Σελίδες

Πέμπτη 28 Δεκεμβρίου 2017

Η προφητεία του Ησαΐα για την Παρθένο και τον Εμμανουήλ


Ησαΐου 7,14 διά τοῦτο(1) δώσει Κύριος αὐτός(2) ὑμῖν(3) σημεῖον(4)· ἰδού(5) ἡ παρθένος(6) ἐν γαστρὶ ἕξει, καὶ τέξεται υἱόν, καὶ καλέσεις(7) τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ(8)·(=Δια τούτο θα δώσει ο ίδιος ο Κύριος εις σας σημείο, θαύμα μέγα και καταπληκτικό. Ιδού, η παρθένος θα συλλάβει υπερφυσικώς και θα γεννήσει υιό και το όνομα του υιού της αυτού θα είναι Εμμανουήλ, που σημαίνει ο Θεός μαζί μας).

(1) «Επειδή ο Άχαζ αρνήθηκε να δεχτεί την πρόταση του προφήτη» (Μπρατσιώτης Π).
«Διότι έπρεπε μεν να συνετιστεί ο Άχαζ… και να ζητήσει το θαύμα είτε στο βάθος της γης είτε στο ύψος του ουρανού. Επειδή όμως θεώρησε τον εαυτό του ανάξιο, διότι δεν ήταν ασκημένος στο να ζητάει μεγάλα και ουράνια θαύματα, για αυτό λέει, θα δώσει ο Κύριος…» (Βασίλειος Μέγας).

(2) «Ο ίδιος, δηλαδή, με τη δική του θέληση, χωρίς να του το ζητήσετε και παρά τη θέλησή σας» (Μπρατσιώτης Π). Αυτός· «δεν δίνει μέσω κάποιου υπηρέτη και βοηθού και λειτουργού, αλλά ο ίδιος από μόνος του, για να δηλωθεί από αυτό το μέγεθος αυτού που δίνεται» (Βασίλειος Μέγας).

(3) «Δίνεται, αλλά όχι πλέον μόνο στον Άχαζ, αλλά σε όλο τον οίκο του Δαβίδ» (Βασίλειος Μέγας).

(4) «Το θαύμα πρέπει να ξεπερνά την κοινή σειρά των πραγμάτων και να υπερβαίνει τη φυσική συνήθεια, και να είναι ασυνήθιστο και παράδοξο, ώστε να γίνεται αποδεκτό από τον κάθε θεατή και ακροατή. Διότι για αυτό λέγεται και σημείο, για το ότι είναι κάτι το διακριτικό και εντυπωσιακό. Διακριτικό όμως δεν θα μπορούσε να είναι, αν συνέβαινε να καλυφθεί ερχόμενο σε ανάμιξη με άλλα πράγματα. Επομένως, εάν ο λόγος ήταν για γυναίκα που θα γεννούσε σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους, για ποιό λόγο ονομάζει θαύμα αυτό που συμβαίνει καθημερινά;» (Χρυσόστομος). «Κανείς δεν ονομάζει θαύμα αυτό που γίνεται κάθε ημέρα. Διότι αν η γέννα δεν είναι από παρθενία αλλά από γάμο, πώς αυτό που συμβαδίζει με τη φύση ονομάζεται θαύμα;» (Θεοδώρητος).

(5) Ότι πρόκειται για κάποιο έκτακτο σημάδι, δηλαδή θαύμα, τεκμηριώνεται και από την επίσημη εισαγωγή της επόμενης προφητείας με το «ιδού»» (Μπρατσιώτης Π). 
«Αυτό είναι αληθινά θαύμα σε βάθος και σε ύψος» (Θεοδώρητος).

(6) «Εναντιώνονται οι Ιουδαίοι στην έκδοση των Ο΄(μετάφραση των 70) λέγοντας ότι δεν γράφει το εβραϊκό κείμενο το «η παρθένος» αλλά «η νέα», ισχυριζόμενοι ότι μπορεί να ονομαστεί νέα αυτή που έχει νεαρή ηλικία και όχι η γυναίκα που δεν έχει πείρα γάμου» (Βασίλειος Μέγας).

