaxipalaiochoriou.blogspot.com/

Ο ΘΥΜΟΣ ΤΟΥ ΗΡΩΔΗ, Ο ΘΥΜΟΣ ΣΤΙΣ ΚΑΡΔΙΕΣ ΜΑΣ


«Τότε Ηρώδης ιδών ότι ενεπαίχθη υπό των μάγων, εθυμώθη λίαν» (Ματθ. 2, 16)«Όταν κατάλαβε ο Ηρώδης πως οι μάγοι τον εξαπάτησαν, οργίστηκε πάρα πολύ».
       Γιατί θυμώνουμε οι άνθρωποι; Τι είναι αυτό που μας κάνει να χάνουμε τον έλεγχο του εαυτού μας, να αισθανόμαστε ταπεινωμένοι, να προχωρούμε σε εκφράσεις και πράξεις που δείχνουν ότι δεν έχουμε επίγνωση του τι είναι σωστό και τι λανθασμένο, αλλά να αναζητούμε είτε το δίκιο μας, είτε την εκδίκηση έναντι εκείνων οι οποίοι προκαλούν τον θυμό μας, είτε το να λύσουμε το πρόβλημα που μας κάνει να θυμώνουμε με ανορθόδοξο τρόπο;                
 Κάποιες από τις απαντήσεις βρίσκονται στον τρόπο με τον οποίο ο βασιλιάς του Ισραήλ Ηρώδης αντέδρασε όταν πληροφορήθηκε ότι γεννήθηκε ο Χριστός.                 
Το πρώτο βήμα για να οδηγηθεί ο Ηρώδης στον θυμό ήταν η ανασφάλεια του εγώ του, το αίσθημα ότι η θέση την οποία κατείχε, αποτέλεσμα ικανότητας, αλλά και συναλλαγής με το ρωμαϊκό κράτος, απειλούνταν, όχι από τους ανθρώπους αλλά από τον Θεό. Δεν γνωρίζουμε κατά πόσον ο Ηρώδης πίστευε στον Θεό. Όμως γνωρίζουμε καλά ότι ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του έναν μικρό θεό. Η προσπάθεια ανοικοδόμησης του ναού των Ιεροσολύμων, η οποία κράτησε πολλά χρόνια, ήταν όνειρο του βασιλιά. Δεν φαίνεται όμως να τον ενδιέφερε  τόσο η κάλυψη των θρησκευτικών αναγκών του λαού, η οποία επιτυγχάνονταν και με κτήρια μικρότερων διαστάσεων, όσο το να γραφτεί ο ίδιος στην ιστορία με ένα μεγάλο έργο, αντίστοιχο με αυτό του Σολομώντος. Ο θυμός έρχεται εύκολα σε αυτόν που αισθάνεται ότι η θέση του, η αποδοχή του, το έργο του απειλούνται.                 
Ο θυμός αυτός όμως λειτουργεί στην αρχή κρυφά. Υποκριτικά. Ο Ηρώδης ζητά από τους μάγους να τον ενημερώσουν που βρίσκεται ο Χριστός, δήθεν για να τον προσκυνήσει. Προσποιείται ότι έναντι του Θεού είναι υποταγμένος. Μέσα του όμως ο θυμός γεννά σενάρια πονηρίας. Σκοπός του είναι να εξοντώσει τον σφετεριστή.  Και το θέατρο είναι το κλειδί. Αυτοί που μπορούν να του δώσουν πληροφορίες, πρέπει να πειστούν για τις καλές του προθέσεις. Ο Ηρώδης λοιπόν προσποιείται ότι χάρηκε. Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα και το κυριότερο, συσκοτίζει την αλήθεια προς τα έξω. Πολλοί άνθρωποι που εύκολα θυμώνουν, προσποιούνται ότι δεν τους ενοχλούν πρόσωπα και καταστάσεις. Στην ουσία όμως μέσα τους ο θυμός τους έχει κάνει να διαμορφώσουν ένα προσωπείο, να λειτουργούν θεατρικά, προκειμένου να έρθει η ώρα να δράσουν για να ικανοποιήσουν τον θυμό τους. Θέλει ταλέντο. Θέλει αυτοσυγκράτηση. Θέλει σκοτεινή καρδιά αυτού του είδους η ηθοποιΐα. Έτσι όμως αυτός που θυμώνει, έχει περισσότερες πιθανότητες να δει τον θυμό του νικητή. Με το ψέμα.                
