Το τέχνασμα της αγάπης ενός πνευματικού

Στο εξομολογητήριο κάποιου πνευματικού ήρθε ένας πολύ βαριά αμαρτωλός. Άλλος με τόσα μεγάλα κρίματα δεν του είχε ξανατύχει. Καθώς λοιπόν τον άκουγε, κυριεύθηκε από φρίκη.
Αναταράχθηκαν τα σωθικά του. «Θεέ μου! Πω πω φρικαλεότητες! Τι ακούω! Τι σατανάς είναι τούτος»!
Δεν πρόλαβε ο δυστυχής ν’ αποτελειώσει και ο πνευματικός γεμάτος ταραχή του είπε:
– Σταμάτησε! Έχω φρίξει. Θα χάσω το μυαλό μου. Δεν είναι ανθρώπινες αμαρτίες αυτές. Σατανικές είναι. Φύγε! Η συγχώρησης σου έλειψε. Φύγε! Δεν μπορώ άλλο να σε ακούω. Φύγε!
Βγήκε από το εξομολογητήριο απεγνωσμένος. Τι να κάνει τώρα; Το μόνο που του είχε απομείνει στον κόσμο ήταν το έλεος του Θεού. Αφού όμως και η πόρτα αυτή έκλεισε, δεν του απέμεινε τίποτε.
Αντικρίζοντας κάτω την θάλασσα σκεπτόταν την μόνη λύση: Να ορμήσει να πνιγεί! Να θέσει τέρμα στις τραγωδίες του!
Ο Θεός όμως είναι μεγάλος! Στην κατάσταση αυτή τον είδε κάποιος αγιαννανίτης μοναχός, που έτυχε να είναι και γνώριμός του!
– Ε! Τι συμβαίνει; Πώς είσαι έτσι; Τι έχεις;
Εκείνος δεν μιλούσε.
– Ε! Τι έπαθες; Γιατί δε μιλάς;
Με τα πολλά κατόρθωσε να μάθει τα καθέκαστα. Στενοχωρήθηκε, πικράθηκε η ψυχή του. Πώς να τον βοηθήσει; Σκέφθηκε πως μια μόνο λύση απέμενε, να τον οδηγήσει πάση θυσία στον παπα-Σάββα. Κουράστηκε πολύ, αλλά στο τέλος νίκησε.
Σαν τον αντίκρισε ο παπα-Σάββας κατάλαβε όλο του το δράμα. Ο αδελφός μου, σκέφτηκε, βρίσκεται στην άβυσσο. Για να τον ανεβάσω χρειάζεται να κατεβώ κι εγώ ως εκεί.
– Πνευματικέ, υπάρχει για μένα σωτηρία;
– Για σένα, αδελφέ μου; Για όλους υπάρχει σωτηρία. Η ευσπλαχνία του Θεού είναι πιο πλατιά από τον ουρανό και πιο βαθιά από την άβυσσο.
– Μπα! Για μένα τον αμαρτωλό δεν υπάρχει σωτηρία. Αδύνατο. Δεν υπάρχει για μένα.
– Για σένα; Αστείο πράγμα. Αφού, να σκεφθείς υπήρξε για μένα σωτηρία.
– Και τι αμαρτίες έκανες εσύ;;
– Μεγάλες, πολύ μεγάλες αμαρτίες.
– Τί μεγάλες! Ποιος μπορεί να έχει φταίξει στον Θεό σαν εμένα τον ταλαίπωρο!
– Και όμως! Να, κάποτε δεν πρόσεξα, παρασύρθηκα κι έπεσα στην εξής αμαρτία.
Και ανέφερε εδώ ο παπα-Σάββας κάποια σοβαρή αμαρτία. Ο άλλος τότε σαν να ζωντάνεψε. Πήρε θάρρος.
– Α! Πνευματικέ μου, την αμαρτία αυτή, έτσι ακριβώς, την έχω κάνει κι εγώ.
– Κι εσύ; Μην ανησυχείς. Ο Θεός θα σε συγχωρήσει. Αρκεί που το ομολόγησες
Ο παπα-Σάββας προχώρησε με τον ίδιο τρόπο. Το τέχνασμα πέτυχε απόλυτα. Ξεθάρρεψε ο δυστυχής και παρουσίασε με κάθε ειλικρίνεια όλο το θλιβερό κατάλογο των εγκλημάτων του. Του έδινε κουράγιο η ιδέα πως ο πνευματικός ήταν όμοιός του.
– Εγώ, του λέει στο τέλος ο παπα-Σάββας, μετανόησα και έκλαψα πικρά. Έχω δύο χρόνια τώρα που άλλαξα ζωή. Μου έβαλαν κανόνα μάλιστα να γίνω… πνευματικός. Το έκανα κι αυτό. Έκανα ελεημοσύνες. Έκανα νηστείες. Έγινα άλλος άνθρωπος.
– Κι εγώ, πνευματικέ μου, μετανοώ με όλη μου την ψυχή. Και νηστείες και ότι άλλο μου πεις θα το εφαρμόσω.
– Αφού αποφασίζεις ν’ αλλάξεις ζωή, σκύψε να σου αδειάσω την συγχωρητική ευχή, να σου εξαλείψει ο Θεός όλες τις αμαρτίες.
Έπειτα από λίγο ένας άνθρωπος φτερούγιζε από χαρά γιατί πέταξε από πάνω του δυσβάσταχτα φορτία. Συναντώντας στην σκήτη της Αγίας Άννης τον γνωστό του μοναχό του είπε:
– Μ’ έσωσες! Έγινα άλλος άνθρωπος.
– Να δοξάζεις τον Θεό.
– Καλός πνευματικός! Καλός! Πονετικός! Μόνο που ο καημένος έκανε στη ζωή του χειρότερα από μένα.
Ο άλλος που μπήκε αμέσως στο νόημα, του είπε:
– Χειρότερα από σένα; Να γελάσω λίγο! Αυτός, Χριστιανέ μου, ζει από μικρός στο Άγιον Όρος και είναι σωστός άγγελος. Γι’ αυτό αξιώθηκε να γίνει και ιερέας.
Ο άλλος έμεινε άναυδος. Τι συνέβαινε; Με τις εξηγήσεις που του έγιναν, κατάλαβε το τέχνασμα της αγάπης.
Δοκίμασε μεγάλη έκπληξη. Πράγματι, έπειτα από το πλήγμα που του έφερε ο προηγούμενος πνευματικός δεν υπήρχε άλλος τρόπος να σωθεί από το χείλος της αβύσσου. Και από την στιγμή αυτή κορυφώθηκε μέσα του ένας απέραντος θαυμασμός και μια απεριόριστη αγάπη για τον υπέροχο γιατρό και θεραπευτή των ψυχών.

Από το Γεροντικό
https://www.askitikon.eu/

Η ευλαβής δωρήτρια

Κάποια ευλαβής Χιώτισσα, από το χωριό Καλιμασσιά, αφιέρωσε όλη την περιουσία της στη Νέα Μονή. Κάποτε όμως αρρώστησε και βρέθηκε σε μεγάλη οικονομική ανάγκη. Τότε οι συγγενείς της, αντί να τη βοηθήσουν, την εγκατέλειψαν και την πίκραιναν με λόγια σκληρά:
“Ας έρθει, της έλεγαν, να σε κοιτάξει η Νέα Μονή, αφού της έγραψες την περιουσία σου.
Εκείνη δεν έπαυε να προσεύχεται θερμά στην Παναγία ζητώντας τη βοήθεια της. Κι ένα βράδυ, μέσα στον πόνο και την απελπισία της, βλέπει στον ύπνο της μια γυναίκα.
Η γυναίκα αυτή την πλησίασε, την παρηγόρησε και μεταξύ των άλλων της είπε:
– Μη φοβάσαι. Η ασθένεια σου θεραπεύτηκε. Πάρε αυτό το φλουρί και θα φροντίζω εγώ για σένα.
– Ποια είσαι; ρώτησε η άρρωστη.
– Είμαι η Νέα Μονή.
Με τα λόγια αυτά ξύπνησε η γυναίκα θεραπευμένη, κρατώντας στο δεξί της χέρι το φλουρί.
Πήγε στο μοναστήρι, διηγήθηκε τ’ όνειρο της στον ηγούμενο Άνθιμο και του παρέδωσε το φλουρί, που της είχε χαρίσει η Παναγία.

https://www.askitikon.eu/

Όσο γκρινιάζει κανείς, τόσο ρημάζει

Γέροντα, που οφείλεται η γκρίνια και πως μπορείς να την αποφύγης;
– Στην κακομοιριά οφείλεται και με την δοξολογία την κάνει κανείς πέρα. Η γκρίνια γεννά γκρίνια και η δοξολογία γεννά δοξολογία. Όταν δεν γκρινιάζει κανείς για μια δυσκολία που τον βρίσκει , αλλά δοξάζει τον Θεό, τότε σκάζει ο διάβολος και πάει σε άλλον που γκρινιάζει, για να του τα φέρει όλα ανάποδα.
Γιατί, όσο γκρινιάζει κανείς, τόσο ρημάζει.
Μερικές φορές μας κλέβει το ταγκαλάκι (διάβολος) και μας κάνει να μη μας ευχαριστεί τίποτε, ενώ μπορεί κανείς όλα να τα γλεντάη πνευματικά με δοξολογία και να έχει την ευλογία του Θεού.
Να, ξέρω κάποιον εκεί στο Όρος που, αν βρέξει και του πεις « πάλι βρέχει », αρχίζει : « Ναι , όλο βρέχει, θα σαπίσουμε από την πολλή υγρασία » .
Αν μετά από λίγο σταματήσει η βροχή και του πεις « ε, δεν έβρεξε και πολύ », λέει: « Ναι, βροχή ήταν αυτή; Θα ξεραθεί ο τόπος …; » . Και δεν μπορεί να πει κανείς ότι δεν είναι καλά στο μυαλό, αλλά συνήθισε να γκρινιάζει. Να είναι λογικός και να σκέφτεται παράλογα!
Η γκρίνια έχει κατάρα. Είναι σαν να καταριέται ο ίδιος ο άνθρωπος τον εαυτό του , οπότε μετά έρχεται η οργή του Θεού. Στην Ήπειρο γνώριζα δύο γεωργούς . Ο ένας ήταν οικογενειάρχης και είχε ένα-δυο χωραφάκια και εμπιστευόταν τα πάντα στον Θεό.
Εργαζόταν όσο μπορούσε, χωρίς άγχος. « Θα κάνω ότι προλάβω » , έλεγε. Μερικές φορές άλλα δεμάτια σάπιζαν από την βροχή ,γιατί δεν προλάβαινε να τα μαζέψει, άλλα του τα σκόρπιζε ο αέρας, και όμως για όλα έλεγε « δόξα Σοι ο Θεός » και όλα του πήγαιναν καλά.
Ο άλλος είχε πολλά κτήματα, αγελάδες κ.λπ. ,δεν είχε και παιδιά. Αν τον ρωτούσες « πώς τα πας; » , « άστα, μην τα ρωτάς » , απαντούσε. Ποτέ δεν έλεγε « δόξα Σοι ο Θεός », όλο γκρίνια ήταν. Και να δείτε, άλλοτε του ψοφούσε η αγελάδα, άλλοτε του συνέβαινε το ένα, άλλοτε το άλλο.
Όλα τα είχε, αλλά προκοπή δεν έκανε.
Για αυτό λέω, η δοξολογία είναι μεγάλη υπόθεση. Από μας εξαρτάται ,αν γευθούμε ή όχι τις ευλογίες που μας δίνει ο Θεός. Πώς όμως να τις γευθούμε, αφού ο Θεός μας δίνει λ.χ. μπανάνα και εμείς σκεφτόμαστε τι καλύτερο τρώει ο τάδε εφοπλιστής;
Πόσοι άνθρωποι τρώνε μόνον ξερό παξιμάδι, αλλά μέρα-νύχτα δοξολογούν τον Θεό και τρέφονται με ουράνια γλυκύτητα ! Αυτοί οι άνθρωποι αποκτούν μια πνευματική ευαισθησία και γνωρίζουν τα χάδια του Θεού.
Εμείς δεν τα καταλαβαίνουμε , γιατί η καρδιά μας έχει πιάσει γλίτσα και δεν ικανοποιούμαστε με τίποτε. Δεν καταλαβαίνουμε ότι η ευτυχία είναι στην αιωνιότητα και όχι στην ματαιότητα.

Από το βιβλίο «Οικογενειακή ζωή»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Δ
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
https://www.askitikon.eu/

ΓΙΑΤΡΕΨΕ ΜΕ, ΟΙΚΤΙΡΜΟΝΑ ΚΥΡΙΕ!

ΚΑΘΑΡΑ ΤΡΙΤΗ
«Τραυματισθέντα δεινῶς ἡδονῶν τῇ ρομφαίᾳ, τῇ μοτώσει, Οἰκτίρμον, τῆς εὐσπλάγχνου σου ροπῆς, ἰάτρευσόν με, Λόγε, ὅπως σε εὐχαρίστως δοξάζω εἰς αἰῶνας» (ωδή η΄ τριωδίου).
(Γιάτρεψέ με, Οικτίρμονα Κύριε, Λόγε του Θεού, με το θεραπευτικό κάλυμμα της ευσπλαχνίας Σου, επειδή τραυματίστηκα σκληρά με το ξίφος των ηδονών, προκειμένου να Σε δοξάζω ευχαρίστως αιώνια).
Μέσα στα πολλά πνευματικά κατανυκτικά εδέσματα της ημέρας, ο άγιος υμνογράφος μάς προσφέρει και τον παραπάνω ύμνο, ο οποίος εν συνόψει καθορίζει το όλο πλαίσιο της πορείας του χριστιανού. Η εν ευχαριστία δοξολογία του Θεού, τονίζει, είναι η διαρκής απόβλεψη του χριστιανού: από τον Χριστό δημιουργηθήκαμε, με Εκείνον κρατιόμαστε και προχωρούμε, σ’ Αυτόν κατατείνουμε. «Ἐξ Αὐτοῦ καί δι’ Αὐτοῦ καί εἰς Αὐτόν τά πάντα ἔκτισται» (απ. Παύλος). Δοξολογία του Θεού συνεπώς σημαίνει να προσβλέπω πάντοτε προς τον Κύριο (:«οἱ ὀφθαλμοί μου διά παντός πρός τόν Κύριον») και σ’ Εκείνον να ρίχνω όλη τη δύναμη της ψυχής και της καρδιάς μου – μία αδιάκοπη κίνηση αγάπης, κατά την κεντρική εντολή Του «ἀγαπήσεις Κύριον τόν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς ἐξ ὅλης τῆς καρδίας ἐξ ὅλης τῆς διανοίας ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος». Έτσι δεν πραγματοποιείται και ο σκοπός για τον οποίο ο Κύριος μάς δημιούργησε; Από το κατ’ εικόνα στο καθ’ ομοίωσιν.
Είναι η πορεία της πνευματικής υγείας του ανθρώπου, σημειώνει όμως ο υμνογράφος. Μόνον όποιος έχει θεραπευτεί ψυχικά, έχει δηλαδή καθαρίσει τους πνευματικούς του οφθαλμούς, μπορεί να δει και τον Κύριο, να νιώσει την αγάπη Του, να Τον ευχαριστήσει και να Τον δοξολογήσει. Θυμόμαστε αίφνης τον ένα και μοναδικό από τους δέκα θεραπευθέντες λεπρούς από τον Κύριο, ο οποίος επέστρεψε για να Τον ευχαριστήσει για τη θεραπεία του. Επέστρεψε, λέει ο ευαγγελιστής Λουκάς, με μεγάλη φωνή δοξολογώντας τον Θεό. Και τι έκανε; Πρόσπεσε στα πόδια του Χριστού ευχαριστώντας Τον. Τότε δοξολογούμε, θεραπευμένοι, σωστά τον Θεό, όταν στρεφόμαστε πάντα με ευχαριστία στον Κύριο Ιησού Χριστό. Κι αυτό υπενθυμίζει ο εκκλησιαστικός ποιητής: Γιάτρεψέ με, Κύριε, για να Σε δοξολογώ με ευχαριστία.
Καταφεύγει όμως ο πιστός στον Κύριο ως τον Ιατρό των ψυχών και των σωμάτων, γιατί βλέπει τα τραύματά του που τον καθιστούν δέσμιο του κόσμου τούτου και δεν τον αφήνουν να ανοιχτεί προς τον Κύριο. Και τα τραύματα αυτά είναι όσα του δημιουργεί το ξίφος των ηδονών. Το σαρκικό αμαρτωλό φρόνημα δηλαδή που επιδιώκει πάντοτε τις ηδονές του βίου τούτου είναι το μόνιμο πρόβλημα του ανθρώπου, και μάλιστα του χριστιανού που έχει επίγνωση της τραγικής αυτής πραγματικότητας. Όπως το σημειώνουν και όλοι οι άγιοι Πατέρες μας: «οι σαρκικές ηδονές και το υπερήφανο φρόνημα ταλαιπωρούν τον άνθρωπο». Κι έχει μεγάλη βαρύτητα η επισήμανση: η αμαρτία και το φρόνημά της μπορεί να φαίνονται ότι φέρνουν ευχαρίστηση, αλλά στο βάθος συνιστούν την πληγή και το τραύμα του ανθρώπου – η ηδονή που γίνεται οδύνη! Αυτό είναι και το δράμα των περισσοτέρων σήμερα ανθρώπων: να αμαρτάνουμε και να μη νιώθουμε ότι πρόκειται για την καταστροφή μας.
Έτσι το «σχήμα» της εν επιγνώσει πορείας του χριστιανού παρουσιάζεται ανάφλυφο ενώπιόν μας: νιώθουμε τις πληγές του αμαρτωλού φρονήματός μας, καταφεύγουμε στον Χριστό που είναι ο Ιατρός και ο θεραπευτής μας, ανοίγουν τα μάτια μας και με αίσθηση ψυχής δοξολογούμε και ευχαριστούμε τον Θεό. Είναι περιττό να πούμε ότι η πορεία αυτή διαγράφει και τα αληθινά σημάδια της μετανοίας: επίγνωση της αμαρτίας, στροφή προς τον Θεό για να βρω το σπίτι μου, δηλαδή τον εαυτό μου.