«Διότι νομίζουν, ότι είναι δυνατόν να χάσει τη δύναμή του το μυστήριο, αν λέει «νέα» και όχι μάλλον «παρθένος»» (Κύριλλος Αλεξανδρείας). 

Στο Εβραϊκό δηλαδή κείμενο υπάρχει η λέξη άλμα, το οποίο οι Ακύλας, Σύμμαχος και Θεοδοτίων μετάφρασαν «νέα», και τόσο οι Ιουδαίοι που απίστησαν, όσο και πολλοί από τους νεώτερους ορθολογιστές θεώρησαν τη λέξη ότι σημαίνει απλώς νεαρή γυναίκα που συνέλαβε στην κοιλιά της σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους.
«Προς τους οποίους η απάντηση είναι εύκολη και βγαίνει από μόνη της… Ότι με τη λέξη «νέα» ονομάστηκαν ιδίως οι παρθένες, είναι φανερό από όσα λέγονται ως εξής στο Δευτερονόμιο (κβ 25-27)· «Εάν ένας άνδρας συναντήσει στην ύπαιθρο κόρη μνηστευμένη και χρησιμοποιών βία κοιμηθεί μαζί της, θα φονεύσετε μόνον τον άνδρα, που εκοιμήθη με αυτήν. Στη νέα δεν θα επιβάλετε καμία τιμωρία. Δεν διέπραξε αυτή αμάρτημα συνεπαγόμενο το θάνατον·… φώναξε εκείνη, αλλά δεν υπήρχε κανείς να σπεύσει σε βοήθειά της». Αυτή λοιπόν που φώναξε, εννοείται ότι πριν το βιασμό ήταν παρθένα. Είναι λοιπόν το ίδιο το να πούμε φώναξε η παρθένα και φώναξε η νέα. Και στο Γ΄ Βασιλειών (α 3,4) η Σωμανίτιδα, που φρόντιζε τον Δαβίδ, ενώ ήταν παρθένα και δεν είχε πείρα άνδρα, ονομάζεται «νέα»» (Βασίλειος Μέγας).

Έπειτα και η προσθήκη του άρθρου αποκλείει, ότι πρόκειται για μία από τις πολλές νεαρές γυναίκες. «Για αυτόν το λόγο λοιπόν, και όταν άρχισε τη φράση, δεν είπε «να παρθένα», αλλά «να η παρθένα», υπαινισσόμενος με την προσθήκη του άρθρου ότι από όλους αυτή θα είναι μία κάποια τελείως ξεχωριστή και μοναδική παρθένα» (Χρυσόστομος).

«Διότι αν θαύμα είναι η παρουσίαση κάποιου πράγματος τεράστιου που αλλάζει την κοινή συνήθεια των ανθρώπων, τι θαυμαστό ήταν, μία γυναίκα από τις πολλές που συγκατοικούσε με άνδρα, να γίνει μητέρα παιδιού; Και πώς, επιπλέον, αυτό που γεννήθηκε από θέλημα σαρκικό θα μπορούσε να ονομαστεί Εμμανουήλ (=ο Θεός είναι μαζί μας);» (Βασίλειος Μέγας).

«Ήδη οι Ο΄(70 μεταφραστές), των οποίων η ερμηνεία είναι η πιο παλαιά, ερμηνεύοντας το χωρίο με χριστολογική έννοια, μετέφρασαν κατάλληλα το άλμα με το παρθένος, ενώ στο παιδί είδαν διορατικά στους στίχους 15,16 υπερφυσικές ιδιότητες. Η χριστιανική λοιπόν Εκκλησία πίστεψε από παλαιά, ότι στο παρόν χωρίο πρόκειται για τη γέννηση του Ιησού Χριστού από το Άγιο Πνεύμα και την Παρθένο Μαρία, για τον υπερφυσικό τρόπο της σύλληψης του οποίου πληροφορούμαστε από το ευαγγέλιο του Λουκά (α 35 δες Ματθ. α 18 και εξής) και την πίστη αυτή συμμερίζεται και μέχρι σήμερα η πιστή θεολογική ερμηνεία του χωρίου. Ήδη επίσης και ο Ιουστίνος ο φιλόσοφος και μάρτυρας (+165;) κατηγορεί τους συγχρόνους του Ιουδαίους, ότι διαστρέφουν το σημαντικότατο αυτό χριστολογικό χωρίο και εξηγούν το άλμα με το «νέα» (Διάλογος προς Τρύφωνα 71,120. Δες και Ειρηναίου ΙΙΙ 21,5) (Μπρατσιώτης Π).