Ο Ηρώδης, «ιδών ότι ενεπαίχθη υπό των μάγων, εθυμώθη λίαν». Έρχεται η στιγμή που η ηθοποιΐα δεν είναι αποτελεσματική. Η αλήθεια φανερώνεται και τότε το σκοτεινό συναίσθημα πλημμυρίζει τον υποκριτή. Ο Ηρώδης διαπιστώνει ότι οι Μάγοι προσποιήθηκαν εξίσου καλά με αυτόν. Δεν επέστρεψαν στα Ιεροσόλυμα για να του πούνε που βρίσκεται ο Χριστός, αλλά έφυγαν από άλλη διαδρομή. Τότε το προσωπείο αποβάλλεται και το αυθεντικό πρόσωπο του σκληρού εξουσιαστή, ο πληγωμένος εγωισμός, ο φόβος για την θέση του, κάνουν τον θυμό να τον καταλαμβάνει και εσωτερικά και εξωτερικά. Ο θυμός τον οδηγεί να φανερώσει αυτό που πιστεύει ότι είναι: ο ίδιος θεός. Με την εξουσία της θέσης του εκδικείται τους μάγους που τον ενέπαιξαν, εκδικείται τους θρησκευτικούς άρχοντες, όχι γιατί οι ίδιοι προσωπικά του έκαναν κάτι, αλλά γιατί υπηρετούν έναν Θεό ο οποίος  δεν αναγνωρίζει τον κόπο του ναού και τον κόπο να κρατά τον λαό του ήσυχο και εν ζωή ενώπιον της ρωμαϊκής τρομοκρατίας, αφού θα εξοντώσει τον αναμενόμενο από εκείνους Μεσσία, εκδικείται τον λαό που δεν τον αγαπά. Και η εκδίκησή του γίνεται παράλογη, όπως και πολλές φορές μας κάνει να συμπεριφερόμαστε ο  θυμός. Σφαγιάζει τα νήπια της Βηθλεέμ, τα μόνα που δεν έχουν καμία σχέση με την αιτία και το περιεχόμενο του θυμού του. Νομίζει ότι έτσι θα κορέσει το πάθος του για εξουσία και ότι δεν πρόκειται στο μέλλον να κινδυνεύσει. Η ιστορία τον διαψεύδει πανηγυρικά, καθώς το τέλος του υπήρξε επώδυνο.                
Το ψυχογράφημα του Ηρώδη μας δείχνει την πορεία του θυμού και στις δικές μας καρδιές. Αρχικά σιωπηλά, ο θυμός φέρνει στην επιφάνεια της σκέψης μας τις ανασφάλειες της καρδιάς μας, την διάθεσή μας να εξουσιάζουμε, να γίνεται το θέλημά μας, να κάνουν οι άλλοι αυτό που εμάς μας ευχαριστεί. Μπορούμε να χρησιμοποιούμε και προσωπεία. Να εκλογικεύουμε. Να παραπλανούμε. Να διαβεβαιώνουμε για το ακριβώς αντίθετο των πραγματικών μας προθέσεων. Κάποτε μάλιστα το πιστεύουμε κι εμείς ότι δεν θυμώνουμε, ότι εννοούμε τις καλές μας προθέσεις, ενώ μέσα μας είμαστε βυθισμένοι στο ψέμα. Και όταν διαπιστώνουμε  την απογύμνωσή μας από άλλες επιλογές, ο θυμός μας πλημμυρίζει και εσωτερικά και εξωτερικά. Και η συμπεριφορά μας γίνεται κάποτε παράλογη, μόνο και μόνο για να πετύχουμε τον κόρο του θυμού μας, να δικαιώσουμε τον εαυτό μας, να επιβάλουμε το θέλημά μας, να υποτάξουμε  τους άλλους σ’ αυτό που επιθυμούμε, κάποτε άμετρα και τυραννικά.                
Ο θυμός του Ηρώδη είναι στοιχείο της ζωής και του πολιτισμού και των καιρών μας. Η ανασφάλεια και το ίδιον θέλημα τον γεννούν. Το προσωπείο τον συντηρεί και τον κάνει να διοχετεύεται με υποκριτικό τρόπο στην καθημερινότητα. Η δύναμη του καθενός δημιουργεί τις συνθήκες της έκφρασής του. Μικρότεροι και μεγαλύτεροι είμαστε εκτεθειμένοι σε ένα πάθος, το οποίο μόνο η αγάπη στον Χριστό, η άσκηση η οποία μας βοηθά όχι να αποκρύβουμε την αλήθεια ότι θυμώνουμε, αλλά να αντικαθιστούμε τον θυμό με την αγάπη και την συγχώρεση, όπως επίσης και ο τρόπος της εκκλησιαστικής ζωής στον οποίο οι άνθρωποι συνυπάρχουμε από επιλογή και από αγάπη, μπορούν να μας βοηθήσουν να δούμε το κακό που προκαλεί ο θυμός, ο οποίος διαλύει την κοινωνικότητα, μας κάνει κακούς και δημιουργεί την ψεύτικη εντύπωση ότι είμαστε μικροί θεοί. Η αποδοχή ότι μέσα από μία δημιουργική προσέγγιση, ο θυμός μπορεί να μας κάνει να παλέψουμε για το καλό, είναι ο αντίθετος δρόμος για να μην νικηθούμε από το κακό.                
 Πάντως, η παρουσία του γεννηθέντος Κυρίου στις καρδιές μας, η νηπιότητα ως προς την κακία και τον θυμό, είναι το κλειδί για την νίκη κατά του θυμού, για την αποδοχή και βίωση της αγάπης.