http://pgdorbas.blogspot.com/

ΝΑ ΚΛΕΙΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΕΙΣΟΔΟΥΣ ΤΩΝ ΠΑΘΩΝ!

«Ἴδε καιρός, ἴδε ἡμέρα σωτήριος, ἡ τῆς Νηστείας εἴσοδος, ψυχή γρηγόρησον, καί παθῶν τάς εἰσόδους ἀπόκλεισον, Κυρίῳ ἐνατενίζουσα» (ωδή α΄ Τριωδίου).
(Να ο καιρός, να η σωτήρια ημέρα: η είσοδος της Νηστείας. Ψυχή μένε σε εγρήγορση κι απόκλεισε τις εισόδους των παθών, ατενίζοντας διαρκώς τον Κύριο).
Μπήκαμε στην περίοδο της Νηστείας, την περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής, και η Εκκλησία μας εδώ και αρκετές ημέρες μας θυμίζει ότι πρόκειται για τον «καιρόν» της μετανοίας, συνεπώς τον καιρό της σωτήριας ημέρας, όπου η στάση ενώπιον του ζωντανού Θεού μας προβάλλει με τον ισχυρότερο τρόπο. Δανείζεται ο άγιος Ιωσήφ ο υμνογράφος την ορολογία και την εκτίμηση του αποστόλου Παύλου, ο οποίος και εκείνος εξαγγέλλει ότι αφότου ήρθε ο Κύριος Ιησούς Χριστός, ο παρών καιρός, η ζωή αυτή δηλαδή, είναι ο κατάλληλος καιρός για να φύγουμε από την προσκόλληση στις αμαρτίες και τα πάθη μας – ό,τι αλλοιώνει και διαστρέφει την ανθρώπινη φύση μας – και να πιστέψουμε στον Χριστό ακολουθώντας Εκείνου τις εντολές. Κι ακολουθώντας τον Χριστό βεβαίως να επανέλθουμε στην «κανονικότητά» μας, την αληθινή φύση μας την κατά Θεόν πλασμένη ως εικόνα του Χριστού. «Ἰδού νῦν καιρός εὐπρόσδεκτος, ἰδού νῦν ἡμέρα σωτηρίας. Ἀποθώμεθα οὖν τά ἔργα τοῦ σκότους καί ἐνδυσώμεθα τά ὅπλα τοῦ φωτός»: να τώρα είναι ο κατάλληλος καιρός, να τώρα είναι η σωτήρια ημέρα. Ας αποθέσουμε λοιπόν τα έργα της αμαρτίας που είναι σκοτάδι και ας ντυθούμε τα όπλα του φωτός, δηλαδή τον Χριστό που είναι το Φως του κόσμου.
Όσο λοιπόν ο Θεός μάς δίνει την ευκαιρία της «σήμερον ἡμέρας», όσο παρατείνει τον χρόνο της εδώ παροικίας μας – διότι βεβαίως ο χρόνος είναι δωρεά του Θεού που μας δίνει προς μετάνοιά μας, κατά τον λόγο της Γραφής: «δίνω χρόνο για να μετανοήσει ο άνθρωπος» - πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση, ξύπνιοι, χωρίς να βαρυνόμαστε σε ύπνο πνευματικό, δηλαδή σε αποκοίμιση λόγω των γλοιωδών παθών μας που εύκολα προσκολλώνται σε ό,τι θεωρείται υλικό αγαθό του κόσμου τούτου. Κι αυτή η εγρήγορση, η νήψη σημαίνει τον αγώνα να αποκλείουμε τις εισόδους των παθών στην ύπαρξή μας, να μην αφήνουμε δηλαδή χώρο αναπτύξεως στην καρδιά μας του εγωισμού μας με όλα τα παρακλάδια του, της φιληδονίας, της φιλαργυρίας, της φιλοδοξίας μας. Οπότε η εγρήγορση αυτή παραπέμπει στον έλεγχο των λογισμών μας από την ορθοφρονούσα συνείδησή μας, αφού κάθε αμαρτία ως λειτουργία ενός πάθους μας από τους λογισμούς κάνει την αρχή της.
Τι είναι εκείνο, κατά τον άγιο υμνογράφο και τη σύνολη εμπειρία επ’ αυτού της Εκκλησίας, που μπορεί να αποκλείει αυτές τις εισόδους των παθών; (Και δεν είναι άνευ σημασίας ο πληθυντικός αριθμός που χρησιμοποιεί ο υμνογράφος: «εισόδους» λέει και όχι «είσοδος», γιατί είναι πολυποίκιλη και πολύμορφη η αμαρτία δυστυχώς). Τι λοιπόν έχει τη δύναμη διαμιάς να κλείνει όλες τις θύρες και όλες τις εισόδους των παθών; Η ενατένιση του Κυρίου! «Κυρίῳ ἐνατενίζουσα». Όταν η ψυχή με όλες τις δυνάμεις της: τις νοητικές, τις βουλητικές, τις συναισθηματικές, στρέφεται ολοκληρωτικά προς τον Κύριο, όταν Αυτόν έχει ως αδιάκοπη όρασή της κατά τον προφητικό λόγο: «οἱ ὀφθαλμοί μου διά παντός πρός τόν Κύριον» και «προωρώμην τόν Κύριον ἐνώπιόν μου διά παντός», τότε πράγματι από το κάλλος του προσώπου του Κυρίου «κολλάει» σ’ Εκείνον, η ομορφιά Του που αποτυπώνεται βεβαίως και σε κάθε δημιούργημά Του είναι εκείνη που τον απορροφά σε σημείο τέτοιο που δεν του αφήνει περιθώρια εκτροπής.
Αυτό βεβαίως είναι η εμπειρία των «τελείων» χριστιανών, δηλαδή των αγίων μας, αλλά αυτό πρέπει να συνιστά και για εμάς το «πολικό αστέρι» της πορείας μας στον κόσμο τούτο, που θα πει ότι μπορεί να μη φτάνουμε παρά ελάχιστα στην εμπειρία αυτή, όμως τουλάχιστον ξέρουμε πού πατάμε, δεν πελαγοδρομούμε χαμένοι σ’ έναν κόσμο που λόγω της αμαρτίας του ήδη κείται νεκρός και χαμένος σαν τον άσωτο υιό της γνωστής παραβολής. Το να μη χάνουμε την επαφή μας με τον Χριστό, καθημερινά και αδιάλειπτα, το να παλεύουμε να φτάσουμε έστω και επ’ ελάχιστον στις εντολές Του, είναι η απόδειξη ότι δεν κοιμόμαστε τον βαθύ ύπνο της απώλειάς μας.

http://pgdorbas.blogspot.com/

Ο ΟΣΙΟΣ ΠΑΤΗΡ ΗΜΩΝ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Ο ΟΜΟΛΟΓΗΤΗΣ ΣΥΝΑΣΚΗΤΗΣ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ ΤΟΥ ΔΕΚΑΠΟΛΙΤΟΥ

«Ο όσιος Βασίλειος έζησε επί της βασιλείας Λέοντος του εικονομάχου. Άφησε τον κόσμο και τα εν τω κόσμω κι έγινε μοναχός. Κι αφού ασκήθηκε πρώτα με τρόπο θεάρεστο, ύστερα, όταν άρχισε η μάχη κατά των αγίων εικόνων, αντιστάθηκε δυνατά στους εικονομάχους. Αποτέλεσμα ήταν να συλληφθεί και να υποστεί πολλές τιμωρίες, αλλά δεν υποχώρησε. Αντιθέτως, κήρυσσε την αλήθεια μέχρι θανάτου, έχοντας ως σύμμαχο και τον θείο Προκόπιο τον Δεκαπολίτη. Γι’ αυτόν τον λόγο και ξέσχισαν με σιδερένια νύχια όλο το σώμα του και τον τράχηλό του και τον έριξαν στη φυλακή. Έτυχε όμως και πέθανε ο τύραννος, οπότε ο όσιος ελευθερώθηκε. Κι από τη φυλακή βγαίνοντας, συνέχισε τον ίδιο τρόπο ζωής. Προετοίμαζε και καθοδηγούσε πολλούς στον δρόμο της αρετής και επανέφερε τους πλανηθέντες στην ορθόδοξη πίστη, μέχρις ότου με χαρά και με ευχαριστία εκδήμησε προς τον Θεό, τον Οποίο ποθούσε από βρέφους».  
Πάντοτε η ασκητική παράδοση της Εκκλησίας μας προβάλλει ως τρόπο ζωής κάτι που προκαλεί τη λογική του κοσμικού, μη εν Θεώ ζώντος, ανθρώπου, έστω κι αν χαρακτηρίζεται επιφανειακά χριστιανός: ότι δηλαδή η εγκράτεια ως περιορισμός των σαρκικών ηδονών αποτελεί την τρυφή του πιστού, η πτωχεία ως συνειδητή επιλογή συνιστά τον πλούτο του, η ακτημοσύνη ως άρνηση κατοχής οιωνδήποτε υλικών πραγμάτων, κυρίως δε εσωτερικής δέσμευσης σε αυτά, είναι η μεγάλη περιουσία του, η ταπείνωση είναι ο έπαινός του. Κι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο χριστιανός αγωνίζεται κατά του κεντρικού πάθους του ανθρώπου, της φιλαυτίας με όλα τα παρακλάδια της: της φιληδονίας, της φιλαργυρίας, της φιλοδοξίας, ώστε να τη μεταστρέψει και να την κάνει φιλοθεΐα και φιλανθρωπία. Δηλαδή κτυπά τα πάθη του με τις αντίστοιχες αρετές, ώστε μεταστρέφοντας με τη χάρη του Θεού τη φιλαυτία σε φιλοθεΐα και φιλανθρωπία, να βρει  το σημείο συντονισμού του με τη χάρη του Θεού. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το ζητούμενο πάντοτε είναι ο ίδιος ο Θεός και η χάρη Του στη ζωή του ανθρώπου και το μόνο σημείο που ο άνθρωπος βρίσκει όντως τον Θεό είναι η αγάπη. Από την άποψη αυτή δεν δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε ό,τι στο Γεροντικό για παράδειγμα διαβάζουμε για οσίους μας, που έλεγαν: «Πηγαίνω όπου υπάρχει κόπος και εκεί βρίσκω ανάπαυση».
Το παραπάνω σκεπτικό επισημαίνουμε και στην ασκητική ζωή του οσίου Βασιλείου. Ο υμνογράφος μάς καθοδηγεί και μας λέει: «Επιθύμησες την πάνω από τον ανθρώπινο νου μακαριότητα του Θεού, γι’ αυτό και θεώρησες, θεσπέσιε, την εγκράτεια ως τρυφή σου, την πτωχεία ως πλούτο σου, την ακτημοσύνη ως μεγάλη περιουσία, την ταπείνωση ως έπαινό σου» (στιχηρό εσπερινού).  Με άλλα λόγια κανείς δεν μπορεί να συναντηθεί αληθινά με τον Θεό, να νιώσει ενεργή μέσα του τη χάρη του Πνεύματος του Θεού, έχοντας μέσα του ενεργό το πάθος του εγωισμού με τα παρεπόμενά του. Κι από την άποψη αυτή καταλαβαίνει και την ευλογία της περιόδου της Σαρακοστής, που δίνει πάμπολλες αφορμές ελέγχου των ψεκτών παθών μας και μεταστρέψεώς τους σε ένθεα πάθη, δηλαδή σε αγάπη προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο.
Ο άγιος υμνογράφος Θεοφάνης, εκτός βεβαίως από την ασκητική διαγωγή του οσίου Βασιλείου, τονίζει σε αρκετούς ύμνους του κανόνα του και την ιδιαίτερη άθληση του οσίου στο θέμα των αγίων εικόνων. Η εποχή του οσίου Βασιλείου αυτό κυρίως αντιμετώπιζε, τη χριστολογική αίρεση των εικονομάχων με την τεράστια πολεμική που είχαν εξαπολύσει κατά των ορθοδόξων,  και εκεί αθλήθηκε ο όσιος: και με τη διδασκαλία του, αλλά και με το μαρτύριό του, από το οποίο πήρε και τον χαρακτηρισμό του ομολογητή. Ο υμνογράφος λοιπόν, συνθεωρώντας μαζί με τον όσιο Βασίλειο και τον μαθητή αυτού Προκόπιο Δεκαπολίτη (27 Φεβρουαρίου), σημειώνει κάτι πολύ ωραίο για τον αγώνα τους αυτόν υπέρ των αγίων εικόνων: σέβονταν οι όσιοι τις εικόνες, γιατί κρατούσαν όρθιο το κατ’ εικόνα Θεού της ψυχής τους. Η τιμή που απένειμαν δηλαδή στις εικόνες της Εκκλησίας μας ήταν η συνέχεια της τιμής που έδιναν στην εικόνα του Θεού μέσα στην καρδιά τους. Κι αυτό σημαίνει: αυτός που έχει ανοικτά τα μάτια της ψυχής του και βλέπει με σεβασμό τον χαρισματικό εαυτό του, τον αναγεννημένο από τη χάρη του Θεού στην Εκκλησία διά του αγίου βαπτίσματος και των λοιπών μυστηρίων, αυτός και μόνον μπορεί να στέκεται σωστά και απέναντι στις εικόνες, οι οποίες αισθητοποιούν τη ζωντανή παρουσία του Χριστού, της Παναγίας, των αγίων μέσα στην Εκκλησία μας. Συνεπώς κατά αντίστροφο τρόπο: οι πολέμιοι των εικόνων, αυτοί που ισχυρίζονται ότι πρόκειται περί «ειδωλολατρικών» πραγμάτων, είναι οι ίδιοι που πρώτα από όλα έχουν γκρεμίσει μέσα τους την εικόνα του Θεού και την αληθινή εικόνα και του ανθρώπου. «Τηρήσατε με ευσέβεια το κατ’ εικόνα της ψυχής, όσιοι, γι’ αυτό και αθληθήκατε στο μαρτύριο, σεβόμενοι την άχραντη εικόνα του Χριστού» (ωδή γ΄).
Ο άγιος Θεοφάνης δεν φείδεται ύμνων, προκειμένου να προβάλει, όπως είπαμε, τη συνάθληση με τον όσιο Βασίλειο και του μαθητή του, οσίου Προκοπίου. Όχι ένας ή δύο, αλλά έξι ύμνοι μέσα στον κανόνα μιλούν για τον μαθητή, τον σύναθλο, τον σύμπνοο, τον ισόρροπο του οσίου Βασιλείου Προκόπιο. Για παράδειγμα: «Πέτυχες, πάτερ, τον συναθλητή και έμφρονα στρατιώτη, που πρόκοβε πάντοτε στις αρετές, μαζί με τον οποίο με χαρά αγωνίστηκες στο μαρτύριο της σταθεράς άθλησης» (ωδή α΄)∙ «Έχοντας την επωνυμία της ουράνιας βασιλείας, πορεύτηκες την οδό που οδηγεί σ’ αυτήν, αφού βρήκες σύμπνοο, δηλαδή ομόψυχο και ομόπιστο τον Προκόπιο» (ωδή δ΄). Γιατί ο ιδιαίτερος αυτός τονισμός; Χωρίς να αναφέρει επ’ αυτού κάτι ο άγιος Θεοφάνης, προφανώς έχει υπόψη του αυτό που ο λόγος του Θεού πάντοτε σημειώνει: «Αδελφός υπ’ αδελφού βοηθούμενος ως πόλις οχυρά», ο αδελφός όταν βοηθείται από αδελφό είναι σαν οχυρωμένη πόλη. Γιατί αν συμβεί οποιοδήποτε στραβοπάτημα, ο άλλος θα σπεύσει αμέσως σε βοήθεια. Γι’ αυτό «ουαί τω ενί». Αλίμονο στον ένα.

