Αγιογραφικό ανάγνωσμα

ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ ΙΖ´ 11 - 28
11 ἀντιλογίας ἐγείρει πᾶς κακός, ὁ δὲ Κύριος ἄγγελον ἀνελεήμονα ἐκπέμψει αὐτῷ. 12 ἐμπεσεῖται μέριμνα ἀνδρὶ νοήμονι, οἱ δὲ ἄφρονες διαλογιοῦνται κακά. 13 ὃς ἀποδίδωσι κακὰ ἀντὶ ἀγαθῶν, οὐ κινηθήσεται κακὰ ἐκ τοῦ οἴκου αὐτοῦ. 14 ἐξουσίαν δίδωσι λόγοις ἀρχὴ δικαιοσύνης, προηγεῖται δὲ τῆς ἐνδείας στάσις καὶ μάχη. 15 ὃς δίκαιον κρίνει τὸν ἄδικον, ἄδικον δὲ τὸν δίκαιον, ἀκάθαρτος καὶ βδελυκτὸς παρὰ Θεῷ. 16 ἱνατί ὑπῆρξε χρήματα ἄφρονι; κτήσασθαι γὰρ σοφίαν ἀκάρδιος οὐ δυνήσεται. 16α ὃς ὑψηλὸν ποιεῖ τὸν ἑαυτοῦ οἶκον, ζητεῖ συντριβήν, ὁ δὲ σκολιάζων τοῦ μαθεῖν ἐμπεσεῖται εἰς κακά. 17 εἰς πάντα καιρὸν φίλος ὑπαρχέτω σοι, ἀδελφοὶ δὲ ἐν ἀνάγκαις χρήσιμοι ἔστωσαν· τούτου γὰρ χάριν γεννῶνται. 18 ἀνὴρ ἄφρων ἐπικροτεῖ καὶ ἐπιχαίρει ἑαυτῷ, ὡς καὶ ὁ ἐγγυώμενος ἐγγύῃ τῶν ἑαυτοῦ φίλων. 19 φιλαμαρτήμων χαίρει μάχαις, [ὑψῶν δὲ θύραν αὐτοῦ ζητεῖ συντριβήν]. 20 ὁ δὲ σκληροκάρδιος οὐ συναντᾷ ἀγαθοῖς. ἀνὴρ εὐμετάβολος γλώσσῃ ἐμπεσεῖται εἰς κακά, 21 καρδία δὲ ἄφρονος ὀδύνη τῷ κεκτημένῳ αὐτήν. οὐκ εὐφραίνεται πατὴρ ἐπὶ υἱῷ ἀπαιδεύτῳ, υἱὸς δὲ φρόνιμος εὐφραίνει μητέρα αὐτοῦ. 22 καρδία εὐφραινομένη εὐεκτεῖν ποιεῖ, ἀνδρὸς δὲ λυπηροῦ ξηραίνεται τὰ ὀστᾶ. 23 λαμβάνοντος δῶρα ἀδίκως ἐν κόλποις οὐ κατευοδοῦνται ὁδοί, ἀσεβὴς δὲ ἐκκλίνει ὁδοὺς δικαιοσύνης. 24 πρόσωπον συνετὸν ἀνδρὸς σοφοῦ, οἱ δὲ ὀφθαλμοὶ τοῦ ἄφρονος ἐπ᾿ ἄκρα γῆς. 25 ὀργὴ πατρὶ υἱὸς ἄφρων καὶ ὀδύνη τῇ τεκούσῃ αὐτόν. 26 ζημιοῦν ἄνδρα δίκαιον οὐ καλόν, οὐδὲ ὅσιον ἐπιβουλεύειν δυνάσταις δικαίοις. 27 ὃς φείδεται ρῆμα προέσθαι σκληρόν, ἐπιγνώμων, μακρόθυμος δὲ ἀνὴρ φρόνιμος. 28 ἀνοήτῳ ἐπερωτήσαντι σοφίαν σοφία λογισθήσεται, ἐνεὸν δέ τις ἑαυτὸν ποιήσας δόξει φρόνιμος εἶναι.
ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ ΙΗ´ 1 - 5
1 Προφάσεις ζητεῖ ἀνὴρ βουλόμενος χωρίζεσθαι ἀπὸ φίλων, ἐν παντὶ δὲ καιρῷ ἐπονείδιστος ἔσται. 2 οὐ χρείαν ἔχει σοφίας ἐνδεὴς φρενῶν, μᾶλλον γὰρ ἄγεται ἀφροσύνῃ. 3 ὅταν ἔλθῃ ἀσεβὴς εἰς βάθος κακῶν, καταφρονεῖ, επέρχεται δὲ αὐτῷ ἀτιμία καὶ ὄνειδος. 4 ὕδωρ βαθὺ λόγος ἐν καρδίᾳ ἀνδρός, ποταμὸς δὲ ἀναπηδύει καὶ πηγὴ ζωῆς. 5 θαυμάσαι πρόσωπον ἀσεβοῦς οὐ καλόν, οὐδὲ ὅσιον ἐκκλίνειν τὸ δίκαιον ἐν κρίσει.

Ερμηνευτική απόδοση:
ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ ΙΖ´ 11 - 28
11 Κάθε ἄνθρωπος κυριευμένος ἀπὸ κακίαν ἐναντιώνεται καὶ ἀντιστρατεύεται εἰς τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ· ὁ Κύριος ὅμως θὰ στείλῃ ἐναντίον του ἄγγελον σκληρὸν καὶ ἄσπλαγχνον, διὰ νὰ τὸν τιμωρήσῃ. 12 Εἰς τὸν συνετὸν καὶ μυαλωμένον ἄνθρωπον θὰ ἀνατεθῇ κάθε ἀξίωμα καὶ ὑπεύθυνος φροντὶς περὶ τῶν ἄλλων, οἱ ἄφρονες ὅμως πάντοτε θὰ σκέπτωνται τὸ κακὸν καὶ ὡς ἐκ τούτου δὲν ἐμπιστεύονται εἰς αὐτοὺς ὑπεύθυνον διακυβέρνησιν ἢ ἀξίωμα. 13 Ἀπὸ τὸ σπίτι ἐκείνου, ὁ ὁποῖος ἀνταποδίδει κακὰ ἀντὶ ἀγαθῶν, δὲν θὰ μετακινηθῇ ποτὲ ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ. 14 Ἀρχὴ τῆς δικαιοσύνης εἶναι οἱ ἀπονέμοντες αὐτὴν νὰ δίδουν τὸ δικαίωμα εἰς τὸν κατηγορούμενον νὰ ὑπερασπισθῇ διὰ λόγων τὸν ἑαυτόν του, λόγοι δέ, ποὺ δημιουργοῦν ἔχθραν καὶ φιλονικίαν, προηγοῦνται τῆς πτωχείας, ἡ ὁποία ἀκολουθεῖ ὡς συνέπεια τῶν συχνῶν προσφυγῶν εἰς τὰ δικαστήρια. 15 Ὁ δικαστὴς ποὺ κρίνει καὶ ἀνακηρύττει δίκαιον τὸν ἄδικον καὶ τὸν ἄδικον δίκαιον, εἶναι ἀκάθαρτος ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καὶ προκαλεῖ τὴν ἀποστροφὴν καὶ ἀπέχθειαν αὐτοῦ. 16 Τί ὠφέλησαν τὰ χρήματα τὸν ἄφρονα καὶ ἀσύνετον; Τίποτε ἀπολύτως. Διότι ὁ ἄνθρωπος, ποὺ δὲν ἔχει καρδίαν μαλακὴν καὶ ἐπιδεκτικὴν τῆς θείας παιδαγωγίας, δὲν θὰ κατορθώσῃ ποτὲ νὰ ἀποκτήσῃ σοφίαν. 