                Κέρκυρα, 30 Δεκεμβρίου 2018
Πηγή: https://themistoklismourtzanos.blogspot.com/2018/12/blog-post_29.html
Πηγή: http://synaxipalaiochoriou.blogspot.com/

Αγιασμένες μέρες


Φώτης Κόντογλου 
Τήν πνευματική χαρά και την ουράνια αγαλλίαση που νοιώθει ο χριστιανός από τα Χριστούγεννα, δεν μπορεί να τη νοιώσει, με κανέναν τρόπο, όποιος τα γιορτάζει μοναχά σαν μιά συγκινητική συνήθεια, που είναι δεμένη περισσότερο με τις συνηθισμένες χαρές του κόσμου, με τον χειμώνα, με τα χιόνια, με το ζεστό τζάκι.
Μοναχά ο ορθόδοξος χριστιανός γιορτάζει τα Χριστούγεννα πνευματικά, κι από την ψυχή του περνάνε αγιασμένα αισθήματα, και τη ζεσταίνουνε με κάποια θέρμη παράδοξη, που έρχεται από έναν άλλο κόσμο, τη θέρμη του Αγίου Πνεύματος, κατά τον αναβαθμό που λέγει: «Αγίω Πνεύματι πάσα ψυχή ζωούται, και καθάρσει υψούται, λαμπρύνεται τη τριαδική μονάδι, ιεροκρυφίως».
Ψυχή και σώμα γιορτάζουν μαζί, ευφραίνουνται με τη θεία ευφροσύνη, που δεν την απογεύεται όποιος βρίσκεται μακριά από τον Χριστό. Ενώ η καρδιά του χριστιανού, αυτές τις αγιασμένες μέρες, είναι γεμάτη από την ευωδία της υμνωδίας, γεμάτη από μιά γλυκύτατη πνευματική φωτοχυσία, που σκεπάζει όλη την κτίση, τα βουνά, τη θάλασσα, τον κάθε βράχο, το κάθε δέντρο, την κάθε πέτρα, το κάθε πλάσμα. Όλα είναι αγιασμένα, όλα γιορτάζουνε, όλα ψέλνουνε, όλα ευφραίνονται, όλη η φύση είναι «ως ελαία κατακαρπός εν τώ οίκω του Θεού». Κανείς δεν νοιώθει στην καρδιά του τέτοια χαρά, παρά μονάχα εκείνος που αγαπά τον Θεό και που ζεί τις μέρες της ζωής του μαζί με τον Θεό, γιατί κανένας άλλος από τον Θεό δεν μπορεί να δώσει τέτοια χαρά, τέτοια ειρήνη, κατά τον λόγο που είπε ο Κύριος στον Μυστικό Δείπνο: «Τή δική μου την ειρήνη σας δίνω, δεν σας δίνω εγώ την ειρήνη που δίνει ο κόσμος».
Η χαρά του Χριστού κ’ η ειρήνη είναι αλλιώτικη από τη χαρά κι από την ειρήνη τούτου του κόσμου. Για τούτο ο άνθρωπος που χαίρεται να πηγαίνει στην εκκλησία, για να πιεί απ’ αυτή την αθάνατη βρύση της αληθινής χαράς και της ειρήνης, λέγει μαζί με τον Δαβίδ: «Εξαπόστειλον, Κύριε, το φώς σου και την αλήθειάν σου· αυτά με ωδήγησαν και ήγαγον με εις όρος άγιόν σου και εις τα σκηνώματά σου· και εισελεύσομαι πρός το θυσιαστήριον του Θεού, πρός τον Θεόν τον ευφραίνοντα την νεότητά μου».
Άς γιορτάσουμε λοιπόν κ’ εμείς, αδελφοί μου, τη Γέννηση του Χριστού «εν πνεύματι και αληθεία, εν ψαλμοίς και ύμνοις και ωδαίς πνευματικαίς», και τότε και τ’ άλλα «προστεθήσεται ημίν», θα μας δοθούνε, ήγουν η χαρά του σπιτιού, της οικογένειας, της φύσης, της συναναστροφής, της αγνής διασκέδασης, γιατί όλα θα τα γλυκαίνει η αγάπη του Χριστού, και θα τα ζεσταίνει η θέρμη Εκείνου που είναι ο ζωοδότης.
Μέγα μάθημα της ταπείνωσης είναι για μάς, αδελφοί μου, η Γέννηση του Χριστού. Που γεννήθηκε; Μέσα σε μιά φάτνη, σ’ ένα παχνί να πούμε καλύτερα, για να νοιώσουμε βαθύτερα την ανείπωτη συγκατάβαση του Θεού, γιατί τ’ αρχαία λόγια κάνουνε να φαίνουνται στα μάτια μας πλούσια και τα φτωχά πράγματα. Η μητέρα του, η υπεραγία Θεοτόκος, μακριά από το σπίτι της, ξένη σε ξένον τόπο, πήγε και τον γέννησε μέσα σ’ ένα μαντρί. Το βόδι και το γαϊδούρι τον ζεστάνανε με την ανασαμιά τους. Τσομπάνηδες τον συντροφέψανε. Μαζί με τα νιογέννητα αρνιά λογαριάστηκε ο αμνός του Θεού, που ήρθε στον κόσμο για να σώσει τον άνθρωπο από την κατάρα του Αδάμ. Ποιός άνθρωπος γεννήθηκε με μεγαλύτερη ταπείνωση;
Ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος γράφει, στον Λόγο του για την Ταπεινοφροσύνη, τα παρακάτω εξαίσια λόγια: «Θέλω ν’ ανοίξω το στόμα μου, αδελφοί μου, και να λαλήσω για την υψηλή υπόθεση της ταπεινοφροσύνης, κ’ είμαι γεμάτος φόβο, σαν εκείνον τον άνθρωπο που ξέρει πως θα μιλήσει για τον Θεό. Γιατί η ταπεινοφροσύνη είναι στολή της θεότητας. Γιατί ο Λόγος του Θεού που έγινε άνθρωπος, αυτή ντύθηκε, κ’ ήρθε σε συνάφεια μαζί μας μ’ αυτή, παίρνοντας σώμα σαν το δικό μας. Κι όποιος τη ντύθηκε, αληθινά έγινε όμοιος μ’ Εκείνον, που κατέβηκε από το ύψος Του, και που σκέπασε την αρετή της μεγαλωσύνης Του και τη δόξα Του με την ταπεινοφροσύνη. Κι αυτό έγινε για να μην κατακαεί η κτίση από τη θωριά Του. Γιατί η κτίση δεν μπορούσε να τον κοιτάξει , αν δεν έπαιρνε ένα μέρος απ’ αυτή (τό σώμα), κ’ έτσι μίλησε μ’ αυτή. Σκέπασε τη μεγαλωσύνη Του με τη σάρκα, και μ’ αυτή ήρθε σε συνάφεια μαζί μας, με το σώμα που επήρε από την Παρθένο και Θεοτόκο Μαρία. Ώστε, βλέποντας τον εμείς πως είναι από το γένος μας και πως μας μιλά σαν άνθρωπος, να μην τρομάξουμε από τη θωριά Του. Γι’ αυτό, όποιος φορέσει τη στολή που φόρεσε ο Κτίστης (δηλαδή την ταπεινοφροσύνη), τον ίδιον τον Χριστό ντύθηκε».
Η φάτνη είναι η ταπεινή καρδιά, που μοναχά σ’ αυτή πηγαίνει και γεννιέται ο Χριστός.
Η Εκκλησία μας φωτοβολά μέσα στο χειμωνιάτικο σκοτάδι, γιορτάζοντας τη Γέννηση του Κυρίου. Από μέσα της ακούγεται μιά υπερκόσμια υμνωδία, σαν εκείνη που ψέλνανε οι άγγελοι τη νύχτα που γεννήθηκε ο Κύριος, «ήχος καθαρός εορταζόντων».  […]

Πηγή: Από το βιβλίο του «Τό Αϊβαλί η πατρίδα μου», Η άλλη όψη
Πηγή: https://agiosdimitrioskouvaras.blogspot.com/2018/12/blog-post_29.html
Πηγή: http://synaxipalaiochoriou.blogspot.com/

Ο δρόμος που οδηγεί στην τελειότητα είναι μακρύς.