http://pgdorbas.blogspot.com/

Αγιογραφικό ανάγνωσμα

Παροιμιῶν τὸ Ἀνάγνωσμα
(Κεφ Α', 20-33)
Σοφία ἐν ἐξόδοις ὑμνεῖται, ἐν δὲ πλατείαις παρρησίαν ἄγει. Ἐπ' ἄκρων τειχέων κηρύσσεται, ἐπὶ δὲ πύλαις δυναστῶν παρεδρεύει, ἐπὶ δὲ πύλαις πόλεως θαρροῦσι λέγει. Ὅσον ἂν χρόνον ἄκακοι ἔχωνται τῆς δικαιοσύνης οὐ καταισχυνθήσονται, οἱ δὲ ἄφρονες, τῆς ὕβρεως ὄντες ἐπιθυμηταί, ἀσεβεῖς γενόμενοι, ἐμίσησαν αἴσθησιν, καὶ ὑπεύθυνοι ἐγένοντο ἐλέγχοις. Ἰδού, προήσομαι ὑμῖν ἐμῆς βουλῆς ῥῆσιν, διδάξω δὲ τὸν ἐμὸν λόγον ὑμᾶς. Ἐπειδὴ ἐκάλουν, καὶ οὐχ ὑπηκούσατε, καὶ ἐξέτεινα λόγους, καὶ οὐ προσείχετε, ἀλλὰ ἀκύρους ἐποιεῖτε ἐμᾶς βουλάς, τοῖς δὲ ἐμοῖς ἐλέγχοις οὐ προσείχετε, τοιγαροῦν κᾀγὼ τῇ ἡμετέρᾳ ἀπωλείᾳ ἐπιγελάσομαι· ἐπι χαροῦμαι δέ, ἡνίκα ἂν ἔρχηται ὑμῖν ὄλεθρος. Καὶ ὡς ἂν ἀφίκηται ὑμῖν θόρυβος ἄφνω, ἡ δὲ καταστροφὴ ὁμοίως καταιγίδι παρῇ, ἢ ὅταν ἔρχηται ἡμῖν θλῖψις καὶ πολιορκία· ἔσται γάρ, ὅταν ἐπικαλέσησθέ με, ἐγὼ δὲ οὐκ εἰσακούσομαι ὑμῶν, ζητήσουσί με κακοί, καὶ οὐχ εὑρήσουσι. Ἐμίσησαν γὰρ σοφίαν, τὸν δὲ φόβον Κυρίου οὐ προείλοντο, οὐδὲ ἤθελον προσέχειν βουλαῖς, ἐμυκτήριζον δὲ ἐμοὺς ἐλέγχους. Τοιγαροῦν ἔδονται τῆς ἑαυτῶν ὁδοῦ τοὺς καρπούς, καὶ τῆς αὐτῶν ἀτιμίας πλησθήσονται, καὶ τῆς ἐπιθυμίας. Ἀνθ' ὧν γὰρ ἠδίκουν νηπίους, φονευθήσονται, καὶ ἐξετασμὸς ὀλέσει ἀσεβεῖς. Ὁ δὲ ἐμοῦ ἀκούων, κατασκηνώσει ἐπ' ἐλπίδι, καὶ ἡσυχάσει ἀφόβως ἀπὸ παντὸς κακοῦ.

ΕΡΜΗΝΕΙΑ (κ. Ἰωάννου Κολιτσάρα)
20. Ἀντιθέτως πρός τούς ἐργάτας τοῦ σκότους καί τάς δολιότητας των, ἡ σοφία τοῦ Θεοῦ ἐξυμνεῖται δημοσία στούς δρόμους ἀπό ὅσους τήν ἔχουν γνωρίσει καί δεχθῆ, καί μέ παρρησίαν ἀκούεται ἡ διδασκαλία της εἰς τάς πλατείας.
21. Τό κήρυγμά της διαλαλεῖται ἀπό τάς ὑψηλάς ἐπάλξεις τῶν τειχῶν, ὥστε νά ἀκούεται ἀπό ὅλους. Παραστέκει εἰς τάς θύρας τῶν ἀρχόντων, διά νά τούς καθιστᾶ σοφούς καί συνετούς εἰς τά ἔργα των. Παρευρίσκεται εἰς τάς πύλας τῆς πόλεως, ὅπου γίνονται συγκεντρώσεις διά τήν λύσιν μεγάλων ζητημάτων, ἀπευθύνεται πρός ὅλους καί μέ θάρρος πολύ λέγει:
22. “Οσον χρόνον οἱ ἄδολοι καί ἄκακοι ἄνθρωποι κρατοῦν καί ἀκολουθοῦν τόν βίον τῆς δικαιοσύνης καί τῆς ἀρετῆς, δέν πρόκειται νά. ἐντροπιασθοῦν. Ἐξ ἀντιθέτου οἱ ἁμαρτωλοί, οἱ καταφρονηταί τῆς θείας σοφίας, ἐπειδή ἐπεθύμησαν τήν ἀλαζονικήν καί γεμάτην ἐπιδείξεις ζωήν, κατήντησαν εἰς βάθος ἀσεβείας καί ἐμίσησαν τήν ἀληθινήν καί σώζουσαν γνῶσιν τοῦ Θεοῦ.
23. Δί' αὐτό καί ἔγιναν ὑπεύθυνοι καί ἄξιοι ἐλέγχων καί τιμωριῶν. Ἰδού ὅμως ὅτι ἐγώ ἡ σοφία, θά σᾶς παρουσιάσω τά λόγια της ἰδικῆς μου ἐμπνεύσεως. Θά σᾶς διδάξω τούς ἰδικούς μου λόγους.
24. Ἐπειδή εἶδα, ὅτι μολονότι σᾶς ἐκαλοῦσα καί σεῖς δέν ὑπηκούσατε, ἐγώ ἡ σοφία σᾶς ὡμίλησα εἰς ἐντονώτερον ὕφος, ἐμάκρυνα τόν λόγον μου πρός σᾶς. Σεῖς ὅμως καί πάλιν δέν ἐδίδατε καμμίαν προσοχήν·
25. ἀλλά τουναντίον ἐθεωρεῖτε χωρίς ἀξίαν καί σημασίαν τάς συμβουλάς μου. Εἰς δέ τούς ἐλέγχους μου δέν ἐδίδατε καμμίαν προσοχήν·
26. δία τοῦτο, λοιπόν, καί ἐγώ θά γελάσω μέ τήν ἀπώλειάν σας, θά χαρῶ πάρα πολύ, ὅταν θά ἐπέρχεται ἐναντίον σας ὁ ὄλεθρος.
27. Καί ὅταν αἰφνιδίως ἐγερθῆ ἐναντίον σας ταραχή, ὁ δέ ὄλεθρός σας ὡς καταστρεπτική καταιγίς ἐπιπέση ἐπάνω σας, ὅταν σᾶς βρῆ θλίψις μεγάλη ἡ πολιορκία τῆς πόλεώς σας ἀπό τούς ἐχθρούς, ὅταν θά βλέπετε καί σεῖς νά ἔρχεται ἀναπόφευκτος ὁ ὄλεθρός σας,
28. τότε θά συμβῆ τοῦτο· θά μέ ἐπικαλεσθῆτε, ἐγώ ὅμως δέν θά ἀκούσω τήν ἐπίκλησίν σας. Θά μέ ζητήσουν ὡς βοηθόν των καί στήριγμα των οἱ κακοί εἰς τάς δυσκόλους των περιστάσεις, καί δέν θά μέ εὕρουν ὡς λυτρωτήν καί σωτήρα των.
29. Διότι ἐμίσησαν τήν θείαν σοφίαν, τόν δέ λόγον τοῦ Κυρίου δέν τόν ἐπροτίμησαν, ἀλλά τόν ἀπέρριψαν.
30. Οὔτε ἤθελον νά δώσουν προσοχήν εἰς τά θελήματά μου. Ἐξ ἀντιθέτου περιέπαιζαν καί ἐχλεύαζαν τούς ἐλέγχους, τούς ὁποίους πρός σωτηρίαν τῶν ἀπηύθυνα.
31. Διά τοῦτο θά φάγουν τούς καρπούς τῆς κακῆς των ζωῆς καί συμπεριφορᾶς. Θά ἀπολαύσουν τά ἐπίχειρα τῆς κακίας των. Θά πλημμυρίσουν καί θά πνιγοῦν μέσα εἰς τάς ὀδυνηράς συνεπείας τῆς ἀσεβείας των.
32. Ἐπειδή ἠδίκησαν τούς ἀφελεῖς καί ἀγαθούς ἀνθρώπους, θεία φοβερά κρίσις θά ἐξολοθρεύση τούς ἀσεβεῖς.
33. Ἐκεῖνος ὅμως, πού ἀκούει καί ὑπακούει εἰς ἐμέ, τήν σοφίαν, θά ζῆ μέ σταθεράν τήν ἐλπίδα τοῦ εἰς τήν παντοδύναμον προστασίαν τοῦ Ὑψίστου καί θά διατηρῆ τήν γαλήνην τοῦ εἰς κάθε περίστασιν, χωρίς φόβον ἀπό κανένα κακόν”.

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

«Νηστεύεις; Ἀπόδειξέ μού το διά μέσου τῶν ἴδιων ἔργων. Ποιά ἔργα ἐννοεῖ; Ἄν δεῖς φτωχό, νά τόν ἐλεήσεις. Ἄν δεῖς ἐχθρό, νά συμφιλιωθεῖς μαζί του. Ἄν δεῖς μιά ὄμορφη γυναίκα, νά τήν ἀντιπαρέλθεις. Ἄς μή νηστεύει λοιπόν μόνο τό στόμα, ἀλλά καί τό μάτι καί ἡ ἀκοή, καί τά πόδια καί τά χέρια καί ὅλα τά μέλη τοῦ σώματός μας.
Νά νηστεύουν τά χέρια, παραμένοντας καθαρά ἀπό τήν ἁρπαγή καί τήν πλεονεξία. Νά νηστεύουν τά πόδια, ξεκόβοντας ἀπό τούς δρόμους πού ὁδηγοῦν σέ ἁμαρτωλά θεάματα. Νά νηστεύουν τά μάτια, ἐξασκούμενα νά μήν πέφτουν ποτέ λάγνα πάνω σέ ὄμορφα πρόσωπα, οὔτε νά περιεργάζονται τά κάλλη τῶν ἄλλων…
Δέν τρῶς κρέας; Νά μή φᾶς καί τήν ἀκολασία διά μέσου τῶν ματιῶν. Ἄς νηστεύει καί ἡ ἀκοή. Καί νηστεία τῆς ἀκοῆς εἶναι νά μή δέχεται κακολογίες καί διαβολές… Ἄς νηστεύει καί τό στόμα ἀπό αἰσχρά λόγια καί λοιδορίες. Διότι τί ὄφελος ἔχουμε, ὅταν ἀπέχουμε ἀπό πουλερικά καί ψάρια, δαγκώνουμε ὅμως καί κατατρῶμε τούς ἀδελφούς μας;».

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Γιατί νηστεύουμε την Μεγάλη Τεσσαρακοστή