(7) «Η προφητεία προστάζει τον οίκο του Δαβίδ να ονομάσει Εμμανουήλ αυτόν που θα γεννηθεί από την Παρθένο. Εσύ, δηλαδή, ο ίδιος, ο οίκος του Δαβίδ, που είσαι τώρα παρών μαζί με τον προφήτη και ακούς τα λόγια του, αυτόν που προφητεύεται θα τον ονομάσεις Εμμανουήλ» (Ευσέβιος Καισαρείας).

(8) «Απέδωσε σε αυτόν το όνομα από τα όσα συνέβησαν σε αυτόν. Διότι τότε κατεξοχήν ο Θεός ήταν μαζί μας, όταν φανερώθηκε στη γη, συναναστράφηκε τους ανθρώπους και έδειξε τη μεγάλη του φροντίδα για εμάς. Διότι δεν ήρθε κοντά μας άγγελος, ούτε αρχάγγελος, αλλά ο ίδιος ο Κύριος, αφού κατέβηκε από τον ουρανό, ανέλαβε όλη τη διόρθωσή μας, συνομιλώντας με τις πόρνες, συντρώγοντας με τους τελώνες, μπαίνοντας στα σπίτια των αμαρτωλών, δίνοντας παρρησία στους ληστές, προσελκύοντας κοντά του μάγους, τα πάντα κάνοντας και διορθώνοντας, και την ίδια τη φύση του ανθρώπου ενώνοντας με τον εαυτό του» (Χρυσόστομος).

«Δηλώνει το όνομα τον Θεό που είναι μαζί μας, τον Θεό που έγινε άνθρωπος, τον Θεό που πήρε την ανθρώπινη φύση, τον Θεό που ενώθηκε με αυτήν, τη φύση στην οποία αναγνωρίζουμε στο πρόσωπο του ενός υιού τη μορφή του Θεού και τη μορφή του δούλου» (Θεοδώρητος).

«Ο Εμμανουήλ είναι ορισμένο πρόσωπο και μάλιστα τελείως εξαιρετικό και υπερφυσικό, αφού στο κεφ. η 8 παρουσιάζεται ως κυρίαρχος της γης του Ιούδα, το οποίο θα μπορούσε να λεχθεί μόνο, αν ο Εμμανουήλ νοείται ως ο Μεσσίας που κατάγεται από τον Δαβίδ. Επιπλέον στην προφητεία κεφ. θ 1-6, η οποία ανήκει επίσης στο λεγόμενο «βιβλίο του Εμμανουήλ», γίνεται λόγος για το παιδί-σωτήρα από τον οίκο Δαβίδ, το οποίο χαρακτηρίζεται αυτό το ίδιο ως «Θεός ισχυρός», «πατέρας του μελλοντικού αιώνα» και «αιώνιος» και δεν είναι άλλο παρά ο από τον οίκο του Δαβίδ προφητευμένος Εμμανουήλ (=ο Θεός είναι μαζί μας). Ο Εμμανουήλ λοιπόν δεν είναι δυνατόν να είναι κάποιος άλλος παρά μόνο ο Μεσσίας» (Μπρατσιώτης Π.)