«Μέσα μας έχουμε αδυναμίες και πάθη και ελαττώματα βαθιά ριζωμένα. Πολλά είναι κληρονομικά. Όλα αυτά, δεν κόβονται με μια σπασμωδική κίνηση ούτε με αδημονία και τη βαριά θλίψη, αλλά με υπομονή και επιμονή, με φροντίδα και προσοχή.
Ο δρόμος που οδηγεί στην τελειότητα είναι μακρύς. Εύχεσθε στο Θεό να σας δυναμώνει. Να αντιμετωπίζετε με υπομονή τις πτώσεις σας, και αφού γρήγορα σηκωθείτε, να τρέχετε και να μη στέκεστε σαν τα παιδιά, στον τόπο που πέσατε, κλαίγοντας και θρηνώντας απαρηγόρητα.
Αγρυπνείτε και προσεύχεστε για να μην μπείτε σε πειρασμό. Μην απελπίζεστε, αν πέφτετε συνέχεια σε παλιές αμαρτίες. Πολλές απ' αυτές είναι και απο την φύση τους ισχυρές και απο την συνήθεια. Με την πάροδο του χρόνου όμως και με την επιμέλεια νικούνται.Τίποτε να μην σας απελπίζει.»

Άγιος Νεκτάριος
Πηγή: https://orthodoxiakaitipotaallo.blogspot.com/2018/12/blog-post_29.html
Πηγή: http://synaxipalaiochoriou.blogspot.com/

Κυριακή μετά τα Χριστούγεννα: Η σιωπή του Ιωσήφ


π. Βασίλειος Καλλιακμάνης

α) Ἐὰν εἶναι ἀληθὲς ὅτι ἡ γλώσσα τοῦ μέλλοντος αἰῶνος θὰ εἶναι ἡ σιωπή, τότε ὁ Ἰωσήφ, ὁ Μνήστωρ τῆς Παρθένου, εἶναι τύπος τοῦ ἀνθρώπου τοῦ μέλλοντος αἰῶνος.

Στὰ εὐαγγέλια δὲν διασώζεται κανένας λόγος του, δὲν ἀναφέρεται καμιὰ συνομιλία του. Περιγράφονται μόνο οἱ σκέψεις του καὶ οἱ ἐνέργειές του. Προσεγγίζει τὸ μυστήριο τῆς ἄφατης κένωσης τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ μὲ δέος, περίσκεψη καὶ σιωπή. Κι ὅταν λογισμοὶ ἀμφιβολίας τὸν κατακλύζουν, κι ὅταν ἡ ταραχὴ τοῦ προξενεῖ ἀνυπόφορο ψυχικὸ πόνο, τότε μιλάει ὁ οὐρανός.

β) Ἀλλὰ ἂς πάρουμε τὰ πράγματα ἀπὸ τὴν ἀρχή. Ὁ Ἰωσὴφ ἐπιλέχθηκε στὸ κατώφλι τοῦ γήρατός του νὰ γίνει προστάτης καὶ φύλαξ τῆς Παρθένου. Ὅμως στὴ διάρκεια τῆς μνηστείας, Ἐκείνη βρέθηκε ἔγκυος «ἐκ Πνεύματος Ἁγίου». Τὸ γεγονὸς αὐτὸ τοῦ προκάλεσε ἀμφιβολίες καὶ τὴν θεώρησε «κλεψίγαμο». Σύμφωνα μὲ τὸν ποιητὴ τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου: «Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων, ὁ σώφρων Ἰωσὴφ ἐταράχθη».

γ) Ἡ ταραχὴ αὐτὴ «μεταφράζεται» μὲ γλαφυρὸ καὶ δραματικὸ τρόπο ἀπὸ ἄλλο ὑμνωδό: «Τάδε λέγει Ἰωσὴφ πρὸς τὴν Παρθένον· Μαρία, τί τὸ δράμα τοῦτο, ὁ ἐν σοί τεθέαμαι; Ἀπορῶ καὶ ἐξίσταμαι, καὶ τὸν νοῦν καταπλήττομαι. Ἀντὶ τιμῆς, αἰσχύνην· ἀντ’ εὐφροσύνης, τὴν λύπην· ἀντὶ τοῦ ἀπαινεῖσθαι, τὸν ψόγον μοὶ προσήγαγες. Οὐκ ἔτι φέρω λοιπόν, τὸ ὄνειδος ἀνθρώπων· ὑπὸ γὰρ ἱερέων ἐκ τοῦ ναοῦ ὡς ἄμεμπτον Κυρίου σὲ παρέλαβον· καὶ τί τὸ ὀρώμενον;».

δ) Ὅμως παρὰ τοὺς λογισμούς, ἐπειδὴ ὁ Ἰωσὴφ ἦταν εὐσεβὴς καὶ δίκαιος, δὲν θέλησε νὰ διαπομπεύσει τὴ Μαριάμ. Ἀποφάσισε νὰ διαλύσει τὸν ἀρραβῶνα χωρὶς ἐπίσημη διαδικασία. Τότε ἀκριβῶς ἐμφανίστηκε στὸν ὕπνο του ἄγγελος Κυρίου καὶ τοῦ εἶπε: «Ἰωσήφ, ἀπόγονε τοῦ Δαβίδ, μὴ διστάσεις νὰ πάρεις στὸ σπίτι σου τὴ Μαριάμ, γιατί τὸ παιδὶ ποὺ περιμένει προέρχεται ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Θὰ γεννήσει γιό, καὶ θὰ τοῦ δώσεις τὸ ὄνομα Ἰησοῦς, γιατί αὐτὸς θὰ σώσει τὸ λαό του ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες του» (Ματθ. 1, 20-21).

ε) Ὁ Ἰωσὴφ εἶναι μοναδικὸ πρόσωπο, διότι ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς καρδιᾶς καὶ ὄχι τὴν αὐστηρότητα τοῦ νόμου. Χαρακτηρίστηκε δίκαιος, παρότι δὲν ἔμεινε προσκολλημένος στὸν παλαιὸ νόμο, τὸν ὁποῖο ὑπερέβη συνεργώντας στὸ ἔργο τῆς χάριτος. Ἔγινε διάκονος τῆς νέας διαθήκης, ὄχι τοῦ γράμματος τοῦ νόμου ἀλλὰ τοῦ Πνεύματος τοῦ Θεοῦ. «Τὸ γὰρ γράμμα ἀποκτέννει, τὸ δὲ πνεῦμα ζωοποιεῖ» (Β΄ Κορ. 3,7). Ἐξάλλου, ἡ χριστιανικὴ δικαιοσύνη βρίσκεται πέρα καὶ πάνω ἀπὸ τὰ ὅρια ὁποιασδήποτε προσκόλλησης στὸ γράμμα τοῦ νόμου.