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου
Γιὰ πιὸ λόγο νηστεύουμε τὶς σαράντα αὐτὲς ἡμέρες; Τὴν παλαιὰ ἐποχὴ πολλοὶ πιστοὶ προσέρχονταν στὰ μυστήρια χωρὶς καμιὰ προετοιμασία καὶ μάλιστα κατὰ τὴν εποχὴ ποὺ ὁ Χριστὸς τὰ συνέστησε.
Ἀντιλαμβανόμενοι οἱ πατέρες τὴν παρακαλούμενη βλάβη ἀπὸ τὴν ἀπροετοίμαστη προσέλευσι, ἀφοῦ συγκεντρώθηκαν καθιέρωσαν σαράντα ἡμέρες νηστείας, προσευχῶν, ἀκροάσεως τοῦ θείου λόγου καὶ συνάξεων, ὥστε, ἀφοῦ καθαρισθοῦμε ὅλοι μας μὲ κάθε ἐπιμέλεια καὶ με προσευχὲς καὶ μὲ ἐλεημοσύνη καὶ μὲ νηστεία καὶ μὲ ὁλονύκτιες παρακλήσεις καὶ μὲ δάκρυα μετανοίας καὶ μὲ ἐξομολόγησι καὶ μὲ ὅλα τὰ ἄλλα, νὰ προσέλθουμε ἔτσι στὴν Θεία Κοινωνία μὲ καθαρὴ κατὰ τὸ δυντὸ συνείδησι.
Καὶ ὅτι μ᾿ αὐτὸ κατώρθωσαν μεγάλα πράγματα, συνηθίζοντας μας μὲ τὴν συγκατάβασι αὐτὴ στὴν νηστεία, γίνεται φανερὸ ἀπὸ τὸ ἑξῆς: ῎Αν ἐμεῖς ὅλο τὸν χρόνο ἐπιμείμουμε νὰ φωνάζουμε καὶ νὰ κηρύσσουμε τὴν νηστεία, κανεὶς δὲν προσέχει στὰ λόγια μας· ἄν ὅμως ἔλθη ὁ καιρὸς τῆς νηστείας τῆς Τεσσαρακοστῆς, τότε, χωρὶς κανεὶς νὰ προτρέπη οὔτε καὶ νὰ συμβουλεύη καὶ ὁ πιὸ νωθρὸς ἀφυπνίζεται καὶ ἀκολουθεῖ τὴν προτροπὴ καὶ τὴν συμβουλή, ποὺ ἐπιβάλλει ὁ καιρός.
Ἄν λοιπὸν σὲ ρωτήση ὁ Ἰουδαῖος καὶ ὁ εἰδολάτρης, ῾γιὰ ποιὸν λόγο νηστεύεις᾿, μὴ πῆς, ὅτι νηστεύεις γιὰ τὸ Πάσχα ἢ γιὰ τὴν θυσία τοῦ Σταυροῦ, γιατὶ θὰ τοῦ δώσης μεγάλη ἀφορμὴ γιὰ ἀντεκλίσεις.
Γιατὶ δὲν νηστεύουμε για τὸ Πάσχα οὔτε γιὰ τον Σταυρό, ἀλλὰ γιὰ τὰ δικά μας ἁμαρτήματα, ἐπειδὴ πρόκειται νὰ προσέλθουμε στὰ μυστήρια· γιατὶ τὸ Πάσχα δὲν εἶναι αἰτία νηστείας οὔτε πένθους, ἀλλ᾿ ὑπόθεσις εὐφροσύνης καὶ χαρᾶς.
Γιατὶ ὁ Σταυρὸς συνέτριψε τὴν ἁμαρτία, ἔγινε καθάρσιο τῆς οἰκουμένης, ἔγινε αἰτία συμφιλιώσεως καὶ ἐξαλείψεως τῆς πολυχρόνιας ἔχθρας, ἄνοιξε τὶς πύλες του οὐρανοῦ, ἔκανε τοὺς ἐχθρούς φίλους, ἐπανέφερε στὸν οὐρανό, τοποθέτησε στὰ δεξιὰ τοῦ θρόνου τοῦ Θεοῦ τὴν ἀνθρώπινη φύσι καὶ μᾶς πρόσφερε ἀμέτρητα ἄλλα πνευματικὰ ἀγαθά.
Δὲν πρέπει λοιπὸν νὰ πενθοῦμε οὔτε νὰ θλιβώμαστε, ἀλλὰ νὰ ἀγαλλώμαστε καὶ νὰ χαιρώμαστε. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁ Παῦλος λέγει ̇ «Σὲ μένα ἂς μὴ συμβῆ νὰ καυχηθῶ γιὰ τίποτε ἄλλο, παρὰ μόνο γιὰ τὸν σταυρὸ τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ» (Γαλ. 6,14). Καὶ πάλι ̇ «Ὁ Θεὸς δείχνει τὴν ἀγάπη του πρὸς ἐμᾶς μὲ τὸ ὅτι, ἂν καὶ ἤμασταν ἁμαρτολοί, ὁ Χριστὸς πέθανε γιὰ μᾶς» (Ρωμ. 5,8).
Κάτι παρόμιο λέγει καὶ ὁ Ἰωάννης ̇ «Γιατὶ τόσο πολὺ ἀγάπησε ὁ Θεὸς τὸν κόσμο» (Ἰω. 3,16). Πὲς ὅμως, πῶς; ᾿Αφοῦ ἄφησε κατὰ μέρος ὅλα τὰ ἄλλα, ἀνέφερε τὸν σταυρό.
Γιατί, ἀφοῦ εἶπε, «τόσο πολὺ ἀγάπησε ὁ Θεὸς τὸν κόσμο», πρόσθεσε, «ὥστε ἔδωσε τὸν Μονογενῆ Υἱο του νὰ σταυρωθῆ, ὥστε νὰ μὴ χαθῆ ὁ καθένας ποὺ πιστεύη σ᾿ αὐτὸν, ἀλλὰ νὰ ἔχη ζωὴ αἰώνια» (Ἰω. 3,16).
Ἂν εἶναι λοιπὸν ὁ Σταυρὸς ἀφορμὴ ἀγάπης καὶ καύχημα, ἂς μὴ λέμε, ὅτι πενθοῦμε γι᾿ αυτόν. Γιατὶ δὲν πενθοῦμε γιὰ ἐκεῖνον – μὴ γένοιτο – ἀλλὰ γιὰ τὰ δικά μας ἁμαρτήματα. Γι᾿ αυτὸ νηστεύουμε.

(Κατὰ Ἰουδαίων, Λόγος Γ΄, PG 48,722)
https://www.askitikon.eu/

Το Ιερό Τριήμερο

π. Δημητρίου Μπόκου
Η Μεγάλη Σαρακοστή είναι το αντίδοτο που δόθηκε στον άνθρωπο για να συνέρχεται από την κραιπάλη της ζωής και τη μέθη της ηδονοθηρίας. Στον αντίποδα της ασυδοσίας των παθών και του βακχικού αποκριάτικου ξεφαντώματος η Εκκλησία προβάλλει ως ενδεδειγμένο τρόπο ζωής και πνευματικής ανόδου την άσκηση.
Στη βασική επιδίωξη του σύγχρονου ανθρώπου για άμεση πρόσβαση σε ό,τι αρεστό και ευχάριστο, σε ό,τι θωπεύει το εγωκεντρικό θέλημα, αντιπαρατίθεται η αναζήτηση του ορθού και αληθινού βίου.
Ύψιστο κριτήριο στην αναζήτηση αυτή, η αμετακίνητη κρίση του Θεού, εν αντιθέσει προς τα ευμετάβολα θελήματα του ανθρώπου. «Δίκαιος ει, Κύριε, και ευθείαι αι κρίσεις σου… Θεός, αληθινά τα έργα αυτού».
Η άσκηση, ως υπακοή στον θείο νόμο, αποτρέπει την υποδούλωση στα ολέθρια ψυχοφθόρα, αλλά και σωματοκτόνα πάθη. Κάνει τον άνθρωπο «αυτοκράτορα». Πραγματικό ηνίοχο. Από δούλο, κυρίαρχο.
Του δίνει τον έλεγχο, τα ηνία του εαυτού του, για να μην άγεται και φέρεται, και μάλιστα από εξευτελιστικές ενίοτε επιθυμίες. Είναι άριστη μέθοδος αυτοελέγχου.
Η Μεγάλη Σαρακοστή είναι αγώνας κατά των παθών. Μετά την ψυχολογική προετοιμασία τριών εβδομάδων, με τον εσπερινό της συγχώρησης (Κυριακή της Τυρινής) είμαστε στην ώρα μηδέν. Ο πόλεμος αρχίζει.
Το στάδιο ανοίγει και «οι βουλόμενοι αθλήσαι» εισέρχονται. Το οπλοστάσιο υπερπλήρες. Η πανοπλία του Σταυρού έτοιμη, τα όπλα του φωτός στη θέση τους: «Ως τείχος άρρηκτον κατέχοντες την πίστιν, ως θώρακα την προσευχήν και περικεφαλαίαν την ελεημοσύνην, αντί μαχαίρας την νηστείαν». «Η πάνοπλος εγκράτεια» δίνει το δυναμικό έναυσμα για τη μάχη με μια συντριπτική πρώτη βολή: Το ιερό τριήμερο. Τί είναι αυτό;
Είναι η πλήρης αποχή από τροφή και νερό κατά τις τρεις πρώτες μέρες της Σαρακοστής, δηλαδή μέχρι την πρώτη Προηγιασμένη, που γινόταν την Τετάρτη εσπέρας. Για όσους βέβαια μπορούσαν.
Οι πιο δυνατοί μάλιστα συνέχιζαν: «Οι δυνάμενοι μενέτωσαν νήστεις έως της Παρασκευής». Ακόμα και όσοι την Τετάρτη μετείχαν στη μετά τη Θεία Κοινωνία λιτή τράπεζα ξηροφαγίας, την Πέμπτη της α΄ εβδομάδας δεν έτρωγαν τίποτα. «Μένομεν νηστεύοντες έως της Παρασκευής». Ολομέτωπη δηλαδή επιθετική ενέργεια κατά των παθών. Όχι ημίμετρα.
Αλλά και εδώ, όλα γίνονται με διάκριση. Ποτέ δεν αναιρείται ο βασικός κανόνας, ότι η άσκηση γίνεται πάντα και μόνο κατά τη δύναμη και την ειδική κατάσταση του καθενός.

https://www.askitikon.eu/

Το φοβερό πνεύμα της λύπης

Το φοβερό πνεύμα της λύπης, όταν κυριεύσει την ψυχή του ανθρώπου και τη σκοτίσει ολοκληρωτικά, την εμποδίζει από κάθε αγαθή εργασία και τη γεμίζει με κάθε κακία.
Γιατί δεν της επιτρέπει να προσεύχεται με προθυμία, δεν την αφήνει να εγκαρτερεί στην ωφέλεια των ιερών αναγνωσμάτων, κάνει τον άνθρωπο οργίλο και επιθετικό προς τους αδελφούς.
Γενικά η λύπη, αφού δημιουργήσει σύγχυση σ’ όλες τις σωτήριες σκέψεις της ψυχής και παραλύσει τη δραστηριότητα και την καρτερία της, τη φέρνει σε σημείο να είναι σαν ανόητη και μανιακή, δένοντάς την με το λογισμό της απελπισίας.

Αββάς Κασσιανός
https://www.askitikon.eu/

Ο Άγιος Παίσιος για την Μεγάλη Τεσσαρακοστή

–Γέροντα, πώς θά μπορέσω τήν Σαρακοστή νά αγωνισθώ περισσότερο στήν εγκράτεια;
-Οι κοσμικοί τώρα τήν Σαρακοστή προσέχουν κατά κάποιον τρόπο τήν εγκράτεια, ενώ εμείς οι μοναχοί πάντα πρέπει νά προσέχουμε. Τό κυριώτερο όμως πού πρέπει νά προσέξει κανείς είναι τά ψυχικά πάθη καί μετά τά σωματικά.
Γιατί, άν δώσει προτεραιότητα στή σωματική άσκηση καί δέν κάνει αγώνα, γιά νά ξεριζωθούν τά ψυχικά πάθη, τίποτε δέν κάνει.
Πήγε μία φορά σέ ένα μοναστήρι ένας λαϊκός στήν αρχή τής Σαρακοστής καί κάποιος μοναχός τού φέρθηκε απότομα, σκληρά.
Εκείνος όμως ο καημένος είχε καλό λογισμό καί τόν δικαιολόγησε. Ήρθε μετά καί μού είπε:
«Δέν τόν παρεξηγώ, Πάτερ. Ήταν βλέπεις από τό τριημέρι!».
Άν τό τριημέρι πού έκανε ήταν πνευματικό θά είχε μία γλυκύτητα πνευματική καί θά μιλούσε στόν άλλο μέ λίγη καλοσύνη. Αλλά αυτός ζόριζε εγωϊστικά τόν εαυτό του νά κάνει Τριήμερο, καί γι’ αυτό όλα τού έφταιγαν.
-Γέροντα, τί νά σκέφτομαι τήν Σαρακοστή;
-Τό Πάθος, τήν θυσία τού Χριστού νά σκέφτεσαι. Άν καί εμείς οι μοναχοί πρέπει συνέχεια νά ζούμε τό Πάθος τού Χριστού, γιατί… μάς βοηθούν σ’ αυτό κάθε μέρα τά διάφορα τροπάρια, όλες οι Ακολουθίες.
Τήν Μεγάλη Τεσσαρακοστή μας δίνεται η μεγαλύτερη ευκαιρία γιά νά αγωνισθούμε καί νά συμμετέχουμε εντονότερα στό σωτήριο Πάθος τού Κυρίου μας, μέ μετάνοια καί μέ μετάνοιες, μέ εκκοπή τών παθών καί μέ ελάττωση τών τροφών, από αγάπη πρός τόν Χριστό.
Άν αξιοποιήσουμε, όσο μπορούμε, τό πνευματικό αυτό στάδιο μέ τίς πολλές προϋποθέσεις καί δυνατότητες πού μάς δίνονται, γιά νά πλησιάσουμε περισσότερο στόν Εσταυρωμένο Χριστό, γιά νά βοηθηθούμε από Αυτόν καί νά χαρούμε τήν Αγία Ανάσταση αλλοιωμένοι πνευματικά, αφού θά έχουμε ζήσει πνευματικότερα τήν Μεγάλη Σαρακοστή.
Εύχομαι καλή δύναμη τήν Μεγάλη Τεσσαρακοστή, γιά νά ανεβείτε στόν Γολγοθά κοντά στόν Χριστό, μαζί μέ τήν Παναγία καί τόν Προστάτη σας Άγιο Ιωάννη τόν Θεολόγο, γιά νά συμμετάσχετε στό φρικτό Πάθος τού Κυρίου μας. Αμήν.

Από τό βιβλίο τού Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι ΣΤ΄, «Περί Προσευχής», εκδόσεις Ιερόν Ησυχαστήριον «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος», Σουρωτή Θεσσαλονίκης 2012, σελ. 199-200
https://www.askitikon.eu/

Εν όψει Μεγάλης και Αγίας Τεσσαρακοστής

Σκέψεις του π. Ιωάννη Ρένεση 
Ήδη βρισκόμαστε στο κατώφλι της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Περίοδος πνευματικής προετοιμασίας, καιρός μετανοίας και περισυλλογής, καιρός εσωτερικής κάθαρσης. Η Αγία μας Εκκλησία αυτή την περίοδο μάς δίνει όλα εκείνα τα πνευματικά όπλα, ώστε να γίνουμε δοχεία της Χάριτος Του Θεού. 
Μας προγυμνάζει και μας προετοιμάζει με το άνοιγμα του Τριωδίου, με την πρώτη Κυριακή του Τελώνη και του Φαρισαίου με την αρετή της Ταπεινώσεως και την αποφυγή της Υπερηφάνειας. 
Την δεύτερη, Κυριακή του Ασώτου, μας προβάλλει  τη συναίσθηση της αμαρτωλότητας και την αξία της μετάνοιας και της συγχωρήσεως, ενώ τις άλλες δυο Κυριακές μάς διδάσκει την εγκράτεια και την ωφέλεια της σωστής νηστείας. 
Έτσι, λοιπόν, με την ταπείνωση, με τη μετάνοια, τη συγχωρητικότητα, την εγκράτεια, τη νηστεία, την προσευχή και τη συμμετοχή μας, οπλισμένοι με αυτές τις αρετές, θα φτάσουμε στη λαμπροφόρο Ανάστασή Του, λαμβάνοντας το ανέσπερο φως το οποίο θα φωτίζει πάντοτε τη ζωή μας. 
Ας  εφαρμόσουμε τα λόγια του Αποστόλου Παύλου προς Κορινθίους: «Ιδού νυν καιρός ευπρόσδεκτος, ιδού νυν ημέρα σωτηρία». Καλή και Αγία Μεγάλη Τεσσαρακοστή, καλόν αγώνα και καλή Ανάσταση.

http://www.nyxthimeron.com/

Εν Hμέρα Κρίσεως ό,τι έχει ο καθένας, δηλαδή ό,τι υπέφερε σε αυτήν την ζωήν δια τον Χριστόν, αυτό και θα δείξη.

«Εν Hμέρα Κρίσεως ό,τι έχει ο καθένας, δηλαδή ό,τι υπέφερε σε αυτήν την ζωήν δια τον Χριστόν, αυτό και θα δείξη. Και μακάριος θα είναι εκείνος, που θα έχη να φανερώση πολλά παθήματα, μεγάλον σταυρόν».

