Ικεσία, εὐχαριστία, δοξολογία...

Ικεσία, εὐχαριστία, δοξολογία εἶναι πάντοτε τό τρίπτυχο κάθε ὀρθῆς προσευχῆς πρός τόν Κύριο καί τούς ἁγίους Του

π.Γεωργίου Δορμπαράκη

  ῾Εὐχαρίστως βοῶ σοι, χαῖρε, Μητροπάρθενε· χαῖρε, Θεόνυμφε· χαῖρε θεία σκέπη· χαῖρε, ὅπλον καὶ τεῖχος ἀπόρθητον· χαῖρε, προστασία, καὶ βοηθὲ καὶ σωτηρία, τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων ἐκ πίστεως’.

  ῾Χαῖρε, θρόνε, πυρίμορφε Κυρίου, χαῖρε, θεία καὶ μανναδόχε στάμνε· χαῖρε, χρυσῆ λυχνία, λαμπάς ἄσβεστε· χαῖρε, τῶν παρθένων δόξα καὶ μητέρων ὡράϊσμα καὶ κλέος’.

Δύο τροπάρια τοῦ Μεγάλου Παρακλητικοῦ Κανόνα εἶναι μοναδικά σέ σχέση μέ ὅλα τά ἄλλα τοῦ ἴδιου Κανόνα (στόν Μικρό ἐλλείπουν παντελῶς): εἶναι χαιρετισμοί κατά τόν τύπο τῆς ἀκολουθίας τοῦ ᾽Ακαθίστου ῞Υμνου. 

Πρόκειται καταρχάς γιά τόν πρῶτο ὕμνο τῆς ε´ ὠδῆς, κατά τόν ὁποῖο ὁ βασιλιάς ὑμνογράφος ἔχοντας νιώσει τήν εὐεργετική ἐπίδραση τῆς ἀγάπης καί τῆς πρόνοιας τῆς Παναγίας Μητέρας στήν ζωή του τήν χαιρετίζει μέ δυνατή φωνή: Χαῖρε Σύ Μητροπάρθενε καί Θεόνυμφε πού εἶσαι θεϊκή σκέπη, ὅπλο καί ἀπόρθητο τεῖχος, προστασία καί βοηθός καί σωτηρία ὅλων αὐτῶν πού προστρέχουν σέ Σένα μέ πίστη. 

Κι ἔπειτα γιά τό ῾καί νῦν᾽ τῆς η´ ὠδῆς, κατά τό ὁποῖο ὁ ἴδιος τήν βλέπει καί τήν χαιρετίζει ὡς τήν ἐκπλήρωση προφητειῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὡς τόν πυρίμορφο θρόνο τοῦ Κυρίου δηλαδή, ὡς τήν θεία στάμνα πού δέχτηκε στήν γαστέρα της τό μάννα-Χριστό, ὡς τήν χρυσή λυχνία καί τήν ἄσβεστη λαμπάδα, ὡς τήν δόξα τῶν παρθένων τέλος καί τήν ὀμορφιά καί τό κλέος τῶν μητέρων.

Εἶναι εὐνόητο ὅτι οἱ δύο ὕμνοι, μολονότι σέ διαφορετικές ὠδές, συμπληρώνουν ὁ ἕνας τόν ἄλλον: ἡ Παναγία, κατά τόν ὑμνογράφο, εἶναι ἡ σκέπη καί ἡ καταφυγή μας, τό ὅπλο καί ἡ σωτηρία μας, συνεπῶς ἔχουμε μία ζωντανή σχέση μαζί της δεχόμενοι τίς εὐεργετικές ἐπεμβάσεις της, διότι εἶναι αὐτή πού καθώς προαναγγέλθηκε ἤδη ἀπό τούς προφῆτες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὡς τό πρόσωπο στό ὁποῖο θά ἐπαναυόταν ὁ Θεός ὡς ἄνθρωπος, ὡς ἐκείνη πού θά δεχόταν τόν Κύριο στήν μήτρα της καί θά γινόταν ἡ δίοδος γιά νά ἔλθει Αὐτός στόν κόσμο σάν ἕνας ἀπό ἐμᾶς, τῆς δόθηκε ἡ δύναμη νά μεσιτεύει ἀποφασιστικά γιά τούς ἀνθρώπους καί νά ἐπιβλέπει ῾ἐν εὐμενείᾳ᾽ ἐπάνω τους. 

῾Η μόνη προϋπόθεση πού ἀπαιτεῖται βεβαίως καί ἐπαναλαμβάνει ῾εὐκαίρως ἀκαίρως᾽ ὁ ὑμνογράφος εἶναι ἡ ἐκ μέρους μας προσφερομένη πίστη. Χωρίς πίστη, χωρίς τήν ἀποδοχή ὅτι πράγματι ἡ Παναγία εἶναι ἡ Μητέρα τοῦ Κυρίου καί δική μας Μητέρα, δέν μπορεῖ κανείς νά νιώσει τήν γεμάτη ἀγάπη καί στοργή παρουσία της. Σάν τόν ἀόμματο ἄνθρωπο πού ἀδυνατεῖ νά δεῖ τόν ἥλιο καί τίς ὀμορφιές πού ἀναδύονται ἀπό τό φῶς του.

Κι ἀσφαλῶς δέν πρέπει νά μᾶς παραξενεύει τό γεγονός τῆς συνύπαρξης τῶν χαιρετισμῶν μέ τίς Παρακλήσεις. ᾽Εξηγήσαμε κι ἀλλοῦ ὅτι ἡ σωστή θεώρηση τῶν Παρακλήσεων ὡς ἱκετευτικῶν ἀναφορῶν μας πρός τήν Παναγία (καί δι᾽ αὐτῆς βεβαίως πρός τόν Κύριο) προκειμένου νά μᾶς σώσει ἀπό τίς διάφορες συμφορές καί τούς πειρασμούς τοῦ βίου περιλαμβάνει ἐκτός τῶν ἱκεσιῶν καί τίς εὐχαριστίες γιά τίς θαυμαστές ἀπαντήσεις της, συνεπῶς καί τίς δοξολογίες τοῦ ἁγίου ὀνόματός της. ῾Ικεσία, εὐχαριστία, δοξολογία εἶναι πάντοτε τό τρίπτυχο κάθε ὀρθῆς προσευχῆς πρός τόν Κύριο καί τούς ἁγίους Του κι αὐτό διαπιστώνουμε ἀδιάκοπα σέ κάθε προσευχή καί ἀκολουθία τῆς ᾽Εκκλησίας μας. 

Τό γνωρίζουμε λοιπόν, τό περιμένουμε καί τό χαιρόμαστε ὅταν ἀκοῦμε νά ἀνακυκλώνεται ἐν ᾽Εκκλησίᾳ τό ῾παρακαλῶ σε, Παρθένε᾽, τό ῾εὐχαρίστως βοῶ σοι᾽, τό ῾δοξάζω σε καί ἀνυμνῶ καί γεραίρω᾽.

Μ᾽ ἕναν λόγο οἱ Παρακλήσεις στήν Παναγία μας μᾶς κάνουν νά πέφτουμε στά γόνατα μέ ὀδυνηρά δάκρυα ἱκεσίας, νά ὑψώνουμε τά χέρια σ᾽ αὐτήν μέ εὐχαριστία δεχόμενοι τίς εὐεργεσίες της, νά κραυγάζουμε δοξολογικά τό ὄνομά της, προσφέροντάς της τά δάκρυα ὄχι πιά τῆς ὀδύνης μας ἀλλά τῆς χαρᾶς μας γιά τήν σωτηρία μας. 

https://proskynitis.blogspot.