στ) Ὁ εὐαγγελικὸς λόγος εἶναι ζωντανὸς καὶ δραστικός, πιὸ κοφτερὸς κι ἀπὸ κάθε δίκοπο σπαθί· εἰσχωρεῖ βαθιὰ καὶ κρίνει τοὺς διαλογισμοὺς καὶ τὶς προθέσεις τῶν ἀνθρώπων (βλ. Ἑβρ. 4, 12). Ἐξίσου ὅμως σωστικὴ μπορεῖ νὰ ἀποβεῖ καὶ ἡ σιωπή. Ὄχι ἡ ἔνοχη σιωπή, ἀλλὰ ἐκείνη ποὺ συνοδεύεται ἀπὸ ἁπλότητα καρδιᾶς, διαύγεια, εὐρυχωρία καὶ ἄνευ ὅρων ὑπακοὴ στὸ Θεῖο θέλημα. Στὴν περίπτωση τοῦ Ἰωσὴφ ἡ σιωπὴ ὑπουργεῖ τὸ θαῦμα τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ.

ζ) Σὲ ἐποχὴ πολυλογίας, ἀργολογίας καὶ πληθωρισμοῦ ἀκόμη καὶ τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ λόγου, εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο νὰ ἐκτιμηθεῖ ἡ ἀξία τῆς σιωπῆς. Εἶναι ἀκόμη δύσκολο στὴ σύγχρονη ὀρθολογιστικὴ ἐποχὴ νὰ προσεγγίσει κάποιος τὴ Θεία Γέννηση ὅπως ὁ Ἰωσήφ.

Ἐκεῖνος ὅμως ποὺ θὰ ὑπερβεῖ τὸ κέλυφος τῆς ἀνθρώπινης λογικῆς καὶ θὰ λευκάνει τὴν καρδιά του, θὰ γευθεῖ ἔστω καὶ ἀμυδρὰ τὴν παρουσία τοῦ «πτωχεύσαντος δι’ ἡμᾶς» Λυτρωτῆ, εἴτε «ἔνδον ἐν τῇ καρδία», εἴτε στὰ πρόσωπα τῶν ἀγαπητῶν ἀδελφῶν ἀλλὰ καὶ τῶν «ἄλλων», τῶν ἐλαχίστων.

πηγή: iereasanatolikisekklisias.blogspot.com/
https://simeiakairwn.wordpress.com/

Ο Δίκαιος Ιωσήφ στολισμένος με τις αρετές του γίνεται διδάσκαλός μας στην απρόσωπη εποχή μας


Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ

 Ρώτησαν ένα μεγάλο ασκητή της Πάτμου, τον Γέροντα Θεόκτιστο, κάποιοι φοιτητές της Θεολογίας, ποιός είναι ο μεγαλύτερος Άγιος μετά την Υπεραγία Θεοτόκο και ο Γέροντας Θεόκτιστος έχοντας μέσα στην καρδιά του "ενιδρυμένον εν εαυτώ τον Παράκλητο," δηλαδή το Άγιο Πνεύμα, τους απήντησε πώς ο μεγαλύτερος Άγιος μετά την Παναγία είναι ο Ιωσήφ ο Μνήστωρ, του οποίου την μνήμη γιορτάζει η Εκκλησία μας την Κυριακή μετά του Χριστού Γέννηση.

Γνωρίζεται ως "του Σαρκωθέντος Θεού ημών Χριστού πατήρ", κατά τον ιερό υμνογράφο. Είναι "των θείων ρημάτων υπήκοος και των παραδόξων πραγμάτων διάκονος". Είναι αυτός που αξιώθηκε να δει με τα μάτια του τον νηπιάσαντα Λόγο του Θεού και να Τον κρατήσει στην αγκαλιά του και να αγιασθεί από Αυτόν "τη επαφή τη φρικώδει".

 Το όνομα Ιωσήφ, μεταφρασμένο στα ελληνικά, σημαίνει ‘’αυτός που προσθέτει’’. Και πράγματι προσέθεσε στον εαυτό του τόσες μεγάλες και πολλές αρετές. Γι' αυτό ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος θα τονίσει : "ότι όπως πριν από την ανατολή του ηλίου προηγείται ένα χρυσίζον φως που αναγγέλει τον ερχομό του ηλίου, έτσι και πριν από τον ερχομό του Χριστού προηγείται ο Ιωσήφ στολισμένος με τις αρετές."
 Ο Ιερός Ευαγγελιστής Ματθαίος τον ονομάζει δίκαιο (Ματθ. α, 19). Δίκαιος στη λέξη της Καινής Διαθήκης χαρακτηρίζεται ο ενάρετος άνθρωπος "ως ενάρετον εν άπασι και κάτοχον της καθόλου αρετής" θα ερμηνεύσει και πάλι η χρυσή αηδόνα της Εκκλησίας.

Διέθετε, πρώτον, αγνότητα και καθαρότητα, ώστε να επιτρέψει ο Θεός να του εμπιστευθεί το πανάχραντο κειμήλιο, την Υπεραγία Θεοτόκο, μετά την έξοδό της από τα Άγια των Αγίων και να υπηρετήσει εν συνεχεία το μυστήριο της Ενσάρκου Οικονομίας του Θεού και Λόγου του Θεού "το μόνο καινόν υπό τον ήλιον", όπως το χαρακτηρίζει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός.