16α Ὅποιος κτίζει ὑψηλὸν τὸ σπίτι του πρὸς ἐπίδειξιν καὶ ἰκανοποίησιν τῆς ματαιοδοξίας του, ζητεῖ νὰ πτωχύνῃ καὶ νὰ συντριβῇ. Ἐκεῖνος δὲ ποὺ δυστροπεῖ εἰς τὸ νὰ διδαχθῇ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, θὰ πέσῃ εἰς πολλὰ κακά. 17 Πάντοτε καὶ εἰς πᾶσαν περίστασιν νὰ ἔχῃς δίπλα σου φίλον, εἰς τὰς ἀνάγκας σου δὲ ἂς σοῦ χρησιμεύουν οἱ ἀδελφοί σου, διότι δι’ αὐτὰς τὰς ὥρας γεννῶνται. 18 Ὁ ἐπιπόλαιος καὶ ἄμυαλος ἄνθρωπος θαυμάζει καὶ συγχαίρει τὸν ἑαυτόν του, ὅπως ἀκριβῶς ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος δέχεται ἐπιπολαίως νὰ ἐγγυηθῇ διὰ τοὺς φίλους του. 19 Ὅποιος ἀγαπᾷ τὴν ἁμαρτίαν, εὑρίσκει ἀπόλαυσιν καὶ χαίρεται εἰς τὰς φιλονικίας καὶ τὰς διαμάχας, ὅποιος δὲ κατασκευάζει ὑψηλὸν τὸ σπίτι του καὶ τὰς θύρας του πρὸς ἐπίδειξιν καὶ ματαιοδοξίαν, ἐπιδιώκει νὰ πτωχύνῃ καὶ νὰ συντριβῇ οἰκονομικῶς. 20 Ὁ ἄσπλαγχνος δὲ καὶ ἔχων σκληρὰν καρδίαν δὲν συναναστρέφεται καλοὺς ἀνθρώπους. Ὁ ἄνθρωπος ὁ ἀκατάστατος εἰς τὴν γλῶσσαν του, ποὺ ἀνακαλεῖ ὅσα εἶπε πρὸ ὀλίγου, θὰ περιπέσῃ εἰς δεινὰ καὶ δυστυχίαν, διότι κανεὶς πλέον δὲν θὰ πιστεύῃ αὐτόν. 21 Ἡ καρδία δὲ τοῦ ἄφρονος γίνεται πρόξενος λύπης εἰς ἐκεῖνον ποὺ τὴν ἔχει. Δὲν εὐχαριστεῖται οὔτε χαίρει ἕνας πατέρας ἀπὸ τὸν ἀγροῖκον καὶ ἄξεστον υἱόν του· ἀντιθέτως ὁ φρόνιμος καὶ συνετὸς υἱὸς προκαλεῖ εὐφροσύνην εἰς τὴν μητέρα του. 22 Ἡ ψυχὴ ποὺ εὐφραίνεται καὶ δὲν ταράττεται ἀπὸ τύψεις, χαρίζει ὑγείαν εἰς τὸ σῶμα τοῦ ἀνθρώπου· τοῦ ἀνθρώπου ὅμως, ποὺ λυπεῖται διαρκῶς καὶ εἶναι μελαγχολικός, ξηραίνονται τὰ κόκκαλά του. 23 Ἐκείνου, ὁ ὁποῖος δέχεται δῶρα εἰς τὸν κόλπον του, διὰ νὰ κρίνῃ ἀδίκως, δὲν πάει καλὰ ἡ ζωή του, ὁ ἀσεβὴς δὲ ἐκτροχιάζεται ἀπὸ τοὺς δρόμους τὴν δικαιοσύνης καὶ ἀπὸ τὴν εὐθυκρισίαν. 24 Τὸ πρόσωπον τοῦ σοφοῦ εἶναι συνετὸν καὶ συνεσταλμένον, ἐνῷ τὰ μάτια τοῦ ἄφρονος δὲν συμμαζεύονται καὶ γυρίζουν φιλοπερίεργα καὶ ἀχόρταστα εἰς τὰ πέρατα τῆς γῆς. 25 Ὁ ἀμυαλος, ἀνυπότακτος καὶ δύστροπος υἱὸς κάνει τὸν πατέρα του νὰ ὀργίζεται καὶ νὰ στενοχωρῆται, προξενεῖ δὲ πολλὴν λύπην εἰς τὴν στοργικὴν καρδίαν τῆς μητέρας ποὺ τὸν ἐγέννησε. 26 Τὸ νὰ ἐπιβάλλῃ ὁ δικαστὴς πρόστιμα εἰς ἄνθρωπον δίκαιον καὶ ἀθῶον καὶ οὕτω νὰ ζημιώνῃ αὐτόν, δὲν εἶναι καλόν, δι’ αὐτὸ δὲ δὲν ἐπιτρέπεται νὰ ἐπιβουλεύεσαι καὶ νὰ σκευωρῇς ἐναντίον δικαίων ἀρχόντων, οἱ ὁποῖοι δὲν τιμωροῦν οὐδὲ ζημιώνουν ποτὲ τοὺς ἐναρέτους πολίτας. 27 Ὅποιος εἶναι φειδωλὸς καὶ συγκρατημένος εἰς τὰ λόγια του καὶ προσέχει νὰ μὴ βγάλῃ ἀπὸ τὸ στόμα του φράσεις σκληρὰς καὶ προσβλητικὰς, αὐτὸς εἶναι γνωστικός, ὁ δὲ ὑπομονητικός, ποὺ συμπνίγει τὴν ὀργήν του καὶ χαλιναγωγεῖ τὴν γλῶσσαν του, αὐτὸς εἶναι φρόνιμος. 28 Ὁ ἀγράμματος ἄνθρωπος, ποὺ ἐρωτᾷ καὶ συμβουλεύεται τοὺς σοφοὺς διὰ νὰ μάθῃ καὶ νὰ μορφωθῇ, θὰ θεωρηθῇ ὡς σοφός· ἀντιθέτως ἐκεῖνος, ποὺ δὲν ὁμιλεῖ καὶ δὲν ἐρωτᾷ, θὰ φαίνεται μὲν φρόνιμος καὶ συνετός, θὰ μένῃ ὅμως ἀμόρφωτος καὶ δὲν θὰ γίνεται σοφός.
ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ ΙΗ´ 1 - 5
1 Προφάσεις ζητεῖ νὰ εὕρῃ ὁ ἄνθρωπος, ποὺ θέλει νὰ χωρισθῇ ἀπὸ τοὺς φίλους του. Ὁ τοιοῦτος ὅμως θὰ εἶναι πάντοτε ἄξιος καταφρονήσεως. 2 Δὲν αἰσθάνεται τὴν ἀνάγκην τῆς θείας σοφίας καὶ τοῦ ἄνωθεν φωτισμοῦ ὁ μωρὸς καὶ πτωχὸς ἀπὸ μυαλὰ ἄνθρωπος, διότι ἄγεται καὶ φέρεται περισσότερον ἀπὸ τὴν ἀφροσύνην του. 3 Ὅταν ὁ ἀσεβὴς ἀποσείσῃ κάθε φόβον Θεοῦ καὶ προχωρήσῃ πολὺ εἰς τὴν ἁμαρτίαν καὶ φθάσῃ εἰς βάθος πολλῶν κακῶν, τότε, χωρὶς νὰ αἰσθάνεται τύψεις συνειδήσεως, καταφρονεῖ τοὺς πάντας, ἔρχεται δὲ κατεπάνω του τότε ἡ ἀτιμία καὶ ἡ ἐντροπή. 4 Ὁ λόγος τῆς ἀληθείας, ὅταν ἐμποτίσῃ τὴν καρδίαν τοῦ ἀνθρώπου, γίνεται ὕδωρ βαθὺ καὶ ἀνεξάντλητον. Ποταμὸς δὲ ἀναπηδᾷ ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πηγὴ τρέχει διαρκῶς, ἡ ὁποία σκορπίζει ζωήν. 5 Τὸ νὰ θαυμάσῃ κανεὶς τὸ πρόσωπον τοῦ ἀσεβοῦς, δὲν εἶναι ὀρθὸν πρᾶγμα. Οὔτε εἶναι σύμφωνον μὲ τὴν θείαν δικαιοσύνην καὶ ἁγιότητα νὰ διαστρέψῃς τὸ δίκαιον καὶ νὰ προσωποληπτήσῃς κατὰ τὴν ὥραν τῆς δίκης.