Όσιος Εφραίμ Κατουνακιώτης (♰ 27 Φεβρουαρίου 1998)
https://proskynitis.blogspot.com/

Ο ΟΣΙΟΣ ΠΑΤΗΡ ΗΜΩΝ ΚΑΙ ΟΜΟΛΟΓΗΤΗΣ ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ Ο ΔΕΚΑΠΟΛΙΤΗΣ

«Ο όσιος Προκόπιος ακολούθησε πρώτα τον μοναχικό βίο και επιτέλεσε κάθε άσκηση με μεγάλη ακρίβεια. Καθάρισε τελείως τον εαυτό του από τα πάθη του, ενώ έλεγξε και βλεδύχθηκε όλους αυτούς που αθέτησαν με τρόπο δυσσεβή τη σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού. Έπειτα για χάρη της πίστεώς του μαστιγώθηκε και αναδείχτηκε μέγας ομολογητής, κι αφού έκανε πολλά θαύματα, τότε εκδήμησε προς τον Κύριο».
Ο όσιος Προκόπιος αποτελεί μία επιβεβαίωση, κατά την υμνολογία της Εκκλησίας μας, αυτού που ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο ήδη απαρχής της δημιουργίας του: να είναι κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν Εκείνου δημιουργημένος. Μπορεί δηλαδή ο άνθρωπος να διέστρεψε τη δωρεά αυτή του Θεού με την πτώση του στην αμαρτία, με αποτέλεσμα το κατ’ εικόνα του Θεού να σκοτεινιάσει στον άνθρωπο και να χαθεί το καθ’ ομοίωσιν, όμως ο Προκόπιος, όπως και οι άλλοι βεβαίως άγιοί μας, αξιοποιώντας την υπερφυή έλευση του Θεού ως ανθρώπου στο πρόσωπο του Χριστού, με την οποία αποκατέστησε τον άνθρωπο στην αρχική του κατάσταση κι ακόμη περισσότερο – ο Χριστός καθάρισε την εικόνα του Θεού στον άνθρωπο και ξανάνοιξε την προοπτική του καθ’ ομοίωσιν, της θέωσης αλλιώς, κάτι που επιτυγχάνεται πια μέσα στο ζωντανό σώμα του Χριστού, την Εκκλησία – πίστεψε στον Χριστό και αγωνίστηκε να κρατήσει τη δωρεά Του αυτή ενεργή στη ζωή του. Ήδη το πρώτο στιχηρό του εσπερινού την αλήθεια αυτή τονίζει: «Έγινες κατ’ εικόνα και ομοίωση του Θεού, σύμφωνα με την αρχή της δημιουργίας, παμμακάριστε» («Κατ’ εικόνα γενόμενος του Θεού και ομοίωσιν, κατ’ αρχήν της πλάσεως, παμμακάριστε»). Έτσι και στον άγιο Προκόπιο βλέπουμε τον άνθρωπο στην αποκαταστημένη από τον Χριστό εικόνα του, δηλαδή βλέπουμε τον αληθινό άνθρωπο, όπως βγήκε από τα χέρια του Δημιουργού του, και όχι τον κολοβωμένο και διεστραμμένο της πτώσεως στην αμαρτία. Κι είναι τούτο μία αλήθεια που δεν πρέπει να ξεχνάμε: οι άγιοί μας, λόγω της σχέσης τους με τον τέλειο Θεό και τέλειο άνθρωπο Χριστό, αποτελούν τους τύπους του αληθινού και αυθεντικού ανθρώπου, κυριολεκτικά τα όριά του, γι’ αυτό και πάντοτε η προβολή ενός αγίου αποτελεί πρόκληση μετανοίας για κάθε πιστό.
Οι ύμνοι της Εκκλησίας μας βεβαίως μας βοηθούν να κατανοούμε κάθε φορά και τον τρόπο που ο άνθρωπος μπορεί να κρατήσει το αξίωμα της εικόνας του Θεού μέσα του που αποκατέστησε ο Χριστός. Κι ο τρόπος αυτός δεν είναι άλλος από τον αδιάκοπα αγώνα του πιστού πάνω στην καθαρότητα της καρδιάς, με το δεδομένο ότι έχουμε πια λόγω του αγίου βαπτίσματός μας τη δύναμη να κάνουμε αυτόν τον αγώνα. Με άλλα λόγια ο βαπτισμένος χριστιανός που έλαβε το σπέρμα του Πνεύματος του Θεού μέσα στην καρδιά του και του δίνει τη διαρκή ώθηση να ζει εν Θεώ, συνεργάζεται ελεύθερα με τον Θεό διά της ασκήσεως των αγίων εντολών Του, οπότε αναδεικνύεται σε ζωντανή κι αυτός πράγματι εικόνα του Θεού, προχωρώντας πάντοτε ανυψωτικά, στην κλίμακα της ομοιώσεως προς Εκείνον. Ο υμνογράφος γίνεται εν προκειμένω πολύ σαφής: «Έκανες διαρκή έγνοια και αγώνα σου να τηρείς το αξίωμα της εικόνας του Θεού, με πανευσεβή λογισμό, με καθαρότητα και αγνότητα του νου, με εγκράτεια απέναντι στα πάθη, με υπακοή στις εντολές του Χριστού και με ορθή πίστη, πανόλβιε» («Το της εικόνας αξίωμα τηρείν διεσπούδασας, λογισμώ πανευσεβεί και νοός καθαρότητι και αγνόητι, και παθών εγκρατεία και τηρήσει των Χριστού διαταγμάτων και ευσεβεία, πανόλβιε») (στιχηρό εσπερινού).
Ο υμνογράφος μάλιστα θεωρεί ότι ο αγώνας αυτός καθάρσεως του νου και εγκρατείας των παθών αποτελεί την προτεραιότητα της ζωής του χριστιανού, κυριολεκτικά τον σκοπό του, με την έννοια προφανώς ότι έτσι ο άνθρωπος μπορεί και κρατάει ζωντανή μέσα του την παρουσία του Θεού, που είναι βεβαίως και το αενάως ζητούμενο. Δεν είναι αυτό που ο ίδιος ο Κύριος είπε με το «ζητείτε πρώτον την βασιλείαν του Θεού και την δικαιοσύνην αυτού και ταύτα πάντα (όλα τα ανθρώπινα δηλαδή) προστεθήσεται υμίν;» Δεν είναι το ίδιο που καθημερινά η Εκκλησία μας, πρωί και εσπέρας και βράδυ, μας τονίζει, λέγοντάς μας «Καταξίωσον, Κύριε, εν τη ημέρα, εν τη εσπέρα, εν τη νυκτί ταύτη, αναμαρτήτους φυλαχθήναι ημάς;» «Ευαρέστησες τον Δημιουργό, ο Οποίος μόνος απαιτεί την κάθαρση της ψυχής μας από εμάς και την ευγένειά της» («Ευηρέστησας τω Κτίσαντι, τω μόνω την κάθαρσιν απαιτούντι παρ’ ημών και ψυχής ευγένειαν») (στιχηρό εσπερινού). Η προτεραιότητα της ζωής μας, όπως μας την υπενθυμίζει και ο όσιος Προκόπιος σήμερα, είναι ακριβώς να κρατάμε την καθαρότητα της καρδιάς, δηλαδή αυτό που μας δόθηκε διά του αγίου βαπτίσματος, με άλλα λόγια να ακολουθούμε τα χνάρια του Χριστού, διότι στην καθαρά καρδία επαναπαύεται μόνον το Πνεύμα του Θεού. «Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία ότι αυτοί τον Θεόν όψονται».
Ο υμνογράφος μάλιστα σημειώνοντας την αληθινή αυτή προοπτική του ανθρώπου προβαίνει και σε δύο εκτιμήσεις: πρώτον∙ ο άνθρωπος που έχει ως προτεραιότητα της ζωής του το θέλημα του Θεού, είναι ο ισορροπημένος άνθρωπος, ο ψυχικά ομαλός, που δεν εκτρέπεται στη μανία της αθεΐας και της αίρεσης. «Διότι αληθινά καταφρόνησες τη μανία και την τρέλα των αθέων» («της γαρ μανίας αληθώς των αθέων κατεφρόνησας») (ωδή δ΄). Ο υμνογράφος εν προκειμένω κινείται αγιογραφικά. Η παραπάνω εκτίμησή του είναι η εκτίμηση της θεόπνευστης Γραφής: «Είπεν άφρων εν τη καρδία αυτού: ουκ έστι Θεός»: Είπε ο ανόητος  μέσα στην καρδιά του: Δεν υπάρχει Θεός. Και δεύτερον∙ ο αληθινός χριστιανός είναι και ο πραγματικά προοδευτικός άνθρωπος, εκείνος που κοιτάζει μπροστά στη ζωή του, υπερβαίνοντας διαρκώς τα όποια σφάλματά του ή τις αμαρτίες του. Η ζωή του χριστιανού με άλλα λόγια αποτελεί μία διαρκή υπέρβαση προς ό,τι αληθινό και ανθρώπινο υπάρχει: την επικράτηση της δικαιοσύνης του Θεού στον κόσμο. Σε έναν ωραιότατο ύμνο από την ωδή ε΄ ο υμνογράφος σημειώνει: «Ανέλαβες στους ώμους σου την πανοπλία του Σταυρού κι ακολούθησες, πάτερ, τον Χριστό, αφήνοντας στη λήθη τα περασμένα και προχωρώντας στους δρόμους που βρίσκονται μπροστά» («Επί των ώμων αναλαβών την διά Σταυρού πανοπλίαν, συ τω Χριστώ ηκολούθησας, των οπίσω, πάτερ, λήθην ποιούμενος και τοις έμπροσθεν δρόμοις επεκτεινόμενος»). Την αλήθεια αυτή μπορεί να τη δανείζεται ο υμνογράφος από τον απόστολο Παύλο, αλλά για να τονίσει ότι ο χριστιανός έχει μία δυναμικότητα που μπορεί να τραντάξει τον κόσμο. Διότι ακολουθεί πάντοτε τον Χριστό κι αφήνει πίσω του οτιδήποτε σάπιο και ευτελές. Η ζωή του χριστιανού, αν είναι λίγο συνεπής, είναι μία βόμβα ανθρωπισμού στον αιχμαλωτισμένο από τον διάβολο κόσμο μας. Τα αποτελέσματα μπορεί να μην είναι αμέσως εμφανή και ορατά, υπάρχουν όμως και δρουν κατά υπόγειο τρόπο, όπως και ο σπόρος που δεν φαίνεται θαμμένος στη γη, έρχεται ώρα που καρποφορεί, για να γίνει δέντρο μεγάλο.

http://pgdorbas.blogspot.com/2012/02/blog-post_27.html

Αγιογραφικό ανάγνωσμα

Παροιμιῶν τὸ Ἀνάγνωσμα
(Κεφ. Α', 1-20)
Παροιμίαι Σολομῶντος υἱοῦ Δαυΐδ, ὃς ἐβασίλευσεν ἐν Ἰσραήλ, γνῶναι σοφίαν καὶ παιδείαν, καὶ νοῆσαι λόγον φρονήσεως, δέξασθαί τε στροφὰς λόγων, νοῆσαί τε δικαιοσύνην ἀληθῆ, καὶ κρῖμα κατευθύνειν, ἵνα δῷ ἀκάκοις πανουργίαν. Παιδὶ δὲ νέῳ, αἴσθησίν τε καὶ ἔννοιαν. Τῶν τε γὰρ ἀκούσας σοφός, σοφώτερος ἔσται, ὁ δὲ νοήμων κυβέρνησιν κτήσεται, νοήσει τε παραβολήν, καὶ σκοτεινὸν λόγον, ῥήσεις τε σοφῶν καὶ αἰνίγματα. Ἀρχὴ σοφίας, φόβος Κυρίου, σύνεσις δὲ ἀγαθὴ πᾶσι τοῖς ποιοῦσιν αὐτήν, εὐσέβεια εἰς Θεόν, ἀρχὴ αἰσθήσεως, σοφίαν δὲ καὶ παιδείαν, ἀσεβεῖς ἐξουθενήσουσιν. Ἄκουε, Υἱέ, νόμους πατρός σου, καὶ μὴ ἀπώσῃ θεσμούς μητρός σου. Στέφανον γὰρ χαρίτων δέξῃ σῇ κορυφῇ, καὶ κλοιὸν χρύσεον περὶ σῷ τραχήλῳ. Υἱέ, μὴ σὲ πλανήσωσιν ἀσεβεῖς ἄνδρες, μηδὲ βουληθῇς, ἐὰν παρακαλέσωσί σε, λέγοντες· ἐλθὲ μεθ' ἡμῶν, κοινώνησον αἵματος, κρύψωμεν δὲ εἰς γῆν ἄνδρα δίκαιον ἀδίκως, καταπίωμεν δὲ αὐτόν, ὥσπερ ᾍδης ζῶντα, καὶ ἄρωμεν τὸ μνημόσυνον αὐτοῦ ἀπὸ τῆς γῆς, τὴν κτῆσιν αὐτοῦ τὴν πολυτελῆ καταλαβώμεθα, πλήσωμεν δὲ οἴκους ἡμετέρους σκύλων, τὸν δὲ κλῆρόν σου βάλε ἐν μέσῳ ἡμῶν, κοινὸν δὲ βαλλάντιον κτησώμεθα πάντες, καὶ μαρσίππιον ἓν γενηθήτω ἡμῖν· Υἱέ μου, μὴ πορευθῇς ἐν ὁδῷ μετ' αὐτῶν, ἔκκλινον δὲ τὸν πόδα σου ἐκ τῶν τρίβων αὐτῶν· οἱ γὰρ πόδες αὐτῶν εἰς κακίαν τρέχουσι, καὶ ταχινοί εἰσι τοῦ ἐκχέαι αἷμα. Οὐ γὰρ ἀδίκως ἐκτείνεται δίκτυα πτερωτοῖς. Αὐτοὶ γὰρ οἱ φόνου μετέχοντες, θησαυρίζουσιν ἑαυτόῖς κακά, ἡ δὲ καταστροφὴ ἀνδρῶν παρανόμων, κακή. Αὗται αἱ ὁδοί εἰσι πάντων τῶν συντελούντων τὰ ἄνομα· τῇ γὰρ ἀσεβείᾳ τὴν ἑαυτῶν ψυχὴν ἀφαιροῦνται. Σοφία ἐν ἐξόδοις ὑμνεῖται, ἐν δὲ πλατείαις παρρησίαν ἔχει.