Δεύτερον, ήταν ακριβής τηρητής του νόμου. Όταν πληροφορείται την 
εγκυμοσύνη της Παναγίας "εβουλήθη λάθρα απολύσαι αυτή". Η καθαρότητα συνδυασμένη με την ταπείνωση και με την ευγένεια δεν του επέτρεπε την διαπόμπευση και την θανάτωση, όπως επέβαλε ο νόμος. Γι' αυτό και μέσα στην ζάλη αυτή των λογισμών προσπαθεί να δώσει λύση στο πρόβλημα διακριτικά χωρίς επί ελάχιστον "λυπήσαι την Παρθένον" (Ιερός Χρυσόστομος), ξεπερνώντας έτσι τον νόμο της δικαιοσύνης με τον νόμο της επιεικίας και της φιλανθρωπίας.
 Και όταν ο Άγγελος τον πληροφορεί ότι "το κυηθέν εκ Πνεύματος εστί Αγίου", αναπαύεται πλήρως, εξαφανίζονται οι λογισμοί της αμφιβολίας και εμπιστεύεται απολύτως τον εαυτό του στο μήνυμα του Θεού και ειρηνεύει. Γίνεται έτσι βοηθός και συμπαραστάτης της Παναγίας, ιδιαιτέρως κατά τις ώρες της γεννήσεως στην Βηθλεέμ, αξιώνεται της υψίστης τιμής να δει με τα μάτια του Αυτόν, Τον οποίο δεν μπορούν να δουν οι Άγγελοι στον ουρανό και να κρατήσει με τα χέρια του "το κλαυθμηρίζον βρέφος της Βηθλεέμ", να Τον συνοδεύσει στην Αίγυπτο για να Τον σώσει από το μαχαίρι του Ηρώδη, να Τον διακονήσει στην Ναζαρέτ και να εκδηλώσει ανεπιφύλακτα την υπακοή του στο θέλημα και στο πρόσταγμα του Θεού.

Ο Ιερός υμνογράφος της Εκκλησίας θα τον ονομάσει ‘’άγγελο’’, ο οποίος στάθηκε στον "σαρκί νηπιάσαντα Λόγο του Θεού" και από αυτή τη διακονία του δέχτηκε την ακτίνα του Θείου Φωτός, καθαγιασθείς ψυχή και σώματι.

 Τρίτον. Μια άλλη αρετή του εκτός από την ταπείνωση και την καθαρότητα και όλες τις άλλες, είναι και η σιωπή. 
Πουθενά στα Ευαγγέλια δεν ακούγεται η φωνή του. Δεν υπάρχει μια λέξη δική του. Δεν φαίνεται ούτε ένας στεναγμός, ή θαυμασμός ή υπαινιγμός έστω. Δεν άνοιξε το στόμα του να μας πει κάποια από τα μεγαλεία τα οποία του αποκάλυψε ο Θεός, από την παρουσία της Αειπαρθένου Θεοτόκου στη ζωή του, και ιδιαιτέρως του τεχθέντος από αυτήν Σωτήρος Χριστού. Δεν μας μίλησε για τις αγγελοφάνειες κατά τις στιγμές της γεννήσεως, ούτε για την υμνολογία των αγγέλων, την προσκύνηση των ποιμένων και των μάγων. Δεν μας ανέφερε για τις πληροφορίες που είχε καθώς και για την υπερφυσική προστασία του παιδίου Ιησού, όταν κινδύνευε με αφανισμό από το μαχαίρι του Ηρώδη. Δεν μας άφησε σαν πολύτιμη παρακαταθήκη για τον μαθητευόμενο κοντά του στο ξυλουργείο Μονογενή Ιησού Χριστό, ούτε για τις στιγμές ακόμη της Υπαπαντής και τις αποκαλύψεις του Δικαίου Συμεών και της Προφήτιδος Άννης. Όλα αυτά έμειναν κρυμμένα στο θησαυροφυλάκιο της ψυχής του και καλυμμένα με το μυστήριο της σιωπής και της βαθιάς υποταγής απέναντι στην αποστολή του Ουρανίου Πατρός να του αναθέσει την πιο τιμητική διακονία :
Να παρασταθεί στον Υιό Του.
Να γίνει ο προστάτης Του και ο υπηρέτης Του. 
Να Τον διακονήσει με θυσιαστικό φρόνημα και με ευγένεια ψυχής, με ποιότητα ευθύνης, με αφοσίωση και λατρεία.
Και όλα αυτά κάτω από το κάλυμμα της σιωπής. Γι' αυτό και ο ιερός υμνογράφος τον χαρακτηρίζει ως ισότιμο των αγίων αγγέλων, των προφητών και των μαρτύρων και ως συνόμιλο των σοφών Αποστόλων.

Ο Δίκαιος Ιωσήφ στολισμένος με τις αρετές του γίνεται διδάσκαλός μας στην απρόσωπη εποχή μας:
να διακονούμε με συνέπεια το θέλημα του Θεού,
να γίνουμε υπήκοοι στα προστάγματά Του,
να στολιστούμε με τις αρετές της αγνότητος και της καθαρότητος,
να διαθέτουμε το πνεύμα της μαθητείας που διέθετε εκείνος,
και κυρίως να μάθουμε να είμαστε ευγενείς.
Δεν διαθέτει ο Ιωσήφ ούτε περγαμηνές και διπλώματα, παρά μόνο τα ροζιασμένα χέρια του από το σκεπάρνι του μαραγκού.
Αυτόν έβαλε ο Θεός διδάσκαλο και προστάτη του Υιού Του στην επίγεια πορεία Του. Αυτός ας γίνει και σήμερα διδάσκαλός μας στην αρετή και θερμότατος πρέσβης στον Θρόνο της Θείας Δικαιοσύνης.

Άγιε και δίκαιε Ιωσήφ, ‘’ω συν παρρησία Χριστώ παρεστώς, απαύστως πρέσβευε λυτρωθήναι ημάς πειρασμόν τους ευφημούντας σε’’. (τροπάριο θ' ωδής)

https://proskynitis.blogspot.com/2018/12/blog-post_48.html

Εικόνα των Χριστουγέννων: Περί του παιδίου που το λούζουν δυο γυναίκες, «το πρώτο λουτρό του βρέφους»


