Το κήρυγμα της Κυριακής: Κυριακή των Αγίων Πάντων

Του Αρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη

Ιεροκήρυκος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης

“Πᾶς ὃστις ὁμολογήσει…”.

Σήμερα Κυριακή των Αγίων Πάντων η Εκκλησία μας γιορτάζει τα πλήθη των Αγίων, ιδιαίτερα δε των αφανών, των αγνώστων αγίων και ηρώων της πίστεώς μας. Προβάλει και τιμά τη μνήμη όλων εκείνων που δεν γνωρίζουμε τα ονόματά τους, που δεν τους έχουμε αφιερώσει μια ιδιαίτερη γιορτή, που είναι άγνωστοι στα δικά μας μάτια αλλά γνωστοί στα μάτια του Θεού. Τιμά τα πλήθη των Αγίων, των Οσίων, των Διδασκάλων, των Ομολογητών, των Πατέρων, που με τη διδασκαλία και τη ζωή τους φύλαξαν ανόθευτη την Ορθόδοξη πίστη, φώτισαν την Οικουμένη και αναδείχθηκαν οι ομολογητές της πίστεως.

Οι Άγιοι Πάντες προέρχονταν από όλες τις ηλικίες και τις κοινωνικές τάξεις. Νέοι και ώριμοι, άνδρες και γυναίκες, πλούσιοι και φτωχοί, σοφοί και αγράμματοι, αποτελούν την παράταξη των αφανών Αγίων. Διότι η αγιότητα δεν είναι προνόμιο μιας τάξεως ανθρώπων. Δεν είναι προνόμιο των μορφωμένων ή όσοι έχουν ελάχιστη μόρφωση. Κάθε τάξη, κάθε φυλή, κάθε έθνος, λευκοί και μαύροι, όλοι ανήκουν στην μεγάλη αυτή παράταξη.

Την αλήθεια όμως αυτή την ξεχνούν πολλοί σύγχρονοι άνθρωποι. Λένε, κάπως επιπόλαια, δεν μπορώ να ζήσω σύμφωνα με τις εντολές του Θεού. Η αρετή, η αγιότητα, είναι για τους λίγους. Δεν είναι για μένα, είναι για τους άλλους. Εγώ είμαι επιχειρηματίας, είμαι δικηγόρος, κατέχω μια υψηλή θέση και γι᾽ αυτό είμαι υποχρεωμένος να καταπατήσω τη μία ή την άλλη εντολή, να παραβώ κάτι που προστάζει η συνείδησή μου. Τέτοια και πολλά παρόμοια είναι τα λόγια όλων αυτών.

Έρχονται όμως σήμερα οι ανώνυμοι αυτοί Άγιοι να μάς υπομνήσουν ότι όλοι μπορούμε  να βαδίσουμε στον δρόμο της αρετής, στο μονοπάτι της αγιότητας, αν βεβαίως το θελήσουμε. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι και μέσα στα βασιλικά ανάκτορα του Νέρωνα υπήρχαν Άγιοι. Μίμοι και μάγοι έγιναν Άγιοι.

Για όλους μας είναι δύσκολος αυτός ο δρόμος. Δεν είναι εύκολος ο δρόμος της αγιότητας, όχι όμως ακατόρθωτος. Ο δρόμος της αφανούς αρετής είναι ο πιο δύσκολος.

Όταν οι γύρω σε επαινούν και σε προσέχουν, τότε αμείβεσαι κάπως για την τιμιότητά σου, την αγάπη σου ή τον καλό λόγο, που θα πεις στον συνάνθρωπό σου. Όταν όμως κανείς δεν σε προσέχει, όταν περάσεις την πορεία της ζωής σου στην αφάνεια, ακόμα και στην ειρωνεία πολλές φορές, τότε ανήκεις αληθινά στους ανώνυμους Αγίους.

Η κρυφή αρετή είναι η πιο ηρωική. Πόσοι και πόσοι αφανείς Άγιοι δεν ζουν και στις ημέρες μας. Η μητέρα που με αυταπάρνηση, με αληθινή αγάπη θυσιάζεται για την ανατροφή των παιδιών της, ο υπομονετικός ανάπηρος που δοξάζει ακατάπαυστα το Θεό, ο άλλος που προτίμησε την εκούσια φτώχια από τα μη έντιμα πλούτη και τόσοι άλλοι αφανείς ήρωες. Ακόμα ο νέος που θυσιάζει την σταδιοδρομία του και γίνεται ο ευσεβής ιερέας κάποιου μικρού χωριού και τόσοι άλλοι άγνωστοι στους πολλούς που αποτελούν το “περικείμενο νέφος” των Αγίων της εποχής μας.

Ζητούν όμως από όλους μας μια συμμετοχή στην αφανή αυτή αρετή. Ζητούν να νιώσουμε ότι ο χριστιανισμός είναι η θρησκεία του πιο σιωπηλού ηρωισμού.

Μια τέτοια όμως πορεία ζωής απαιτεί θέληση, προσπάθεια και στενό σύνδεσμο με τον Κύριο του ουρανού. Κανείς δεν μπορεί να εμπνεύσει την αφανή αρετή, παρά μόνο ο αρχηγός και τελειωτής Κύριος, που πέρασε τη ζωή του “εὐεργετῶν”, αλλά συγχρόνως και κρυπτόμενος. Ζητάει συχνά από τους μαθητές του, από τους πιστούς του να μη πουν τίποτε σε κανένα. Και άλλοτε φεύγει μακριά σε έρημο τόπο, όταν ζητούν να τον ανακηρύξουν Βασιλέα.

Αυτόν τον δρόμο, τον δύσκολο, όταν ακολουθεί ο άνθρωπος με αποφασιστικότητα, θέληση και αγωνιστικότητα, συνδέεται αδιάρρηκτα με την πηγή της Δυνάμεως, τον Κύριο και Θεό γης και ουρανού. Ο Θεός δίνει στον άνθρωπο τη δύναμη να ζήσει μια τέτοια αφανή αλλά ηρωική ζωή. Δεν είναι μια απλή φράση να ανέχεσαι, να υπομένεις, να ανταποδίδεις καλό την ώρα που πληγώνεσαι από το ύπουλο φαρμακερό βέλος, να δείχνεις σε όλους αγάπη, να θυσιάζεσαι για τους άλλους, κι όλα αυτά αφανώς και ίσως κάποιες φορές υπό διωγμό.

Πόσοι όμως ακολουθούν σήμερα την πορεία των Αγίων Πάντων; Αλλά και πόσο έχει ανάγκη η κοινωνία μας από τέτοιους σιωπηλούς, αφανείς Αγίους.

Ας μάς συγκλονίσουν αυτές οι δύο πραγματικότητες. Και ας μάς δώσουν την δύναμη να ενταχθούμε κι εμείς στην παράταξη των Αγίων Πάντων. Αμήν.