ΕΡΜΗΝΕΙΑ (κ. Ἰωάννου Κολιτσάρα)
1. Ὅσα ἀκολουθοῦν εἶναι παροιμίαι, παραβολαί καί γνωμικά καί ἀποφθέγματα τοῦ Σολομῶντος, υἱοῦ τοῦ Δαυίδ, ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε βασιλεύς τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ.
2. Σκοπόν ἔχουν αἵ παροιμίαι αὐταί νά καταστήσουν γνωστήν τήν θείαν σοφίαν καί τήν ὠφέλιμον διά τήν ψυχήν ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ παιδαγωγίαν καί νά κάμουν τόν ἄνθρωπον ἱκανόν νά κατανόηση τούς λόγους, διά τῶν ὁποίων θά ἀποκτήση φρόνησιν καί σύνεσιν.
3. Ἀκόμη δέ νά δώσουν εἰς αὐτόν τήν ἱκανότητα, ὥστε νά κατανοῆ καί νά ἀποκρούη τήν ἀπάτην τῶν περίτεχνων λόγων καί τά ὑποκρυπτόμενα αὐτῶν νοήματα, νά ἐννοήση καί δεχθῆ τήν ἀληθινήν δικαιοσύνην τοῦ Θεοῦ, ὥστε νά εἶναι εἰς θέσιν νά ἐκφέρη δικαίας κρίσεις καί ἀποφάσεις.
4. Σκοπός ἐπίσης τῶν παροιμιῶν εἶναι, νά δώση στούς ἀδόλους καί ἀπονηρεύτους σύνεσιν καί εὐφυΐαν, εἰς δέ τόν νεαρόν κατά τήν ἡλικίαν συναίσθησιν καί γνῶσιν τοῦ καλοῦ καί κακοῦ.
5. Ἀλλά καί αὐτός ἀκόμη ὁ σοφός, ὅταν ἀκούση τάς παροιμίας αὐτᾶς, θά γίνη περισσότερον σοφός. Ὁ δέ ἐκ φύσεως εὐφυής καί συνετός θά ἀποκτήση περισσοτέραν σύνεσιν καί ἱκανότητα, ὥστε ὀρθῶς νά διακυβερνᾶ τήν ζωήν του καί τούς ἄλλους.
6. Μέ τάς σοφάς αὐτάς παροιμίας καθένας θά εἶναι εἰς θέσιν νά ἐννοῆ παραβολήν καί δυσνόητον λόγον, ὅπως ἐπίσης ρητά καί γνωμικά τῶν σοφῶν καί αἰνιγματώδεις ἐκφράσεις, ὑπό τάς ὁποίας κρύπτεται κάποιο βαθύτερον νόημα.
7. Ἀρχή καί θεμέλιον πάσης σοφίας εἶναι ὁ σεβασμός καί ὁ φόβος πρός τόν Θεόν. Ἡ δέ σύνεσις εἶναι κατ' ἐξοχήν ὠφέλιμος εἰς ἐκείνους, ὁ ὁποῖοι ἐφαρμόζουν τά σοφά προστάγματα της εἰς τήν ζωήν των. Ἡ πρός τόν Θεόν εὐσέβεια εἶναι ἡ ἀρχή καί τό θεμέλιόν τῆς ἀληθινῆς σοφίας καί γνώσεως. Οἱ ἀσεβεῖς ὅμως, δι' ὁ καί ἀσύνετοι, θά περιφρονήσουν τήν θείαν σοφίαν καί παιδαγωγίαν.             
8. Σύ ὅμως, υἱέ, ἄκουε μετά προσοχῆς καί ὑπάκουε προθύμως εἰς τήν διδασκαλίαν καί παιδαγωγίαν τοῦ πατρός σου. Ποτέ δέ νά μή ἀποστροφῆς καί ἀπορρίψης τάς στοργικάς παραγγελίας καί τούς θεσμούς τῆς μητρός σου.
9. Διότι, ἐάν προθύμως δεχθῆς τήν παιδαγωγίαν τῶν γονέων σου, θά τιμηθῆς, θά δεχθῆς εἰς τήν κεφολήν σου στέφανον ἀπό τάς χάριτας τῶν ἀρετῶν καί περί τόν λαιμόν σου περιδέραιον χρυσοῦν, ἀσυγκρίτως πολυτιμότερον ἀπό κάθε ἄλλο κόσμημα.
10. Παιδί μου, πρόσεχε νά μή σέ παραπλανήσουν πρός τό κακόν ἀσεβεῖς ἄνθρωποι καί ποτέ νά μή συγκατατεθῆς εἰς τάς ἁμαρτωλάς αὐτῶν σκέψεις καί προτάσεις.
11. Ἐάν παρουσιασθοῦν ὡς φίλοι σου καί σέ προσκαλέσουν καί σοῦ εἴπουν· “ἔλα μαζή μας, λάβε μέρος καί σύ στό αἷμα, τό ὁποῖον θά χύσωμεν· ἄς θανατώσωμεν ἀδίκως ἄνδρα δίκαιον καί τό πτῶμα του ἄς τό κρύψωμεν βαθειά στόν τάφον.
12. Ζωντανόν ἄς τόν καταπίωμεν, ὅπως ὁ ἅδης. Ἄς σβήσωμεν τό ὄνομά του καί τήν ἀνάμνησίν του ἀπό τούς ἀνθρώπους τῆς γῆς, ὥστε κανείς πλέον νά μή τόν ἐνθυμῆται.
13. Ἄς βάλωμεν χέρι καί ἄς κάμωμεν ἰδικήν μας τήν μεγάλην περιουσίαν του, ἄς γεμίσωμεν δέ τά σπίτια μας ἀπό λάφυρα, τά ὁποῖα θά ἁρπάσωμεν ἀπό τούς ἄλλους μέ τάς ληστείας καί τά ἐγκλήματά μας.
14. Ὅσα χρήματα καί κτήματα ἔχεις κληρονομήσει ἀπό τόν πατέρα σου βάλε τά ἐδῶ μαζή μέ τά ἰδικά μας. Ταύτισε τήν τύχην σου μαζή μας καί ἄς ἔχωμεν ὅλοι ἕνα κοινόν βαλάντιον, ἕνα κοινόν δερμάτινον σάκκον, ὅπου θά ἀποταμιεύωμεν, ὅσα θά ἁρπάζωμεν”.
15. Παιδί μου, πρόσεξε, μή πορευθῆς στόν ἴδιον δρόμον μαζή των, ἀλλά ἄλλαξε πορείαν, λοξοδρόμησε μακρυά ἀπό τούς δρόμους ἐκείνων.
16. Διότι τά πόδια ἐκείνων τρέχουν ταχέως πάντοτε πρός τό κακόν, σπεύδουν νά χύσουν αἵματα ἀθώων ἀνθρώπων.
17. Ἔχε δέ ὑπ' ὄψιν σου καί τοῦτο· ὅτι, ὅπως δέν στήνονται χωρίς σκοπόν δίκτυα, ἀλλά διά νά συλλάβουν λαίμαργα ἀσύνετα πουλιά, ἔτσι καί αὐτοί θά συλληφθοῦν εἰς παγίδα, καί δέν θά μείνουν ἀτιμώρητοι, ἄν ὄχι ἀπό τούς ἀνθρώπους, πάντως ὅμως ἀπό τόν Θεόν. Θά συλληφθοῦν εἰς τά δίκτυα τῆς παρανομίας των.
18. Διότι αὐτοί, οἱ ὁποῖοι συμμετέχουν στό ἔγκλημα, ἀπό κοινοῦ δέ καί ἐκ συστάσεως διαπράττουν φόνον, συσσωρεύουν ἐναντίον των πολλά κακά, ἡ δέ καταστροφή τῶν παρανόμων ἀνθρώπων θά εἶναι τρομερά.
19. Εἰς αὐτά τά ὀλέθρια ἀποτελέσματα ὁδηγοῦν ὅλους τούς ἐργάτας τῆς παρανομίας αἵ ὁδοί των. Δία τῆς παρανομίας των καταστρέφουν οἱ ἴδιοι καί τήν ζωήν καί τήν ψυχήν των.
 20. Ἀντιθέτως πρός τούς ἐργάτας τοῦ σκότους καί τάς δολιότητας των, ἡ σοφία τοῦ Θεοῦ ἐξυμνεῖται δημοσία στούς δρόμους ἀπό ὅσους τήν ἔχουν γνωρίσει καί δεχθῆ, καί μέ παρρησίαν ἀκούεται ἡ διδασκαλία της εἰς τάς πλατείας.

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

 «Ἄς ἔρθει, λοιπόν, ἀνάμεσά μας ὁ μαθητής τοῦ Χριστοῦ. Ἄς μᾶς διδάξει τόν τρόπο τὴς νηστείας. Ἄς τόν ἀκούσουμε πού λέει: ‘Νηστεία καθαρή καί ἀμόλυντη ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί Πατέρα εἶναι αὐτή: νά ἐπισκέπτεται κανείς ὀρφανά καί χῆρες στή θλίψη τους καί νά τηρεῖ τόν ἑαυτό του ἀμόλυντο ἀπό τόν κόσμο’. Πῶς ὅμως καί μέ ποιό τρόπο θά ἐπιτύχουμε αὐτά πού ἐλέχθησαν, εἶναι εὔκολο νά ἀνεύρουμε. Διότι ἀρκεῖ, νομίζω, γι᾿ αὐτούς πού σκέπτονται σωστά καί αὐτός ὁ φυσικός νόμος, πού ἀφ᾿ ἑνός μᾶς διδάσκει νά μισοῦμε ὅσα φαίνεται νά εἶναι ἀντίθετα στίς θεῖες ἐντολές καί ἀφ᾿ ἑτέρου μᾶς παρακινεῖ νά κρατοῦμε μέσα μας τό θέλημα τοῦ Νομοθέτου.
Ἄν τώρα κάποιος νομίζει ὅτι γι᾿ αὐτό χρειαζόμαστε ἀκόμη πιό σαφῆ παραγγέλματα, ἄς ἀκούσει τόν Παῦλο πού λέει: ‘Νεκρώσατε ὅ,τι γήινο εἶναι μέσα σας, δηλαδή τήν πορνεία, τήν ἀκαθαρσία, τό πάθος, τήν κακή ἐπιθυμία’. Διότι, βέβαια, δέν θά ἐπιτύχουμε τή χάρη πού παρέχει ἡ ἀληθής νηστεία ἁπλῶς μέ τήν ἀσιτία καί μέ τήν ἀπόρριψη μόνο τῶν τροφῶν. Οὔτε πάλι, ἔχοντας ἀπόσχει ἀπό αὐτά καί μόνο, θά γίνουμε ἐξάπαντος καθαροί καί ἅγιοι, ἀλλά ἀποδιώκοντας ἀπό τή διάνοιά μας ἐκεῖνα, γιά τά ὁποῖα βρέθηκε καί τό φάρμακο τῆς νηστείας».

Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας

“Τῆς σαρκὸς πρόνοιαν μὴ ποιεῖσθε εἰς ἐπιθυμίας”

“Ἐνδύσασθε τὸν Κύριον ᾿Ιησοῦν Χριστόν, καὶ τῆς σαρκὸς πρόνοιαν μὴ ποιεῖσθε εἰς ἐπιθυμίας”  (Ρωμ. 13,13)
“Ντυθεῖτε τὸν Κύριό μας ᾿Ιησοῦ Χριστὸ καὶ μὴν ἀφήνετε τὸν ἁμαρτωλὸ ἑαυτό σας νὰ σᾶς παρασύρει στὴν ἱκανοποίηση τῶν ἐπιθυμιῶν σας”

    “Τό στάδιον τῶν ἀρετῶν ἠνέωκται”, ψάλλουμε την Κυριακή της Τυρινής. Είναι όμορφη αυτή η παρομοίωση. Δεν είναι μόνο νηστεία η Σαρακοστή. Είναι στάδιο, στο οποίο ο καθένας και η καθεμιά καλούμαστε να αγωνιστούμε, να αθληθούμε, να δώσουμε τον καλύτερο εαυτό μας, ώστε να στηριχθούμε στις αρετές και να νικήσουμε τον παλαιό άνθρωπο. Να αναβαπτιστούμε στην οδό της μετανοίας. Να μοιραστούμε την αγάπη. Να συγχωρήσουμε για να συγχωρηθούμε. Να δούμε ποιες είναι οι εξαρτήσεις μας. Και να παλέψουμε για να τις μεταμορφώσουμε σε αγάπη. Να νιώσουμε την αξία της σχέσης με τον Χριστό. Να δούμε στο πρόσωπο του αδελφού μας τον Κύριο. Να γίνουμε πλησίον για τον άλλο. Να βρούμε την ταυτότητα του ενεργού μέλους της Εκκλησίας, κοινωνώντας, προσφέροντας, νηστεύοντας, προσευχόμενοι/ες.
    Μοιάζουν κηρύγματα κουραστικά και ανιαρά αυτά. Ίσως γιατί έχουμε αποκοπεί στην πράξη, μέσα στους ρυθμούς της ζωής μας, από τον τρόπο της Σαρακοστής, που είναι ο έλεγχος των επιθυμιών μας. Δεν αρνείται η Εκκλησία το να επιθυμούμε. Δώρο Θεού είναι. Το πρόβλημα ξεκινά από τον στόχο της επιθυμίας. Αν είναι η ικανοποίηση για την ικανοποίηση. Αν είναι ένα αίσθημα ότι μέσα από τις επιθυμίες μας γινόμαστε ευτυχισμένοι, αρκεί να μας δίνουν ευχαρίστηση για το παρόν του χρόνου και του κόσμου. Και προφανώς δεν θέλουμε να μένουμε χωρίς χαρά σ᾽ αυτή τη ζωή. Και κάποιες από τις επιθυμίες μάς δίνουν χαρά. Μόνο που η χαρά έχει διάρκεια, ενώ η ευχαρίστηση κρατά λίγο. Η χαρά υπάρχει όταν χτίζεται μέσα από σχέσεις που κρατούνε. Μέσα από την ελπίδα ότι δεν είμαστε πλασμένοι μόνο για το παρόν. Μέσα από την αναζήτηση, την ένδυσή μας με την στολή του Χριστού, την στολή της αγάπης, της αξιοποίησης κάθε δώρου του παρόντος για να βρούμε Θεό και συνάνθρωπο.
    Ο απόστολος Παύλος, απευθυνόμενος στους Ρωμαίους, τους προτρέπει να σταματήσουν τα φαγοπότια και τις μέθες, την ασύδοτη και ακόλαστη ζωή, τις φιλονικίες και τους φθόνους. Η επιθυμία της τροφής και του ποτού ξεπερνά συχνά την ανάγκη για την επιβίωση. Γίνεται αυτοσκοπός. Η ελευθερία στην επικοινωνία με τους άλλους γίνεται, μέσα από επιθυμίες που καθιστούν τους άλλους αντικείμενα για χρήση, ασύδοτη ζωή, χωρίς μέτρο και όριο, γίνεται ζωή σάρκας που ευχαριστεί, αλλά δεν διαρκεί, ξεγελώντας τον άνθρωπο ότι θα ζει για πάντα. Το δίκιο και η φιλοδοξία, από ανάγκη μετοχής στην ζωή της κοινότητας, της παρέας, της σχέσης, ώστε να αναπαύεται η ψυχή μας, γίνεται εγωτική απαίτηση όλοι να υποκύπτουν σε μας, να είναι υπηρέτες μας, και όταν αυτό δεν συμβαίνει, γεννιούνται φιλονικίες και πολύς φθόνος. Χρειάζεται μεταμόρφωση των επιθυμιών μας, αφού προηγηθεί η οριοθέτηση και η νοηματοδότησή τους, ώστε να μπορούμε να πορευόμαστε στον τρόπο της αγάπης.
    ΟΙ επιθυμίες υπάρχουν για να επιβιώνουμε, για να σχετιζόμαστε, για να χαιρόμαστε. Προϋπόθεση είναι η εισαγωγή μας και η μετοχή μας στο σώμα του Χριστού, στην Εκκλησία, στην συνάντηση με τον άλλο. Μεταμορφώνονται, από επιθυμίες του παρόντος, από ευχαρίστηση που δεν διαρκεί, αλλά συχνά μερίζει, χωρίζει, σε κινητήριες δυνάμεις που μάς δίνουν νόημα όταν υπάρχει ο Χριστός στην ζωή μας και η μελέτη και τήρηση των εντολών Του. Κι εδώ βρίσκεται το νόημα της Σαρακοστής. Όχι στην νηστεία για την νηστεία, ούτε για το έθιμο, ούτε για την παράδοση, ούτε για τον έπαινο των ανθρώπων, αλλά για την συνάντηση με τον Χριστό και τον πλησίον. Για την κοινωνία μαζί τους. Για την αγάπη που νικά.
    Μας χρειάζεται η Σαρακοστή. Μας χρειάζεται στο αυθεντικό της περιεχόμενο. Ας ξεκινήσουμε, βλέποντας τις επιθυμίες μας πώς είναι διαμορφωμένες, πού κάνουν την καρδιά μας να βρίσκεται, και με την νηστεία, την άσκηση, την προσευχή, την ελεημοσύνη, την συγχώρηση ας εισέλθουμε στο στάδιο των αρετών, στο στάδιο της αγάπης!
    