Θεολογική αναλυση της εικόνας της Γέννησης.
+ π.Κων/νος Στρατηγόπουλος

 Έχουμε ακόμη το λουτρό του θείου Βρέφους, μια παράσταση πολύ παρεξηγημένη. Η παράσταση αυτή μάλιστα, μετά από τον 17ο αιώνα όταν εισχώρησαν δογματικές, ρωμαιοκαθολικές θεολογικές αντιλήψεις στο χώρο της Ορθοδοξίας - που ξεκίνησαν από τη Ρωσία και πέρασαν ακόμα και στο Άγιον Όρος - η παράσταση αυτή ήταν σοβαντισμένη σχεδόν σε όλα τα καθολικά του Αγίου Όρους. Την παράσταση του λουτρού την είχαν καλύψει γιατί θεώρησαν απαράδεκτο να παρουσιαστεί το λουτρό του Θείου Βρέφους. Αυτό ήταν δογματικό λάθος. Τώρα έχουν καθαριστεί οι εικόνες από τον σοβά. Βλέπετε και στο Άγιον Όρος κανείς δεν είναι εκφραστής μοναδικός της Ορθοδοξίας. 
 Η Ορθοδοξία έχει τις αλήθειές της που είναι γενικότητα της αλήθειας και όχι τι λέει μόνο ένας τόπος. Κανένας τόπος δεν είναι βατικάνειος στην Ορθοδοξία. Θεωρούσαν απαράδεκτο να είναι ο Χριστός γυμνός και να λούζεται.
   Μα γιατί το βάζει εδώ ο αγιογράφος; Το βάζει εδώ ακριβώς ο αγιογράφος για να δηλώσει τι γινόταν σε όλα τα μωρά. Όταν γεννιόντουσαν, τα έλουζαν. Την ογδόη ημέρα - θυμάστε - γινόταν η απόλουση. Η πλήρης απόλουση. Ο Χριστός ήταν τέλειος άνθρωπος και θα περάσει από όλα τα ανθρώπινα. Παρ’ εκτός από την αμαρτία. Αν ο Χριστός δεν ελούζετο επειδή είναι Θεός και δε χρειάζεται να λουσθεί, δεν θα ήταν τέλειος άνθρωπος. Οπότε πέφτουμε σε δογματικό λάθος αφού τότε [αυτό θα σήμαινε ότι] ο Χριστός δε μας σώζει. Γιατί ως τέλειος άνθρωπος ο Χριστός, σώζει τον άνθρωπο και τον τελειώνει (σημ.: τον κάνει τέλειο).

Μονή Λατόμου-12ος αιώνας

 Αν ήταν κάτι παραπάνω από εμάς στην ανθρώπινή του φύση, δε θα χρειαζόταν να κοιμηθεί, δε θα χρειαζόταν να φάει -όλα αυτά μπορεί να τα κάνει ο Χριστός, είναι δεδομένα- αλλά τότε δεν θα ήταν τέλειος άνθρωπος. Θα ήταν ένας υπεράνθρωπος που δεν θα έσωζε τον άνθρωπο. Είναι η φράση του Γρηγορίου του Θεολόγου «το απρόσληπτον και αθεράπευτον». Ό,τι δεν προσλαμβάνεται δεν θεραπεύεται. Και ο Χριστός προσέλαβε τα πάντα τα δικά μας. Και τα προσέλαβε ο Χριστός όλα. Προσέξτε, τα αδιάβλητα πάθη μας. Ο Χριστός είχε πάθη, αλλά αδιάβλητα πάθη. Τι είναι αδιάβλητα πάθη; Η πείνα είναι πάθος αλλά δεν είναι αμαρτωλό. Η δίψα, ο ύπνος είναι αδιάβλητα πάθη. Τα διαβλητά τα πάθη είναι ακριβώς η εκμαύλιση αυτών των αδιαβλήτων παθών. Η γαστριμαργία σε σχέση με την πείνα. Αυτά τα λέει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός και άλλοι Πατέρες της Εκκλησίας μας.

Η Σαλώμη δεξιά και η Μαία αριστερά λούουν το βρέφος Χριστό αμέσως μετά τη Γέννησή Του. Λεπτομέρεια τοιχογραφίας του 12ου αιώνα από την Καππαδοκία.


π.Διονύσιος Σκλήρης, Χριστούγεννα - Συλλογικός τόμος, ο Εορτασμός των Χριστουγέννων, Εκδόσεις Ακρίτας, 2006, σελ 113-123
Οι μαίες και το λουτρό του Θείου Βρέφους.

Στο απόκρυφο Ευάγγελιο του ψευδο - Ματαθαίου αναφέρονται με δύο μαίες οι οποίες ονομάζονται από τη βυζαντινή εικονογραφία Μαία και Σαλώμη. Σύμφωνα με την παράδοση, η Μαία έγινε μάρτυς της παρθενίας της Θεοτόκου μετά τον τοκετό, ενώ η Σαλώμη, ως άλλος άπιστος Θωμάς, ζητά να αγγίξει για να πιστέψει. Τότε το χέρι της ξηραίνεται και θεραπεύεται μόνο όταν αγγίζει τα σπάργανα του μικρού Ιησού.

Στο θέμα των δύο μαιών και του λουτρού του Θείου Βρέφους παρατηρούνται οι δύο θεολογικές τάσεις που αναφέραμε και πρωτύτερα. Από τη μια, δηλαδή, η θεολογική δικαίωση της παράστασης ήταν ότι η κένωση της Ενσαρκώσεως σήμαινε ότι ο Χριστός έπρεπε να προσλάβει όλα τα χαρακτηριστικά των ανθρώπινων βρεφών, άρα κα την ανάγκη λουτρού, Από την άλλη, θεωρήθηκε ότι η γέννηση του Χριστού έπρεπε να είναι εξίσου καθαρή με τη σύλληψη Του και ότι δεν μπορεί να έχει ανάγκη λουτρού Αυτός, ο Οποίος ήρθε για να καθαρίσει τον κόσμο από το στίγμα του προπατορικού αμαρτήματος. Ήδη ο άγιος Ιερώνυμος διαμαρτύρεται γι' αυτή την παράσταση λέγοντας «η Θεοτόκος υπήρξε η ίδια μητέρα και μαία». Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ενώ το Βυζάντιο δεν «σκανδαλίστηκε» από τη σκηνή του λουτρού, στη Δύση η έμφαση στον υπερφυσικό χαρακτήρα της Γεννήσεως οδήγησε στην απάλειψη της σκηνής από τον 15 ο αιώνα, μια εξέλιξη ανάλογη με το θέμα του τοκετού της Θεοτόκου που αντικαταστάθηκε από τη γονυπετή Παναγία, όπως είδαμε πρωτύτερα.