(Π.Ν. Τρεμπέλα, Υπόμνημα εις στον Ησαΐαν σελ. 103-104,εκδ. ο Σωτήρ, μετάφραση στη νεοελληνική π. Νικόλαος Πουλάδας)

Ησαΐου 7,14 δια τοῦτο(1) δώσει Κύριος αὐτ;oς(2) ὑμῖν(3) σημεῖον(4)· ἰδο;y(5) ἡ παρθένος(6) ἐν γαστρὶ ἕξει, καὶ τέξεται υἱόν, καὶ καλέσεις(7) τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ(8)·(=Δια τούτο θα δώσει ο ίδιος ο Κύριος εις σας σημείο, θαύμα μέγα και καταπληκτικό. Ιδού, η παρθένος θα συλλάβει υπερφυσικώς και θα γεννήσει υιό και το όνομα του υιού της αυτού θα είναι Εμμανουήλ, που σημαίνει ο Θεός μαζί μας).
«δια τοῦτο δώσει Κύριος».
Επειδή ο Άχαζ αρνείται να ζητήσει θαύμα, δίνει ο ίδιος ο Κύριος, «αυτός» με δική του θέληση, χωρίς να του ζητήσουν.

«σημεῖον».
 Το θαυμαστό αυτό γεγονός πρέπει να είναι ανάλογο των κρίσιμων περιστάσεων. Οι περιστάσεις δηλαδή ήταν κρίσιμες, διότι απειλούσαν το βασίλειο του Ιούδα με καταστροφή άμεση και τελική. Έτσι κινδύνευαν να ακυρωθούν οι προφητείες περί αιωνιότητας της βασιλείας του Δαβίδ στο πρόσωπο του Μεσσία που καταγόταν από αυτόν. Το σημάδι λοιπόν αυτό έπρεπε να είναι τέτοιο, ώστε να βεβαιωθούν οι σύγχρονοι του προφήτη με αυτό, ότι οι προφητείες δεν θα καταργηθούν, διότι το βασίλειο του Ιούδα, όσο και αν υποφέρει κατά την εποχή εκείνη, θα παραμείνει μέχρι τον Μεσσία, μέσω του οποίου θα διαιωνιστεί. Να το βάθος της έννοιας του Σημείου. Ας έλθουμε στην ανάλυση της προφητείας του σημείου αυτού.
Ο στίχος αυτός μιλά για το σημάδι αυτό, το οποίο θα δοθεί όχι στον Άχαζ αλλά «ὑμῖν»(=σε εσάς) στον οίκο του Δαβίδ. Το θαύμα αυτό που δόθηκε όχι πλέον στον Άχαζ διότι αποδείχτηκε ανάξιος αλλά «ὑμῖν» στον οίκο του Δαβίδ, θα είναι διπλό: αναφέρεται στην Παρθένο και τον υιό της.

Πρώτον: Η Παρθένος. «ἰδοὺ ἡ παρθένος…τέξεται».
Το θαυματουργικό στοιχείο εδώ έγκειται σε τρεις λέξεις: Το «ιδού», το άρθρο «η» και η λέξη «παρθένος», η οποία θα γεννήσει. Το «ιδού», στην Αγία Γραφή εισάγει γεγονότα απροσδόκητα, θαυμαστά. Ματθ. 1,20. 3,16 4,10 κλπ. Το οριστικό άρθρο «η» Παρθένος ορίζει και περιορίζει αυτήν την Παρθένο, ότι δεν θα είναι οποιαδήποτε γυναίκα αλλά κάποιο ορισμένο εξαιρετικό πρόσωπο. Δες για το οριστικό άρθρο Ιωάννου 1, 19-25 1,1 όπου το άρθρο ειδικεύει το πρόσωπο. Και το τρίτο η «Παρθένος» θα γεννήσει.

