Η εσταυρωμένη αγάπη

Πλουσιώτατο σε συμβολισμούς είναι το σχήμα του Σταυρού. Οι Πατέρες μάς μιλούν για τις δύο διαστάσεις του. Η οριζόντια διάσταση πάνω στην οποία ο Χριστός απλώνει τα χέρια του, σαν να θέλει τρόπον τινά να μάς «αγκαλιάσει» όλους, συμβολίζει την αγάπη προς τον πλησίον, ενώ η κάθετη διάσταση πάνω στην οποία απλώνεται η Τιμία Κεφαλή, ο κορμός και τα κάτω άκρα, συμβολίζει την αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο.

Η αγάπη μας για να είναι υγιής, πρέπει να εμπεριέχει και τις δύο αυτές διαστάσεις. Αν η μία διάσταση λείπει, η αγάπη μας είναι νευρωτική, διεστραμμένη, εγωιστική, ψεύτικη, υποκριτική. Αν λείπει η αγάπη προς τον πλησίον ο άνθρωπος εγκλωβίζεται σε έναν ιδιότυπο μονοφυσιτισμό, ασχολούμενος μόνο με τα «πνευματικά». Αν λείπει η αγάπη προς τον Θεό, ο άνθρωπος εκκοσμικεύεται και η αγαθοεργία του μεταπίπτει σε εργασιοθεραπεία για να ξεπερνάει την πλήξη του ή για να εξογκώνει το αυτοείδωλό του.

Η σταυρική αγάπη είναι εκείνη που εξαγιάζει τον άνθρωπο διότι τον καθιστά μέτοχο στα παθήματα του Χριστού, και άρα μέτοχο στην Ανάστασή του. Σταυρός, ταφή και ανάσταση αποτελούν τριπλή αναγκαιότητα της πνευματικής ζωής: σταύρωση των αισθήσεων, ταφή του νου δια της εγκάρδιας, αμετεώριστης προσευχής και ανάσταση του όλου ανθρώπου, δηλαδή η θέωσή του από αυτή κιόλας τη ζωή.

Πολύ σπουδαία είναι τα όσα μάς λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς για τον Τίμιο Σταυρό. Μιλάει για το διπλό μυστήριο του Σταυρού, δηλαδή τη διπλή σταύρωση κάθε χριστιανού. Προηγείται η αναχώρηση του χριστιανού από το κοσμικό φρόνημα σαν πρώτη σταύρωση, σύμφωνα με το «ἐμοί ὁ κόσμος ἐσταύρωται» του αποστόλου Παύλου και σε δεύτερη φάση τα πάθη αναχωρούν από τον άνθρωπο σαν δεύτερη σταύρωση, σύμφωνα με το «κἀγώ τῷ κόσμῳ» του Παύλου (Γαλ. ς´ 14).

(Από τη ΦΩΝΗ ΚΥΡΙΟΥ 2014)