Εικαστικώς ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι ένας δεύτερος λόγος, πέρα από τον θεολογικό, της απαλείψεως αυτής, ήταν αισθητικός. Στη Δύση μετά την Αναγέννηση ανέπτυξε μια αναπαραστατική έννοια της ζωγραφικής, η οποία ενοχλείτο από τη διπλή παρουσία του Χριστού στην εικόνα της Γεννήσεως (και στη φάτνη και στο λουτρό), αφού η εικόνα είχε την έννοια της αναπαράστασης μιας ορισμένης χρονικής στιγμής του παρελθόντος. Αντίθετα στη βυζαντινή εικονογραφία, οι ιστορικές σκηνές ζωής του Χριστού νοηματοδοτούνται πάντοτε από την εσχατολογική Βασιλεία Του. Και επειδή ο σκοπός δεν είναι η ακριβής φυσική αναπαράσταση του παρελθόντος, αλλά η απεικόνιση της επιβίωσης της ιστορίας στα έσχατα, υπάρχει μια «ευλυγισία» ως προς τον χρόνο, που επιτρέπει τη διπλή παρουσία του Θείου Βρέφους.

Εξάλλου, η παράσταση απέκτησε και άλλο θεολογικό νόημα ως προτύπωση του Βαπτίσματος, οπότε το λουτρό απεικονιζόταν ως βαπτισματική κολυμβήθρα, ή και ως ευχαριστιακό δισκοπότηρο. Ο συμβολισμός αυτός σε συνδυασμό με την απεικόνιση της φάτνης ως βωμού δίνει στη εικόνα της Γεννήσεως ένα ιδιαίτερα μυστηριακό και ευχαριστιακό χαρακτήρα.

Ι. Μ. Χατζηφώτης
Η Γέννηση στη Βυζαντινή Τέχνη
Από “Τα Χριστούγεννα της Ρωμιοσύνης”, εκδόσεις Τούμπης, Αθήνα 2005.
 Την άλλη γωνία της παράστασης της Γεννήσεως καλύπτει συνήθως το λουτρό του
Βρέφους από δύο γυναίκες. Η σκηνή δεν βασίζεται στα επίσημα κείμενα της Ορθοδοξίας, αλλά στο ευαγγέλιο του Ψευδο-Ματθαίου και το Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου, σύμφωνα με τα οποία ο Ιωσήφ πήγε και βρήκε δύο μαίες να βοηθήσουν την Παναγία στη γέννα. Όταν όμως έφθασαν βρήκαν τον Ιησού ήδη γεννημένο και η μία απ' αυτές, η Σαλώμη, που δεν πίστεψε στην αρχή τη γέννηση παιδιού από Παρθένο, παρέλυσε, πάντα κατά τις ίδιες διηγήσεις, το χέρι της, πού θεραπεύτηκε όταν άγγιξε το Θείο Βρέφος. Το λουτρό συμβολίζει εδώ την ανθρώπινη φύση του Χριστού και ισορροπεί το κάτω τμήμα της σύνθεσης ως αντίβαρο της ανθρώπινης απορίας του Ιωσήφ για το θαύμα της Ασπόρου Γεννήσεως που καταυγάζει κατά πνευματικό τρόπο στο κέντρο της παράστασης το σκοτάδι του Σπηλαίου.

Ας δούμε τί λέει ο Λεονίντ Ουσπένσκυ, (Ἡ Θεολογία τῆς Εἰκόνας στην ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἐκδ. Ἁρμός, Ἀθήνα 1993): 

Η αναπαράσταση αυτή ανάγεται στις αρχές του 8ου αιώνα όπου έχουμε και το αρχαιότερο παράδειγμα τέτοιας εικόνας.
Κάτω, στη μια γωνία της εικόνας, δυό γυναίκες λούζουν το Παιδίον. Αυτή η σκηνή είναι προμηθευμένη από την Παράδοση.

Είναι μία σκηνή από την καθημερινή ζωή, που δείχνει καθαρά πως ο Τεχθείς ήταν σαν οποιοδήποτε άλλο νεογέννητο κάτω από τις απαιτήσεις της ανθρώπινης φύσεως. Αλλά, από το άλλο μέρος, κατά την ερμηνεία του Νικολάου Μεζαρίτη, οι δυό γυναίκες είναι συνάμα μάρτυρες της θείας προελεύσεως του Παιδίου. Πράγματι, έχοντας έλθει αργά και μην έχοντας παραστεί κατά την γέννηση, η μια απ᾿ αυτές, η Σαλώμη, δεν πίστεψε πως μία Παρθένος μπορούσε να παιδοποιήσει και τιμωρήθηκε για την απιστία της αυτή· το χέρι της, που είχε τολμήσει να ικανοποιήσει την αμαρτωλή περιέργεια, έμεινε παράλυτο. Αφού μετενόησε κι άγγιξε το Παιδίον, θεραπεύθηκε.

 Κάποια στιγμή γύρω στον 18ο αιώνα, η σκηνή αυτή θεωρήθηκε μειωτική της θεότητας και κατά συνέπεια απορριπτέα. Σύμφωνα με τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη , «το να ιστορούνται γυναίκες τινές πλύνουσαι τον Χριστόν εν λεκάνη ως οράται εν πολλοίς εικόσι της Χριστού γεννήσεως, τούτο είναι παντάπασιν ατοπώτατον και σαρκικών ανθρώπων εφεύρημα διό και παντί τρόπω πρέπει να αποβάλλεται». (ερμηνεία ΟΘ’ κανόνος ΣΤ’ Οικουμ. Συνόδου)
Την άποψη αυτή ενστερνίστηκαν κάποιοι μοναχοί του Άθω, οπότε και κάλυψαν την παράσταση του λουτρού με βουνά και τοπία σε τοιχογραφίες για παράδειγμα, στα Καθολικά των μονών Μεγίστης Λαύρας, Διονυσίου, και Σταυρονικήτα.

Παρόλα αυτά όμως η ιστόρηση της χαριτωμένης και οικείας αυτής σκηνής επικράτησε, καθώς στην ορθόδοξη αυτοσυνειδησία η απεικόνιση αυτή αποτελεί μια ακόμα έκφανση της θείας ενανθρωπήσεως.

https://proskynitis.blogspot.com/2018/12/blog-post_944.html