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
26 Φεβρουαρίου 2023, Κυριακή της Τυρινής
http://www.nyxthimeron.com/

Το ανίκητο όπλο

Του π. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΠΟΚΟΥ
Ο εξόριστος άνθρωπος μεταφέρθηκε από την αγαπημένη του πατρίδα, τον Παράδεισο, στη γη της πικρής εξορίας του (Κυριακή της Τυρινής). Αλυσοδεμένος με τον βαρύ των παθών του κλοιό, ρίχτηκε στα κάτεργα χωρίς έλεος, στα βαριά, εξαντλητικά, καταναγκαστικά έργα της αμαρτίας. Η νοσταλγία όμως για την ποθεινή του πατρίδα δεν έσβησε ποτέ, έκαιγε ασίγαστη μέσα του. Υποσχέθηκε στον εαυτό του να μην επιτρέψει συμβιβασμό με την ιδέα της ισόβιας καταδίκης. Έταξε σκοπό του να βρει τρόπο διαφυγής. Μα πώς θα το κατόρθωνε αυτό; Ούτε ο ίδιος δεν ήξερε.
Πίστευε πολύ στο κοφτερό του μυαλό, στην αξιοσύνη του. Ας μπορούσε μόνο να εξασφαλίσει κάποιο μέσο, κάποιο όπλο! Μα όταν μπόρεσε να βρει κάποτε ένα σχοινί για να ξεφύγει απ’ τα τείχη, χιλιάδες σχοινιά βρέθηκαν για να τον δέσουν ξανά. Όταν ξέθαψε μια παλιά σιδερένια λάμα και τροχίζοντάς την κρυφά την έκανε μαχαίρι, χιλιάδες μαχαίρια τον ανάγκασαν να ξανασκύψει. Όταν με τα πολλά κατάφερε να κλέψει το ξίφος του φρουρού του, χιλιάδες σπαθιά απείλησαν να κόψουν τον δικό του λαιμό. Ό,τι κι αν έκανε, ήταν ανώφελο. Άστραφτε από μίσος το βλέμμα του, μα τους ίδιους κεραυνούς μίσους έβλεπε και στα μάτια των άλλων. Κόχλαζε από θυμό η καρδιά του, μα την ίδια πυρωμένη λάβα εκτόξευαν εναντίον του -ίδια καυτά ηφαίστεια- και οι γύρω του. Όσο έβγαζε κακία αυτός, τόσο πλήθαινε η κακία και απέναντί του. Πλήρες αδιέξοδο οι μέθοδοί του!
Θυμήθηκε τότε τη σοφή κουβέντα που έλεγε: Όπως φέρεστε, θα σας φερθούν. «Τω γαρ αυτώ μέτρω, ω μετρείτε, αντιμετρηθήσεται υμίν» (Λουκ. 6, 38). Με το μέτρο που μετράτε, θα μετρηθείτε και σεις. Ό,τι νιώθετε για τους άλλους, θα νιώθουν και κείνοι για σας. Ὅπως κρίνετε, θα κριθείτε. Αν συγχωρήσετε, θα συγχωρηθείτε. Όποιο όπλο χρησιμοποιείτε, θα το χρησιμοποιήσουν και για σας. Πιο απλά: Ό,τι δίνεις, θα πάρεις. Ό,τι κάνεις, θα σου κάνουν. «Μάχαιραν έδωκας, μάχαιραν θα λάβεις». Όποιος «εις αιχμαλωσίαν απάγει», αιχμάλωτος θα καταλήξει κι αυτός. Όποιος σκοτώνει με μαχαίρι, «δει αυτόν εν μαχαίρα αποκτανθήναι» (Αποκ. 13, 10). Όποιος χύνει αίμα ανθρώπου, «αντί του αίματος αυτού εκχυθήσεται». Θα χυθεί και το δικό του αίμα (Γεν. 9, 6). Την πληγή με πληγή την πληρώνεις (Αισχύλος).
Και τότε έγινε το αναπάντεχο. Ο εχθρός του έπεσε. Μια μέρα στην ερημιά ο φρουρός του βρέθηκε από λάθος σε απροσπέλαστο γκρεμό, εγκλωβίστηκε σε παγίδα θανάτου. Η παγωνιά ή τα αγρίμια θα τον αποτέλειωναν γρήγορα. Ο εξόριστος είδε μπροστά του μοναδική οδό σωτηρίας. Αν και με αλυσίδες στα χέρια και τα πόδια, έτρεξε να φύγει. Μα ο εχθρός φώναξε: «Αν θέλεις, βοήθησέ με. Έχω γυναίκα και μικρά παιδιά!» Να σώσει τον εχθρό του; Να χάσει την ευκαιρία της ζωής του; Θα ήταν σίγουρα τρελός, αν το έκανε. Το κοφτερό του μυαλό έλεγε όχι. Μα η καρδιά του απροσδόκητα τον πρόδωσε. Έγινε το απίστευτο. Για πρώτη φορά σκέφτηκε ανθρώπινα. Είδε απέναντί του άνθρωπο, όχι εχθρό. Γύρισε πίσω αντί να φύγει. Έριξε σχοινί σωτηρίας, τράβηξε, έσωσε τον εχθρό. Και αμέσως έγινε το θαύμα.
Οι αλυσίδες του έπεσαν στο χώμα ξαφνικά από μόνες τους. Οι κλειστές πόρτες της απέραντης φυλακής του άνοιξαν αυτομάτως. Ο εχθρός του τον κοίταξε με συγκίνηση, ευγνωμοσύνη και αγάπη. «Να είσαι ευλογημένος!» του είπε. «Είσαι ελεύθερος!»
Ο εξόριστος άνθρωπος ανακάλυψε επιτέλους το ανίκητο όπλο, τον αλάνθαστο δρόμο για να γυρίσει ξανά στον Παράδεισο: Την αγάπη προς τον εχθρό. Η συγχώρηση τον ελευθέρωσε!

http://www.nyxthimeron.com/

ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΤΟΥ ΧΑΜΕΝΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ.

Θεολογικό σχόλιο στην Κυριακή της Τυρινής
Του ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ, Θεολόγου - Καθηγητού
Η τέταρτη Κυριακή του Τριωδίου, η Κυριακή της Τυρινής όπως ονομάζεται, είναι αφιερωμένη στην ενθύμηση της εξόδου των Πρωτοπλάστων από τον παράδεισο της τρυφής. Στην πικρή ανάμνηση του πιο τραγικού γεγονός της ανθρώπινης ιστορίας.
      Ο άνθρωπος δημιουργήθηκε από το Θεό ως το τελειότερο και εκλεκτότερο δημιούργημα Του, ως «εικόνα και καθ’ ομοίωσις» Αυτού (Γέν. 1,26). Πλάστηκε να ζει αιώνια μέσα στη χάρη και τις ευλογίες του Θεού, ατέρμονο βίο άπαυτης ευδαιμονίας. Αυτή τη σημασία έχει η βιβλική διήγηση περί του κήπου της Εδέμ (Γεν. 2ο κεφ.). Ο άνθρωπος όμως έκαμε κακή χρήση της ελεύθερης βούλησής του και προτίμησε το κακό. Ο αρχέκακος διάβολος τον παρέσυρε στην πτώση και την καταστροφή. Αυτή η επιλογή του στέρησε τον Παράδεισο, δηλαδή την αέναη και ζωοποιό κοινωνία με το Θεό και τη στέρηση των ακένωτων ευλογιών Του. 
      Μέγα χάσμα ανοίχτηκε ανάμεσά τους (Εφ. 2,13). Η αγία Γραφή αναφέρει συμβολικά πως οι πρωτόπλαστοι διώχτηκαν από τον κήπο της Εδέμ και δύο αγγελικά όντα τάχθηκαν να φυλάγουν με πύρινες ρομφαίες την πύλη του, για να μην μπορούν να την παραβιάσουν αυτοί. Το ατέλειωτο δράμα του ανθρωπίνου γένους άρχισε! Ο Αδάμ και η Εύα τότε κάθισαν απέναντι από τον κήπο της τρυφής και θρηνούσαν για το κακό που τους βρήκε. Αναλογίζονταν την πρότερη ευδαιμονία τους, την σύγκριναν με την τωρινή δυστυχία τους, προβλέποντας το μέλλον ζοφερό και γι’ αυτό έκλαιγαν γοερά. Τα καυτά τους δάκρυα πότιζαν την άνυδρη γη και οι σπαραχτικές κραυγές τους έσπαζαν την ηρεμία της έξω του παραδείσου ερήμου, όπου ήταν αναγκασμένοι να ζήσουν. Όμως δυστυχώς ο θρήνος τους δεν ήταν αποτέλεσμα μεταμέλειας για την ανυπακοή και την ανταρσία τους κατά του Θεού. Δεν ήταν πράξη μετάνοιας και αίτημα συγνώμης προς το Θεό, αλλά ωφελιμιστικός σπαραγμός. Δε θρηνούσαν για τη χαμένη αθωότητα και αγιότητα, αλλά για τη χαμένη υλική ευμάρεια του παραδείσου. Ούτε ένας λόγος μετάνοιας δεν ακούστηκε από τα χείλη τους! Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας λένε πως αν εκείνη την τραγική στιγμή οι προπάτορές μας μετανοούσαν ειλικρινά και ζητούσαν ταπεινά συγνώμη από τον απόλυτα φιλάνθρωπο Θεό, θα είχαν αποκατασταθεί στην πρότερη της πτώσεως κατάστασή τους.  
     Αλλά ο Θεός οικονόμησε ώστε το ανθρώπινο γένος να σωθεί δια του νέου Αδάμ, του Υιού και Λόγου Του, του Ιησού Χριστού, ο Οποίος καταδέχτηκε να γίνει όμοιος με τον πρώτο χοϊκό Αδάμ, χωρίς όμως την αμαρτία, για να λυτρώσει «παγγενή τον Αδάμ», δηλαδή ολόκληρο το γένος εκείνου. Δια του επί γης σωτηρίου έργου Του επιτέλεσε τη σωτηρία υπακούοντας στο θέλημα του Ουράνιου Πατέρα «εγώ σε εδόξασα επὶ της γης, το έργον ετελείωσα ο δέδωκάς μοι ίνα ποιήσω» (Ιωάν. 17,4), «γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού» (Φιλιπ. 2,8). Αν η ανυπακοή του πρώτου Αδάμ έφερε την συμφορά και την καταστροφή στο ανθρώπινο γένος και ολόκληρη τη δημιουργία, η υπακοή του δευτέρου Αδάμ έφερε την ευλογία, την καταλλαγή και την απολύτρωση. Ο πρώτος άνθρωπος έκλεισε την πόρτα του Παραδείσου και ο δεύτερος την άνοιξε διάπλατα, να εισέρχονται, δι’ Αυτού, όσοι το επιθυμούν και έχουν διάθεση να αγωνισθούν.
     Την ημέρα αυτή μας διδάσκει η εκκλησία μας να μιμηθούμε το Χριστό μας συγχορώντας τα παραπτώματα των συνανθρώπων μας. Όπως Εκείνος πήρε επάνω Του τις αμαρτίες όλων των ανθρώπων, και «το καθ’ ημών εξαλείψας χειρόγραφον…προσηλώσας αυτό τω σταυρώ» (Κολ. 2,14), οφείλουμε και εμείς να συγχωρούμε τα παραπτώματα των αδελφών μας, αφού η συγχώρηση των δικών μας αμαρτιών από το Θεό, προϋποθέτει την συγχώρηση των παραπτωμάτων εναντίον μας, σταυρώνοντας τον εγωισμό μας και το μίσος μας για τους αδελφούς μας.
     Η συγχώρηση αυτή θα πρέπει να συνοδεύεται και από έμπρακτα έργα αγάπης. Καλούμαστε να ανοίξουμε τις αποθήκες  της ψυχής μας και συνάμα τις αποθήκες των υλικών θησαυρών μας και να μοιράσουμε την αγάπη μας σε όσους την έχουν ανάγκη. Η ελεημοσύνη δεν είναι μιαν τυπική εντολή, αλλά τρόπος  ζωής για τον πιστό, διότι η «ελεημοσύνη εκ θανάτου ρύεται, και αύτη αποκαθαριεί πάσαν αμαρτίαν» (Τωβίτ12,9). Η ελεημοσύνη θα πρέπει να εξαλείψει το αμαρτωλό πάθος μας για τη συσσώρευση υλικών αγαθών, την πλεονεξία μας. Καλούμαστε να πάψουμε να αποθηκεύουμε στις γήινες αποθήκες, αλλά στις ουράνιες, με την αγαθοεργία μας. Μόνο που αυτή θα πρέπει να μην έχει υποκριτικό και εγωιστικό χαρακτήρα, να γίνεται «εν τω κρυπτώ», χωρίς την παραμικρή επίδειξη της φιλανθρωπίας μας. 
    Ακόμη μας συμβουλεύει η Εκκλησία μας πως η νηστεία και γενικά ο πνευματικός μας αγώνας αυτή την ιερή περίοδο μπορεί να μας ωφελήσει υπό μια προϋπόθεση. Ο Κύριος, έχοντας υπόψη του την υποκριτική νηστεία των φαρισαίων της εποχής του, μας συμβουλεύει να νηστεύουμε με διακριτικότητα και ταπείνωση, κρυφά από τα μάτια των ανθρώπων, ώστε να μην εγείρεται στην ψυχή μας ίχνος εγωπάθειας για το «κατόρθωμά» μας. Η νηστεία είναι άλλωστε το πολύτιμο μέσο για την  ψυχοσωματική κάθαρση, διότι, όπως μας διαβεβαίωσε ο Κύριος «τούτο το γένος εν ουδενί δύναται εξελθείν ει μη εν εν προσευχή και νηστεία» (Μαρκ. 9,29). Δια της ηδονής, της λαιμαργίας και της ακράτειας γίναμε ξένοι του Θεού και απομακρυνθήκαμε, σαν τον Άσωτο, της πατρικής οικίας. Δια της νηστείας επιστρέφουμε και πάλι στην αγκαλιά του Θεού Πατέρα και στην πατρική μας εστία.             
     Η ενθύμηση του αδαμιαίου θρήνου αυτή την ημέρα είναι επιβεβλημένη από την Εκκλησία μας, διότι από την επόμενη ημέρα αρχίζει η αυστηρή νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και ο αγώνας κατά των ψυχοκτόνων παθών μας, «το στάδιον των αρετών ηνέωκται», «έφθασε καιρός, η των πνευματικών αγώνων αρχή, η κατά των δαιμόνων νίκη, πάνοπλος εγκράτεια», «ο καλός της νηστείας αγών», όπως ψάλλει η Εκκλησία μας. Οι προπάτορές μας αποτελούν ιδανικό παράδειγμα συνετισμού μας. Η λαιμαργία τους, τους οδήγησε στην απώλεια. Η ψυχοσωματική νηστεία η δική μας και η άσκηση των αρετών μας φέρνει στην ουρανοδρόμο πορεία για να συναντήσουμε ξανά το Θεό. Μόνο που ο θρήνος μας δεν θα πρέπει να είναι ωφελιμιστικός, όπως των πρωτοπλάστων, αλλά οντολογική συντριβή και μετάνοια για την αμαρτωλότητά μας. Είναι το μόνο αντίδοτο για την ύβρη μας απέναντι στο Θεό και ο μόνος τρόπος της σωτηρίας μας.
      Η Εδέμ βρίσκεται δίπλα μας, κλεισμένη. Όμως ο φιλάνθρωπος Θεός μας έδωσε το κλειδί να ανοίξουμε τη θύρα και να εισέλθουμε, με την ειλικρινή μετάνοιά μας και την προσαρμογή της ζωής μας στη ζωή του Χριστού, «άχρις ου μορφωθή Χριστός εν ημίν» (Γαλ. 4,19). Η Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι μια καλή ευκαιρία για να αξιωθούμε της εν Χριστώ μορφοποίησής μας, με προσευχή, νηστεία, εκκλησιασμό, μετάνοια,  εξομολόγηση,  Θεία Κοινωνία, μελέτη της Αγία Γραφής και άλλων πνευματικών και ψυχωφελών αναγνωσμάτων. Ας αρχίσουμε από αύριο τον καλό αγώνα μας για προσωπική σωματική και ψυχική κάθαρση από τα πάθη μας και τις αμαρτωλές μας έξεις, «ειδότες τον καιρόν, ότι ώρα ἡμᾶς ήδη εξ ύπνου εγερθῆναι· νυν γαρ εγγύτερον ημών η σωτηρία ή ότε επιστεύσαμεν. Η νυξ προέκοψεν, η δε ημέρα ήγγικεν. Αποθώμεθα ουν τα έργα του σκότους και ενδυσώμεθα τα όπλα του φωτός. Ως εν ημέρᾳ ευσχημόνως περιπατήσωμεν, μη κώμοις και μέθαις, μη κοίτας και ασελγείαις, μη έριδι και ζήλῳ, ἀλλ᾿ ενδύσασθε τον Κύριον Ιησοῦν Χριστόν, και της σαρκὸς πρόνοιαν μη ποιείσθε εις επιθυμίας» (Ρωμ. 13,11-14). Ας πάρουμε λοιπόν τη μεγάλη απόφαση, να βρούμε το χαμένο Παράδεισο και να τον ανοίξουμε, ξεκλειδώνοντάς τον  με τη σώζουσα χάρη του Χριστού και τη δική μας συντριβή και μετάνοια!  

http://www.nyxthimeron.com/

Λόγος Κατηχητήριος του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου για την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή

+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ – ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ,
ΧΑΡΙΣ ΕΙΗ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ,
ΠΑΡ᾿ HΜΩΝ ΔΕ ΕΥΧΗ, ΕΥΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΩΡΗΣΙΣ
 
 
Τιμιώτατοι ἀδελφοί Ἀρχιερεῖς καί τέκνα ἐν Κυρίῳ εὐλογημένα,
 Εὐδοκίᾳ καί χάριτι τοῦ πανοικτίρμονος καί πανδώρου Θεοῦ, διάγοντες ἤδη τήν εὐλογημένην περίοδον τοῦ Κατανυκτικοῦ Τριῳδίου, εἰσερχόμεθα αὔριον εἰς τήν Ἁγίαν καί Μεγάλην Τεσσαρακοστήν, εἰς τό στάδιον τῆς παθοκτόνου νηστείας καί τῆς «πανσέπτου ἐγκρατείας», κατά τό ὁποῖον ἀποκαλύπτεται τό βάθος τοῦ πλούτου τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν Παραδόσεως καί ἡ ἀνύστακτος μέριμνα τῆς Ἐκκλησίας διά τήν πνευματικήν προκοπήν τῶν τέκνων της. Ὡς ὑπενθυμίζει ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Κρήτης (Ἰούνιος, 2016), «ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἀπαρεγκλίτως στοιχοῦσα εἰς τε τά ἀποστολικά θεσπίσματα καί τούς συνοδικούς κανόνας καί εἰς τήν καθ᾿ ὅλου πατερικήν παράδοσιν, διεκήρυξε πάντοτε τήν ὑψίστην ἀξίαν τῆς νηστείας διά τόν πνευματικόν βίον τοῦ ἀνθρώπου καί τήν σωτηρίαν αὐτοῦ» (Ἡ σπουδαιότης τῆς νηστείας καί ἡ τήρησις αὐτῆς σήμερον, § 1).
 Τά πάντα εἰς τήν ζωήν τῆς Ἐκκλησίας ἔχουν ἄσειστον θεολογικόν θεμέλιον καί σωτηριολογικήν ἀναφοράν. Οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοί ἀσκοῦν τό «κοινόν ἄθλημα» τῆς ἀσκήσεως καί τῆς νηστείας «ἐν παντί εὐχαριστοῦντες» (Θεσσ. Α’ ε’, 18). Ἡ Ἐκκλησία καλεῖ τά τέκνα της νά διατρέξουν τόν δόλιχον τῶν ἀσκητικῶν γυμνασμάτων ὡς πορείαν πρός τό Ἅγιον Πάσχα. Ἀποτελεῖ κεντρικήν ἐμπειρίαν τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, ὅτι ὁ γνήσιος ἀσκητισμός δέν εἶναι ποτέ σκυθρωπός, ἀφοῦ διαποτίζεται ἀπό τήν προσδοκίαν τῆς ἀναστασίμου εὐφροσύνης. Ἡ ὑμνολογία μας ἀναφέρεται εἰς τό «ἔαρ τῆς νηστείας».
 Ἐν τῇ ἐννοίᾳ ταύτῃ, μακράν τῶν παγίδων τοῦ νεοπλατωνίζοντος δυϊσμοῦ καί τῆς ἀλλοτριωτικῆς «σωματοκτονίας», ὁ γνήσιος ἀσκητισμός εἶναι ἀδιανόητον νά ἀποβλέπῃ εἰς τήν ἐξουθένωσιν τοῦ «κακοῦ σώματος» χάριν τοῦ πνεύματος καί τῆς ἀπελευθερώσεως τῆς ψυχῆς ἐκ τῶν βασανιστικῶν δεσμῶν του. Ὅπως τονίζεται, «ἡ ἄσκηση, στήν αὐθεντική ἐκφρασή της, δέν στρέφεται κατά τοῦ σώματος, ἀλλά κατά τῶν παθῶν, ἡ ρίζα τῶν ὁποίων εἶναι «πνευματική», ἀφοῦ «πρωτοπαθής» εἶναι ὁ νοῦς. Μᾶλλον τό σῶμα δέν εἶναι ὁ μέγας ἀντίπαλος τοῦ ἀσκητῆ».
 Ἡ ἀσκητική προσπάθεια ἐπιδιώκει τήν ὑπέρβασιν τοῦ ἐγωκεντρισμοῦ, χάριν τῆς «οὐ ζητούσης τά ἑαυτῆς» ἀγάπης, ἄνευ τῆς ὁποίας ὁ ἄνθρωπος παραμένει ἐγκλωβισμένος εἰς τόν ἑαυτόν του, εἰς τό «ἀδηφάγον ἐγώ» καί τάς ἀκορέστους ἐπιθυμίας του. Ὁ ἐγωκεντρικός ἄνθρωπος συρρικνώνεται, χάνει τήν δημιουργικότητά του, κατά τό ἔξοχον, «ὅ,τι δίνουμε πολλαπλασιάζεται, ὅ,τι κρατᾶμε γιά τόν ἑαυτό μας εἶναι χαμένο». Διά τόν λόγον αὐτόν, ἡ σοφία τῶν Πατέρων καί ἡ πεῖρα τῆς Ἐκκλησίας συνδέουν τήν περίοδον τῆς νηστείας μέ τήν «δαψίλειαν τῆς ἐλεημοσύνης», μέ ἔργα εὐποιϊας καί φιλανθρωπίας, τά ὁποῖα εἶναι ἔνδειξις ὑπερβάσεως τῆς φιλαυτίας καί ὑπαρξιακῆς πληρότητος.
Ἡ ὁλιστικότης εἶναι ἐν παντί καιρῷ τό χαρακτηριστικόν τῆς ζωῆς ἐν Ἐκκλησίᾳ. Λειτουργική ζωή, ἄσκησις καί πνευματικότης, ποιμαντική μέριμνα καί ἐγκόσμιος καλή μαρτυρία, εἶναι ἔκφρασις τῆς ἀληθείας τῆς πίστεώς μας, στοιχεῖα ἀλληλένδετα καί ἀλληλοσυμπληρούμενα τῆς χριστιανικῆς μας ταυτότητος, μέ κοινόν σημεῖον ἀναφορᾶς καί κατεύθυνσιν τήν Βασιλείαν τῶν Ἐσχάτων καί τήν ἐν αὐτῇ πλήρωσιν καί πληρότητα τῆς Θείας Οἰκονομίας. Ἐνῷ ἡ ἐκκλησιαστική ζωή εἰς ὅλας τάς ἐκφάνσεις της ἀντανακλᾷ καί εἰκονίζει τήν ἐρχομένην Βασιλείαν τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, εἶναι τό μυστήριον τῆς Θείας Εὐχαριστίας, ἐκεῖνο τό ὁποῖον, ὅπως ὑπογραμμίζει μετ᾿ ἐμφάσεως ὁ προσφάτως ἐκδημήσας πρός Κύριον μακαριστός Μητροπολίτης Περγάμου Ἰωάννης «ἐκφράζει τήν Ἐκκλησία στήν πληρότητά της» (Βασιλείας Θεοῦ ἐκτύπωμα, Μέγαρα 2013, σ. 59). Ἡ «καθαρά κοινωνία», ἡ ἐκκλησιοποίησις τῆς ὑπάρξεώς μας, ὡς μετοχή εἰς τήν Θείαν Εὐχαριστίαν, εἶναι τό «τέλος» τῆς νηστείας, ὁ «στέφανος» καί τό «βραβεῖον» τῶν ἀσκητικῶν ἀγώνων (βλ. Ἰωάννου Χρυσοστόμου, Εἰς τόν Ἠσαΐαν Ὁμιλίαι, στ’: Εἰς τά Σεραφείμ, PG 56, 139).
Σήμερον, εἰς ἐποχήν ἀποϊεροποιήσεως τῆς ζωῆς, ὅπου ὁ ἄνθρωπος «προσδίδει μεγάλη σημασία σέ ἐντελῶς ἀσήμαντα πράγματα», ἡ χριστιανική μας ἀποστολή εἶναι ἡ ἔμπρακτος ἀνάδειξις τοῦ ὑπαρξιακοῦ βάθους τοῦ ὀρθοδόξου «τριπτύχου τῆς πνευματικότητος», ὡς ἀδιασπάστου ἑνότητος λειτουργικῆς ζωῆς, ἀσκητικοῦ ἤθους καί ἀλληλεγγύης, τῆς πεμπτουσίας τῆς ἀξιολογικῆς ἐπαναστάσεως εἰς τόν χῶρον τοῦ ἤθους καί τοῦ πολιτισμοῦ, τήν ὁποίαν συγκροτεῖ ἡ πίστις εἰς Χριστόν καί ἡ θεοδώρητος ἐλευθερία τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ. Θεωροῦμεν ἰδιατέρως σημαντικόν, νά ζῶμεν τήν Ἁγίαν καί Μεγάλην Τεσσαρακοστήν ὡς ἀποκάλυψιν καί βίωσιν τοῦ ἀληθοῦς νοήματος τῆς ἐλευθερίας «ᾗ Χριστός ἡμᾶς ἠλευθέρωσε» (Γαλ. ε’, 1).
Μέ αὐτάς τάς σκέψεις καί μέ αἰσθήματα ἀγάπης καί τιμῆς, εὐχόμεθα εἰς ὑμᾶς τούς Τιμιωτάτους ἐν Χριστῷ ἀδελφούς καί εἰς τά ἀνά τήν οἰκουμένην πνευματικά τέκνα τῆς Μητρός Ἐκκλησίας εὔδρομον τό στάδιον τῆς νηστείας, ἐπικαλούμενοι ἐπί πάντας ὑμᾶς τήν χάριν καί τό ἔλεος τοῦ ἀεί εὐφραινομένου ἐπί τοῖς ἀσκητικοῖς ἄθλοις τοῦ λαοῦ Αὐτοῦ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, Οὗ τό κράτος τῆς Βασιλείας εἴη εὐλογημένον καί δεδοξασμένον, νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή ,βκγ´
† Ὁ Κωνσταντινουπόλεως
διάπυρος πρός Θεόν εὐχέτης πάντων ὑμῶν

Τα όπλα του φωτός

 

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΥΡΙΝΗΣ
Κήρυγμα Κυριακής Αποστολ. Επιστολών (26-02-2023)

  Αγαπητοί μου αδελφοί, ο μεγάλος των Αποστόλων Παύλος έρχεται σήμερα καθώς βρισκόμαστε στο κατώφλι του σταδίου των αρετών, της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής να μας μιλήσει για την εγγύτητα της σωτηρίας μας. Καθώς περνούν οι μέρες και τα χρόνια πλησιάζουμε στην στιγμή κατά την οποία θα βρεθούμε ενώπιον του Θεού για την δική μας σωτηρία «νυν γαρ εγγύτερον ημών η σωτηρία» «η νυξ προέκοψεν η δε ημέρα ήγγικεν αποθώμεθα ουν τα έργα του σκότους και ενδυσώμεθα τα όπλα του φωτός».
  Ανάμεσα στην νύκτα και την ημέρα δεν υπάρχει ουσιαστικά μεγάλη απόσταση. Υπάρχει όμως ουσιαστική και ποιοτική διαφορά. Η νύκτα προσδιορίζει το σκοτάδι, τρομάζει προκαλεί φόβο γιατί κρύβει το άγνωστο, το μη φανερό. Για τον Απ. Παύλο η νύχτα και η ημέρα συμβολικά μας προσδιορίζουν την αμαρτία και την αρετή.
  Η ημέρα λούζεται με φως όλα γίνονται φανερά και κόσμια, κυριαρχεί το καλό και η ομορφιά της δημιουργίας. Μην ξεχνάμε ο Χριστός μας είναι το φως του κόσμου και της ζωής. Αντίθετα το κακό ο διάβολος, είναι ο άρχων του σκότους. Καιρός λοιπόν να αφήσουμε κάθε τι που έχει σχέση με το σκοτάδι με κάθε είδους αμαρτία να αρχίσουμε μια νέα μέρα φωτεινή και όμορφη. Μέρα αγώνος και πνευματικής προσπάθειας. Άλλωστε από αύριο γινόμαστε αθλητές πνευματικών αγώνων. Γινόμαστε μάχιμοι στρατιώται της παρατάξεως του Κυρίου.
 Ας αναλάβουμε την πανοπλία του πνεύματος και όλα εκείνα τα όπλα του φωτός που προσφέρει η Αγία μας Εκκλησία. Την προσευχή, την νηστεία, αποφυγή κάθε είδους πονηρών σκέψεων και επιθυμιών, γλώσσας, ρημάτων απρεπών παντός πονηρού βλέματος, ακοής που οδηγεί στην αμαρτία.
 Ιδιαίτερα η λατρευτική ευκαιρία που προσφέρει η Εκκλησία μας σε συνδυασμό με το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου μας, που άφθονο το παρέχει μέσα από τις κατανυκτικές Προηγιασμένες θείες Λειτουργίες είναι όπλο παντοδύναμο. Να ενδυθούμε τον Χριστό μας έτσι όπως η Αγία μας Εκκλησία μας τον έδωσε την ημέρα της αναγεννήσεως μας που βαπτισθήκαμε: «Ενδύσασθε τον Κύριον Ιησούν Χριστόν» μας λέγει.
 Ο μεγάλος Απόστολος μας τονίζει αδελφοί επίσης να είμαστε συγκαταβατικοί απέναντι στους αδελφούς που η πίστη τους δεν είναι και τόσο δυνατή και θερμή. Από την στιγμή που ο ίδιος ο Θεός τους δέχεται εμείς γιατί να κρίνουμε και να κατακρίνουμε;
 Πόσες και πόσες φορές δεν ξεγελαστήκαμε από περιπτώσεις ανθρώπων που ενώ δημιουργήσαμε μια άλφα εντύπωση τελικά πέσαμε έξω; Γι’ αυτό ας δεχόμεθα τον αδελφό μας χωρίς κριτήρια και κατακριτήρια. Αυτό είναι δουλειά του παντογνώστη Θεού. Τι μας λέγει ο Κύριος μας «μη κρίνετε ίνα μη κρίθήτε».
 Τα συναξάρια της Εκκλησίας μας είναι γεμάτα από ιστορίες αγίων με αμαρτωλό παρελθόν που φαινόταν ότι δεν είχαν ελπίδα σωτηρίας. «ο Θεός γαρ αυτόν προσελάβετο. Συ τις ει ο κρίνων αλλότριον οικέτην;». 
Μόνον ο Θεός προσλαμβάνει ή απορρίπτει ψυχές, διότι μόνον Αυτός γνωρίζει και «ετάζει νεφρούς και καρδίας». Καλή και αγία νικηφόρα Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Αμήν!

Γραπτό κήρυγμα Ιεράς Μητροπόλεως Κερκύρας
https://proskynitis.blogspot.com/