«Γιατί ἡ ἀρετή συνυφαίνεται ἀπό τά δύο, τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί τήν προθυμία τοῦ ἀνθρώπου»

68. Κανένας ἀπό ἐμᾶς δέν μπορεῖ μέ τήν δική του δύναμη νά γλυτώσει ἀπό τίς μεθόδους καί τίς τέχνες τοῦ πονηροῦ, παρά μόνο μέ τήν ἀνίκητη δύναμη τοῦ Χριστοῦ. Μάταια λοιπόν πλανιοῦνται ὅσοι ὑπερηφανεύονται καί φουσκώνουν διαφημίζοντας ὅτι μέ τίς ἀσκήσεις πού κάνουν καί μέ τό αὐτεξούσιό τους καταργοῦν τήν ἁμαρτία, ἡ ὁποία καταργεῖται μόνο μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ, καθώς ἔχει νεκρωθεῖ διά τοῦ μυστηρίου τοῦ σταυροῦ. 

Γι᾿ αὐτό καί ὁ φωστήρας τῆς Ἐκκλησίας Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος λέει ὅτι δέν ἀρκεῖ ἡ προθυμία τοῦ ἀνθρώπου, ἄν δέν δεχτεῖ καί τή βοήθεια τοῦ οὐρανοῦ. Καί ὅτι πάλι, δέ θά κερδίσομε τίποτε ἀπό τήν Θεία βοήθεια, ἄν δέν ἔχομε προθυμία. Αὐτά τά δύο τά φανερώνουν ὁ Ἰούδας καί ὁ Πέτρος.

Ὁ Ἰούδας ἄν καί εἶχε πολλή βοήθεια, δέν ὠφελήθηκε τίποτε, γιατί δέν θέλησε, οὔτε συνεισέφερε τή δική του προαίρεση καί προθυμία. Ὁ Πέτρος πάλι, ἄν καί εἶχε προθυμία, ἐπειδή δέ βοηθήθηκε, κατέπεσε. Γιατί ἡ ἀρετή συνυφαίνεται ἀπό τά δύο, τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί τήν προθυμία τοῦ ἀνθρώπου. Γι᾿ αὐτό σᾶς παρακαλῶ, λέει, οὔτε νά ἀναθέσομε τό πᾶν στό Θεό κι ἐμεῖς νά κοιμόμαστε, οὔτε ὅταν ἔχομε προθυμία, νά νομίζομε ὅτι τό πᾶν τό κατορθώνομε μέ τούς δικούς μας κόπους. 

69. Ὁ Θεός δέ θέλει νά εἴμαστε ἀδρανεῖς, καί γι᾿ αὐτό δέν κάνει τό πᾶν Αὐτός· οὔτε ἀλαζόνες θέλει νά εἴμαστε, γι᾿ αὐτό δέν ἄφησε τό πᾶν σ᾿ ἐμᾶς. Ἀλλά, ἀφοῦ ἀφαίρεσε τό βλαβερό καί ἀπό τά δύο, μᾶς ἄφησε τό ὠφέλιμο. Ὀρθά λοιπόν ὁ Ψαλμωδός διδάσκει ὅτι «ἄν δέν οἰκοδομήσει τό σπίτι ὁ Κύριος, μάταια ἀγρυπνοῦν οἱ φύλακες καί ἐργάτες1». 

Εἶναι ἀδύνατο νά περπατήσει κανείς πάνω στά φίδια ἀσπίδα καί βασιλίσκο καί νά καταπατήσει τό λιοντάρι καί τόν δράκοντα2, ἄν πρωτύτερα δέν καθαρίσει τόν ἑαυτό του, ὅσο εἶναι δυνατό στόν ἄνθρωπο, ὥστε νά ἐνισχυθεῖ ἀπό τόν Κύριο πού εἶπε στούς Ἀποστόλους: «Σᾶς ἔδωσα ἐξουσία νά πατᾶτε πάνω σέ φίδια καί σκορπιούς καί σέ ὅλη τή δύναμη τοῦ ἐχθροῦ»3. 

Γι᾿ αὐτό καί ἔχομε ἐντολή στήν προσευχή μας νά παρακαλοῦμε τόν Κύριο νά μήν ἐπιτρέψει νά μποῦμε σέ πειρασμό, ἀλλά νά μᾶς γλυτώνει ἀπό τόν πονηρό4. Γιατί ἄν δέν γλυτώσομε μέ τή δύναμη καί τή βοήθεια τοῦ Χριστοῦ ἀπό τά πυρωμένα βέλη τοῦ πονηροῦ καί δέν ἀξιωθοῦμε νά ἐπιτύχομε τήν ἀπάθεια, μάταια κοπιάζομε, νομίζοντας ὅτι μποροῦμε μέ τή δική μας δύναμη καί ἐπιμέλεια νά κατορθώσομε κάτι. 

Ἐκεῖνος λοιπόν πού θέλει νά ἀντισταθεῖ στά πανοῦργα τεχνάσματα τοῦ διαβόλου καί νά τά κάνει χωρίς ἀποτέλεσμα καί νά γίνει μέτοχος τῆς Θείας δόξας, ὀφείλει μέ δάκρυα καί στεναγμούς καί πόθο ἀχόρταστο καί ὁλόθερμη ψυχή, νύχτα καί ἡμέρα νά ζητεῖ τή βοήθεια καί τήν ἀντίληψη τοῦ Θεοῦ. 

Ἐκεῖνος πού θέλει νά βοηθηθεῖ, καθαρίζει τήν ψηχή του ἀπό κάθε ἡδυπάθεια τοῦ κόσμου καί ἀπό τά ἀντίθετα πάθη καί ἐπιθυμίες. Γι᾿ αὐτές τίς ψυχές λέει ὁ Κύριος: «Θά κατοικήσω καί θά περπατήσω μέσα τους»5. Καί ὁ Κύριος εἶπε στούς μαθητές Του: «Ὅποιος μέ ἀγαπᾶ, θά τηρήσει τίς ἐντολές μου· καί ὁ Πατέρας μου θά τόν ἀγαπήσει, καί θά ἔρθομε καί θά κατοικήσομε σ᾿ αὐτόν»6.

Ὅσιος Θεόδωρος Ἐδέσσης

ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ" Τῶν Ἱερῶν Νηπτικῶν 

Τόμος β΄ (σελ. 24-25 ) 

Ἐκδόσεις: ”Τό Περιβόλι τῆς Παναγίας"

1Ψαλμ. 126 :1-2.

2Ψαλμ. 90 : 13.

3Λουκ. Ι΄ : 19.

4Ματθ. Στ΄ : 13.

5Β΄ Κορ. στ΄ : 16.

6Ἰω. ΙΔ΄ : 23.

http://inpantanassis.blogspot.