«Ουκ εκ Σαμαρείας, αλλ’ εκ Μαρίας...»

Τοίς των εμών λογισμών, λησταίς περιπεσών, εσυλήθην ο τάλας τον νούν, και δεινώς πληγωθείς, όλην μου την ψυχήν τετραυμάτισμαι, και ένθεν κείμαι γυμνός αρετών, εν τη του βίου οδώ, ιερεύς δε ιδών με τώ μώλωπι οδυνώμενον, διά το ανίατον, παρορών, ουκ επιβλέπει. Λευΐτης δε πάλιν, μη φέρων την ψυχοφθόρον αλγηδόνα, και αυτός κατιδών, αντιπαρήλθέ μοι, σύ δε ο ευδοκήσας, ουκ εκ Σαμαρείας, αλλ' εκ Μαρίας σαρκωθήναι, Χριστέ ο Θεός, τη φιλανθρωπία σου, παράσχου μοι την ίασιν, επιχέων επ' εμέ, το μέγα σου έλεος.Εξ Ιερουσαλήμ κατέβην απολισθήσας, των εν αυτή τοίς έθνεσιν, γραφέντων ενταλμάτων σου· εις Ιεριχώ δε πορευόμενος, τη πρός μιμήσει ορμή, των εν αυτή πάλαι διά κακίαν, υπό σου πρός φόνον εκδοθέντων τώ λαώ σου, διά της παρακοής, ψυχοφθόροις ενέτυχον πάθεσιν, ως λησταίς, υφ' ών πληγέντα, και παραβραχύ θανατωθέντα, ο τοίς ήλοις και τη λόγχη, το σώμα τραυματισθείς εκουσίως διά αμαρτίας ανθρώπων, και την κοινήν τελέσας διά Σταυρού σωτηρίαν εν Ιερουσαλήμ, ίασαί με Κύριε, και σώσόν με.  ( ιδιόμελa της πέμπτης εβδομάδος των νηστειών)

Στό πρόσωπο του καλού Σαμαρείτη η αλληγορική πατερική ερμηνεία αναγνωρίζει τον Χριστό. Αυτή την ερμηνεία ακολουθούν και οι θεραπαινίδες της εκκλησιαστικής λατρείας, υμνογραφία και αγιογραφία, χορταίνοντας τον νού και τις αισθήσεις μας με θρεπτικότατους καρπούς. Ο Χριστός, ο οποίος για άλλους λόγους κατηγορήθηκε από τους Ιουδαίους ότι είναι «Σαμαρείτης», δεν ανέχθηκε απλώς... το «συνάχι» μας αλλά -κατά τον προφήτη Ησαΐα- «τάς ασθενείας ημών έλαβεν και τάς νόσους εβάστασεν». Και αφού ο ιερέας και ο λευΐτης, δηλαδή ο Μωσαϊκός νόμος και οι προφήτες, δεν μπόρεσαν να θεραπεύσουν την καταπληγωμένη από τους δαίμονες ανθρώπινη φύση μας, ήλθε ο Ίδιος «εν ομοιώματι ανθρώπων γενόμενος» και μας βρήκε πραγματικά «ημιθανείς». Και αφού πρώτα καθάρισε τα τραύματά μας με «έλαιον και οίνον», δηλαδή με την ιλαρότητα, αλλά και την αυστηρότητα της διδασκαλίας του, τα έδεσε με τα θεραπευτικά δεσμά των εντολών του. Μετά, όχι απλώς μας ανέβασε «επί το ίδιον υποζύγιον», αλλά «μάς φορτώθηκε» στο Σώμα του, ή μάλλον κάτι ασύγκριτα ανώτερο: καταδέχθηκε να μας κάνει μέλη του Σώματός του.Έτσι μας έφερε στο «πανδοχείο», που είναι η Εκκλησία του. Σ’ αυτήν και στους προεστώτες της, αγίους αποστόλους και τους διαδόχους τους, μας εμπιστεύθηκε αφήνοντας κατ’ αρχήν για «έξοδα θεραπείας», ως «δύο δηνάρια», την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη. Αυτόν τον πλούτο οι αγιώτατοι ποιμένες και διδάσκαλοι της Εκκλησίας, κατά τον άγιο Κύριλλο, «μετά πόνων και ιδρώτων επλάτυναν και ηύξησαν»· καί, όπου χρειάστηκε, «οίκοθεν προσεδαπάνησαν», δηλαδή άσκησαν με προσωπική ευθύνη ποιμαντική οικονομία, ώστε η θεραπεία μας να είναι αποτελεσματική. Και την τελευταία ημέρα, που θα επανέλθει ο Δεσπότης, «αποδώσει πάσι τάς αμοιβάς» από το ανεξάντλητο ταμείο του ελέους του. Όντως, πως να μην είναι ανεξάντλητο, αφού Αυτός, ο Κύριος του Πανδοχείου, είναι -κατά τον υμνωδό- «ο τοίς ήλοις και τη λόγχη το Σώμα τραυματισθείς εκουσίως διά αμαρτίας ανθρώπων, και την κοινήν τελέσας διά Σταυρού σωτηρίαν εν Ιερουσαλήμ».

αρχ. Βαρνάβας Λαμπρόπουλος

Πηγή: https://iereasanatolikisekklisias.blogspot.com/2019/04/blog-post_12.html

Πηγή: https://synaxipalaiochoriou.blogspot.com/