Στο εβραϊκό κείμενο αντί για τη λέξη Bethula, η οποία λέγεται κυρίως για την Παρθένο, βρίσκεται η λέξη alma, η οποία σημαίνει τη νέα, την ώριμη δηλαδή γυναίκα κατάλληλη για γάμο σύμφωνα με τη γνώμη διάσημων εβραϊστών (Konig Davidson, Procksch.) άρα σύμφωνα με το νόμο των εβραίων παρθένα. Έτσι το εβραϊκό κείμενο δεν ορίζει μεν με τη λέξη alma την γυναίκα αυτή ξεκάθαρα ως παρθένα, δεν αποκλείει όμως αυτήν ως τέτοια. Αντιθέτως προϋποθέτει αυτήν. Η μετάφραση των Ο΄ ορίζει αυτήν ξεκάθαρα. Καμία διαφωνία ξεκάθαρη δεν υπάρχει μεταξύ εβραϊκού και μετάφρασης των Ο΄όσον αφορά στην παρθενικότητα αυτής της γυναίκας. Το ότι αυτή η νέα σύμφωνα με το εβραϊκό κείμενο είναι παρθένος φαίνεται και από το Δευτερ. 22,25-27 όπου η αρραβωνιασμένη -η οποία είναι παρθένα- ονομάζεται νέα όχι μία και δύο αλλά πολλές φορές. Το ίδιο μπορούμε να πούμε και για την Σωμανίτιδα που φρόντιζε τον Δαβίδ την νέα, η οποία ονομάζεται παρθένα νέα Γ Βασιλ. 1,3-4 (Βασίλειος Μέγας). Το ότι η γυναίκα αυτή δεν είναι συνηθισμένη γυναίκα, νέα, αλλά κάποιο εξαιρετικό πρόσωπο, η Παρθένος Μαριάμ, η μητέρα του Μεσσία όπως θα φανεί παρακάτω, αποδεικνύει την εξαιρετικότητα της Παρθένου.

Δεύτερον: Ας έλθουμε στον υιό της παρθένου, την δεύτερη όψη αυτού του σημαδιού. «καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ».
Το «καλέσεις» αναφέρεται σύμφωνα με κάποιους προς την Θεοτόκο, την οποία βλέπει ο προφήτης μέσω του πνεύματος παρούσα. Επειδή λοιπόν εδώ απουσιάζει ο πατέρας του παιδιού και η μητέρα του αναλαμβάνει την ονοματοδοσία του, δηλώνεται το υπερφυσικό της γέννησής του. Προτιμότερο όμως είναι να δεχτούμε ότι το «καλέσεις» εκφέρεται αόριστα σύμφωνα με την άλλη γραφή «καλέσουσι(=θα ονομάσουν)» Ματθ. 1,23. Ούτε η μητέρα του Χριστού ούτε άλλο ορισμένο πρόσωπο θα έδινε το όνομα «Εμμανουήλ» στο παιδί· το «καλέσεις» λοιπόν είτε λέγεται από τον προφήτη προς τον Άχαζ είτε από το Θεό προς τον προφήτη πρέπει να το πάρουμε ότι λέγεται αντί για το «κληθήσεται(=θα ονομαστεί)»=θα είναι, θα αναγνωριστεί. Για αυτό ο Χριστός δεν ονομάστηκε από τον άγγελο Εμμανουήλ αλλά Ιησούς Ματθ. 1,21. Το Εμμανουήλ σημαίνει πραγματική κατάσταση=ο Θεός είναι μαζί μας, ενώ το Ιησούς είναι το όνομα αυτού του παιδιού. Από τα πράγματα θα αναγνωριστεί ο Χριστός. Ως Εμμανουήλ από τους πιστούς ανθρώπους θα ονομαστεί Ιησούς. Δες και τις δύο λέξεις «καλέσεις» και «κληθήσεται» στο Λουκά 1,31-32. Το όνομα Εμμανουήλ δηλώνει «ότι ο Θεός είναι μαζί μας, ο Θεός που έγινε άνθρωπος, ο Χριστός» (Θεοδοτίων). Αυτός ο Εμμανουήλ είναι πρόσωπο εξαιρετικό, υπερφυσικό, διότι στο κεφ. 9,6 ονομάζεται «Θεός ισχυρός, πατέρας του μελλοντικού αιώνα», «αιώνιος».

(αρχιμ. Ιωήλ Γιαννακοπούλου,Ησαΐας, σελ. 78-79 μετάφραση στα νέα ελληνικά π. Νικόλαος Πουλάδας)
https://proskynitis.blogspot./2017/12/blog-post_213.html

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου